ARAP DİLİNİN GERİ KALMASINDA SOSYO-KÜLTÜREL ETMENLER

Yıl 2022, Cilt: 36 Sayı: 3, 1362 - 1390, 30.09.2022

Nurullah Şentürk

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1149552

Öz

Bu çalışma, Arap dilinin son birkaç yüz yılda yaşamış olduğu geri kalmışlık veya yerinde sayma krizinin, tüm Arap dünyasını etkisi altına alan daha genel bir problem olan az gelişmişlik probleminin bir parçası olduğu varsayımına dayanmaktadır. Arap dili şu veya bu şekilde bir çözüm olmadan bu krizden çıkamayacaktır. Arapların dil ve düşüncede geri kalmışlığını beş ana kategoride sınıflandırmak mümkündür. Sabit fikirlilik, bu olgu en çok bir şeyleri değerlendirmede kendini belli eder. Hele yapılan çalışmayı eleştirmeye kalkışmak Arap düşünce yapısı tarafından hemen reddedilecektir. Sabit fikirlilik eleştiriyi kabul etmemede kendini gösterir, sabit fikirliliğin farklı tonları ile karşılaşmak mümkündür. Duygusal düşünme, bu da bir önceki özelliğin bir sonucu gibidir. Bu düşünceye sahip olmanın doğal getirisi, adalete riayet etmeme, heva-hevesine uyma artı fevri davranma ve doğaçlama gibi özellikler dallanıp budaklanır. Ben merkezli düşünme veya ego şişirme de dil ve düşünceyi doğrudan olumsuz etkileyen hasletler arasında sayılmalıdır. Bunun sonucu olarak Oportünizm, fırsatçılık ve diktatörlük ortaya çıkar. Düşünsel komploculuk, bu özellik kendisi komplocu düşünceye teslim olmak, başkalarını suçlamak, meselelerin önemine kayıtsız kalmak, fedakârlık eksikliği ve yaratıcı düşüncenin yokluğu olarak karşımıza çıkmaktadır. Yüzeysel düşünme, bu da başka meselelere kapı aralar. Bunlar arasında dar görüşlülük, sığ düşünce, hareket kısıtlılığı ve niteliği ihmal edip niceliğe önem verme, somut düşünme ve içgüdüsel düşünme şekli olarak karşımıza çıkar. Bu çalışmada kolektif Arap aklının maruz kaldığı bu olumsuzlukları, bunların tezahürlerini ve Arapça eğitim-öğretimine yansımaları ele alınacaktır. Başta Araplar olmak üzere yabancılara Arapça öğretiminin geliştirilmesi ve Arap dil araştırılıp, geliştirilmesi için pratik öneriler sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Arap dili, Arap dili, Geri kalmışlık, Sosyo-kültürel, Etmenler

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

tüm hocalarıma teşekkürler

SOCIO-CULTURAL FACTORS IN THE RECESSION OF THE ARABIC LANGUAGE

Öz

This study is based on the assumption that the underdevelopment or stagnation crisis that the Arabic language has experienced in the last few hundred years is part of the problem of underdevelopment, a more general problem affecting the entire Arab world. The Arabic language will not be able to get out of this crisis without a solution one way or another. It is possible to classify the backwardness of the Arabs in language and thought into five main categories. Fixed-mindedness, this phenomenon is most evident in evaluating things. Any attempt to criticize the work done will be immediately rejected by the Arab mindset. Fixed-mindedness manifests itself in not accepting criticism, it is possible to encounter different shades of fixed-mindedness. Emotional thinking, which is like a consequence of the previous trait. The natural benefits of having this thought, not obeying justice, following whims, plus impulsiveness and improvisation, are branching out. Self-centered thinking or ego inflation should also be counted among the traits that directly affect language and thought negatively. Opportunism, opportunism and dictatorship emerge as a result. Intellectual conspiracy, this feature appears as surrendering to conspiratorial thinking, blaming others, being indifferent to the importance of issues, lack of self-sacrifice and lack of creative thinking. Superficial thinking, this opens the door to other issues. Among them, narrow-mindedness, shallow thinking, limitation of movement, neglecting quality and giving importance to quantity, appear as concrete thinking and instinctive thinking. In this study, we will try to examine these negative effects of the collective Arab mind, their manifestations and their reflections on Arabic education. We will offer practical suggestions for the improvement of teaching Arabic to foreigners, especially Arabs, and the development of Arabic language research.

