Geleneksel Çorum Evlerinde Ahşap Yapım Sistemlerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 35 Sayı: 4, 1554 - 1586, 17.12.2021

Nurbanu Şahin , Özlem Parlak Biçer

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.985297

Cited By: 1

Öz

Şehirlerin coğrafi konumları, iklim özellikleri, kültürel geçmişleri; geleneksel yapılardaki malzeme seçimlerini, mekânsal bölünmeleri ve taşıyıcı sistem özelliklerini etkilemektedir. Mekânsal bölünmeler, yapıların inşa edildiği yerin kültürel özelliklerinden ve kullanıcı ihtiyaçlarından etkilenirken; malzeme seçimleri, malzemenin ulaşılabilirliği ile daha çok ilişkilidir. Bulunduğu bölgeye özgü bu etkilerle inşa edilen geleneksel yapılar; yer aldıkları kentin mimari simgeleri ve kültürel mirasları haline gelmektedir. Kültürel miras olarak kabul edilen bu yapıların; taşıyıcı sistem özelliklerinin belgelenmesi ve incelenmesi, ülkemizdeki yapı çeşitliliğinin ortaya konulması ve gelecek nesillere aktarılarak güncel mimariye entegre olması noktasında önem taşımaktadır. Çorum; coğrafi konumu ve iklim özellikleri gereği ahşabın kolay ulaşılabilir ve işlenebilir olduğu bir kenttir. Bu durum; geleneksel Çorum evleri yapım sistemlerinde de ahşabın tercih edilmesine neden olmuştur. Bu çalışma kapsamında; geleneksel Çorum evlerinin özelliklerini taşıdığı için Çorum Belediyesi’nce rölöve çalışmaları yaptırılmış tescilli 7 konut; mekânsal özellikleri ve ahşap malzeme kullanımı açılarından incelenerek, geleneksel Çorum evlerinin ahşap taşıyıcı sistem özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın; geleneksel Çorum evleri ve geleneksel yapılarda ahşabın kullanım alanları ile ilgili olarak yapılacak çalışmalara katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Çorum evleri, Ahşap yapım sistemleri, Geleneksel ahşap yapılar

An Investigation Of Wooden Building Systems On Traditional Çorum Houses

Öz

Geographical locations, climate characteristics, cultural backgrounds of cities; affect sselection materials, spatial organizations and structural systems of traditional buildings. While spatial separation is affected by the cultural characteristics of the place where the buildings are built and the needs of theusers, choice of material is more related to the availability of the material. Traditional buildings which built with these specific effect of region, become the architectural symbols and cultural heritages of the city in which they are located. Documentation and examination of the structural systems of these buildings accepted as cultural heritage is significant in terms of revealing the diversity of building types in Turkey and integrating them into modern architecture by transferring them to future generations. Çorum is a city which have easy accessibility and processability for wood because of its geographical location and climatic feature. Therefore, wooden architectural materials and structural systems are preferred in traditional Çorum houses. In this study; 7 traditional Çorum houses which was prepared survey projects by Çorum Municipality are examined to understand and evaluate the spatial organizations, structural systems and wooden material usage. Thus, this research expected to contribute to the studies which examine the usage areas of wood in traditional Çorum houses and traditional buildings.

Anahtar Kelimeler

Traditional Çorum houses, Wooden structural systems, Traditional wooden buildings

