THE ARAB INDIVIDUAL BETWEEN OBEDIENCE AND REBELLION AGAINST AUTHORITARIAN SYSTEMS IN ZAKARIA TAMER'S STORIES

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 1, 203 - 227, 29.03.2024

Ahmed Mderaty , Metin Parıldı

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1429200

Öz

This article deeply examines the themes of obedience and rebellion against political, social, and religious authorities by Arab individuals in the stories of Syrian writer Zakaria Tamer, a prominent figure in contemporary Arabic literature. The research extensively explores not only the submissive attitudes frequently found in Tamer’s stories but also the moments of resistance against these authorities. It focuses on the characters’ defiance against political authority, their challenge to social norms and pressures, and the stance of story heroes who oppose religious authority. The selected stories have been determined using a sampling method and have been faithfully translated from their Arabic originals to Turkish. Employing descriptive and interpretive techniques in the content analysis process, the theme of defiance against authority in Tamer’s stories is academically evaluated. The research highlights how individuals under the oppression of tyrannical regimes tend to submit, yet sometimes there are hopeful moments for characters who defy authority and seek freedom. The resistance against social authority includes the examination of societal pressure on individuals and the conflicts it creates. The rebellion of female characters against oppression and the issue of gender equality are also emphasized. Rebellion against religious authority delves into the influence of religion on individuals and how they resist this influence, focusing on the questioning and rejection of religious rules and the individuals’ search for their own beliefs. Through these themes, the importance and difficulty of an individual’s stance against authority and the search for personal freedom are underscored. Tamer’s stories draw attention to the strength and courage of individuals in resisting social, political, and religious pressures. They also stand out as a rich narrative of the conflicts and struggles experienced in Arab society.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Contemporary Arab Literature, Contemporary Syrian Story, Zakariyā Tamer, Criticism of Authority.

Proje Numarası

SDK-2021-11312

ZEKERİYA TÂMİR’İN ÖYKÜLERİNDE OTORİTER SİSTEMLERE İTAAT VE BAŞKALDIRI ARASINDA ARAP BİREY

Öz

Bu makale, çağdaş Arap edebiyatının önde gelen isimlerinden Suriyeli yazar Zekeriya Tâmir’in öykülerinde Arap bireylerin siyasi, toplumsal ve dinî otoritelere karşı gösterdiği itaat ve başkaldırı temalarını derinlemesine inceler. Araştırma, Tâmir’in öykülerinde sıklıkla rastlanan itaatkâr tavırların yanı sıra, bu otoritelere karşı sergilenen direniş anlarını detaylı bir şekilde ele almakta, öykülerdeki siyasi otoriteye karşı direniş, toplumsal normlara ve baskılara meydan okuyan karakterler ve dinî otoriteye itiraz eden öykü kahramanlarının tutumları üzerine odaklanır. Seçilen öyküler, örnekleme yöntemiyle belirlenmiş ve Arapça asıllarından Türkçeye sadık bir şekilde çevrilmiştir. İçerik analizi sürecinde betimleme ve yorumlama teknikleri kullanılarak, Tâmir’in öykülerindeki otoriteye başkaldırı temasının nasıl işlendiği akademik bir perspektifle değerlendirilmiştir. Tâmir’in öykülerinde, zorba yönetimlerin baskısı altındaki bireylerin genellikle boyun eğme eğiliminde olduğu ancak bazen otoriteye karşı çıkan ve özgürlük arayan karakterlerin umut dolu anlarına da yer verilir. Toplumsal otoriteye başkaldırıda, toplumun bireyler üzerindeki baskısı ve bu baskının yarattığı çatışmalar ele alınır. Kadın karakterlerin baskılara karşı başkaldırısı ve cinsiyet eşitliği konusu da vurgulanır. Dini otoriteye başkaldırı, dinin bireyler üzerindeki etkisini ve bireylerin bu etkiye nasıl karşı koyduklarını inceler. Öykülerde dinî kuralların sorgulandığı, reddedildiği ve bireylerin kendi inançlarını arama sürecine odaklanılır. Bu üç tema aracılığıyla, bireyin otoriteye karşı duruşunun ve kişisel özgürlük arayışının önemi ve zorluğu vurgulanır. Tâmir’in öyküleri, bireylerin toplumsal, siyasi ve dinî baskılara karşı direnme gücüne ve cesaretine dikkat çeker. Tâmir’in öyküleri, Arap toplumunun yaşadığı çatışma ve mücadelelerin zengin bir anlatısı olarak öne çıkar.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş Arap Edebiyatı, Çağdaş Suriye Öyküsü, Zekeriya Tâmir, Otorite Eleştirisi.