Anahtar Kelimeler

Socio-cultural, Arabic language, Backwardness, Socio-cultural, Factors

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Abdülatbî, A. K. (2013). İtticâhâtü Talabeti’l-Câmi’a Nahve’l-Avlemeti’s-Sekâfiyye ve Alâkâtühâ Bi’l-Kıyemi’d-Dîniyye. Kerbela, Kerbelâ Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Achard, P. (1996). Sosyolociyyetü’l-Luğa, trc. Abdulvahhâb Terro. Beyrut, Menşûrât Uveydât.
• Afîfî, A. (1995). İlmü’l-İctimâ’ı’l-Lugavî. Kahire, Dâru’l-Fikri’l-Arabî.
• Alî, M. Y. (1425). “Ezmetü’l-Luğa ve Müşkiletü’t-Tehallüf fî Binyeti’l-Akli’l-Arabiyyi’l-Muâsır”, Mecelletü Ümmi’l-Kurâ li Ulûmi’ş-Şerîa vel-Luğati’l-Arabiyye ve Âdâbihâ, 17/29, Safer: 1425.
• Amâyira, İ. (2002). Ta’lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye Fî Merhaleti’t-Ta’lîmi’l-Âm Fi’l-Memleketi’l-Ürdüniyyeti’l-Hâşimiyye Dirâse Ve Takvîm, El-Mevsimü’s-Sekâfi’s-Sâmine Aşara Li Mecma’i’l-Lugati’l-Arabiyye el-Ürdünî. Amman, Mecma’i’l-Luğati’l-Arabiyye el-Ürdünî.
• Arslân, Ş. (ts.). Limâ Zâ Teahhara’l-Müslimûn ve Limâ Zâ Tekaddeme Ğayruhum, Thk. Hasen Temîm. Beyrut, Dâru Mektebeti’l-Hayât.
• Bekkâr, A. (1999). Medhal ilâ Tenmiye Mütekâmile Ru’yetün İslâmiyye, Dimaşk. Dâru’l-Kalem.
• Bekkâr, A. (2008). Fusûl Fi’t-Tefkîri’l-Mavdû’î, Dimaşk (5. Baskı). Dâru’l-Kalem.
• Belîhî, İ. (1995). Binyetü’t-Tehallüf. Riyad, Silsiletü Kitâbi’r-Riyâd.
• Bin Nebî, M. (2002). Müşklilâtü’l-hadâra, müşkilâtü’l-efkâr fi’l-âlemi’l-islâmî. Beyrut, Dimaşk, Dâru’l-Fikri’l-Muâsır, Dâru’l-Fikr.
• Bin Nebî, M. (2012). Müşkilâtü’l-Hadâra, Şurûtu’n-Nahda, trc. Umar Kâmil Meskâvî, Abdussâbûr Şâhîn. Kahire, Dâru’l-Kitâbi’l-Mısrî & Dâru’l-Kitâbi’l-Lübnânî.
• Bişr, K. (1997). İlmü’l-Luğa el-İctimâ’î, Medhal (3. Baskı). Kahire, Dâru Ğarîb li’t-Tıbâ’a ve’n-Neşr ve’t-Tevzî’.
• Ebû Dâvûd, Edeb, Hadis No: 5117.
• ed-Dubayb, A. (2001). el-Luğatu’l-Arabiyye fî Asri’l-Avleme, Riyad, Mektebetü’l-Abîkân.
• el-Alevânî, Tâhâ Câbir. (1992). “İslâmiyyatu’l-Ma’rife”, “ed-Dâru’l-İlmiyye li’l-Kitâbi’l-İslâmî”, Virginia: sayı 1.
• el-Alvânî, T. C. (1994). el-Ezmetü’l-Fikriyye el-Muâsıra Teşhîs ve Mukterahâtu İlâc, thk. İbrâhîm Şemsüddîn, Virginia: el-Ma’hedü’l-Âlemiyyü li’l-Fikri’l-İslâmî.
