Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimine İlişkin Tutum ve Davranışların Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 117 - 143, 13.10.2021

Turan Şimşek , Mustafa Hithit , Nurgül Şimşek

Öz

Finansal okuryazarlığı açıklarken paradan ve paranın etkin yönetiminden bahsedilmektedir. Paraya karşı daha sağlıklı tutum sergileyebilmek için, paranın tarafsız bir araçtan daha fazlası ya da eksiği olduğunu anlamak gerekmektedir. İnsanların faturalarını nasıl ödeyeceği, paralarını nasıl idare edeceği, paralarını kullanmak için nasıl bütçe ve plan yaptığıyla ilgili her konu para yönetimi olarak adlandırılmaktadır.

Bu çalışmada lise öğrencilerinin para yönetimine ilişkin tutum ve davranışları ile finansal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Verilerin toplanmasında ilgili yazından yararlanılarak geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, ve Güvenç (2016) tarafından geçerlilik ve güvenirlik çalışması yapılan Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimi Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Betimsel ve ilişkisel bir çalışma olan araştırmanın örneklemi 171 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma sonucunda: öğrencilerin para yönetimi davranış algıları ile para yönetimi öz yeterlik algılarının yüksek düzeyde, finansal okuryazarlık bilgi düzeylerinin ise orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Okuryazarlık, Para Yönetimi, Finansal Farkındalık, Finansal Tutum.

