A Comparative Analysis of the Education of Gifted Students in France and Turkey

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 227 - 249, 27.12.2022

Şehide Kılınç , Mehmet Akif Sözer

Öz

This research, based on the literature review, aimed to compare the implementations and current situation in the education of gifted students in Turkey and France. Horizontal approach and descriptive survey model, which are comparative education approaches, were used together in the research. Within the context of this study, articles, theses, papers and reports obtained from the scientific sources in the country and world literature and the official websites, for the education of gifted students of the countries researched were examined. As a result of the research; It has been determined that in France, an integrative approach is focused in the education process for the gifted and therefore a systematic identification approach to identify the gifted is not applied. It has been determined that Turkey applies a two-stage systematic diagnostic approach. In education implementations, it has been determined that gifted students are educated through differentiation, enrichment, acceleration and grouping in both countries. In France, it has been observed that they have an integrative education approach that encourages gifted students to educate with their peers, and therefore no special implementations are applied. Turkey prefers to support education after school. Both countries provide a variety of special opportunities outside the school environment.

Anahtar Kelimeler

gifted education, comparative education, France, Turkey

Fransa ve Türkiye’de Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, Fransa ve Türkiye’deki özel yeteneklilerin eğitimindeki mevcut durumu ve uygulamaları literatür bilgisine dayalı olarak karşılaştırmak amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada karşılaştırmalı eğitim yaklaşımlarından yatay yaklaşım ve betimsel tarama modeli bir arada kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, araştırma yapılan ülkelerin özel yetenekli öğrencilerinin eğitimine yönelik ülke ve dünya literatüründeki bilimsel kaynaklardan ve resmi internet sitelerinden elde edilen makale, tez, bildiri ve raporlar incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda; Fransa'da özel yeteneklilere yönelik eğitim sürecinde bütünleştirici bir yaklaşıma odaklanıldığı ve bu nedenle özel yeteneklilerin belirlenmesine yönelik sistematik bir tanılama yaklaşımının uygulanmadığı belirlenmiştir. Türkiye’nin ise iki aşamalı sistematik bir tanılama yaklaşımı uyguladığı belirlenmiştir. Eğitim uygulamalarında her iki ülkede özel yetenekli öğrencilere farklılaştırma, zenginleştirme, hızlandırma ve gruplandırma yoluyla eğitim verildiği belirlenmiştir. Fransa' da özel yetenekli öğrencileri kendi akran grubuyla birlikte eğitim almalarını teşvik edici bütünleştirici bir eğitim anlayışına sahip oldukları, bu nedenle özel uygulamalara gidilmediği görülmüştür. Türkiye’de ise okul sonrası destek eğitimi tercih ettiği belirlenmiştir. Bununla birlikte her iki ülkede de özel yetenekli öğrencilere okul ortamı dışında çeşitli özel olanaklar sağlandığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

