İşletme Değeri ile Finansal Riskler Arasındaki İlişki: BIST Sürdürülebilirlik Endeksi Üzerine Uygulama

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 213 - 229, 29.03.2024

Ayşegül Ertuğrul , İlknur Külekçi , Mete Bumin

https://doi.org/10.30784/epfad.1418132

Cited By: 1

Öz

İşletmelerin değerini ve istikrarını korumak için finansal riskleri yönetmek gereklidir. Bu kapsamda, finansal risklerin işletme değeri üzerindeki etkisinin ortaya konulması şirket hissedarları, yöneticileri ve yatırımcılar açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan şirketlerin işletme değerleri ile finansal riskleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan mali sektör kuruluşları dışında kalan şirketlerin 2018-2022 yılları arasındaki çeyrek dönemlik verileri esas alınarak bu şirketlerin işletme değeri ile finansal riskleri arasındaki ilişki panel regresyon analizi (sabit etkiler) yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada bağımlı değişken olarak işletme değeri için piyasa değeri/defter değeri oranı dikkate alınırken; finansal risk faktörleri olarak da finansal kaldıraç, kur riski, kredi riski ve likidite riski bağımsız değişkenler olarak belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre işletme değeri ile finansal kaldıraç arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki bulunurken, işletme değeri ile kur riski ve kredi riski arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. İşletme değeri ile likidite riski arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

İşletme Değeri, Finansal Risk, Panel Veri Analizi

The Relationship between Firm Value and Financial Risks: An Application on BIST Sustainability Index

Öz

Managing financial risks is necessary to protect the value and stability of companies. In this context, revealing the impact of financial risks on firm value is important for company shareholders, managers, and investors. This study aims to examine the relationship between the firm value and financial risks of companies in the BIST Sustainability Index. In this context, the relationship between the firm value and financial risks of the companies in the BIST Sustainability Index, excluding financial sector companies, is analyzed by panel regression analysis (fixed effect model) method based on quarterly data between 2018 and 2022. In the study, market capitalization/book value ratio was determined as the dependent variable representing the firm value; and financial leverage, currency risk, credit risk, and liquidity risk, which were selected as financial risk factors, were determined as independent variables. According to the findings of the study, a significant and negative relationship was found between firm value and financial leverage, while a significant and positive relationship was found between firm value and currency risk and credit risk. No significant relationship was found between firm value and liquidity risk.

