Türkçe Öğretmen Adaylarının Drama Uygulamalarına İlişkin Algıları / The Perceptions of Turkish Preservice Teachers Regarding Drama Practices

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 4, 334 - 353, 11.06.2013

Abdullah Çoban , Mehmet Çeçen

Öz

ÖZET

Bu araştırmanın temel amacı, drama uygulamaları kavramına ilişkin Türkçe öğretmen adaylarının algılarını metaforlar kullanarak analiz etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 eğitim ve öğretim yılında Cumhuriyet Üniversitesi ve Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü 4. sınıfta öğrenim gören toplam 124 Türkçe öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Türkçe öğretmen adaylarının “drama uygulamaları … gibidir; çünkü …” şeklinde verilen ifadeyi tamamlamalarıyla elde edilmiştir. Bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde olgu bilim araştırma deseni kullanılmış ve elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle incelenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre Türkçe öğretmen adayları, drama uygulamalarına yönelik 70 geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforlar, ortak özellikleri dikkate alınarak 10 olumlu 1 olumsuz toplam 11 farklı kategoride toplanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre drama uygulamalarının doküman portresi ve kod haritası MAXQDA programının son sürümüyle oluşturulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler: Drama uygulamaları, metafor, Türkçe öğretmen adayları, olgu bilim.

 

ABSTRACT

The purpose of this study is to determine the metaphors that the Turkish preservice teachers' formulated to describe the concept of drama practices. The study group of the research is composed of 124 Turkish preservice teachers who study 4. class in the Department of Turkish Education at Faculties of Education in Cumhuriyet University and Erciyes University in 2012-2013 academic year.  The research datum were obtained by Turkish preservice teachers' completing the sentence “drama practice is like ... because ...”. Phenomenology design within qualitative research methods was used in this research. Content analysis technique was used to analyze and interpret the collected datum. According to the data, Turkish preservice teachers produced 70 valid metaphors about the drama practices.  These metaphors have been classified under eleven different categories (10 positive, 1 negative) by taking their common traits into account. According to the findings of this study, a document portrait and a maxmap of drama practices were created with the latest version of MAXQDA.

 

Keywords: Drama practices, metaphor, Turkish preservice teachers, phenomenological research.

---

Anahtar Kelimeler

Drama uygulamaları, metafor, Türkçe öğretmen adayları, olgu bilim.

Kaynakça

• Akar Vural, R. ve W. Somers, J. (2011). İlköğretimde drama: Kuram ve uygulama. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Akkaya, A. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin konuşma kavramına ilişkin algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (7), 1-9. Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim/öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 171, 100Arslan, M. ve Gürsoy, A. (2008). Rol yapma ve drama etkinlikleriyle yabancılara Türkçe öğretiminde motivasyonun sağlanması. Ege Eğitim Dergisi, 2 (9), 109-1
• Ayhan, İ. (2007). Öğrenme. 24 Aralık 2013, http://www.biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/ psikoloji/ogrenme.htm.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğretmen öğrenci ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
• Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies, 5(3), 919-940.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 269-283.
• Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 24, 1-22.
• Göçer, A. ve Tabak, G. (2013). Öğretmen adaylarının görsel okuryazarlık ile ilgili algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçe Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 517-541.
• Güveli, E., İpek, S., Atasay, E. ve Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
• Kara, Ö. T. (2009). Türkçe derslerini yaşamla buluşturan bir yöntem “drama”. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 10(111), 16-19.
• Kara, Ö. T. (2013). Dramayla oluşturulmuş öykülerin Türkçe eğitiminde kullanılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçe Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı. Sayı 11, 659-698.
• Kara, Ö. T. (2011). Türkçe dersinde dramayla öykü oluşturma yönteminin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 1-19.
• Karadağ, E. ve Çalışkan, N. (2008). Kuramdan uygulamaya ilköğretimde drama (2. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karakaş. F. (21 Ağustos 2009). Dünyadan eğitim yenilikleri 1: Eğitimin harikalar diyarı Finlandiya. 24 Aralık 2013, http://blog.milliyet.com.tr/dunyadanegitim-yenilikleri-1--egitimin-harikalar-diyarifinlandiya/Blog/?BlogNo=198702.
• Karakaya, N. (2007). İlköğretimde drama ve örnek bir uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 103-139.
• Kırmızı Susar, F. (2008). Türkçe öğretiminde yaratıcı drama yönteminin tutum ve okuduğunu anlama stratejileri üzerine etkisi. Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 95-109.
• Koç, G. (2005) Yaşam boyu öğrenme. Ö. Demirel, (Ed.), Eğitimde yeni yönelimler içinde (213-226). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Maden, S. (2010). Türkçe öğretiminde drama yönteminin gerekliliği. TÜBAR, 27, 503-5
• Maden, S. (2011). Türkçe öğretiminde drama yönteminin kullanımı ile ilgili sorunlar. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 107MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Genel Müdürlüğü.
• MEB (2012) Ortaokul ve imam hatip ortaokulu drama dersi (5 ve 6. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2 nd ed.). California: Sage Publications.
• Nalçacı, A. ve Bektaş, F.(2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
• Okvuran, A. (2002). Dramanın öğretimi ve dramaya dayalı öğrenme. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(1), 115-131.
• Önder, A. (2012). Yaşayarak öğrenme için eğitici drama (9. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özden, Y. (2011). Öğrenme ve öğretme (11. baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Ricoeur, P. (2007). Yorum teorisi söylem ve artı anlam. (G. Demir, Çev.). İstanbul: Paradigma.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Şahin, B. (2006). Mersin il merkezindeki devlet ve özel ilköğretim okullarındaki İngilizce öğretmenlerinin öğretim etkinliği içerisinde dramayı kullanma düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tabak, G. (2013). Yabancılara Türkçe eğitiminde benzetim (simülasyon) tekniğinin kullanılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uşaklı, H. (2007). Drama ve iletişim becerileri. Ankara: Nobel Yayın
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, İ. N. (2008). İlköğretim birinci kademe sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemine ilişkin yeterlilik ve uygulama düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.