Öğretmen Adaylarının Öğretim Kalitesi Yeterlik Algılarının Cinsiyet ve Fakülte Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 38, 370 - 375, 31.08.2022

Cüneyt Arı , Faruk Kardaş

https://doi.org/10.31590/ejosat.1133356

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının öğretim kalitesi yeterlik algılarını cinsiyet ve fakülte açısından incelemektir. Bilgi ve teknoloji çağı olarak adlandırılan bu dönem de özellikle bilim ve teknolojideki gelişmelere uyum sağlayan bir toplum yetiştirmek önemlidir. Bunu gerçekleştirmenin en başında ise eğitim kurumlarında verilen öğretim kalitesi gelmektedir. Çalışmaya 2019-2020 öğretim yılında eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon eğitimi alan 346 öğretmen adayı katılmıştır. Veri toplama aşamasında Taşçı ve Atar tarafından geliştirilen 22 maddelik 5’li likert tipi olan “Öğretim Kalitesi Yeterlik Algısı” ölçeği kullanılmıştır. Veriler analiz edildiğinde öğretmenlik mesleğinin doğuştan mı yoksa sonradan mı kazanıldığı hususunda eğitim fakültelerinin rolü ortaya konulmuştur. Bu inanış çerçevesinde ve öğretmenlik eğitimi döneminde, öğretmenlik mesleğine yönelik davranışları edinme ve değişim değişkenlerinin öğretim kalitesi yeterlilik algılarında anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının eğitim fakültesindeki öğretmen adaylarından daha iyi öğretim kalitesi yeterlik algısı tespit edilmiştir. Cinsiyet açısından öğretim kalitesi yeterlik algısı üzerinden herhangi bir anlamlı farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik, Öğretim Kalitesi, Yeterlilik Algısı, Pedagojik Formasyon

Examination of Candidate Teachers' Perceptions of Teaching Quality Competence in Terms of Gender and Faculty Type

Öz

This study aims to examine the candidate teachers’ perceptions of teaching quality competence in terms of gender and faculty type. It is important to raise society which adapts to developments in science and technology in this information and technology age. The quality of education provided in educational institutions is at the forefront of achieving this goal. 346 candidate teachers from an education faculty and pedagogical formation training program in 2019-2020 academic year, participated in the study. “Perceptions of Competency in Teaching Quality Scale” which is a five-point Likert scale with 22 items and developed by Atar and Taşçı was used as data collection instrument. When the data were analyzed, it was found that the role of education faculties in terms of whether the teaching profession was innate or acquired later was revealed. It was also determined that there are significant differences in the perceptions of teaching quality competence of the variables of acquiring and changing behaviors towards the teaching profession between the groups. The teacher candidates who received pedagocigal formation training had a higher perception of teaching quality competence than the teacher candidates in the education faculty. There was no significant difference between the groups in terms of gender variable regarding teaching quality competence perception.