• el-Arvî, A. (1996). Sekâfetünâ Fî Dav’i’t-Târîh. Beyrut, el-Merkezü’s-Sekâfî el-Arabî.
• el-Askerî, E H. (1414/1993). Kitâbü’s-Sınâ’ateyn, el-Kitâbetü ve’ş-Şi’r. thk. Alî Muhammed el-Bicâvî, Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm. Beyrut, el-Mektebetü’l-Unsuriyye.
• el-Câbirî, M. Â. (2009). Binyetü’l-Akli’l-Arabî, Beyrut, (9. Baskı). Merkezü Dirâsâti’l-Vahdeti’l-Arabiyye.
• el-Cevzî, C. A. (1412/1992). el-Muntazam fî Târîhi’l-Ümem ve’l-Mülûk, thk. Muhammed Abdulkâdir Atâ. Beyrut, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• el-Curcânî, S. Ş. (2003). et-Ta’rîfât (2. Baskı), thk. Muhammed Bâsil Uyûnu’s-Sûd, Beyrut, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• el-Ğazâlî, E. H. (ts.). İhyâü Ulûmi’d-Dîn. Beyrut, Dâru’l-Ma’rife.
• el-Keylânî, M. U. (1995). Menâhicü’t-Terbiyeti’l-İslâmiyyeti ve’l-Murabbûne’l-Âmilûne fihâ, Beyrut, Âlemü’l-Kütüb.
• el-Keylânî, M. U. (1996). Mukavvimâtü’ş-Şahsıyyeti’l-Müslime ev el-İnsâni’s-Sâlih, Mekke, Müessesetü’r-Rayyân.
• el-Keylânî, M. U. (2002). Hâkezâ Zahara Cîlü Salâhiddîn ve Hâkezâ Âdeti’l-Kuds, Dubâi, 3. Baskı. Dâru’l-Kalem.
• el-Keylânî, M. U. (2005). et-Terbiye ve’t-Tecdîd, Dubai, Dâru’l-Kalem.
• el-Kurtubî, M. b. A. (1964). el-Câmi’u li Ahkâmi’l-Kur’ân, thk. Ahmed el-Berdûnî, İbrâhîm Atfîş, Kahire, 2. Baskı, Dâru’l-Kutubi’l-Mısriyye.
• el-Mutlak, F. S. (2002). Ta’lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye fî Merhaleti’t-Ta’lîmi’l-Âm fi’l-Cumhûriyyeti’l-Arabiyeti’s-Sûriyye Dirâse ve Takvîm, el-Mevsimü’s-Sekâfî es-Sâmine Aşara li Mecma’i’l-Lugati’l-Arabiyye el-Ürdünî, Ammân: Mecma’i’l-Luğati’l-Arabiyye el-Ürdünî.
• en-Nâka, M. K. (2000). Ta’lîmi’l-Luğati’l-Arabiyye fî Merhaleti’t-Ta’lîmi’l-Âm fi’l-Memleketi’l-Ürdüniyyeti’l-Hâşimiyye Dirâse ve Takvîm, el-Mevsimü’s-Sekâfî es-Sâmine Aşara li Mecma’i’l-Lugati’l- Arabiyye el-Ürdünî, Ammân: Mecma’i’l-Luğati’l-Arabiyye el-Ürdünî.
• en-Nedvî, E. H. (2014). Mâ zâ Hasira’l-Âlemu bi’nhıtâti’l-Müslimîn, Mansura, Mektebetü’l-Îmân.
• en-Nûrî, K. M. (2016). es-Sülûkü’l-İdârî ve Halfiyyâtühü’l-İctimâ’iyye, Ammân, Dâru’l-Kindî.
• en-Nüveyrî Ş. (1423/2002). Nihâyetü’l-Ereb fî Funûni’l-Edeb, thk. İbrâhîm Şemsüddîn, Kahire, Dâru’l-Kütüb ve’l-Vesâikı’l-Kavmiyye.
• er-Rikâbî, C. (1986). Turuku’t-Tedrîsi’l-Luğati’l-Arabiyye, Dimaşk, Dâru’l-Fikr.
