GIDA SEKTÖRÜNÜN GIDA TEKNİKERLERİNDEN BEKLENTİLERİ:TEKİRDAĞ ÖRNEĞİ
Yıl 2023,
Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 26, 27.06.2023
Hasan Mete
,
Gürcan Uzal
,
Erdal Kılıç
,
Aytekin Erdem
Öz
Bu çalışmada amaç; Meslek Yüksekokullarının Gıda Teknolojisi Programlarından mezun olan Gıda Teknikerlerinin sahip olması gereken özelliklerinin gıda sektörü temsilcileri tarafından tespit edilmesidir. Araştırmada; Tekirdağ ilinde faaliyet gösteren ve Gıda Teknikeri istihdam eden kurum ve firma temsilcilerine uygulanan anket kullanılmıştır. Çalışma nicel ve nitel analizin birlikte kullanıldığı karma modelinde olup verilerin analizi SPSS istatistik programı ile gerçekleştirilmiştir. Nicel analiz sonuçlarına göre sektör temsilcilerinin; yenilikleri yakından takip eden, insanlarla iletişimi güçlü olan ve geleceğe yönelik planları konusunda işyerini bilgilendiren gıda teknikerlerine ihtiyaç duydukları belirlenmiştir. Nitel analiz sonuçlarına göre ise, Mesleki Bilgi ve Beceriler kategorisinde sektörün gıda teknikerinden 11 beklentisi bulunduğu ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgular dikkate alınarak, gıda tekniker adaylarının hizmet öncesinde Meslek Yüksekokullarında ve gıda teknikerlerinin ise sektörde çalışırken hizmet içinde geliştirilmeleri önerilmektedir. Bu çalışmaya katılan katılımcılara sorulan sorular, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulu tarafından 30.05.2022 tarihinde onaylanmıştır.
Teşekkür
Çalışmamıza katılan gıda sektörü temsilcilerine teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Aksoy, H. H. (1997). Metal Sanayi İşyerleri Yöneticilerinin Endüstriyel Teknik Ortaöğretim Mezunlarına İlişkin Değerlendirmeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(11), 277-288.
- Akyazi, T., Goti, A., Oyarbide, A., Alberdi, E., & Bayon, F. (2020). A guide for the food industry to meet the future skills requirements emerging with industry 4.0. Foods, 9(4), 1-15. https://www.mdpi.com/2304-8158/9/4/492. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Alford, K., Bunch, J. C., Pierre, A., Anglade, B., & Roberts, T. G. (2020). Employer expectations for graduates from Haiti’s agricultural universities. Advancements in Agricultural Development, 1(3), 27-41. https://agdevresearch.org/index.php/aad/article/view/37. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Anadolu Ajansı [AA] (2021). Tarım, gıda ve içecek sektöründen 2021 yılında 22.9 milyar dolarlık ihracat. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/tarim-gida-ve-icecek-sektorunden-2021-yilinda-22-9-milyar-dolarlik-ihracat/2582707#:~:text=%C4%B0stanbul,17%2C2%20milyar%20dolara%20ula%C5%9Ft%C4%B1. (Erişim tarihi: 29.05.2023).
- Bennett, R. (2002). Employers' demands for personal transferable skills in graduates: A content analysis of 1000 job advertisements and an associated empirical study. Journal of Vocational Education and Training, 54(4), 457-476.
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13636820200200209. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (16. Baskı). Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
- Erdem, A. ve Uzal., G., (2001). “Sanayicinin Elektrik ve Elektronik Teknikerinden Beklentileri”. I. Meslek Yükseokulları Sempozyumu: 18-19 Ekim 2001-İstanbul: Marmara Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bildiriler (s.370-376).
- Gümül, F. , Çalık, A. & Kurt, H. (2017). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2) , 91-107. https://dergipark.org.tr/en/pub/akusosbil/issue/34128/377512. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- İçli, G. (2007). İşletmelerin meslek yüksekokulu mezunları ile ilgili görüşleri ve beklentileri (Lüleburgaz ilçe sınırlarında faaliyet gösteren işletmeler üzerine bir araştırma). Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi. 23(2), 263-272. http://79.123.216.35/xmlui/handle/20.500.11857/958 (Erişim Tarihi: 11.11.2022).
- Jack, C., Anderson, D., & Connolly, N. (2014). Innovation and skills: implications for the agri-food sector. Education+Training. 56(4), 271-286. https://www.emerald.com/insight/content/doi/ 10.1108/ET-11-2012-0122/full/html (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Kağızmanlı, B., Özgüler, A. T., Kaya, K., & Aydın, O. M. (2017). Meslek Yüksekokulunda Teknoloji Kullanımı: Malatya Meslek Yüksekokulu Teknik Bölümler Örneği, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching. Cilt:6, Özel Sayı:1, s: 21-29. Makale No: 03 ISSN: 2146-9199.
- Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi (28. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lisa, E., Hennelova, K., & Newman, D. (2019). Comparison between Employers' and Students' Expectations in Respect of Employability Skills of University Graduates. International Journal of Work-Integrated Learning, 20(1), 71-82.
