Türkiye’de İhracat İle Konteyner Taşımacılığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Nedensellik Analizi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: IERFM Özel Sayısı, 192 - 206, 30.12.2021

Hazar Dorduncu

https://doi.org/10.30784/epfad.1024031

Cited By: 2

Öz

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinin dinamo taşı olarak ihracat faaliyetleri gösterilmektedir. Bu çalışmada da Türkiye’nin en önemli döviz girdisini oluşturan ihracat ile konteyner taşımacılığı arasındaki etkileşim incelenmiştir. Bu kapsamda çalışmanın ilk kısmında Türkiye’nin ihracat yapısı ve denizyolu konteyner taşımacılığındaki yeri tartışılmıştır. Uygulama kısmında ise 2005-2020 yılları arasında aylık bazlı ihracat rakamları ile ihraç malı yükleme rakamları arasındaki ilişki Toda ve Yamamoto tarafından 1995 yılında geliştirilen Toda-Yamamoto analizi ile test edilmiştir. İhracat rakamları Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından yayınlanan istatistikler, ihraç malı yükleme rakamları ise Denizcilik Genel Müdürlüğü, Deniz Ticaretini Geliştirme Daire Başkanlığı ve Planlama ve İstatistik Dairesi Başkanlığının hazırlamış olduğu konteyner cinsleri bazında elleçleme istatistikleri kullanılarak yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; ihracattan TEU (Twenty-foot Equivalent Unit)’ye doğru nedensellik olduğu gözlemlenmiştir. Yani ihracatta yaşanan değişimin elleçlenen konteyner sayısı ve TEU’yu etkilediği, TEU’da yaşanan değişimin ise ihracatı değiştirmediği dolayısı ile arasında bir nedensellik ilişkisi olmadığı ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ticaret, Konteyner Taşımacılığı, İhracat

A Causality Analysis on the Relationship between the Export and Container Transportation in Turkey

Öz

Export activities are indicated as the dynamo stone of the economies of developing countries such as Turkey. In this study, the interaction between exports as the most important constituent of foreign currency inflow and container transportation is analyzed. Provided that, in the first section, the export structure of Turkey as well as its place in maritime container transportation is discussed. The analysis section involves the testing of the relation between the export figures and the figures of freight of export goods in the period of 2005-2020 with the use of Toda-Yamamoto Causality analysis developed by Toda and Yamamoto in 1995. The statistics on the export figures are attained from the Turkish Statistical Institute and Turkish Exporters Assembly; whereas the figures of freight of export goods are attained from the statistics prepared by the General Directorate of Maritime Affairs, Department of Maritime Trade Development as well as Planning and Statistics Department based on the data concerning the container ports in Turkey where freight handlings are performed in relation to the container types. According to the results of the analysis, it is presented that there is a relation of causality from exports and to the Twenty-foot Equivalent Unit (TEU); indicating that the changes in exports have an effect on the number of containers handled and TEU whereas the changes in TEU does not cause a change in exports henceforth showing that there is not a relation of causality from TEU to exports.

