Aydın, Karpuzlu, Alında Antik Kentinde Tarihi Çevrenin Korunması Çalışmalarında Arkeojeofizik Çalışmaları

Yıl 2021, Sayı: 31, 454 - 460, 31.12.2021

Fethi Ahmet Yüksel , Murat Çekilmez

https://doi.org/10.31590/ejosat.1006044

Öz

Alinda antik kenti, Aydın ili, Karpuzlu (Demircidere) ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Alinda Antik Kenti iki yüksek ve eğimli tepe üzerinde çok güçlü ve dayanıklı bir savunma sistemiyle çevrili olarak konumlanmıştır. Kent M.Ö. İkinci Binyıldan itibaren döneminin önemli bir ticari ve askeri merkezi olmuştur. Alinda da ilk defa 2020 yılı Alinda arkeolojik yüzey araştırmalarında, kent merkezinde yer alan tüm arkeolojik kültür varlıklarının yerinde korunması esasına uygun olarak, yeraltı ve yerüstündeki taşınır ve taşınmaz arkeolojik varlıkların, belgelenmesi amacıyla kültürel mirasın korunma durumları ve geleceğe aktarılması çalışmalarına başlanılmıştır. Bu amaçla yüzey araştırmaları ve arkeojeofizik çalışmalar yapılmıştır. Aydın İli, Karpuzlu İlçesi, Asar-ı Antika Mevki-i, 2064 Parselde yer alan Alinda Antik Kentinde akropolis üzerinde belirlenen üç bölgede, Akropol, Sarnıç alanı ve Gömülü Yapı alanında ve Çökmüş Gömülü yapı alanında, Jeoradar (Yerradarı-GPR) ölçümleri yapılmıştır. Araştırma alanında mimari yapı temeli görünümlü geometrik form veren yüksek genlikli anomaliler görüntülenmiştir. Yapılması planlanan arkeolojik kazılarla bu yüksek genlikli anomalilerin lokasyonları kontrol edilerek, Alinda Antik Kentinde tarihi çevrenin korunması çalışmalarında önemli katkılar sağlanır.

Anahtar Kelimeler

Arkeojeofizik, GPR, Aydın-Alinda

Destekleyen Kurum

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

Proje Numarası- YA010902-2020

Teşekkür

6 Temmuz – 14 Ağustos 2020 tarihleri arasında sürdürülen 2020 yılı yüzey araştırmalarına verdikleri destekler ve resmi izinler nedeniyle T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Kazılar Dairesi Başkanlığı’na teşekkür ederiz. Alinda antik kentinin araştırılması konusunda verdiği destekler nedeniyle Kazılar Dairesi Başkanı Sayın Umut Görgülü’ye ayrıca teşekkür ederiz. 2020 yılı yüzey araştırmasına bakanlık yetkili uzmanı olarak İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü uzmanı Barış Tekin ve Aydın Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü uzmanı Songül Erbay görevlendirilmiştir. Kendilerine özverili çalışmaları nedeniyle teşekkür ederiz. Alinda Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırmasına katkıları ve destekleri nedeniyle Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir’e, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Akyol’a, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kubilay Metin’e, Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Suat Ateşlier’e, Aydın Büyükşehir Belediyesi Başkanı Özlem Çerçioğlu ve Büyükşehir Belediyesi çalışanlarına, Karpuzlu Belediye Başkanı Hilmi Dönmez ve Karpuzlu Belediyesi çalışanlarına teşekkür ederiz. Alinda Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından “Aydin ili, Karpuzlu İlçesi, Alinda Antik Kenti Arkeolojik Araştırmaları 1” adlı güdümlü proje ile desteklenmektedir. Destekleri nedeniyle Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Akyol’a, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Bilgin Bilgiç’e ve Şube Müdürü Halit Bilge’ye teşekkür ederiz..

Archeogeophysical Studies in the Preservatıon of the Historical Environment in the Ancient City of Aydın, Karpuzlu, Alında

Öz

Located in Aydın Province, Karpuzlu District, Asar-ı Antika Mevkii, Plot 2064 Alinda ancient city is located within the borders of Karpuzlu (Demircidere) district of Aydın province. Alinda Ancient City is located on two high and sloping hills surrounded by a very strong and durable defense system. The city has been an important commercial and military center of its period since the Second Millennium BC. In Alinda, for the first time in 2020, in the archaeological surveys in Alinda, in accordance with the principle of on-site preservation of all archaeological cultural assets in the city center, studies on the preservation status of cultural heritage and its transfer to the future were started in order to document the movable and immovable archaeological assets underground and aboveground. For this purpose, surface surveys and archaeogeophysical studies were carried out. Georadar (Gerradar-GPR) measurements were made in the three areas determined on the acropolis in Alinda Ancient City, in the Acropolis, Cistern area and Buried Structure area and in the Collapsed Buried Structure area. In the research area, high amplitude anomalies giving geometrical form with the appearance of architectural structure were observed. By controlling the locations of these high amplitude anomalies with the planned archaeological excavations, significant contributions are made to the preservation of the historical environment in the ancient city of Alinda.