Anahtar Kelimeler

Teaching, Teaching Quality, Perception of Competence, Pedagogical Formation

Kaynakça

• Akkaya, N. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, s (25), 35 – 42.
• Akman, T. (2019). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ve Mesleki Doyumlarının İncelenmesi.[Yayınlanmamış yüksek lisans tezi].İstanbul : Marmara Üniversitesi.
• Ata, O.A. & Arslan, Ö. H. ( 2021). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin STEM Eğitimi Yaklaşımına Yönelik Hazırbulunuşluk Durumlarının İncelenmesi YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 18(2), 405-436 https://doi.org/10.33711/yyuefd.1029055
• Avcı, Ü. & Kalelioğlu, F. (2019). Bir Öğretmen Eğitim Programında Öğrencilerin Eğitim ve Öğretim Kalitesi Hakkındaki Algıları, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (9)1, 52-64
• Azar, A. (2011). Türkiye’deki Öğretmen Eğitimi Üzerine Bir Söylem: Nitelik mi, Nicelik mi? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 1(1), 36-38. https://doi.org/ 10.5961/jhes.2011.004
• Büyükkaragöz, S. S. & Çivi, C. (1999). Genel Öğretim Metotları, Öğretimde Planlama Uygulama. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Çakmak. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008), "Bilimsel araştırma yöntemleri"Ankara:Pegem Akademi. https://doi.org/ 10.14527/9789944919289
• Celep, C. (2001). Meslek Olarak Öğretmenlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cornelius-White, J. (2007). Learner-Centered Teacher-Student Relations are Effective: A Meta-Analysis. Review of educational research, 77(1), 113-143. doi.org/10.3102/003465430298563
• Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çevik, M. (2008). Öğretmenlik Mesleği Dışında Kamu Kurumlarında Görev Yapan Eğitim Fakültesi Fen Alanı Mezunlarının Bölüm Bilgilerinin İş Hayatlarına ve Günlük Yaşantılarına Etkisi.[Yayınlanmamış yüksek lisans tezi].Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dağlı, H., & Dağlıoğlu, H.E. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarının duygu düzenleme becerileri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Cumhuriyet International Journal of Education, 10(3),1020-1046. http://dx.doi.org/10.30703/cije.799698
• Dutoğlu, G. & Tuncel, M. (2008). Aday Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile İlgili Duygusal Zeka Düzeyleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,8(1), 11-31.
• Ertuğrul, H. (2005). Öğretmenin başarı kılavuzu. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Etmer, P. (2005). Teacher Pedagocical Beliefs: The Final Frontier İn Our Quest For Technology Integration?. Educational Technology Research And Development, 53(4), 25-39.
• Gürbüz, R., Erdem, E. & Gülburnu, M. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Yeterliklerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 255-272.
• Hollins, E. R. (2011). Teacher preparation for quality teaching. Journal of Teacher Education, 62(4), 395-407. https://doi.org/ 10.1177/0022487111409415
• Huang, X. & Feng, S. (2015). Research on the Teaching Quality Evaluation for the Physical Education in Colleges Based on the AHPTOPSIS. Chemical Engineering Transactions, 11(18),46-62.
• İzci, E. (1999). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Öğretmenlik Meslek Bilgisi (Pedagojik Formasyon) Yeterliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi.Yayınlanmamış [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]., Malatya:İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karakaya, A., Kılıç, İ. & Uçar, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Öğretim Kalitesi Algısı Üzerine Bir Çalışma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s2, 40-55. https://doi.org/10.14230/joiss217
• Kiraz, Z. & Dursun, F. (2015). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Aldıkları Eğitime İlişkin Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1008-1028. https://doi.org/10.17860/efd.37544
• Kösterelioğlu, İ. & Kösterelioğlu M. A. (2008). Stajyer Öğretmenlerin Mesleki Yeterliklerini Kazanma Düzeylerine İlişkin Algıları. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, 10(2),257-275. https://doi.org/10.24315/tred.526533
• MEB (2020). https://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-meslegi-genel-yeterlikleri/icerik/39 ANKARA
• MEB (2006). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen yetiştirme ve eğitimi genel müdürlüğü ANKARA
• Muşlu Kaygısız, Benzer. & Dilek Eren. (2020). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırma Yöntemlerini Kullanma Durumlarının Değerlendirilmesi “Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2020; 16(3): 706-729” DOI: 10.17860/mersinefd.715668
• Özdayı, N. (2000). Eğitim Fakültesinde Okuyan Öğrencilerin Mesleki Kaygılarının Toplam Kalite Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(12), 233-248.
• Polat, İ. & Kılıç, E. (2013). Türkiye’de Çok kültürlü Eğitim ve Çok kültürlü Eğitimde Öğretmen Yeterlilikleri. Yüzüncü yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10(1), 352-372.
• Süral, S. & Sarıtaş, E. (2015). Pedagojik Formasyon Programına Katılan Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Yeterliklerinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 62-75. https://doi.org/10.17860-efd.56668-161076
• Şeker, F. & Aydınlı, B. (2021). Fen bilgisi öğretmenlerinin perspektifinden sürdürülebilir kalkınma için eğitim ve yeterlikleri. e- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, s.8, 460-479. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.964116
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2012). Using Multivariate Statistics (6. bs.). New Jersey: Pearson. ISBN-13: 978-0-13-479054-1
• Temiz, E. (2016). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Müzik Öğretmeni Adaylarının Mesleki Yeterlikleri. Turkish Studies, 11 (3), 2165-2174.
• Üstünlüoğlu, E. (2016). Percetions versus Realities: Teaching Quality in Higher Education. Türk Eğitim Dergisi, 41(184), 235-250
• Wayne, A. J. & Youngs, P. (2003) Teacher Characteristics and Student Achievement Gains: A Review.Review of Educational Research,73(1), 89-122. https://doi.org/10.3102/00346543073001089
• Yanpar-Yelken,T; Çelikkaleli, Ö. & Çapri,B. (2007). Eğitim Fakültesi Standartlarının Belirlenmesine Yönelik Öğretmen Adayı Görüşleri (Mersin Üniversitesi Örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 191-215.
• Yıldırım S. (2011). Kosova’da öğretmen yetiştirme politikası(1990-2010) ile kosova’da ve türkiye’de sınıf öğretmenliği öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi].Balıkesir: Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, İ. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özel Alan ve Öz Yeterlik Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. YÖK. (2007). Öğretmen Yetiştirme ve eğitim fakülteleri (19872007). Ankara.