Determination of teachers’ learning styles and evaluation of the relationship among learning styles / Öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin belirlenmesi ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 10 Sayı: 4, 999 - 1021, 24.09.2014

Etem Yeşilyurt

Öz

Eğitim sistemlerini en çok etkileyen paradigma değişimleri arasında, öğretmen merkezli eğitimden öğrenci merkezli eğitime geçiş önemli bir yer tutmaktadır. Yaşanan bu değişim süreci, bir yandan da içerisinde öğrenme stillerinin de yer aldığı, öğrenenlerin bireysel farklılıklarını ön plana çıkarmaktadır. Bu araştırmanın genel amacını, öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin belirlenmesi ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi oluşturmaktadır. Genel tarama modeli kullanılarak yapılan araştırmanın çalışma evrenini, 2013-2014 akademik yılı bahar döneminde Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Basit rastlanstısal (tesadüfi) örnekleme yöntemiyle yürütülen araştırmanın verileri “Öğrenme Stili Ölçeği” ile elde edilmiştir. Ölçek bağımsız, çekingen, işbirlikli, bağımlı, rekabetçi ve paylaşımcı olarak adlandırılan altı alt boyuta sahiptir. Ölçeğin geneline ilişkin olarak Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı ,802’dir. Bu çalışmadan elde edilen verilerin analizinde bilgisayar programından yararlanılmış ve veriler frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t testi, pearson korelasyon teknikleri ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, öğretmen adaylarının bağımsız öğrenme, bağımlı öğrenme ve paylaşımcı öğrenme stillerine “orta” düzeyde; çekingen öğrenme, işbirlikli öğrenme ve rekabetçi öğrenme stillerine ise “yüksek” düzeyde sahip oldukları tespit edilmiştir. Ulaşılan sonuçlardan hareketle, öğretmen adaylarının öğrenme stillerinden haberdar olması ve öğrenme stillerini kullanması yönünde önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme stilleri, bireysel farklılıklar, öğretmen adayları.