özel yetenekliler, karşılaştırmalı eğitim, Fransa, Türkiye

Kaynakça

• Ataman, A. (2004, 3–4 Mayıs). Üstün yeteneklilerin eğitimi. Üstün veya özel yetenekli öğrencilerin eğitimi paneli. İzmir.
• Ataman, A. (2007). Üstün yetenekli çocuklar ve zenginleştirme. Ataman A., Aydoğan Y. ve Bilgiç N. (Ed.) Bilim ve sanat merkezlerinde görevli öğretmenlerin mesleki niteliklerinin artırılması (1. baskı s. 13-60) içinde. Sentez Matbaacılık.
• Aydoğan, Y., & Gültekin Duman, G. (2017). Yasa ve yönetmelikler ışığında geçmişten günümüze özel yetenekli çocukların hakları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(2), 1-11.
• Beranek, D. J. (1993). An international survey of definitions of giftness and procedures to indentify and select student for gifted programs. [Doctoral Dissertation, University Of Oregon-Oregon].
• Cognet, G. & Vannetzel, L. (2009). La Nemi-2: Souplesse et rigueur dans l'examen clinique de l'intelligence de l'enfant. Le Journal des Psychologues, 265, 57-62. https://doi.org/10.3917/jdp.265.0057.
• Cognet, G. (2007). Nouvelle échelle métrique de l’intelligence - version 2. ECPA.
• Çağlar, D. (2004). 1953–1993 yıları arasında üstün zekâlı çocuklar konusunda alınan kararlar, çalışmalar ve uygulamalar. Şirin M. R., Kulaksızoğlu A., Bilgili A. E. (Ed.). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı (1. Baskı, s. 6-68) içinde. Çocuk Vakfı Yayınları.
• Davaslıgil, Ü. (2007). Üstün zekâlıların eğitiminde yönetimsel önlemler (ders notu). İstanbul Üniversitesi, Özel Eğitim Bölümü.
• Delaubier, J. P. (2002). La scolarisation des enfants intellectuellement précoces. Ministre de l'Education Nationale.
• Dzhurinskiy, A. N. (1999). The development of education in the modern world. Vlados.
• Enç, M. (2005). Üstün beyin gücü. Ankara Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Ersoy, E., & Avcı, N. (2001). Özel gereksinimi olan çocuklar ve eğitimleri, İstanbul.
• Feldhusen, J. F., & Jarwan, F. A. (2000). Identification of gifted and talented youth for educaitonal programs. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg, & R. F. Subotnik (Eds.), International Handbook Of Giftedness And Talent (21st ed., pp.271–282). Elsevier Science. Pergamon.
• Filliodeau, A. (2018). Les enfants intellectuellement précoces. Education. [Master Thesis, Universite de Nantes- Nantes.
• Genç, M., A. (2016). Üstün yetenekli bireylere yönelik eğitim uygulamaları1. Journal of Gifted Education and Creativity, 3(3), 49-66.
• Guignard, H. (2006). Les enfants à haut potentiel intellectuel: approche exploratoire différentielle multivariée, [Doctoral Dissertation, université Paris 5, Boulogne].
• Kalaycı, N. &Aydınlı, B., (2019). The evaluatıon of executed gıftedness test in Turkey. Social Scientific Centered Issues, 1(1), 2-7.
• Kara, Zh. Yu. (2011). Artistic talent and the way of its development. Gifted Child, 6, 133-136.
• Kieboom, T. (2011). Accompagner l’enfant surdoué. De Boeck.
• Lignier, W. (2009). Comment la question des enfants «surdoués» est-elle devenue scientifiquement sérieuse en France (1971-2007)?. Quaderni. Communication, technologies, pouvoir, (68), 87-90.
• Lignier, W. (2011). La cause de l'intelligence. Politix, (2), 179-201.
• Martin, D. T. (1991). The political economy of school reform in the United States. Understanding educational reform in global context, Economy, İdeology, And The State, 341-367.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1974). Özel eğitime muhtaç çocuklar hakkında yönetmelik. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1983). Özel eğitime muhtaç çocuklar kanunu. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1991). Üstün yetenekli çocukların eğitimi raporu. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı (2013-2017) Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı (2013-2017). Millî Eğitim Bakanlığı. https://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/005.pdf.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2014). Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. Millî Eğitim Bakanlığı. mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1703.pdf.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Destek eğitim odası. Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_08/03045051_destek_egitim_odasi_kilavuzpdf.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Millî eğitim temel kanunu. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/temkanun_0/temelkanun_0.html sayfasından erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2020). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). Bilim ve sanat merkezleri öğrenci tanılama ve yerleştirme kılavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı. https://orgm.meb.gov.tr/www/2021-2022-yili-bilim-ve-sanat-merkezleri-ogrenci-tanilama-ve-yerlestirme-kilavuzu-yayimlandi/icerik/1886.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2021). Millî Eğitim Bakanlığı bilim sanat merkezleri yönergesi. Millî EğitimBakanlığı.https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2022, Şubat). Bilim ve sanat merkezleri güçleniyor. https://www.meb.gov.tr/bilim-ve-sanat-merkezleri-gucleniyor/haber/21827/tr.
• Ministère de l’Education Nationale (2005). Loi d’orientation et de programme pour l’avenir de l’école. Bulletin officiel de l’Éducation nationale. https://www.legifrance.gouv.fr/dossierlegislatif/JORFDOLE000017758872/.
• Ministère de l'Education Nationale. (2007). Parcours scolaire des élèves intellectuellement précoces ou manifestant des aptitudes particulières à l’école et au collège, Circulaire n° 2007-158, BO n°38. https://www.education.gouv.fr/bo/2007/38/MENE0701646C.htm.
• Ministère de l'Education Nationale. (2009). Guide d'aide à la conception de modules de formation pour une prise en compte des élèves intellectuellement précoces, Circulaire n° 2009-168 du 12-11-2009, BO n°45. https://www.education.gouv.fr/bo/2009/45/mene0900994c.html.
• Ministère de l'Education Nationale. (2019). Scolariser un élève à haut potentiel. https://eduscol.education.fr/document/1083/download#:~:text=La%20scolarisation%20des%20%C3%A9l%C3%A8ves%20%C3%A0,compte%20des%20potentialit%C3%A9s%20de%20chacun.
• Ministère de l'Education Nationale. (2022). La scolarisation des élèves intellectuellement précoces. https://www.education.gouv.fr/la-scolarisation-des-eleves-intellectuellement-precoces-9878.
• Moore, A.D. (1992), “Gifted and Talented Children and Youth”. Exceptionalities in Children and Youth. Lyndal Me. Bullock (Eds.), Allyn and Bacon Inc.
• Özsoy, Y., Özyürek, M., & Eripek, S. (2022). Özel eğitime muhtaç çocuklar özel eğitime giriş. Ankara.
• Pereira-Fradin, M., & Jouffray, C. (2006). Les enfants à haut potentiel et l'école: historique et questions actuelles. Bulletin de Psychologie, (5), 431-437.
• Siaud-Facchin, J. (2012). L’enfant surdoué, l’aider à grandir, l’aider à réussir. Odile Jacob.
• Sorce, F. (2021). Le haut potentiel : Analyse sociétale de la scolarité des élèves aux aptitudes divergentes. [Unpublished Master's Thesis. Université de Liège, Liège, Belgique]. https://matheo.uliege.be/handle/2268.2/11092.
• Tamul, Ö. F., Sezerel, B. B., Sak, U. & Karabacak, F. (2020). Anadolu-Sak zekâ ölçeğinin(ASIS) sosyal geçerlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 393-412. doi: 10.9779/pauefd.575479.
• Tarhan, S., & Kılıç, Ş. (2014). Identification of gifted and talented student and models in Turkey. Journal of gifted education research, 2(2), 27-43.
• Tomlinson, C. A. (1999). The differentiated classroom: responding to the needs of all learners. Alexandria: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2012). Türkiye Büyük Millet Meclisi üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti ve ülkemizin gelişimine katkı sağlayacak etkin istihdamlarının sağlanması amacıyla kurulan Meclis araştırması komisyonu raporu. Ankara.
• Vainer, E. S., Gali, G. F., & Shakhnina, I. Z. (2016). Historic overview of gifted education in foreign countries. International Journal of Humanities and Cultural Studies (IJHCS), 1(1), 588-594.
• Vainer, E. S., Gali, G. F., & Shakhnina, I. Z. (2016). Historic overview of gifted education in foreign countries. International Journal of Humanities and Cultural Studies (IJHCS), 1(1), 588-594.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.