- Mete, H., Erdem, A., Uzal, G., & Hüyük, D. (2018). Teknik Bilimler MYO Öğrencilerinin Mesleki Gelecekleri Ve Endüstri Stajları İle İlgili Görüşleri. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(1), 108-119.
- Miles, M., B. & Huberman, A., M. (1984). Qualitative Data Analysis: A Source Book of New Methods. London: SAGE Publications.
- Önbaş, N. (2009). Yiyecek içecek işletmelerinde ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi (Doctoral dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü). https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/ 20.500.12397/11083. (Erişim Tarihi: 09.11.2022).
- Özgüler, A. T. (2016). İnşaat sektörünün meslek yüksekokulu öğrencilerinden beklentileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5, 50-59. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/ 07.alper_tunga_ozguler.pdf (Erişim Tarihi: 02.11.2022).
- Sarı, H. A., Özuğur, A. K., Gökdal, Ö., & Atay, O. (2017). Gıda Sektöründe İşverenlerin Teknikerlerden Beklentileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (Özel (Special) 1), 1-7.
https://dergipark.org.tr/en/pub/makufebed/issue/29469/315716 (Erişim Tarihi: 02.11.2022).
- Sosyal Güvenlik Kurumu [SGK], (2022). Zorunlu Sigortalıların Faaliyet Kollarına ve İşyeri Büyüklüğüne Göre Dağılımları, 2022 Aralık. https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Aylik/42919466-593f-4600-937d-1f95c9e252e6/ (Erişim Tarihi: 14.3.2023).
- Trakya Kalkınma Ajansı [TR21], (2017). TR21 Trakya Bölgesi Rekabet Analizi. https://www.trakyaka.org.tr/tr/32998/Arastirma-Raporlari (Erişim Tarihi: 14.3.2023).
Türk Dil Kurumu [TDK], (2022). Genel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 26.10.2022).
- Türkiye Yeterlikler Veri Tabanı, (2022). Gıda Teknolojisi Ön Lisans Diploması. https://tyc.gov.tr/yeterlilik/gida-teknolojisi-on-lisans-diplomasi-TR00308935.html (Erişim Tarihi: 15.11.2022).
- United Nations (2023). Key Statistics and Trends in International Trade 2022. https://unctad.org/system/files/official-document/ditctab2023d1_en.pdf (Erişim Tarihi: 29.05.2023).
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi [YBYS], (2022). https://istatistik.yok.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 19.11.2022).
- Yükseköğretim Kurulu [YOK], (2022). https://yokatlas.yok.gov.tr (Erişim Tarihi: 26.10.2022).
- Yürekli, E., & Gönen, S. (2015) Muhasebe Meslek Mensuplarının Nitelikli Meslek Mensubu Yetiştirilmesine Yönelik Önlisans Programından Beklentileri, KAÜ İİBF Dergisi, 6(10), 301-316.
- Zenner‐Höffkes, L., Harris, R., Zirkle, C., & Pilz, M. (2021). A comparative study of the expectations of SME employers recruiting young people in Germany, Australia and the United States. International Journal of Training and Development, 25(2), 124-143. https://onlinelibrary.wiley.com/ doi/full/10.1111/ijtd.12214 (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
Yıl 2023,
Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 26, 27.06.2023
Hasan Mete
,
Gürcan Uzal
,
Erdal Kılıç
,
Aytekin Erdem
Kaynakça
- Aksoy, H. H. (1997). Metal Sanayi İşyerleri Yöneticilerinin Endüstriyel Teknik Ortaöğretim Mezunlarına İlişkin Değerlendirmeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(11), 277-288.
- Akyazi, T., Goti, A., Oyarbide, A., Alberdi, E., & Bayon, F. (2020). A guide for the food industry to meet the future skills requirements emerging with industry 4.0. Foods, 9(4), 1-15. https://www.mdpi.com/2304-8158/9/4/492. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Alford, K., Bunch, J. C., Pierre, A., Anglade, B., & Roberts, T. G. (2020). Employer expectations for graduates from Haiti’s agricultural universities. Advancements in Agricultural Development, 1(3), 27-41. https://agdevresearch.org/index.php/aad/article/view/37. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Anadolu Ajansı [AA] (2021). Tarım, gıda ve içecek sektöründen 2021 yılında 22.9 milyar dolarlık ihracat. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/tarim-gida-ve-icecek-sektorunden-2021-yilinda-22-9-milyar-dolarlik-ihracat/2582707#:~:text=%C4%B0stanbul,17%2C2%20milyar%20dolara%20ula%C5%9Ft%C4%B1. (Erişim tarihi: 29.05.2023).
- Bennett, R. (2002). Employers' demands for personal transferable skills in graduates: A content analysis of 1000 job advertisements and an associated empirical study. Journal of Vocational Education and Training, 54(4), 457-476.
