Seralarda İş Sağlığı ve Güvenliği: Siirt İli Örneği

Yıl 2020, Sayı: 19, 881 - 890, 31.08.2020

Burak Saltuk , Atilgan Atılgan

Öz

Seralar iç ortam koşullarının denetlenebildiği bitkisel üretim yapılarıdır. Seracılık günümüzün en önemli sebze veya meyve üretim materyalini oluşturmaktadır. Önümüzdeki yüzyılda önem etkisinin daha da artacağı ve gerek iklimsel değişimlerden gerekse fazla üretim isteğinden dolayı bu sektöre ilgi artacaktır. İlgilinin artması beraberinde çeşitli olumsuz iş kazalarını da getirebilecektir. Seracılıkta özellikle solunum yolu hastalıkları ve düşmeye bağlı kazalar öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, Siirt ili ve ilçelerindeki seracılık işletmeleri örneklenmiş olup, saha çalışmaları yapılarak mevcut durumun ortaya konulması hedeflenmiştir. Çalışmada, seracılıkta uygulanan iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları irdelenmiş, çalışanlar ve iş yeri paydaşlarının görüşlerine başvurularak 5x5 L tipi analiz matrisi uygulanmıştır. Matris oluşturulurken; üreticilerin sahip olduğu deneyimler göz önünde bulundurulmuş; seralarda çalışan veya daha önce çalışmış kişilerin sağlık sorunları, bu sorunların insan hayatına olan etkileri yapılan anketler yardımıyla belirlenmiş ve olası tehlikelere karşı proaktif bir yaklaşım sergilenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre özellikle pestisit uygulamalarında dikkate değer risk olduğuna, sera içerisinde en çok düşmeye bağlı yaralanmaların ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır. İş kazalarının önüne geçilebilmesi için, sera çalışanlarının yaptıkları iş konusunda eğitimi ve yönlendirilmesi gerektiği kanısına varılmıştır. Özellikle sera iç sıcaklık değerlerinin dış ortam ile farklılık gösterdiği sonbahar üretim periyodunda sağlık kuruluşlarına olan başvurunun arttığı gözlenmiştir. Ayrıca, yörede iş sağlığı ve güvenliği konusunda üreticilerin duyarlı olmadıkları kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sera, İş Sağlığı ve Güvenliği, Siirt

Occupational Health and Safety in Greenhouses: Example of Siirt Province

Öz

The greenhouses have climate controls that allow them to produce vegetative plants. Today, the most important vegetables and some fruits are produced in the greenhouses. In the next century, the interest in this sector will be increased due to the important effects of both climate changes and the desire for further production. Along with the increasing interest we may encounter various negative work accidents; such as respiratory diseases and fall accidents were seen further. In this study, the greenhouses of Siirt province and its districts were sampled and for revealing their situations compared with field studies. Occupational health and safety practices were examined in greenhouse farming, and a 5x5 L type data matrix was made for analysis by asking the opinions of the employees and workplace investors. The producer's experiences have been considered during planning and creating matrix data; the health problems of people who working or have worked before in greenhouses have been identified with the help of surveys on the impact of these problems on human life and a precautionary approach has been taken against possible risks. The results showed, not only there is a remarkable risk especially in pesticide applications but the injuries mostly due to the fall were observed in the greenhouses. They concluded that greenhouses workers should be trained and guided about what they are doing to prevent accidents. Especially during the autumn planting period, it has been observed that the numbers of people who refer to medical centers have been increased by reason of the difference in temperature inside and outside the greenhouse. In addition, it was concluded that producers are not sensitive about occupational health and safety in the regions.

