Salonlardan Çevrimiçi Ortamlara: Dijital Sinema Platformlarının Film İzleme Alışkanlıklarına Olan Etkisi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, , 801 - 817, 30.07.2023

Celal Hayır

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1258143

Öz

Henüz dijital teknolojilerin pek gelişmediği yıllarda farklı toplumsal gruplardan insanların sinema salonlarında bir arada film izlemeleri 20. yüzyılın önemli aktivitelerindendi. Sinema salonları, geçmiş yüzyılda kitlelerin en büyük eğlence ve sosyal aktivite ortamı işlevi görüyordu. Dijitalleşmenin bütün dünyada hız kazanması, uydu teknolojisindeki ilerlemeler, özel televizyon yayınları, kablolu televizyon ve radyo yayınları, bilgisayar kullanımının yaygınlaşması, dijital medya teknolojilerin ve internetin giderek yaygınlık kazanması toplumu ciddi değişim-dönüşüm sürecine sokmuştur. Bununla birlikte, internet ortamında dijital film platformlarının ortaya çıkmasıyla sinema seyircisi salonlardan uzaklaşıp ev ortamlarında film izlemeye başlamıştır. Salonlardan çevrimiçi ortamlara, dijital sinema platformlarının film izleme alışkanlıklarına olan etkisini konu alan bu çalışma 1960-2000 yılları arasında doğmuş bireylerle sınırlandırılmıştır. Bu bireyler dijital göçmenler ve dijital yerliler olmak üzere iki kategoride incelenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sinema izleme pratiklerinin ne şekilde değiştiğini ve bu durumun demografik profile göre değişkenlik gösterip göstermediğinin belirlenmesidir. Çalışmanın anket verilerinden elde edilen bulgulara göre; katılımcıların dijital platformlarda film izleme pratiklerinin cinsiyete ve yaşa göre farklılık gösterdiği, çoğunluğun dijital ortamda film izlediği, yarısından fazlasının son 6 ayda sinema salonunda hiç film izlemediği ve yarıya yakınının ise dijital platformlarda haftada en az bir film izlediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Sinema Platformları, Dijitalleşme, Dijital Yerliler, Dijital Göçmenler, Sinema Seyircisi.

From Movie Theaters to Online Platforms: A Study on the Impact of Digital Movie Platforms on Movie-Watching Habits

Öz

Before the development of digital technologies, watching movies together in movie theaters was one of the most essential activities of the 20th century. With the emergence of digital movie platforms on the Internet, moviegoers have moved away from movie theaters and started watching movies at home. This study, which focuses on the impact of digital movie platforms on movie-watching habits from theaters to online environments, is limited to individuals born between 1960 and 2000. These individuals are analyzed into two categories as digital immigrants and digital natives. The study aims to determine how movie-watching practices have changed and whether this situation varies according to demographic profile. It was determined from the survey data of the study that the participants' patterns of watching movies on digital platforms differed according to gender and age, the majority watched movies digitally, and more than half of them had never watched a film in a movie theater in the last six months, and almost half of them watched at least one movie a week on digital platforms.

Anahtar Kelimeler

Digital Movie Platforms, Digitalization, Digital Natives, Digital Immigrants, Movie Audience.

Kaynakça

• Çetin, M., & Özgiden, H. (2013). Dijital Kültür Sürecinde Dijital Yerliler ve Dijital Göçmenlerin Twitter Kullanım Davranışları Üzerine Bir Araştırma. 2(1), 172-189.
• Özön, N. (2010). Türk Sinema Tarihi. Doruk Yayımcılık.
• Akbulut, H. (2014). Sinemaya Gitmek Ve Seyir: Bir Sözlü Tarih Çalışması. Elektronik Mesleki Gelişim Ve Araştırmalar Dergisi, 2(2), 1-16.
• Bayrak, T. (2015). Sosyal Ağ Uygulaması Olarak Vine. D. Yengin (Ed) içinde, Sosyal Medya Araştırmaları (s. 445-468). Paloma Yayınları.
• Biryıldız, E. (1993). Şoför Nebahat mı olalım, Küçük Hanımefendi mi? Marmara İletişim Dergisi(4), 14-16.
• Dijk, J. (2016). Ağ Toplumu. Epsilon Yayınevi.
• Dumanlı-Kürkçü, D. (2016). Yeni Medya ve Gençlik. Kriter Yayınevi.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• İspir, B. (2013). Yeni İletişim Teknolojilerinin Gelişimi. M. C. Öztürk(Ed) içinde, Dijital İletişim ve Yeni Medya (s. 2-26). Anadolu Üniv. Yayınları.
• Jenkins, H. (2006). Convergence Culture: When Old and New Media Collide. New York University Press.
• Kalemci, R. A., & Özen, Ş. (2011). Türk Sinemacılık Sektöründe Kurumsal Değişim (1950-2006): Küreselleşmenin "Sosyal Dışlama" Etkisi. Amme İdaresi Dergisi, 44(1), 51- 88.
• Kuhn, A., Biltereyst, D., & Meers, P. (2017). Memories of cinemagoing and film experience: An introduction. Memory Studies, 10(1), 3-16. https://doi.org/10.1177/1750698016670783.
• Kutlar, O. (2010). Sinema Bir Şenliktir. Yapı Kredi Yayınları.
• Manovich, L. (2001). The Language Of New Media. MIT Press. Retrieved 01 2023, from http://www9.georgetown.edu/faculty/irvinem/theory/ManovichLangNewMediaexcerpt.pdf
• Medin, B. (2018). Günümüz Sinema Seyir Gündeminin Belirlenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi(28), 43-62.
• Mezda, K. (2021). Covid 19 Pandemisi Sürecinin Türkiye’deki Sinema Salonlarına Etkisi Üzerine Bir Analiz. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya ve İletişim Araştırmaları E-Dergisi(8), 72-90.
• Monaco, J. (2010). Bir Film Nasıl Okunur. E. Yılmaz (Çev.). Oğlak Yayınları.
• Netflix, dünya genelinde 200 milyon aboneyi geçti. (2021, 01 20). 01 07, 2023 tarihinde https://boxofficeturkiye.com/haber/netflix-dunya-genelinde-200-milyon-aboneyi-gecti-3081 adresinden alındı
• Prensky, M. (2001). Digital Natives Digital Immigrants. 9(5), 1-6.
• Sütçü, C. S. (2012). Sosyal Medyaya Girmeden Önce Bilinmesi Gerekenler. D. Yengi (Ed) içinde, Yeni Medya ve... (74-90). E Yayınları.
• Sarı, Ü., & Türker, H. (2021). Dijital platform kullanıcılarının izleme alışkanlıklarına yönelik bir araştırma: Netflix örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 59-80.
• Scognamillo, G. (1998). Türk Sinema Tarihi (1896-1997). Kabalcı Yayınevi.
• Tanrıöver, H. (2011). Türkiye’de Televizyon Yayıncılığı. İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Torun, A. (2021). Sinemada Netflix’te Dijital İzleme Ortamları ve Yeni Alışkanlıklar Bir Sosyal Ortam Olarak Sinema ve Film İzleme Pratiklerindeki Dijital Dönüşüm. Sinefilozofi Dergisi(Özel Sayı 3), 370-387. https//doi. org//10.31122/sinefilozofi.871301.
• Yeğen, C. (2014). Bir Dijital Aktivizm Biçimi Olarak Slaktivizm: Change.org Örneği. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 84-108.