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13636820200200209. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (16. Baskı). Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
- Erdem, A. ve Uzal., G., (2001). “Sanayicinin Elektrik ve Elektronik Teknikerinden Beklentileri”. I. Meslek Yükseokulları Sempozyumu: 18-19 Ekim 2001-İstanbul: Marmara Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bildiriler (s.370-376).
- Gümül, F. , Çalık, A. & Kurt, H. (2017). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2) , 91-107. https://dergipark.org.tr/en/pub/akusosbil/issue/34128/377512. (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- İçli, G. (2007). İşletmelerin meslek yüksekokulu mezunları ile ilgili görüşleri ve beklentileri (Lüleburgaz ilçe sınırlarında faaliyet gösteren işletmeler üzerine bir araştırma). Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi. 23(2), 263-272. http://79.123.216.35/xmlui/handle/20.500.11857/958 (Erişim Tarihi: 11.11.2022).
- Jack, C., Anderson, D., & Connolly, N. (2014). Innovation and skills: implications for the agri-food sector. Education+Training. 56(4), 271-286. https://www.emerald.com/insight/content/doi/ 10.1108/ET-11-2012-0122/full/html (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
- Kağızmanlı, B., Özgüler, A. T., Kaya, K., & Aydın, O. M. (2017). Meslek Yüksekokulunda Teknoloji Kullanımı: Malatya Meslek Yüksekokulu Teknik Bölümler Örneği, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching. Cilt:6, Özel Sayı:1, s: 21-29. Makale No: 03 ISSN: 2146-9199.
- Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi (28. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lisa, E., Hennelova, K., & Newman, D. (2019). Comparison between Employers' and Students' Expectations in Respect of Employability Skills of University Graduates. International Journal of Work-Integrated Learning, 20(1), 71-82.
- Mete, H., Erdem, A., Uzal, G., & Hüyük, D. (2018). Teknik Bilimler MYO Öğrencilerinin Mesleki Gelecekleri Ve Endüstri Stajları İle İlgili Görüşleri. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(1), 108-119.
- Miles, M., B. & Huberman, A., M. (1984). Qualitative Data Analysis: A Source Book of New Methods. London: SAGE Publications.
- Önbaş, N. (2009). Yiyecek içecek işletmelerinde ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi (Doctoral dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü). https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/ 20.500.12397/11083. (Erişim Tarihi: 09.11.2022).
- Özgüler, A. T. (2016). İnşaat sektörünün meslek yüksekokulu öğrencilerinden beklentileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5, 50-59. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/ 07.alper_tunga_ozguler.pdf (Erişim Tarihi: 02.11.2022).
- Sarı, H. A., Özuğur, A. K., Gökdal, Ö., & Atay, O. (2017). Gıda Sektöründe İşverenlerin Teknikerlerden Beklentileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (Özel (Special) 1), 1-7.
https://dergipark.org.tr/en/pub/makufebed/issue/29469/315716 (Erişim Tarihi: 02.11.2022).
- Sosyal Güvenlik Kurumu [SGK], (2022). Zorunlu Sigortalıların Faaliyet Kollarına ve İşyeri Büyüklüğüne Göre Dağılımları, 2022 Aralık. https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Aylik/42919466-593f-4600-937d-1f95c9e252e6/ (Erişim Tarihi: 14.3.2023).
- Trakya Kalkınma Ajansı [TR21], (2017). TR21 Trakya Bölgesi Rekabet Analizi. https://www.trakyaka.org.tr/tr/32998/Arastirma-Raporlari (Erişim Tarihi: 14.3.2023).
Türk Dil Kurumu [TDK], (2022). Genel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 26.10.2022).
- Türkiye Yeterlikler Veri Tabanı, (2022). Gıda Teknolojisi Ön Lisans Diploması. https://tyc.gov.tr/yeterlilik/gida-teknolojisi-on-lisans-diplomasi-TR00308935.html (Erişim Tarihi: 15.11.2022).
- United Nations (2023). Key Statistics and Trends in International Trade 2022. https://unctad.org/system/files/official-document/ditctab2023d1_en.pdf (Erişim Tarihi: 29.05.2023).
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi [YBYS], (2022). https://istatistik.yok.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 19.11.2022).
- Yükseköğretim Kurulu [YOK], (2022). https://yokatlas.yok.gov.tr (Erişim Tarihi: 26.10.2022).
- Yürekli, E., & Gönen, S. (2015) Muhasebe Meslek Mensuplarının Nitelikli Meslek Mensubu Yetiştirilmesine Yönelik Önlisans Programından Beklentileri, KAÜ İİBF Dergisi, 6(10), 301-316.
- Zenner‐Höffkes, L., Harris, R., Zirkle, C., & Pilz, M. (2021). A comparative study of the expectations of SME employers recruiting young people in Germany, Australia and the United States. International Journal of Training and Development, 25(2), 124-143. https://onlinelibrary.wiley.com/ doi/full/10.1111/ijtd.12214 (Erişim Tarihi: 05.01.2023).