Okuma Güçlüğü Yaşayan Ortaokul Öğrencilerin Yaptıkları Okuma Hatalarının İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 101 - 110, 30.08.2018

Gülmira Kuruoğlu , Nilay Şen

Öz

Bu çalışmanın amacı, okuma güçlüğü yaşayan ortaokul öğrencilerinin okuma
sırasında yaptıkları okuma hatalarının incelenmesi ve öğrencilere verilmiş olan
hızlandırılmış okuma eğitimin okuma hatalarının azalması yönünde bir etkisinin
olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Çalışma, İzmir ili Bergama ilçesi 100. Yıl
Ortaokulu ile Osman Nuri Ersezgin Ortaokulu’nun beşinci sınıf öğrencileri ile
yapılmıştır. Beşinci sınıfta okuyan 279 öğrencinin okuma becerisi
değerlendirilmiş ve okuma güçlüğü yaşayan 7 öğrenci belirlenmiştir. Bu 7
öğrenciye altı hafta boyunca, her iş günü bir saat, bire bir olmak üzere toplam
30 saatlik özel hızlandırılmış okuma eğitimi verilmiştir. Bu eğitim boyunca
öğrencilerin yapmış oldukları okuma hataları kaydedilmiş ve daha sonra
incelenmiştir. Bu hatalar türlerine (tek harfte, sözcük ekinde ve tüm sözcükte)
ve tiplerine (düşürme, ekleme, değiştirme) göre gruplandırılmıştır. Ayrıca
eğitim boyunca öğrencilerin okuma hata oranlarının azalıp azalmadığına
bakılmıştır. Veriler Friedman testi ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde
edilen sonuçlara göre okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin okuma sırasında
yaptıkları okuma hatalarında genel bir eğilim vardır: Hatalar daha çok sözcük
ekinde yapılmaktadır. Bu hatalar öğrencinin sözcüğün sonuna geldiğinde acele
ettiğini ve sonuna kadar okumadan tahminde bulunma eğiliminden kaynaklanabilir.
Hata tiplerine bakıldığında okuma sırasında en fazla değiştirme, en az ekleme
şeklinde hatalar ortaya çıkmıştır. 
Ayrıca öğrencilere verilmiş olan 30 derslik hızlandırılmış okuma
eğitimin dersleri ilerledikçe, her bir öğrencinin okumada yaptığı hata
oranlarında azalma eğilimi olduğu gözlemlenmiştir. Bu araştırma hızlandırılmış
okuma eğitiminin okuma hatalarının oranında azalma sağladığını da göstermiştir.
Bu da okuma güçlüğünün kalıcı bir eksiklik olmadığını, gerekli ve özverili
çalışma ile okuma güçlüğünün giderilebildiğini bir daha göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul öğrencileri, Okuma güçlüğü, Okuma hataları

Kaynakça

• Altun, T., Ekiz, D., Odabaşı, M. (2011). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarında karşılaştıkları okuma güçlüklerine ilişkin nitel bir araştırma, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2011) 80-101.
• Altuntaş, F. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Disleksiye İlişkin Bilgileri ve Dislektik Öğrencilere Yönelik Çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akyol, H. (2012). Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Akyol, H. (2013). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Akyol, M. (2014). Yapılandırılmış Akıcı Okuma Yönteminin Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Akıcı Okuma ile Okuduğunu Anlama Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ay, S., Bekar, İ.P., Ergenç, İ. (2011). Türkçede Gelişimsel Disleksinin Sesbilimsel ve Biçimbilimsel Görünümleri. 24. Ulusal Dilbilim Kurultayı Bildiriler Kitabı. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 17-18 Mayıs 2010, 481-488.
• Baydık, B, (2011) Okuma güçlüğü olan öğrencilerin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanımı ve öğretmenlerinin okuduğunu anlama öğretim uygulamalarının incelenmesi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 2011, 36 (162), 301-319.
• Çaycı, B., Demir, M. K. (2006). Okuma ve anlama sorunu olan öğrenciler üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 437-456. Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (Cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 63-74.
• Doğangün, B. (2008). Özel Eğitim Gerektiren Psikiyatrik Durumlar. Türkiye’de Sık Karşılaşılan Psikiyatrik Hastalıklar Sempozyum Dizisi No:62. (Mart 2008). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 157-174.
• DSM – IV. (2007). Ruhsal bozukluklar tanısal ve sayısal elkitabı. Dördüncü Baskı (DSM-IV- TR), Köroğlu, E. (Çeviri ed.) Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC, 2000, Ankara: Hekimler Birliği Yayınları.
• Duran, E., Sezgin, B. (2012). Rehberli okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3): 633-655.
• Ekiz, D., Erdoğan, T., Uzuner, F. G. (2012). Okuma güçlüğü olan bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir aksiyon araştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 2, 111-131.
• Ergül, C. (2012). Okumada güçlük yaşayan öğrencilerin okuma performanslarının öğrenme güçlüğü riski açısından değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3): 2033-2057.
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel.
• Kaman, Ş. (2012). Akıcı Okuma Stratejilerini Kullanmanın İlköğretim Üçüncü Sınıf Öğrencilerinde Okuma Becerisini Geliştirmeye Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keskin, H. K. (2012). Akıcı Okuma Yöntemlerinin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• MEB. (2010). İlköğretim 1-5 sınıflar Türkçe öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
• Razon, N. (1982). Okuma güçlüleri. Eğitim ve Bilim. 39, 11-18.
• Sarıkaya, E. (2011). İşitme Engelli Çocukların Öğretmenlerinin İşitme Engelli Çocukların Okuma Yazma Öğrenmelerine İlişkin Görüş ve Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Seçkin, Ş. (2012). Okuma Güçlüğü Olan ve Olmayan İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Akıcılıkları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sidekli, S. ve Yangın, S. (2005). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 393-413.
• Sidekli, S. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuma ve Anlama Becerilerini Geliştirme (Eylem Araştırması). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yangın, S. ve Sidekli, S. (2006). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin kelime tanıma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Sayı 16. Muğla Üniversitesi.
• Yılmaz, M. ve Köksal, K. (2008). Tekrarlı okuma yönteminin okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim, Sayı 179, 51-65.
• Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (1), 124-134.