Kaynakça

• ADVAK (2016). TR32 Bölgesinde Finansal Okuryazarlık Düzeyinin Belirlenmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Çözüm Önerileri Projesi Sonuç Raporu. Adnan Menderes Üniversitesi Vakfı (ADVAK). Aydın.
• Alkaya, A., ve Yağlı, İ. (2015). Finansal Okuryazarlık – Finansal Bilgi, Davranış ve Tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt: 8. Sayı: 40/ 8/ s, 585-599.
• Altıntaş, K. M. (2009). Belirlenmiş Katkı Esaslı Emeklilik Planlarında Finansal Eğitimin Önemi: Katılımcıların Finansal Okur Yazarlığı Çerçevesinde Alternatif Bir Yatırım Eğitimi Modeli. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 151–176.
• Apan, B., ve Ercan S. (2017). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Finansal Okuryazarlık Üzerine Etkisinin Yol Analizi ile Belirlenmesi: Lisans Düzeyindeki İşletme Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. Cilt: 8, Sayı: 16, s. 177-202.
• Bağcı, H., ve Arabacı, S. M. (2019). Finansal Okuryazarlık Düzeyinin ve Finansal Okuryazarlığı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, BMIJ, 7(3): 68-88.
• Barış, S. (2016). Finansal Okuryazarlık ve Bütçeleme Davranışı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. TESAM Akademi Dergisi. 3 (2). 13 - 38
• Bayram, S.S. (2014). Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimi Davranışları: Anadolu Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Uygulama. Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi C: 2 S, 2, s. 105-135.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak K., E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 12. Baskı). Pegem Akademi. Ankara.
• Coşkun, S (2016). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Davranış ve Tutumlarının Belirlenmesi: Finansal Okuryazarlık Algıları Üzerine Bir Araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. Cilt: 5, Sayı: 7, s. 2257-2258.
• Çam, V A., ve Barut A. (2015). Finansal Okuryazarlık Düzeyi ve Davranışları: Gümüşhane Üniversitesi Ön Lisans Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi. Cilt: 4 Sayı:7,s. 63-72.
• Dağdelen, T. (2017). Finansal Okuryazarlık Düzeyinin Belirlenmesi ve Aydın İlindeki Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Üzerine Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aydın.
• Danışman, E., Sezer, D., ve Gümüş, U.T. (2016). Finansal Okuryazarlık Düzeyinin Belirlenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi. Cilt/Volume 26, Sayı/2, 1-37.
• Demirkol, F. Ö., ve Erduray, İ. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma: Harran Üniversitesi Örneği. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi. Cilt 5, Sayı 4, 2017, s.12-26.
• Er, B., ve Taylan, E. (2017). Lise Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 7 Sayı: 14. s. 2297.
• Er, B., Şahin, Y.E., ve Mutlu, M. (2017). Finansal Eylem ve Finansal Okuryazarlık: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. Cilt: 54. Sayı: 630, 75-88.
• Ergün, B., Şahin, A., ve Ergin, E. (2014). Finansal Okuryazarlık: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt:7. Sayı: 34. s,1307-9581.
• Güvenç, H. (2016). Lise öğrencileri için finansal okuryazarlık ölçeği geliştirme çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16 (3), 847-863.
• Güvenç, H. (2017). Öğretim Programlarımızda Finansal Okuryazarlık. Elementary Education Online,16(3): 935-948.
• Isomidinova, G., Singh,j., ve Singh, K. (2017). Determinants of Financial Literacy: A Quantitative Study Among Young Students in Tashkent, Uzbekistan. Electronic Journal of Business & Management, 2:1, 61 - 75.
• Kaya, A. (2015). Kobi Yöneticilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: İzmir İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
• Naidu, G. (2017). Financial Literacy in India: A Review of Literature. International Journal of Research in Business Studies and Management. Volume 4, Issue 6, 2394-5923.
• Onur, N. ve Nazik, M.H. (2014). Öğretmenler İçin Bireysel Finans Alanında Finansal Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi (FTÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. E-Journal of New World Sciences Academy. 9,(4),90-99.
• Özbay, Ö. (2008) Çapraz Tablo Analizi Nasıl Yapılır? : Pratik Bir Açıklama, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırma Dergisi. Cilt. Güz. Sayı.9. s, 459–470.
• Özer, Ö. (2019). Finansal Okuryazarlığın İncelenmesi: Sağlık Yönetimi Bölümü Öğrencilerinde Bir Uygulama. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi. 10 (2):253-259.
• Öztürk, E., ve Demir, Y. (2015). Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimi: Süleyman Demirel Üniversitesi Akademik Personel Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi. Ekim, Sayı: 68, s. 113-136. Payzıner, P.D. (2017). Finansal Okuryazarlığa İlişkin Tutum ve Davranışların Belirlenmesi: Sağlık Yönetimi Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 58, s. 432-452.
• Potrich, G.C.A., Vieira, M.K., ve Kich, G. (2015). Determinants of Financial Literacy: Analysis of the Influence of Socioeconomic and Demographic Variables. R. Cont. Fin – USP, Sao Paulo, v.26, n. 69, p. 362–377.
• Ramavhea, G., Fouche, J., ve Walt, F. (2017). Fınancıal Lıteracy of Undergraduates Student of A Publıc University ın South Afrıca. Internatıonal Journal of Economıcs and Fınance Studıes. Vol 9, No 2. 48-65.
• Sarıgül H. (2014). Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Finansal Okuryazarlık Anketi Uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 1/64. s, 207-224.
• Sarıgül, H.(2015). Finansal Okuryazarlık Tutum ve Davranış Ölçeği: Geliştirme, Geçerlik ve Güvenirlik. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi.Cilt:13 Sayı:1. 200-218.
• Setyawati, I., ve Suroso, S. (2017). Does the Sharia Personal Financial Management Require? Study of Sharia Financial Literacy Among Lecturers. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 411-417.
• Temizel, F., ve Bayram, F. (2011). Finansal Okuryazarlık: Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı 1.
• Tuna, G., ve Ulu, M.O. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16. Özel Sayısı. 128-141.
• Tüfekçi, B., Erdoğan, S., Karaca, S.S., ve Seçgin, N. (2017) Finansal Okuryazarlık Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi. Yıl: 2, Sayı: 7, s. 58-72.
• Yıldız, Ö.D., ve Çankaya, S. (2019). Lise Öğrencileri İçin Finansal Okuryazarlık. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 18, Sayı:35/1 s.461-481.