Döngüsel Bir Ekonomide Kaynak Verimliliğini Hangi Faktörler Etkiler? Bir Panel Veri Regresyon Analizi

Yıl 2023, Sayı: 38, 19 - 34, 28.07.2023

Gonca Yilmaz

https://doi.org/10.26650/ekoist.2023.38.1106880

Öz

Döngüsel ekonomi, kaynakları verimli kullanmak ve aynı zamanda kaynakları sürekli geri bildirim döngülerinde tutmak olarak açıklanabilir. Bu nedenle, ürünler ve/veya bileşenleri için yeni değer akışları bularak ve ürünleri mümkün olduğunca çok döngüye sokarak ürünlerin ömrünün uzatılabileceği anlamına gelmektedir. Döngüsel ekonomi çatısı altında kaynaklar daha verimli kullanılarak kaynak verimliliği esas alınmakta, atıkların ortaya çıkmaması için yeni bir ürün dizaynı sağlanmakta, oluşabilecek atıkların ise tekrar kullanımı ve üretime katılması noktasında yeni bir ekonomik model olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada kaynak verimliliği üzerinde etkili olan sosyal ve ekonomik değişkenlerin belirlenmesi ve istatistiki analizlerle ortaya konması döngüsel ekonominin işleyişi için önemlidir. Bu bağlamda çalışmanın ampirik aşamasında, bağımlı değişken olarak kaynak verimliliği, bağımsız değişkenler olarak da ekonomik büyümeyi temsilen kullanılan kişi başına düşen GSYİH, çevre vergilerinin GSYİH içindeki payı, Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payı, belediye atıklarının geri dönüşüm oranı, enerji verimliliği değişkenleri 26 AB ülke grubu açısından dikkate alınmıştır. Veri seti yıllık olarak gözlenmiş olup verilerin ulaşılabilirliğine bağlı olarak 2001-2019 dönemini kapsamaktadır. Çalışmada yöntem olarak ülkeler ile ilgili modellemelerde sıkça kullanılan panel veri analizi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, çevre vergileri, Ar-Ge harcamaları, belediye atıklarının geri dönüşümü ve enerji verimliliği değişkenlerine ait katsayıların anlamlı olduğu görülmekte ve bu değişkenlerin kaynak verimliliği üzerinde pozitif yönlü etkileri bulunmaktadır. GSYİH değişkeninin ise anlamlı olmadığı gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Döngüsel Ekonomi, Kaynak Verimliliği, Atık, Geri Dönüşüm

Which Factors Drive The Resource Efficiency in Circular Economy? A Panel Data Regression Analysis

Öz

The circular economy can be defined as the efficient use of resources while keeping resources in continuous feedback loops. Therefore, the life of products can be extended by finding new value streamsfor products and/or their components and putting products into as many cycles as possible. Resources are used more efficiently under the umbrella of the circular economy; based on resource efficiency, a new product design is provided to prevent waste from occurring, and it appears as a new economic model in terms of reuse and participation in the production of waste that may occur. At this point, it is critical for the functioning of the circular economy to identify the social and economic variables that are effective on resource efficiency and to reveal them with statistical analysis. In this context, in the empirical phase of the study, resource efficiency is the dependent variable, GDP per capita is used to represent economic growth as the independent variable, the share of environmental taxes in GDP, the share of R&D expenditures in GDP, the recycling rate of municipal waste, energy efficiency variables 26 European Union (EU) countries taken into account in terms of a country group. The data set has been observed annually and ranges from 2001 to 2019, depending on data availability. Panel data analysis, which is commonly used in country modeling, was used as a method in the study. According to the findings of this study, it was seen that the coefficients of environmental taxes, R&D expenditures, recycling of municipal waste, and energy efficiency variables are significant, and these variables have positive effects on resource efficiency. GDP variable has negative effects on resource efficiency.