Kaynakça

• Ak, B. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ş. Kalaycı (Ed.) Hipotez testi (ss. 63-69), Ankara, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Akkoyunlu, B. (1995). Bilgi teknolojilerinin okullarda kullanımı ve öğretmenlerin rolü, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (11), 105-109.
• Alşan, U. E. (2009). Temel kimya laboratuarı dersinde öğretmen adaylarının başarılarına öğrenme stili tercihlerinin etkisi, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 117-133.
• Altun, E., Bağ, H. & Paliç, G. (2011). İlköğretim öğrencilerinin öğrenme stilleri ile tartışma eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, file:///C:/Users/ eyesilyurt/Downloads/Ilkogretim_Ogrencilerinin_Ogrenme_Stilleri_Ile_Tarti sma_Egilimleri_Arasindaki_Iliskinin_Incelenmesi-libre.pdf, Erişim Tarihi: 02014.
• Arslan, C. (2013). İşitme engelli öğrencilerin öğrenme stilleri üzerine bir araştırma, Turkish Journal of Education, 2(2), 4-12.
• Ateş, A. & Altun, E. (2008). Learning styles, and preferences, for students of computer education and instructional technologies, Eurasian Journal of Educational Research, (30), 1-16.
• Aziz, A. (2008). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Bahar, H. H. & Sülün, A. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenme stilleri, cinsiyet öğrenme stili ilişkisi ve öğrenme stiline göre akademik başarı, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 379-386.
• Bahar, M. (2009). Öğrencilerin öğrenme stilleri ve mini fen proje çalışmalarındaki performansları arasındaki ilişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 7-52.
• Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler, Ankara, Pegem A Yayıncılık.
• Beskisiz, E. (2009). Beşinci sınıf öğretmenlerinin öğrenme stillerine göre sosyal bilgiler dersinde sordukları soru türleri ve bilişsel düzeylerinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Ünv. Sosyal Bilimler Enst.
• Bilasa, P. (2012). Üniversite öğrencilerinin öğrenme stillerinin belirlenmesi (Gazi Üniversitesi örneği), ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(6), 7-20.
• Bilgin, İ. & Bahar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 19-38 Boydak, A. (2001). Öğrenme stilleri, İstanbul, Beyaz Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara, Pegem A Yayıncılık.
• Can, Ş. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile bazı değişkenler arasındaki ilişkinin araştırılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (41),70-82.
• Çakır, R. & Akbaş, O. (2013). Lise öğrencilerinin öğrenme stillerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 138-159.
• Çaycı, B. & Gül, A. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının sahip oldukları öğrenme stillerine göre kavram öğrenme düzeylerinin incelenmesi, TÜBAR, (XXII), 43Çaycı, B. & Ünal, E. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının sahip oldukları öğrenme stillerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Üniversite ve Toplum, 7(3), http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=328,ErişimTarihi:20.08.2014 Çelenk, S. & Karakış Ö. (2007). Bazı yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin farklı öğrenme stillerine sahip olma düzeyleri, XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Demir, M. K. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ve sosyal bilgiler öğretimi, Eğitim Araştırmaları Dergisi, (23), 28-37.
• Demir, Ö. & Osmanoğlu, D. E. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin bilişsel farkındalık ve öğrenme stilleri arasındaki ilişki düzeyi, International Online Journal of Educational Sciences, 5(2), 421-440.
• Demir, R. & Aybek, B. (2012). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri ve çoklu zekâ alanlarının incelenmesi, Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(4), 27-40.
• Demir, T. (2008). Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkisi (Gazi Üniversitesi örneği), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 129-148.
• Demirgil, H. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ş. Kalaycı (Ed.) Parametrik olmayan hipotez testleri (ss. 83-112), Ankara, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Denizoğlu, P. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi özyeterlik inanç düzeyleri, öğrenme stilleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Duman, B. (2008). Öğrencilerin benimsedikleri eğitim felsefeleriyle kullandıkları öğrenme strateji ve öğrenme stillerinin karşılaştırılması, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 203-224.
• Durukan, E. (2013).Türkçe öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve öğrenme stratejileri arasındaki ilişki, Turkish Studies, 8(1), 1307- 1319.
• Ekici, G. (2013). Gregorc ve Kolb öğrenme stili modellerine göre öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin cinsiyet ve genel akademik başarı açısından incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 38(167), 216-223.
• Erden, M. & Altun, S. (2006). Öğrenme stilleri, İstanbul, Morpa Kültür Yayınları.
• Ergür, O. D. (2000). Hacettepe üniversitesi dört yıllık lisans programlarındaki öğrenci ve öğretim üyelerinin öğrenme stillerinin karşılaştırılması, Eğitim ve Bilim, 25(118), 57-66.
• Gencel, E. İ. & Köse, A. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenme stilleri, öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile fen bilgisi öğretimi özyeterlik inançları arasındaki ilişki Eğitimde Kuram ve Uygulama, 7(2), 311-333.
• Gencel, E. İ. (2006). Öğrenme stilleri, deneyimsel öğrenme kuramına dayalı eğitim ve sosyal bilgiler program hedeflerine erişi düzeyi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gencel, İ. E. (2007). Kolb’un Deneyimsel öğrenme kuramına dayalı öğrenme stilleri envarteri III’ü Türkçe’ye uyarlama çalışması, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2),120-140.
• Given, B. K. (1996). Learning styles: A synthesized model, Journal of Accelerated Learning and Teaching, 21(1&2), 11-43.
• Grasha, A. F. (1994). A matter of style: The teacher as expert, formal authority, personnel model, facilitator and delegator, College Teaching, 42(4), 12-20.
• Grasha, A. F. (1996). Teaching with style: A practical guide to enhancing learning by understanding teaching and learning, Pittsburg, PA: Alliance.
• Güneş, G. & Gökçek, T. (2012). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğrenme stilleri, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 28-40.
• Güven, B. (2008). İlköğretim öğrencilerinin öğrenme stilleri, tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(1), 35-54.
• Güven, M. (2004). Öğrenme stilleri ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Ünv. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kahyaoğlu, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile çevre eğitimi özyeterlikleri arasındaki ilişki, Eğitim Bilimleri Araştırmaları, 1(2), 67-82.
