OECD Ülkelerine Ait Çeşitli Enerji Tüketimleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Panel Eşbütünleşme Analizi ile İncelenmesi

Yıl 2020, , 15 - 33, 26.11.2020

Yıldırım Demir

https://doi.org/10.26650/ekoist.2020.32.0005

Öz

Ülkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren önemli parametrelerden biri de enerji tüketimidir. Genel anlamda sanayi olarak gelişmişlik gösteren ülkelerde daha çok enerji tüketilmektedir. Bu bağlamda enerji ihtiyacı yüksek olan ülkeler dışa bağımlı olmamak için farklı alternatif enerji kaynaklarına yönelmektedirler. Bu çalışmada 36 OECD ülkesine ait çeşitli enerji türleri tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki Westerlund (2007) panel eşbütünleşme testi ile analiz edilmiştir. Eşbütünleşme testinden önce verilerin heterojenliği test edilmiş, verilere çeşitli yatay kesit bağımlılık testleri uygulanmış ve paneli oluşturan yatay kesitlerin birbirleri ile bağımlılığı incelenmiştir. Ayrıca, CIPS testi kullanılarak da verilerin durağan olup olmadığı belirlenmiştir. LM, LMadj ve CDLM istatistiklerine göre (p<0.05) yatay kesit bağımlılığının olduğu belirlenmiştir. Böylece ikinci kuşak birim kök testleri kullanılmasının uygun olacağına karar verilmiştir. CIPS testine göre değişkenlerin durağan olmadığı belirlenmiştir. Düzeyde durağan olmayan verilerin birinci farkları alınarak verilere tekrar durağanlık analizi uygulanmış ve verilerin durağan hale getirildiği gözlenmiştir. Sonuçlar enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında eşbütünleşmenin olduğunu göstermektedir. Ayrıca uzun dönemli eşbütünleşme testi sonucunda hidroelektrik ve yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında pozitif, termik enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında ise negatif bir ilişkinin var olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik büyüme, enerji tüketimi, eşbütünleşme testi, panel veri

Destekleyen Kurum

Yazarlar bu çalışma için finansal destek almadığını beyan etmiştir.

Investigation of the Relationship between Various Energy Consumption and Economic Growth Belonging to OECD Countries by Panel Cointegration Analysis

Öz

One of the important parameters showing the development level of the countries is energy consumption. In general terms, in the countries that show developed as industry are consuming more energy. In this context, countries with high energy needs are turning to different alternative energy sources in order not to be dependent on foreign sources. In this study, the relationship between various energy types’ consumption and economic growth belonging to 36 OECD countries was analyzed by Westerlund (2007) panel cointegration test. Before Cointegration test, the heterogeneity of the data was tested, various cross-section dependency tests were applied to the data and the dependency of cross-sections forming the panel was examined. In addition, it was determined whether the data is stationary by using CIPS test. According to the LM, LMadj and CDLM statistics (p <0.05), cross-sectional dependence was determined. Thus, it was decided that it would be appropriate to use the second generation unit root tests. According to CIPS test, it was determined that the variables were not stationary. The first differences of the non-stationary data were taken and again the stationary analysis was applied to the data and it was observed that the data were made stationary. The results showed that there is cointegration between energy consumption and economic growth. In addition, as a result of long-term cointegration test, it was determined that there is a positive relationship between hydroelectric and renewable energy consumption and economic growth, and a negative relationship between thermal energy consumption and economic growth.