Anahtar Kelimeler

Circular Economy, Recycling, Resource Productivity, Waste

Kaynakça

• Ateş, E. (2021). Döngüsel Ekonomi Kapsamında GSYİH ile Geri Dönüşüm İlişkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (67), 125-137. google scholar
• Behrens, A., Taranic, I., & Rizos, V. (2015). Resource Efficiency Indicators for Policy-Making. CEPS. google scholar
• Çetin, M., & Yilmaz, G. (2021). Pandemilerin Sürekliliği Tehlikesine Karşı Döngüsel Ekonomi İhtiyacı. Journal of Economic Policy Researches, 8(2), 225-255. google scholar
• Çırak, A. N.(2021). Almanya Özelinde Döngüsel Ekonomi Perspektifinden Gsyih Ve Geri Dönüşüm İlişkisi: Zaman Serileri Analizi. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 816-836. google scholar
• European Commission (EC). (2011). Roadmap to a resource efficient Europe. COM (2011) 571 Final Eurostat, 2016. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Resource_ productivity_statistics google scholar
• European Environment Agency (EEA). (2016). EEA Report. Circular Economy in Europe: Developing the knowledge base. https://www.eea.europa.eu/publications/circular-economy-in-europe. google scholar
• Gan, Y., Zhang, T., Liang, S., Zhao, Z., & Li, N. (2013). How to deal with resource productivity: Relationships between socioeconomic factors and resource productivity. Journal of Industrial Ecology, 17(3), 440-451. google scholar
• Li, X., Deng, B., & Ye, H. (2011). The Research Based on the 3-R Principle of Agro-circular Economy Model-The Erhai Lake Basin as an Example; Energy Procedia, 5, 2011, 1399-1404. google scholar
• Lu, Y., & Schandl, H. (2021). Do sectoral material efficiency improvements add up to greenhouse gas emissions reduction on an economy‐wide level?. Journal of Industrial Ecology, 25(2), 523-536. Malthus, T. R. (1798). On population google scholar
• Mihai, M., Manea, D., Titan, E., & Vasile, V. (2018). Correlations in the european circular economy. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 52(4), 61-78. google scholar
• Meadows, D. H., Meadows, D. H., Randers, J., & Behrens III, W. W. (1972). The limits to growth: a report to the club of Rome (1972). Google Scholar, 91. google scholar
• Pauliuk, S., Heeren, N., Berrill, P., Fishman, T., Nistad, A., Tu, Q., ... & Hertwich, E. G. (2021). Global scenarios of resource and emission savings from material efficiency in residential buildings and cars. Nature communications, 12(1), 1-10. google scholar
• Rennings, K., & Rammer, C. (2009). Increasing energy and resource efficiency through innovationan explorative analysis using innovation survey data. ZEW-Centre for European Economic Research Discussion, (09-056). google scholar
• Trica, C. L., Banacu, C. S., & Busu, M. (2019). Environmental factors and sustainability of the circular economy model at the European Union level. Sustainability, 11(4), 1114. google scholar
• Velenturf, A. P., & Purnell, P. (2021). Principles for a sustainable circular economy. Sustainable Production and Consumption, 27, 1437-1457. google scholar
• Yılmaz, G., & Algur, H. (2021). Sürdürülebilir Kaynak Yönetiminin Değerlendirilmesinde Döngüsel Yaşam Örneği: Findhorn Ekoköy’ü. Social Sciences Research Journal, 10(1), 174- 184 google scholar
• Vuţă, M., Vuţă, M., Enciu, A., & Cioacă, S. I. (2018). Assessment of the circular economy’s impact in the EU economic growth. Amfiteatru Economic, 20(48), 248-261. google scholar
• Weizsäcker, E. U. V., Lovins, A. B., & Lovins, L. H. (2014). Factor Four: Doubling Wealth— Halving Resource Use: A New Report to the Club of Rome. In Ernst Ulrich von Weizsäcker. Springer, Cham. 127-141 google scholar