Anahtar Kelimeler

Firm Value, Financial Risk, Panel Data Analysis

Kaynakça

• Abdioglu, N. (2020). The role of corporate sustainability on firm value: An application on Borsa Istanbul. In U. Akkucuk (Ed.), Handbook of research on creating sustainable value in the global economy (pp. 203-220). Pennsylvania: IGI Global.
• Al Mustofa, M.U., Mawardi, I. and Widiastuti, T. (2020). Impact of political risk, financial risk and economic risk on trading volume of Islamic stocks exchange in Indonesia. In R. Hurriyati, B. Tjahjono, I. Yamamoto, A. Rahayu, A.G. Abdullah and A.A. Danuwijaya (Eds.), Advances in business, management and entrepreneurship (pp 410-414). Papers presented at the 3rd Global Conference on Business Management & Entrepreneurship, London: CRC Press.
• Allayannis, G. and Weston, J.P. (2001). The use of foreign currency derivatives and firm market value. The Review of Financial Studies, 14(1), 243-276. https://doi.org/10.1093/rfs/14.1.243
• Ararat, M. and Süel, E. (2014). Promoting sustainable development: The way forward for a sustainability index in Turkey (Sabancı University Working Paper No. 24024). Retrieved from https://research.sabanciuniv.edu/id/eprint/24024/
• Artiach, T., Lee, D., Nelson, D. and Walker, J. (2010). The determinants of corporate sustainability performance. Accounting & Finance, 50(1), 31-51. https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2009.00315.x
• Bai, J. and Ng, S. (2004). A panic attack on unit roots and cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1177. https://doi.org/10.1111/j.1468-0262.2004.00528.x
• Balı, S. ve Cinel, M. (2011). Altın fiyatlarının İMKB 100 Endeksi’ne etkisi ve bu etkinin ölçülmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 45-63. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/
• Baltagi, B. (2005). Econometric analysis of panel data (3. ed). England: John Wiley & Sons Ltd. Publications.
• Barakalı, O.C. ve Elmas, B. (2022). Kur riskinin piyasa değerine etkisi: Borsa İstanbul’da bir analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 277-289. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/69757/1080248.
• Bardi, Ş. (2020). Veri zarflama ve veri madenciliği ile BİST gıda içecek endeksi kapsamındaki firmaların etkinlik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11, 185-199. https://doi.org/10.21076/vizyoner.700617
• Comincioli, N., Poddi, L. and Vergalli, S. (2012). Corporate social responsibility and firms’ performance: A stratigraphical analysis (SSRN Working Paper No. 2132202). Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2132202
• Çoşkunoğlu, C. (2021). Türk gıda sanayi firmalarının sermaye yapısını etkileyen faktörlerin analizi: Borsa İstanbul örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane.
• Dağıstanlı, İ. ve Zeytinoğlu, E. (2022). Şirket performansı ve sürdürülebilirlik raporlarının okunabilirliği: Borsa İstanbul üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(3), 2406-2420. https://doi.org/10.20491/isarder.2022.1509
• Dağlı H. ve Ayaydın, H. (2012). Gelişen piyasalarda hisse senedi getirisini etkileyen makroekonomik değişkenler üzerine bir inceleme: Panel veri analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 45-65. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/
• Dilmaç, M. ve Korkmaz, Ö. (2018). Firma piyasa değerini etkileyen finansal faktörler: Banka ve sigorta işletmeleri üzerine bir uygulama. Journal of Management and Economics Research, 16(2), 179-201. https://doi.org/10.11611/yead.410554
• Erol, A.F. (2015). İşletmelerin sermaye yapılarının belirlenmesinde finansal hiyerarşi teorisinin kullanımı ve BIST'te bir uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Gök, I.Y. ve Özdemi̇r, O. (2017). Borsa İstanbul sürdürülebilirlik endeksinin performans karakteristiği. Sosyoekonomi, 25(34), 87-105. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.290838
• Gujarati, D.N. (2004). Basic econometrics (4th ed.). United States: The McGraw-Hill Companies.
• Hadri, K. (2000). Testing for stationarity in heterogeneous panel data. The Econometrics Journal, 3(2), 148-161. https://doi.org/10.1111/1368-423X.00043
• Harb, E., El Khoury, R., Mansour, N. and Daou, R. (2023). Risk management and bank performance: Evidence from the MENA region. Journal of Financial Reporting and Accounting, 21(5), 974-998. https://doi.org/10.1108/JFRA-07-2021-0189
• Heim, J.J. (2008). How falling exchange rates have affected the U.S. economy and trade deficit. Journal of International Business and Economics, 8(1), 34-43. Retrieved from https://www.nyseconomicsassociation.org/
• Hsiao, C. (2022). Analysis of panel data. UK: Cambridge university press.
• Im, K.S., Pesaran, M.H. and Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53-74. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(03)00092-7