Anahtar Kelimeler

Economic growth, energy consumption, cointegration test, panel data

Kaynakça

• Ağaçbiçer, G. (2010). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Türkiye Ekonomisine Katkısı ve Yapılan Swot Analizler (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Altunkaynak, B. (2007). Sektörel panel veri analizi yaklaşımıyla Türkiye'nin AB ülkelerine imalat sanayi bakımından ihracatının belirlenmesi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Apergis, N., & Payne, J. (2010). Renewable Energy Consumption and Economic Growth: Evidence From A Panel of OECD Countries. Energy Policy, 38(1), 656-660.
• Aytun, C. ve Akın, C. S. (2014). OECD Ülkelerinde Telekomünikasyon Altyapısı ve Ekonomik Büyüme: Yatay Kesit Bağımlı Heterojen Panel Nedensellik Analizi. İktisat İşletme ve Finans, 29(340), 69-94.
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data (3. Baskı). England: West Sussex John Wiley and Sons, Ltd.
• Banerjee, A., Dolado, J., & Mestre, R. (1998). Error‐correction Mechanism Tests for Cointegration in a Single‐equation Framework. Journal of Time Series Analysis, 19(3), 267-283.
• Croissant, Y., & Millo, G. (2019). Panel Data Econometrics with R (1 Baskı). England: West Sussex John Wiley and Sons, Ltd.
• Das, P. (2019). Econometrics in Theory and Practive. Singapore: Springer Nature Singapore Pte Ltd. Gateway East.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 427-431.
• Enders, W. (2004). Applied Econometrics Time Series. New York: Wiley.
• Erataş, F. ve Başçı Nur, H. (2013). Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: “Yükselen Piyasa Ekonomileri” Örneği. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 35(2), 207-23.
• Erbaykal, E. (2007). Türkiye’de Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 29- 44.
• Efron, B., & Tibshirani, R. ( 1993). An Introduction to the Bootstrap. London Chapman & Hall/Crc.
• Ertuğrul, H. M. (2011). Türkiye’de Elektrik Tüketimi Büyüme İlişkisi: Dinamik Analiz. Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2, 49-73.
• Eygü, H. (2018). Enflasyon, İşsizlik ve Dış Ticaret Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği (1990-2017). Kastamonu University Journal of Economics & Administrative Sciences Faculty, 20(2).
• Göral, F. (2015). Doğal Gaz Fiyatlarını Etkileyen Faktörler: Panel Veri Analizi (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Gövdeli, T. (2018). Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi (Doktora Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Gaziantep.
• Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometrics. New York: The McGraw-Hill Companies, Inc.
• Hsiao, C. (2014). Analysis of Panel Data (3. Baskı). New York: Cambridge University Press.
• IBRD IDA. (2020). The World Bank, https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators (Erişim Tarihi: 10.02.2020)
• İşleyen, Ş. (2019). Tarım Ve Sanayi Sektöründe İstihdamın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Bazı Oecd Ülkeleri Örneği (1993-2017). Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 6(2), 102-114.
• İşleyen, Ş., Altun, Y. ve Görür, Ç. (2017). The Causalıty Relatıonshıp Between Interest Rate And Income Wıth Investment In Usa: 1965-2016, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(60), 146-163.
• Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H. M. (2007). Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.
• Karakaş, E., ve Balcı İzgi, B. (2018). Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ampirik Analizi. OECD Örneği. Kent Akademisi, Kent kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 11(1), 99-107.
• Menyah, K., Nazlıoğlu, Ş. ve Wolde-Rufael, Y. (2014). Financial Development, Trade Openness and Economic Growth in African Countries: New Insights from a Panel Causality Approach. Economic Modelling, 37, 386-394.
• Naseri, S. F., Motamedi, S. & Ahmadian M. (2016). Study of Mediated Consumption Effect of Renewable Energyon Economic Growth of OECD Countries. Procedia Economics And Finance, 36 (2016) 502 509.
• Özşahin, Ş., Mucuk, M., ve Gerçeker, M. (2016). Yenilenebilir Enerji ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Panel ARDL Analizi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4 (4), 111-130.
• Pedroni, P. (2004). Panel Cointegration: Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with an Application to the PPP Hypothesis. Econometric Theory, 20(3), 597-625.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Working Paper No:0435, University of Cambridge.
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of crosssection dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• Pesaran, M. H. (2015). Time Series and Panel Data Econometrics (1. Baskı), Oxford: Oxford University Press.
• Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2005). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Shao, J. ve Tu D. (1995). The jackknife and the bootstrap. New York: Springer-Verlag.
• Stata: Software for Statistics and Data Science, Stata15 for windows version
• Westerlund, J. (2007). Testing for error correction in panel data. Oxford Bulletin of Economics and statistics, 69(6), 709-748.
• Wooldridge, J. M. (2002). Econometric analysis of cross section and panel data. London: The MIT Press.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi (2.Baskı). İstanbul: Beta
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi: Stata Uygulamalı (2.Baskı). İstanbul: Beta.
• Yorulmaz, H. (2019). Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Panel Veri Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.