Anahtar Kelimeler

Archaeogeophysics, GPR, Aydın-Alinda

Proje Numarası

Proje Numarası- YA010902-2020

Kaynakça

• Anabolu, M.U., (1967). “Alinda Karpuzlu”, TAD XIV, Ankara, 1967, 87-102
• Augé, L., (1878). Voyage aux sept merveilles du monde, Paris, 1878.
• Avcı, K., (2020). Aydın-Karpuzlu Alinda Antik Kenti 2020 Yılı Yüzey Araştırması, Jeoradar (GPR) ile Arkeojeofizik. Geometrik Mühendislik, yayınlanmamış rapor, 86s, İstanbul
• Baudet, P.J., (1879). Mémoires de la Société de Géographie d’Anvers, Tome I, Anvers 1879, s.225
• Bean, (1971). Turkey Beyond the Maeander : An Archeological Guide, London 1971
• Rochas d’Aiglun A., (1881). Principes de la fortification antique: précis des connaissances techniques nécessaires aux archéologues pour explorer les ruines des anciennes forteresses, Ducher&Cie, 1881, 59-60
• Doruk, S., (1987). “Antik Alinda Kentindeki Pazar Yapısı”, Belleten, 201, 1117 – 1137.
• Fellows Ch., (1841). An Account of Discoveries in Lycia, Being a Journal, London 1841.
• Hild, F., (2014). “Historisch – Geographischer Überlick”, Meilensteine, Straßen und das Verkehrsnetz der Provinz Karia, Austrian Academy of Sciences Press 2014.
• Konecny, A. L.- Ruggendorfer, P., (2014). “Alinda in Karia: The Fortifications”, Hesperia 83, No. 4, 709 – 746.
• Le Bas, P., (1844). La Revue Independante, Mai-Juin 1844, XIV, 532-533.
• Mionnet, T.E., (1837). Description de médailles antiques, grecques et romaines, Paris 1837, s.20 ve 132
• McNicoll, A. W., 1997 (). Hellenistic Fortification from the Aegean to the Euphrates, London 1997.
• Özkaya, V., San, O., Barın, G., (1999). “Alinda (Karpuzlu)”, AST 16, II, Ankara, 299 – 323.
• Özkaya, V., San, O., (). “Alinda Nekropolü – I”, AST 17, II, Ankara, 263 – 278. 2000
• Özkaya, V., (2001). “Alinda Antik Dokusu ve Anıtsal Gömütleriyle İç Karia Bölgesinde Bir Kent”, Prof. Dr. Zafer Bayburtluoğlu Armağanı, Sanat Yazıları, Ed. Mustafa Denktaş, Yıldıray Özbek, Kayseri, 463 – 478.
• Özkaya, V., San, O., (2001). “Alinda Nekropolü – II”, AST 18, I, Ankara, 181 - 196.
• Özkaya, V., San, O., (2002). “Alinda and Amyzon, Two Ancient Cities in Caria”, AST 19, I, Ankara, 237 – 254.
• Özkaya, V., San, O., (2003a). “Alinda 2001 Araştırmaları”, AST 20, I, Ankara, 235 – 248.
• Özkaya, V., San, O., (2003b). “Alinda. An Ancient City with its Remains and Monumental Tombs in Caria”, Revue des Études Anciennes, Tome 105, 103 – 125.
• Paton, W. R., Myres, J. L., (1896). “Karian Sites and Inscriptions”, JHS 16, 188 – 236
• Reinach, S., (1888). Voyage Archéologique en Grèce et en Asie Mineure, Paris 1888, Firmin-Didot et Cie 1888, s.XVIII, 45-46, 149
• Ruggendorfer, P., (2009). Survey-Projekt Alinda – die Kampagne 2007, 26. AST 2008, 3 (Ankara 2009) 37-44.
• Ruggendorfer, P., (2010). Die Ergebnisse der Feldforschungen in Alinda 2008, 27. AST 2009, 3 (Ankara 2010) 83-97.
• Ruggendorfer, P., (2011). Untersuchungen zur städtebaulichen Entwicklung und zur Geschichte von Alinda 2009, 28. AST 2010, 3 (Ankara 2011) 207-221.
• Ruggendorfer, P., (2012). Ergebnisse der städtebaulichen Untersuchungen in Alinda 2010, 29. AST 2011, 2 (Ankara 2012), 67-83.
• Ruggendorfer, P., (2013). Alinda 2011 Şehir Planlaması Gelişim Araştırmasının Sonuçları, 30. AST 2012, 1 (Çorum 2013) 227-236.
• Saint-Martin, V. L., (1852). Description Historique et Géographique de l’asie Mineure, comprenant les temps anciens, le moyen âge et les temps modernes, Tome II, Paris 1852, s.72, 331, 518, 520
• Trémaux, P., (1865–1868). Exploration archéologique en Asie Mineure, comprenant Les restes non connus de plus de quarante cités antiques, (Paris 863), s. v. Alinda.
• Walbank, F.W., (1942). “Olympichus of Alinda and the Carian Expedition of Antigonus Doson”, JHS Vol. 52, 1942, 8-13.