Anahtar Kelimeler

Internaional Trade, Exports, Container Transportation

Kaynakça

• Ateş, A., Karadeniz, Ş. ve Esmer, S. (2010). Dünya konteyner taşımacılığı pazarında Türkiye’nin yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2(2), 83-98. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/pub/deudfd
• Bernhofen, D. M., El-Sahli, Z. and Kneller, R. (2016). Estimating the effects of the container revolution on world trade. Journal of International Economics, 98, 7-8. https://doi.org 10.1016/j.jinteco.2015.09.001
• Bo, Z. and Hong-bin, D. (2016). Study on the relationship between Xinjiang's transportation infrastructure construction and import-export trade. Journal of Anhui Business College, 1. Retrieved from https://en.cnki.com.cn/
• Çağlayan, E., Şak, N. and Karymshakov K. (2012). Relationship between tourism and economic growth: A panel granger causality approach. Asian Economic and Financial Review, 2(5), 518-529. Retrieved from htpp://aesweb.com
• Engeloğlu, Ö., Meral, İ. G. ve Genç, K. (2006). Türkiye için yapılan nedensellik uygulamaları üzerine literatür araştırması. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 142-154. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/pub/ssrj
• Esalco Logistics Konteyner Taşımacılığı. (t.y.). Konteyner taşımacılığı. Retrieved from https://www.esalco.com/konteyner-tasimaciligi/
• Jiang, B., Li, J. and Gong, C. (2018). Maritime shipping and export trade on maritime silk road. Asian Journal of Shipping and Logistics, 34(2), 83-90. https://doi.org/10.1016/j.ajsl.2018.06.005
• Jordaan, C. A. and Eita, H. J. (2007). Export and economic growth in Namibia: A granger causality analysis. South African Journal of Economics, 75(3), 540-546. https://doi.org/10.1111/j.1813-6982.2007.00132.x
• Keskin, M. H. (2015). Lojistik el kitabı. Ankara: Nobel Yayınları.
• Koldemir, B. ve Durdağ, C. (2020, Kasım). Liman altyapısının tedarik zinciri etkinliği üzerine etkisi: Ambarlı ve Haydarpaşa Limanı kıyaslaması. 3. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi’nde sunulan bildiri, Trabzon. Erişim adresi: https://avesis.istanbulc.edu.tr/yayin/26996930-b410-4f90-98a6-d0896af78d74/liman-altyapisinin-tedarik-zinciri-etkinligi-uzerine-etkisi-ambarli-ve-haydar pasa-limani-kiyaslamasi
• Kuştepeli, Y., Gülcan, Y. and Akgüngör, S. (2012). Transportation infrastucture investment, growth and international trade in Turkey. Applied Economics, 44(20), 2619-2629. https://doi.org/ 10.1080/00036846.2011.566189
• Oskooee, M. B. and Hegerty, S. (2007). Exchange rate volatility and trade flows: A review article. Journal of Economic Studies, 34(3), 211-255. Retrieved from https://www.emerald.com/
• Özer, M., Canbay, Ş. and Kırca, M. (2020). The impact of container transport on economic growth in Turkey: An ARDL bounds testing approach. Research in Transportation Economics, 88, 101002. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2020.101002
• Placek, M. (2021a). Leading ship operator's share of the world liner fleet as of November 30, 2021 [Dataset]. Retrieved from https://www.statista.com/statistics/198206/share-of-leading-container-ship-operators-on-the-world-liner-fleet/
• Placek, M. (2021b). The world's leading container ship operators as of November 30, 2021, based on TEU capacity [Dataset]. Retrieved from https://www.statista.com/statistics/198214/total-teus-of-worldwide-leading-container-ship-operators-in-2011/
• Rodrigue, J.-P. (2021). The geography of transport system: Evolution of containerships. Retrieved from https://transportgeography.org/contents/chapter5/maritime-transportation/evolution-containershi ps -classes/
• Song, L. and Mi, J. (2016). Port infrastructure and regional economic growth in China: A Granger causality analysis. Maritime Policy & Management, 43(4), 456-468. https://doi.org/10.1080/ 03088839.2015.1134831
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2021). Yük İstatistikleri. Türkiye. Erişim adresi: https://denizciliki statistikleri.uab.gov.tr/
• Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile ihracat arasındaki ilişki: Granger nedensellik testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/pub/ataunisosbil
• Tekin, B. R. (2012). Economic growth, exports and foreign direct investment in least developed countries: A panel Granger causality analysis. Economic Modelling, 29(3), 868-878. https://doi.org/ 10.1016/j.econmod.2011.10.013
• Toda, H. Y. and Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregression with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), 225.250. http://dx.doi.org/10.1016/ 0304-4076(94)01616-8
• Tsen H. W. (2010). Exports, domestic demand, and economic growth in China: Granger causality analysis. Review of Development Economics, 14(3), 625-639. https://doi.org/10.1111/j.1467-9361.2010.00578
• Türkiye İhracatçılar Meclisi. (2021). İhracat raporu 2021. Erişim adresi: https://tim.orgtr/files/ downloads/strateji_raporlari/tim_ihracat_2021_raporu.pdf
• Yıldırım, S. (2006). Türkiye'de 24 Ocak 1980 öncesi ve sonrası sanayileşme ve ekonomik büyümeye etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 171-193. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ogusbd/