Destekleyen Kurum

Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

SDK-2021-11312

Teşekkür

Makale Erciyes Üniversitesi Bap tarafından desteklenen "ZEKERİYÂ TÂMİR’İN ÖYKÜLERİNDE OTORİTE ELEŞTİRİSİ" başlıklı doktora tezinden üretilmiştir

Kaynakça

• Abdu’l-Mevlâ, M. A. (2020, Mart). Medhil li-Kırâeti Meşrû’i Zekeriya Tâmir, fi’s-Simâti’l-Fenniyeti’l-Muheymine ve Tefkîki Badı’ş-Şâiât. Kalamoon Dergisi, 11, 203-225.
• Berekât, A., & İsmail, H. (2007). Et-Tecelliyâtu’l-Cemâliyye li’l-Kabîh fi Kısası Zekeriya Tâmir, es-Sulta Unmûzecen. Mecelletu Câmieti Tişrîn li’d-Dirâsât ve’l-Bûhûs el-İlmiyye, 29(1), 127-144.
• Bostancı, A. (2007). Çağdaş Arap Edebiyatçısı Zekeriya Tâmir Edebî Kişiliği & Hikâyeciliği. Nûn Yayıncılık.
• Bozgöz, F. (2003). Suriyeli Öykücü Zekeriyâ Tâmir ve Edebî Dünyası. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 156- 173.
• Can, A. H. (2006). Zekeriya Tâmir ve İbâdullah adlı eserinin teknik ve tematik incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• el-Cerâdî, İ. (1995, Nisan). Tarakât Arabiyye. en-Nâkid, 82, 8-17.
• el-Hacâhiceh, B. (2019). Sırâu’l-Musekkâfi Mea’s-Sulta, Mecmûât Zekeriya Tâmir el-Kasasıyya Unmûzecen. el- Mişkât, 6(2), 577-707.
• el-Haleh Harb, N. (2020). Tefkîku’l-Vâki, Avâlimu’l-Acîb, el-Garâbe ve’s-Suhriye Ledâ Zekeriya Tâmir. Kalamoon Dergisi, 11, 187-202.
• es-Samâdî, İ. (1995). Zekeriyyâ Tâmir ve’l-Kıssatu’l-Kasîra. el-Mu’essesetü’l-‘Arabiyye li’diDirâsât.
• Esgin, A. (2013). Otoritenin Sosyolojisi: Otoriteye İtaatin Ya Da Otorite Bağımlılığının Sosyolojik Anlamları. Sosyologca, 3(5), 90-112.
• Fettahoğlu, Y. (2016). Suriyeli Yazar Zekeriyyâ Tâmir’in “Onuncu Günde Kaplanlar” Adlı Hikâyesi ve Tahlili. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(10), 63-74.
• İsmail, S. (2020). Rabîʽun fi’r-Ramâd li-Zekeriya Tâmir, Tahlîl nassıyy. Kalamoon Dergisi, 11, 55-76.
• İyd, A. (1989). el-Alemu’l-kısasy li-Zekeriya Tâmir: Vahdetu’l-Bunyeti’z-Zihniyye ve’l-Fenniyye fî Temezzukıha’l- Mutlak. Dâru’l-Fârabî.
• Kayyal, M. (2006, Ocak 1). Damascene Shahrazàd: The Images Of Women In Zakarıyyà Tàmır’s Short Storıes. Havva, 4(1), 93-113.
• Kilci, K. (2018). Suriye’de çocuk edebiyatı (Zekeriya Tamir örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kula, M. (2011). Modern Suriye hikâyesine genel bir bakış. Doğu Araştırmaları Dergisi, 7, 17-48.
• Kutluay, F. (2019). Siyasal Otorite Kavramının Tarihsel Seyri. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1- 29.
• Mderaty, A. (2019). Zekeriya Tâmir’in “En-Numûr Fi’l-Yevmi’l-‛Âşir” Adli Öykü Koleksiyonunun İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Muhanna, N. (2005, Haziran 23). El-Haddadu’s-Suriyyu’ş-Şerisu’l-Lezî Asbaha Kâtiben ve Hattame Kulle Şey. eş- Şarku’l-Avsat.
• Öznurhan, H. (2015). Suriyeli Yazar Zekeriya Tâmir’in Öykülerinde Polis Devleti. TYB AKADEMİ, 15, 41-54.
• Ramadân, Ş. (2020). Sîmâtu’r-Ru’b ve’s-Sulta ve’ş-Şerafıy fi Kısası Zekeriya Tâmir. Kalamoon Dergisi, 11, 151-167.
• Şaban, İ., & Kilci, K. (2020). Zekeriya Tâmir ve Çocuk Öyküleri. NÜSHA, 20(51), 197-214.
• Tâmir, Z. (1972). Mukabele Meʽa Zekeriya Tâmir. Mecelletu’l-Marife, 126, 108-116.
• Tâmir, Z. (1978a). Er-Ra‘d (2. bs). Mektebetu’n-Nûrî.
• Tâmir, Z. (1978b). Sahîlu’l-Cevâdi’l-Ebyad (2. bs). Mektebetu’n-Nûrî.
• Tâmir, Z. (1981). En-Numûr fi’l-Yevmi’l-‛Aşir (2. bs). Daru’l-Âdâb.
• Tâmir, Z. (1994a). Dimaşku’l-Harâik (3. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (1994b). Nidâ’u Nûh (1. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (1994c). Rabîʽun fi’r-Ramâd (3. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (1998). Senadhaku (1. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (2000). El-Husrum (1. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (2002). Teksîru Rukeb (1. bs). Riad el-Rayyes Books.
• Tâmir, Z. (2005). El-Kunfuz (1. bs). Riad el-Rayyes Books.