• İskenderoğlu, Ö., Akdağ, S. ve Saygin, O. (2018). İmalat sanayi işletmelerinde kurumsal yönetim uygulamasının sermaye yapısı üzerine etkisi: Türkiye örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 52, 1-16. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.329418
• Karaca, S. and Çonkar, K. (2022). The effect of financial risks of companies listed in the BIST sustainability index on stock prices. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 107-125. https://doi.org/10.47097/piar.1114136
• Karaçayır, E. (2024). BIST bilişim endeksine kayıtlı firmalarda kur riski ve finansal performans ilişki. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 25(1), 183-194. https://doi.org/10.31671/doujournal.1340443
• Keller, C. and Siegrist, M. (2006). Investing in stocks: The influence of financial risk attitude and values-related money and stock market attitudes. Journal of Economic Psychology, 27(2), 285-303. https://doi.org/10.1016/j.joep.2005.07.002
• Kharroubi, E. (2011). The trade balance and the real exchange rate (SSRN Working Paper No. 1953321). Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1953321
• Levin, A., Lin, C.F. and Chu, C.S.J. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1-24. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(01)00098-7 Maddala, G.S. and Wu, S. (1999). A comparative study of unit root tests with panel data and a new simple test. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61(S1), 631-652. https://doi.org/10.1111/1468-0084.0610s1631
• Martínez‐Sola, C., García‐Teruel, P.J. and Martínez‐Solano, P. (2013). Trade credit policy and firm value. Accounting & Finance, 53(3), 791-808. https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2012.00488.x
• Metin, S., Yaman, S. ve Korkmaz, T. (2017). Finansal performansın TOPSIS ve MOORA yöntemleri ile belirlenmesi: BİST enerji firmaları üzerine karşılaştırmalı bir uygulama. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 371-394. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/
• Öztürk, M. (2018). The factors affecting capital structure: An investigation on firms traded in the Borsa İstanbul 30 index. In F. Yardımcıoğlu, F. Beşel, H. Bağcı and F. Pekşen (Eds.), ICPESS 2018 proceedings (pp. 260-270). Papers presented at the 4rd International Congress on Political, Economic and Social Studies. Sakarya: PESA Publications.
• Öztürk, M.B., Çelik, M.S. ve Daştan, D. (2022). Finansal risklerin firma değeri üzerine etkileri: Borsa İstanbul gıda, içecek ve tütün sektöründe bir uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 419-429. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1075437
• Parlakkaya, R., Kahraman, Ü.M. ve Cihan, Y. (2019). BİST sürdürülebilirlik endeksine alınmanın etkileri: Borsa İstanbul’da bir uygulama. Maliye ve Finans Yazıları, 111, 33-50. https://doi.org/10.33203/mfy.455322
• Pesaran, M.H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
• Phillips, P.C. and Sul, D. (2003). Dynamic panel estimation and homogeneity testing under cross section dependence. The Econometrics Journal, 6(1), 217-259. https://doi.org/10.1111/1368-423X.00108
• Salihoğlu, E. (2022). Dış ticaret açığı veren ülkelerde döviz kurunun dış ticaret performansı üzerindeki etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1712-1730. https://doi.org/10.15869/itobiad.1143215
• Şenol, Z. ve Karaca, S.S. (2017). Finansal risklerin firma değeri üzerine etkisi: BİST örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(1), 1-18. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/gjeb/
• Topaloğlu, E.E. (2018). Finansal riskler ile firma değeri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Borsa İstanbul firmaları üzerine bir uygulama. Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 287-301. https://doi.org/10.30798/makuiibf.412559
• Tseng, H., Chen, K.M. and Lin, C.C. (2007). Does international trade stabilize exchange rate volatility? Economıa Internazıonale, 60(2), 231. Retrieved from https://faculty.washington.edu/
• Uğur, S. (2011). Finansal risk yönetiminin firma değeri üzerine etkileri (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Waitherero, K.F., Muchina, S. and Macharia, S. (2021). The role of liquidity risk in augmenting firm value: Lessons from savings and credit cooperatives in Kenya. International Journal of Financial, Accounting, and Management, 2(4), 295-304. https://doi.org/10.35912/ijfam.v2i4.340
• Zengin, S. ve Yüksel, S. (2016). Likidite riskini etkileyen faktörler: Türk bankacılık sektörü üzerine bir inceleme. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 77-95. Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/tr/
• Zou, H. and Adams, M.B. (2008). Debt capacity, cost of debt, and corporate insurance. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 43(2), 433-466. https://doi.org/10.1017/S0022109000003586