Kaynakça

• Akok, M. (1951). Çorumun eski evleri. Arkitekt, 1951-09-10 (237-238), 171-189.
• Arun, G. (2005, Şubat, 17). Yığma Kagir Yapı Davranışı, Yığma Yapıların Deprem Güvenliğinin Arttırılması Çalıştayı, Ankara, Türkiye.
• Coğrafya Harita. (2018, 18 Eylül). Türkiye’nin illere göre orman dağılış haritası. http://cografyaharita.com/haritalarim/2dturkiyenin-illere-gore-orman-dagilis-haritasi.png
• Coğrafya Dünyası. (2018, 20 Eylül). İç Anadolu Bölgesi. http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/ic-anadolu.htm
• Çakır, S. (2000). Geleneksel Karadeniz ahşap konut yapım yönteminin çağdaş teknoloji açısından değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Çağılcı, İ. Kişisel Fotoğraf Arşivi, (2015-2021).
• Çobancaoğlu, T., (1998). Türkiye’de ahşap evin bölgelere göre yapısal olarak incelenmesi ve restorasyonlarda yöntem önerileri. (Doktora Tezi) Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Çorum 3 Boyutlu Kent Rehberi. (2020, Ekim). http://kbs.corum.bel.tr/KBS3D.aspx
• Çorum Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü Arşivi, (2017), Çorum Belediyesi, Çorum.
• Çorum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2021a) (2021, 21 Mart) Çorum’un Tarihçesi. https://corum.ktb.gov.tr/TR-58677/tarihce.html.
• Çorum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2021b) (2021, 21 Mart). Katipler Konağı. https://corum.ktb.gov.tr/TR-58759/geleneksel-corum-evleri.html
• Demiray, Ü. (2014). Çorum deresi (Çorum) havzasının yeraltısuyu kalitesi ve kirlenme durumunun incelenmesi (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Eriçok, M., (2018, 17 Kasım). Bağdadi Yapı. http://www.yesilce.com/album_fotodetay.php ?f=142
• Günay, R. (2017). İstanbulun Kaybolan Ahşap Konutları. YEM Yayın.
• Güneş, M. E.,(2014). Geleneksel ahşap yapılarda taşıyıcı sistem kurgusunun incelenmesi: Safranbolu örneği. (Yüksek Lisans Tez). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kadılar Paşazade Konağı. (2020). http://www.kadilarpasazadekonagi.com/birgi.html
• Karslıoğlu Kerman, N. (2010). Çorum ili Karabek Konağı restorasyon önerisi. (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kula Belediyesi. (2018, 27 Mayıs). Beyler Evi Çatı tamiratı yapıldı. http://www.kula.bel.tr/detaylar/1/haberler/992/beyler-evi-cati-tamirati-yapildi.aspx
• Manav, K. ve Çalışkan, V. (2017). Geleneksel bir mesken tipinin turizmde çekicilik potansiyelinin araştırılması: “düğmeli evler” (Antalya) örneği. Doğu Coğrafya Dergisi, 22 (37), 215-240.
• Mimor Mimarlık-Şehircilik ve Müşavirlik Ltd. Şti. (2015). Kale İçi 1, 2, 3. Ev rölöve projeleri ve raporları. Çorum Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü Arşivi, Çorum Belediyesi, Çorum.
• Nurcan Karslıoğlu Kerman Mimarlık. (2015). Aykaç, Damar, Ateş, Karagöz Konakları rölöve projeleri ve raporları. Çorum Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü Arşivi, Çorum Belediyesi, Çorum.
• Orman Genel Müdürlüğü. (2020, 23 Temmuz). Türkiye Orman Varlığı. https://www.ogm.gov.tr/tr/ormanlarimiz-sitesi/TurkiyeOrmanVarligi/Yayinlar/2020%20T% C3%BCrkiye%20Orman%20Varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf
• Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı. (2021, 5 Nisan). Çorum yatırım rehberi. https://www.oka.org.tr/assets/upload/dosyalar/corum-yatirim-rehberi.pdf
• Özhan, N. (2006). Anadolu’nun geleneksel konutlarında ahşap kullanımına ait bir derleme. (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Özüdoğru, A. (2008). Çorum Kültür Envanteri. Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları.
• Saydamer, A. (2014). Türkiye’deki geleneksel ahşap yapılarda kullanılan taşıyıcı sistemlerin irdelenmesi ve Bursa örneği. (Yüksek Lisans Tezi) Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Seymen, F. (2008). Taraklı’da geleneksel sivil mimaride kullanılan yapım teknikleri ve sadık Özen Evi restorasyon önerisi. (Yüksek Lisans Tezi) Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Şahin, N. Kişisel Fotoğraf Arşivi, (2010-2021).
• Şeker Gevher, N. (2010). Çorum ili Cerit Konağı restorasyon önerisi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Tuluk, Ö, İ. (2010). Erken 20. Yüzyıl Çorum Evlerinde Banyo Teknolojisi. METU Journal of the Faculty of Architecture, (27:2): 61-82.
• Yaman, F. Z., (2007). Geleneksel ahşap yapılarda kullanılan ahşap yapı elemanlarının uzun dönem performansı Giresun Zeytinlik mahallesinde örnek yapı incelemesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Türkiye Kültür Portalı. (2021, 23 Haziran). Şekil 11. Alacahöyük Sfenksli Kapıhttps://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/corum.