• Karakış, Ö. (2006). Bazı yükseköğrenim kurumlarında farklı öğrenme stillerine sahip olan öğrencilerin genel öğrenme stratejilerini kullanma düzeyleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, AİB Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karakuyu, Y. & Tortop, H. S. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin fizik dersine yönelik tutum ve başarılarına etkisi, AKÜ Fen Bilimleri Dergisi, (1), 47-55.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayış, A. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ş. Kalaycı (Ed.) Güvenirlik analizi (ss. 403-424), Ankara, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Koç, H. (2013). Harita beceri düzeyleri ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir inceleme, Uşak Ün. Sosyal Bil. Dergisi, 6(4), 17-32. Koçyiğit, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin nedensel yüklemeleri ve öğrenme stilleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kuzgun, Y. & Deryakulu, D. (2006). Eğitimde bireysel farklılıklar, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Küçükkaragöz, H., Deniş, H., Ersoy, E. & Karataş, E. (2009). İlköğretim matematik, fen bilgisi ve Türkçe öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi, I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, 113-129.
• Maden, S. (2012). Türkçe öğretmenlerinin öğretme stilleri, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(1), 178-200.
• Maraş Atabay, M. & Kurtman, E. (2013) Hazırlık sınıfı öğrencilerinin öğrenme stilleri ve öğretmenlerin öğretme stilleri arasındaki uyumu ile akademik başarı arasındaki farklar, Karaelmas Journal of Educational Sciences, (1), 140-1
• Mutlu, M. (2006). Anadolu Lisesi, Anadolu öğretmen lisesi, fen lisesindeki öğrencilerin öğrenme stilleri ile biyoloji dersine karşı tutumları arasındaki ilişki, International Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 148-1
• Numanoğlu, G. & Şen, B. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 129-148.
• Okur, M., Bahar, H. H., Akgün, L. & Bekdemir, M. (2011). Matematik bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri ile sürekli kaygı ve akademik başarı durumları, Türkiye Sosyal Araştırtmalar Dergisi, 15(3), 123-134.
• Otrar, M. (2006). Öğrenme stilleri ile yetenekler, akademik başarı ve ÖSS başarısı arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I, Ankara, Öncü Kitap.
• Özdemir, N. & Kesten, A. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve bazı demografik değişkenlerle ilişkisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 361-377.
• Özen, Y. (2011). Sosyal bilgiler eğitimi öğretmenliği öğrencilerinin öğrenme stilleri ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkisi (Erzincan Üniversitesi örneği), Akademik Bakış Dergisi, (24), 1-20.
• Özgen, K. & Alkan, H. (2014). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı kapsamında, öğrencilerin öğrenme stillerine uygun öğrenme etkinliklerinin akademik başarı ve tutuma etkileri: Fonksiyon ve türev kavramı örneklemesi, Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 5(1), 1-38.
• Özgür, H. (2013). BÖTE bölümü öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2013/II (34), 103-118.
• Peker, M. & Aydın, B. (2003). Anadolu ve fen liselerindeki öğrencilerin öğrenme stilleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 167-172.
• Peker, M. & Mirasyedioğlu, Ş. (2008). Pre-service elementary school teachers’ learning styles and attitudes towards mathematics, Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 4(1), 21-26.
• Peker, M. (2003). Kolb öğrenme stili modeli, Milli Eğitim Dergisi, http://dhgm. meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/157/peker.htm, Erişim Tarihi: 25.08.2014.
• Sarıtaş, E. & Süral, S. (2010). Grasha - Reıchmann öğrenme ve öğretme stili ölçeklerinin Türkçe uyarlama çalışması, e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 5(4), 2162-2177.
• Solis, J. D. (2006). The relationship between preservice teachers’ social learning style preferences and learning activity role choices, University of Wyoming. Sungur, O. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ş. Kalaycı (Ed.) Korelasyon analizi (ss. 113-127), Ankara, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Sünbül, A. M. (2004). Öğretimde planlama ve değerlendirme dersinde öğrenme stillerine dayalı öğretim uygulamasının öğrenci erişilerine ve öğrenilenlerin kalıcılığına etkisi, Selçuk Ünv., Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(18). 367-380.
• Şeker, M. (2013). 8. sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi ders kitaplarının öğrenme stilleri açısından incelenmesi, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 62, Şeker, M. (2014). Sosyal bilgiler ders, çalışma ve öğretmen kılavuz kitaplarının öğrenme stilleri açısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 41Şimşek, N. (2002). BİG 16 öğrenme biçimleri envanteri, Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(1), 33-47.
• Şirin, A. & Güzel A. (2006). Üniversite öğrencilerinin öğrenme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 255-264.
• Taşpınar, M. (2012). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri, Ankara, Elhan Kitap Yayın Dağ.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi, Ankara, Nobel Yayınları.
• Temel, A. (2002). Öğrenme stilinizi belirleyin, Eğitim Bilim, (48), 6-9.
• Topuz, F. G. & Karamustafaoğlu, O. (2013). Öğrenme stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: fen bilgisi öğretmen adayları, DÜ Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (21), 30-46.
• Tuna, S. (2008). Resim-iş öğretmenliği öğrencilerinin öğrenme stilleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 25(7). 252-261.
• Tüysüz, C. & Tatar, E. (2008). Öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin kimya dersine yönelik tutum ve başarısına etkisi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 97-107.
• Tüysüz, C. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerin öğrenme stillerinin belirlenmesine yönelik bir durum çalışması: Kahramanmaraş il örneği, Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 19-28.
• Tüysüz, C., Karakuyu, Y. & Aydın, H. (2008). Exploring the gifted students’ learning styles, 2nd International Conference on Special Education, Muğla, Turkey.
• Veznedaroğlu, R. L. & Özgür, A. O (2005). Öğrenme stilleri: Tanımlamalar, modeller ve işlevleri, İlköğretim-Online, 4(2), 1-16.
• Yazıcı, E. & Sulak, H. (2008). Öğrenme stilleri ile ilköğretim beşinci sınıf matematik dersindeki başarı arasındaki ilişki, SÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (25), 217 -236.
• Yenice, N. & Saracaloğlu, A. S. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen başarıları arasındaki ilişki, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, V1(I), 162-173.
• Yenilmez, K. & Çakır, A. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin matematik öğrenme stilleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (44), 569-5