• es-Serahsî, Ş. E. (1993). el-Mebsût, Beyrut, Dâru’l-Ma’rife.
• es-Seyyid, M. (1998). Teysîru Teallumi’l-Luğati’l-Arabiyye Kırâeten ve’stî’âben ve Ta’bîran, el-Mevsimü’s-Sekâfî es-Sâdise Aşar li Mecma’i’l-Luğati’l-Arabiyyi’l-Ürdünî, Ammân, Menşûrâtü’l-Luğati’l- Arabiyye.
• Garmadi, J. (1990). el-Lisânetu’l-İctimâiyye, Arp. Trc. Halîl Ahmed Halîl, Beyrut, Dâru’-Talî’a.
• Ğallâb, A. (1998). Ezmetü’l-Mefâhîm ve’nhırâfü’t-Tefkîr, Beyrut, Merkezü’d-Dirâsâti’l-Vahdeti’l-Arabiyye.
• Ğassân, B. (1993). Cedeliyyeü’t-Tehallüf ve’t-Tenmiye, Beyrut, el-Müessesetü’l-Câmi’ıyyetü li’d-Dirâsât ve’n-Neşr ve’t-Tevzî’.
• Holes, Clive. (1995). Modern Arabic: Structures, Functions And Varieties, New York, Longman.
• İbn Haldûn, A. (2001). Târîhu İbn Haldûn, Mukaddimetü İbn Haldûn, thk. Halîl Şehhâde, Süheyl Zekkâr, Beyrut, Dâru’l-Fikr.
• İbn Kesîr, H. (1994). Tefsîru’l-Kur’âni’l-Âzîm, Dimaşk, 2. baskı. Dâru İbn Kesîr.
• İbnu’l-Esîr, D. (1960). el-Meselü’s-Sâir fî Edebi’l-Kâtibi ve’ş-Şâir, thk. Ahmed Hûfî & Bedevî Tabâna, Kahire, Dâru Nehdati Mısr.
• İbnü’l-Abbâr, M. b. A. (1985). el-Hulletü’s-Seyrâ’, thk. Huseyin Mu’nis, Kahire, 2. Baskı. Dâru’l-Meârif.
• İsmâîl, F. (1994). el-Hıtâbu’l-Arabî el-Muâsır, Virginia, 3. Baskı, ed-Dâru’l-Âlemiyyetü li’l-Kitâbi’l-İslâmî.
• Mahmûd, Z. N. (1973). Tecdîdü’l-Fikri’l-Arabî, Beyrut, 2. Baskı, Dâru’ş-Şurûk.
• Safvet, A. Z. (1937). Cemheratü’r-Rasâili’l-Arab fî Usûri’l-Arabiyyeti’z-Zâhira, Beyrut, el-Mektebetü’l-İlmiyye.
• Saîd, C. (1998). ed-Dîn ve’l-Kânûn, Ru’yetün Kur’âniyye, Dimaşk, Dâru’l-Fikr.
• Şitâ, S. A. (1996). İlmü’l-İctimâ’ı’l-Luğavî, İskenderiye, Müessessetü Şebâbi’l-Câmi’a.
• Tâhir, A. C. (1993). el-Mufassal fî Târihi’l-Arab Kable’l-İslâm, Bağdat, Bağdat Üniversitesi Yayınları.
• Unesco Open Access Publications (2022, Temmuz 14). https://en.unesco.org/open-access/terms-use-ccbysa-en
• Vâfî, A. A. (1951). el-Luğa ve’l-Muctema’, Kahire, 2. Baskı, Dâru İhyâ’i’l-Kütübi’l-Arabiyye.
• Yatkın, Nihat. (2006). Bedeviler ve hadislerin vürudundaki yeri. Ekev Akademi Dergisi, Yıl.10, sayı 27.
• (URL1) İslam ve İhsan, (2022, Eylül 14). “Mescide Bevleden Bedevi” Hadisi. https://www.islamveihsan.com/mescide-bevleden-bedevi-hadisi.html