Anahtar Kelimeler

Greenhouse, Occupational Health and Safety, Agriculture, Siirt

Kaynakça

• 1. Anonim, (2012a). 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Erişim tarihi ve adresi: 08.06.2020 https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf
• 2. Anonim, (2012b). Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi. (ÇASGEM) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi ve adresi: 02.12.2019 https://www.kisa.link/MumH
• 3. Anonim, (2013). The Farm Safety Association (FSA). Health and Safety Guidelines for Ontario Greenhouses Ontario Erişim tarihi ve adresi:: 02.12.2019 (http://www.farmsafety.ca/public/manuals/manual-greenhouse.pdf) (English)
• 4. Anonim, (2015a). FAO Reports the State of Food Insecurity in the World http://www.fao.org/3/a-i4646e.pdf Erişim tarihi ve adresi: 03.05.2018 (English)
• 5. Anonim, (2015b). Eurostat Fatal and non-fatal accidents at work by economic activity, EU-28, (2012.-2015). Erişim tarihi ve adresi:02.12.2019 https://www.kisa.link/MumZ (English)
• 6. Anonim, (2017). Siirt Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üterim Müdürlüğü Kayıtları.
• 7. Anonim, (2020). Siirt ili Haritası Accessed date: 02.01.2020 https://www.uyduharita.org/siirt-haritasi-resimleri/siirt-haritasi/
• 8. Baytorun (2016), Seralar, Sera Tipleri, Donanım ve İklimlendirilmesi. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim ve Danışmanlık Tic.. Ltd.şti.Yayın No: 1654
• 9. Dijk DJ, Czeisler CA (1994) Paradoxical timing of the circadian rhythm of sleep propensity serves to consolidate sleep and wakefulness in humans. Neurosci Lett, 166:63-68 Erişim tarihi ve adresi:: 02.12.2019 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8190360 (English)
• 10. Faraut B, Boudjeltia KZ, Vanhamme L, Kerkhofs M (2012) Immune, inflammatory and cardiovascular consequences of sleep restriction and recovery. Sleep Med Rev, 16:137-149. Erişim tarihi ve adresi:: 24.12.2019 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21835655 (English)
• 11. Güğerçin, Ö., Baytorun, A.N. (2018). Tarımda İş Kazaları ve Gerekli Önlemler. Çukurova Tarım Gıda Bil. Dergisi 33(2): 157-168
• 12. Işıktekin Atalay, B., Önsüz Muhammed, F., Işıklı, B., Öztürk Emiral, G., Ayhan, E., Metintaş, S. (2017) Mevsimlik Tarım İşçileri ve Ailelerinin Sağlık Kuruluşlarına Başvuru Tercihleri Osmangazi Tıp Dergisi 39(3) 18-26 Doi: 10.20515/otd.304501
• 13. Karaağaç, H.A, Aykanat, S., Gültekin, R., Baran, M.F., , 2014 Adana’da Ana Ürün Mısır Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi , ISSN:1302-7050, volu-me:11, number:3, page: 75-81 2014
• 14. Kaplan, M. (2019a). Diyarbakır İli Bazı Kiraz Bahçelerinde Bulunan Zararlı ve Faydalı böcek Türleri ile Bazı Önemli Zararlı Türlerin Doğada Görülme Zamanı. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (17), 283-289.
• 15. Kaplan, M. (2019b). Determining of Some Struggle Opportuities for Cicada (Lyristes Plebejus Scopoli) (Hemiptera: Cicadidae) and Weeds Which is Harmful in Apricot Orchards in Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, Volume 28 – No. 10/2019 pages:7304-7309
• 16. Karagölge, C., Peker, K. (2002) Tarım Ekonomisi Araştırmalarında Tabakalı Örnekleme Yönteminin Kullanılması, Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Dergisi 33 (3):313-316.
• 17. Kayhan, İ.,E., Baran, M.F., Öztekin, Y.B., 2019. Tarım Makinalarının Kullanımında Meydana Gelen İş Kazalarının Tespiti ve Değerlendirilmesi (Kırklareli İli Örneği) Tarım Makinaları Bilimi Dergisi (Journal of Agricultural Machinery Science) 15 (1), 19-33
• 18. Kökten, K, Kaplan, M. Gökdoğan, Baran, M.F., 2018. Determination of energy use efficiency of maize (Zea mays intendata)production in Turkey, Feb - Fresenıus Envıronmental Bulletın, ISSN 1018-4619, Volume 27-No:3/2018 , pages: 1973-1978
• 19. Mullington JM, Haack M, Toth M, Serrador JM, Meier-Ewert HK (2009) Cardiovascular, inflamma-tory, and metabolic consequences of sleep deprivation. Prog Cardiovasc Dis, 51:294-302. Erişim tarihi ve adresi:13.12.2019 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3403737/ (English) 20. Scheer FA, Hilton MF, Mantzoros CS, Shea SA (2009). Adverse metabolic and cardiovascular con-sequences of circadian misalignment. Proc Natl Acad Sci U S A, 106:4453-4458 Erişim tarihi ve adresi:02.01.2020 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19255424 (English)
• 21. Sert, Ö., Nazlıoğlu, A. (2015). Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi T.C. Çalışma ve Sosyal Güven-lik Bakanlığı Genel Yayın No: 44 ISBN 978-975-455-242-3 Erişim tarihi ve adresi:02.12.2019 https://www.kisa.link/Mun1
• 22. Özdemir, P.G., Ökmen, C.A., Yılmaz, O. (2018). Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar ;10(1):71-83 doi:10.18863/pgy.336513 Erişim tarihi ve adresi: 02.12.2019 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/338595
• 23. Özkılıç, Ö., (2005). İş Sağlığı ve Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri. TİSK Yayınları, Ankara.
• 24. Yücel, Ü. (2007). Pestisitlerin İnsan ve Çevre Üzerine Etkileri. Erişim tarihi ve adresi: 02.12.2019 www.dogainsanisbirligidernegi.org.tr/makaleler/pestisitler.doc.