EFQM MODELİ İLE BİR KURUMUN YÖNÜNÜ BELİRLEME: KAYSERİ ULAŞIM AŞ 2021-2025 STRATEJİK PLANI

Yıl 2022, Cilt: 33 Sayı: 2, 366 - 384, 31.08.2022

Gökhan Üvenç , Feyza Gürbüz

https://doi.org/10.46465/endustrimuhendisligi.1040040

Öz

Günümüzde performansı ve dönüşümü yönetmek kuruluşlar için her zamankinden daha önemli hale gelmiştir. Performansı ve dönüşümü yönetmede belki de en önemli adım kuruluşun yönünün etkili bir şekilde belirlenmesidir. Stratejik planlama yaklaşımı kuruluşların yönünü belirlemede kullanılan yöntemden biridir. Bu araştırmada, sektöründe öncü kurum olma hedefi olan, Kayseri Ulaşım AŞ’nin 2021-2025 Stratejik Planını oluşturma aşamaları, bu aşamalarda kullanılan yöntemler ve yöntemlerin uygulaması ile ortaya koyulan çıktılar aktarılmıştır. Kayseri Ulaşım AŞ 2021-2025 Stratejik Planı, EFQM 2020 Modelinin gerekliliklerini göz önünde bulundurularak oluşturulmuştur. Bu durum araştırmanın paydaş analizi, PESTLE analizi, SWOT analizi, TOWS analizi gibi sağlam temelli yaklaşımlar kullanılarak gerçekleştirilmesini beraberinde getirmiştir. Yapılan çalışma ile Kayseri Ulaşım AŞ’nin amacını gerçekleştirmesinin ve vizyonuna ulaşmasının yolunun açılması hedeflenmiştir. Kuruluşun bu yolda ilerlemesini sağlayacak stratejik amaçlar ve stratejik hedefler belirlenmiştir. Yapılan araştırmanın EFQM Modelini kurumsal yönetim modeli olarak benimseyen ve üstün performansı hedefleyen kuruluşlar için yön belirlemede kılavuz kaynak niteliğinde olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Stratejik Planlama, Stratejik Yönetim, EFQM 2020 Modeli

