Küresel Enerji Piyasasında Değişen Jeopolitik: Petrol Sektörü

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 102 - 116, 30.12.2018

Deniz İstikbal

Öz

Yedi kız kardeş Yunan mitolojisinde bulunan Atlas’ın
kızlarına verilen isimdir. Birbirlerine büyük bir tutku ile bağlı olan kız
kardeşler birçok insana ilham kaynağı olmuştur. Kız kardeşlerin ölümünün
ardından ise Ülker ve Süreyya takımyıldızlarında isimleri yaşamaya devam
etmiştir. Mitolojik bir öykü olarak anlatılan bu hikâye İtalyan politikacı
Enrico Mattei tarafından 20. yüzyılın enerji sektöründe tekel olan yedi büyük
enerji şirketi üzerinden yeniden gündeme taşınmıştır. 1900’lü yılların başından
itibaren kurumsal olarak dünya genelinde enerji sektörüne hâkim olan bu
şirketlerin yanına günümüzde farklı aktörler eklenmiştir. Ancak çeşitli şirket
birleşmeleri sayesinde gücünü ve etkisini koruyan Yedi Kız Kardeşler hala
petrol sektöründe güçlü bir konumdadır. Bu çalışmada petrol sektöründe etkili
olan aktörler tarihsel bir perspektifle analiz edilmekte ve güncel aktörlerin
konumu tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Enerji, Petrol Sektörü, Tekel, Güç, Yedi Kız Kardeşler

Kaynakça

• BP, (2018, 22 Aralık). “BP in Azerbaijan - 25 Years Together”, https://www.bp.com/en_az/caspian/aboutus.html adresinden alındı.BP, (2018) “BP Statistical Review of World Energy”Value Today, (2018, 22 Aralık), “Energy Companies in The World” https://www.value.today/world-top-companies/energy adresinden alındı.Uluslararası Enerji Ajansı, (2018, 24 Aralık) “International Energy Statistics” https://www.eia.gov/beta/international/data/browser/#/?pa=0000000000000000000008&c=ruvvvvvfvtvnvv1urvvvvfvvvvvvfvvvou20evvvvvvvvvnvvuvo&ct=0&tl_id=5-A&vs=INTL.57-6-AFG-BB.A&ord=CR&cy=2017&vo=0&v=B adresinden alındı. Peakoil, (2018, 28 Aralık ) “Peak Supermajors”, https://peakoil.com/business/peak-supermajors adresinden alındı.PWC, (2018, 24 Aralık) “The World in 2050”, https://www.pwc.com/gx/en/issues/economy/the-world-in-2050.html adresinden alındı. Forbes, (2018, 28 Aralık). “The World's 25 Biggest Oil Companies”, https://www.forbes.com/pictures/mef45ggld/1-saudi-aramco-12-5-million-barrels-per-day/#371a801d6285 adresinden alındı. Uluslararası Enerji Ajansı, (2018, 22 Aralık), “Thousand Barrels Per Day”, https://www.eia.gov/beta/international/index.php?view=production adresinden alındı. ENI ,“World Oil Review 2018”Prontera, A.(2009). Energy Policy: Concepts, Actors, Instruments and Recent Developments, World Political Science Review, 5(1).Levy, B. (1982). World Oil Marketing in Transition, International Organization, 36(1).Hoyos, C. (2007, 12 Mart). “The New Seven Sisters: Oil and Gas Giants Dwarf Western Rivals”, Financail Times.Yergin, D. (2017) “Petrol: Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü”, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (Çev. Kamuran Tuncay).Foreman, D. (2018, 14 Haziran) “Why The U.S. Must Import And Export Oil”, Energy API.Touryalai, H. , Stoller, K. , & Murphy, A. , (2018, 22 Aralık) “Global 2000: The World’s Largest Public Companies”, https://www.forbes.com/global2000/#7a37c7f2335d adresinden alındı.Türk, H. (2014), “The Oil Crisis Of 1973 As A Challenge To Multilateral Energy Cooperation Among Western İndustrialized Countries”, Historical Social Research, 39(4).Albrecht, H. , Schlumberger, O. (2004) “Waiting fo Godot: Regime Change Without Democratization in The Middle East”, International Political Science Review, 25(4).Demir, İ. (2008). “OPEC Güçlü Bir Kartel?”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18).Blair, J. (2001).“Seven Sisters in a Castle Built on Collusin”, Business and Society Review, 77(21) .Theodore, M. (1987). “Managing an Oligopoly of Would Be Sovereigns”, International Organization, 41(3).Mirmohammadi, M. (2015, 6 Kasım). “New and Old Seven Sisters”, Financial Tribute. Raymond, P. , Haddad, M. (2015, 19 Ocak). “The Battle of Libya’s Oil”, ALJAZEERA.Yılmaz S. , Kalkan, D. (2017).“Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 1(3).Yılmaz, S. , Kalkan, D. (2017) “Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 1(3).Sönmez, S. (2005). “Dünya Ekonomisinde Dönüşüm”, (2. Baskı). Ankara: İmge Kitapevi.Aljaeera, (2013, 26 Nisan). The Secret Of The Seven Sisters.Maier, V. , (2011) “Great Oil Companies”, BULETINUL (Petrol University), 63(1).Mu X. , Hu, G. , (2018). “Analysis Of Venezuela’s Oil-Oriented Economy: From The Perspective Of Entropy”, Petroleum Science, 15(1).U.S. Department of The Treasury, (2018, 31 Aralık). “Venezuela-Related Sanctions”, https://www.treasury.gov/resource-center/sanctions/Programs/pages/venezuela.aspx adresinden alındı.