Kaynakça

• Akgemci, T., Güleş, H.K.(2010), İşletmelerde Stratejik Yönetim, 2.b.Ankara: Gazi Kitapevi.
• Aktan, C.C. (2008). Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama, Çimento Isveren Dergisi, 4(22), 4-15. Erişim adresi: http://mail.ceis.org.tr/dergiDocs/makale132.pdf
• Antony, J. (2012). A SWOT Analysis on Six Sigma: Some Perspectives from Leading Academics and Practitioners. International Journal of Productivity and Performance Management.61(6), 691-698. Doi: https://doi.org/10.1108/17410401211249229
• Barry, B.W. (1986).Strategic Planning Workbook For Public And Nonprofit Organizations, Minnesota,USA:St. Paul, Amherst Wilder Foundation.
• Baykal,T. (2018). Örgütlerde Etkinlik ve Etkililik İçin Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(2), 151-160. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/485353
• Bonnardel,N. & Didier,J.(2020).Brainstorming Variants To Favor Creative Design,Applied Ergonomics,83,102987. Doi: https://doi.org/10.1016/j.apergo.2019.102987
• Bryson, J.M. (2004). Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations. 3.Ed. San Francisco, USA,Jossey-Bass.
• Coşkun, B. ve Almalı, B.(2020).Belediyeler ve Stratejik Planlama: Van ve Muğla Büyükşehir Belediyelerinin 2015-2019 Yılları Stratejik Planlarının Karşılaştırmali Olarak İncelenmesi,Strategic Public Management Journal , 6(11),15-32. Doi: https://doi.org/10.25069/spmj.657568
• Çubukcu, M. (2020).İşletmelerde Stratejik Yönetim Sürecinde Uygulanabilecek Ve Literatürde Yer Alan Bazı Araç, Teknik Ve Yaklaşımlar. Stratejik Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1),1-26.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1030665
• Çubukçu, M.(2020).İşletmelerde Stratejik Yönetim Sürecinde Uygulanabilecek ve Literatürde Yer Alan Bazı Araç, Teknik Ve Yaklaşımlar.Stratejik Yönetim Araştırmaları Dergisi,3(1),1-26. Doi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1030665
• Dağlar,H.(2019).Stratejik Planlama Kapsamında Türkiye’Deki Üniversitelerin Stratejik Amaçlarının Analizi. Journal Of Emerging Economies And Policy. 4 (1) 1–12.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/752722
• Demir, C. ve Yılmaz, M. K. (2010). Stratejik planlama süreci ve örgütler açisindan önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 69-88.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/211065
• Dinçer,Ö. (2003). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: Beta Basım.
• Dölkeleş,T.(2019). Değişen yönetim anlayışı, stratejik yönetim ve stratejik planlama: Zonguldak Belediyesi üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Ankara.
• EFQM.(2019).EFQM Modeli. İstanbul:Kalder.
• Elbanna, S., Andrews, R. & Pollanen, R. (2015). Strategic Planning and Implementation Success in Public Service Organizations: Evidence from Canada, Public Management Review, 18:7 , 1017-1042. Doi: https://doi.org/10.1080/14719037.2015.1051576
• Gündüz,V., Türker,G., Karabekı̇r,H., ve Altun,H.(2020).KKTC Ortaöğretim Kurumlarında 2020-2025 Yılları Arasında Olası Pandemi Sürecinde Öngörülen Stratejik Plan Çalışması.IBAD Sosyal Bilimler Dergisi,(Özel Sayı): 229-243. Doi: https://doi.org/10.21733/ibad.797301
• İlgar.M.Z. Ve İlgar.S.C.(2019).Paydaş Analizi.Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi,14(20),1837-1860. Doi: https://doi.org/10.26466/opus.574116
• İnan, A. T, Yayla, A. Y, Ceryan, E., Şişman, T., Yıldız, A. (2013). EFQM esaslı bir karar modeli kullanılarak liderlik ve süreçlerin temel performans sonuçlarına etkisinin incelenmesi. SAÜ Fen Bilimleri Dergisi, 17(3): 321-327.Erişim adresi: http://www.saujs.sakarya.edu.tr/en/download/article-file/192636
• Kevser, M.(2019).Stratejik Planlama Süreçlerinin Değerlendirilmesi ve İşletmelerin Stratejik Planlamaya Yaklaşımlarının Analizi.Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi,1(1),30-39.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/912026
• Kılıç, Ö.(2018).Stratejik Planlama Süreci ve Edirne Belediyesi 2015-2019 Stratejik Planı Değerlendirmesi.Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi,2(3),1-24.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/469605
• Korkmaz,G.(2019).Bir stratejik kontrol aracı olarak iç denetimin stratejik planlamanın uygulama başarısındaki rolü (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Koumparoulis, D. N. (2013). PEST analysis: The case of e-shop. International Journal of Economy,Management and Social Sciences, 2(2), 31-36.Retrieved from https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.684.6630&rep=rep1&type=pdf
• Lamba, M. (2014). Büyükşehir Belediyelerinde Geleceğe Bakış: Stratejik Planlar Üzerinden Bir İnceleme. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(2), 83-96.Erişim adresi: https://library.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php
• Murat, G.ve Bağdiğen,M. (2008). Kamu İdarelerinde Stratejik Planlama ve Yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Olander, S. & Landin, A. (2005). Evaluation of stakeholder influence in the implementation of construction projects. International Journal of Project Management, 23(4), 321- 328. Doi: https://doi.org/10.1016/j.ijproman.2005.02.002
• Özer, A. M. (2008). 21. Yüzyılda Yönetim ve Yöneticiler. Ankara: Nobel Yayın.
• Peker, A. E. ve Boyraz, A. (2017). Stratejik Yönetim Kavramına Teorik Bir Yaklaşım. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 67-92.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/532004
• Rigby,D, Biledeau, R., (2013), Management Tools & Trends. Erişim Adresi: https://media.bain.com/Images/BAIN_BRIEF_Management_Tools_&_Trends_2013.pdf
• Sönmez,S. ve Uğurluoğlu,Ö. (2017).Sağlık Kurumlarında Paydaş Analizi.Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi,13(1),223-245. Doi: https://doi.org/10.17130/ijmeb.20173126271
• Tapinos, E., Dyso, R. G. & Meadows, M. (2005). The Impact of Performance Measuremnt in Strategic Planning. Internetional Journal of Productivity and Peformance Management,54(5/6),370-384 Doi: https://doi.org/10.1108/17410400510604539
• Tetik,M.(2019).GZFT Analizi, İşletmenin Stratejisinin Belirlenmesi ve Dengeli Ölçüm Kartının Oluşturulması: Antalya’Daki Bir Alkollü İçecek İşletmesinde Uygulama.Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(2); 393-426. Doi: https://doi.org/10.31460/mbdd.472893
• Ulukulu,M.(2019).Kamu kurumlarında stratejik planlama: Kastamonu Üniversitesi 2015-2019 yılları arası stratejik planının analizi (Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Kastamonu.
• Vural,H.,Alperen,M. ve Sülem,Ş.,D.(2019).Kentsel Gelişim ve Yeşil Alan Planlama Sürecinin Katılımcı Swot Analizi Yöntemi ile Değerlendirilmesi: Bingöl Kenti Örneği,İdelakent Dergisi,10(28),1071-1096. Doi: https://doi.org/10.31198/idealkent.607383
• Yalçınkaya, Ö. ve Deniz,F.(2019).Meslek Odalarında Stratejik Planlama Çalışmaları: TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Endüstri Mühendisliği Dergisi,30(3), 220-238.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/868253
• Yıldız, D.(2021).Stratejik Yönetimde Dengeli Başarı Kartı, SWOT Analizi ve Uygulaması.Alanya Akademik Bakış Dergisi,5(3),1181-1193. Doi: https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.818799
• Yücel,Y.B., Yücel,İ. ve Alar,G. (2019). Stratejik Yönetimde Vizyon ve Misyonun Yeri ve Önemi: Bist100, İSO 500 ve KOBİ Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(12),177-190.Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/916598