İletişim Becerilerini İnşa Eden Faktörlerle İlgili İletişim Fakültesi Öğrencileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 929 - 954, 22.07.2019

Hamza Çakır , Uğur Ünal

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.559907

Cited By: 4

Öz

Doğal ve kaçınılmaz bir sosyal gereksinim olarak iletişim, insanın varlık durumudur.
İnsanın kendisini, çevresini, ait olduğu toplumu ve dünyayı anlamlandırma
aracıdır. Dolayısıyla, insanın yaşam dünyası açısından bu anlamlandırmanın önemi
tartışılmazdır. Bu bağlamdaki değerlendirmelerde, insan ilişkilerinde karşılaşılan pek
çok anlaşmazlığın altında iletişim kurmadaki yetkinsizliğin yattığı anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla genel olarak bu anlaşmazlıkların kaynaklık ettiği psikolojik problemlerin
altında yatan başat etkenler olarak da iletişimdeki yetkinsizlikleri ya da iletişim
becerilerindeki eksiklikleri görmek gerekmektedir. Bireylerde iletişim becerilerinin
oluşmasında birçok faktörün etkisi söz konusudur. Kişisel özelliklerinin yanı sıra
yapılan bilimsel çalışmalar bireylerin empatik eğilimleri ile iletişim becerilerinin
oluşmasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğunu göstermektedir.
Söz konusu bu çalışmanın da Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ile Erciyes
Üniversitesi İletişim Fakültelerinde eğitim gören öğrencilerin iletişim kurmadaki
becerileri ve empatik tepki düzeyleri ortaya konularak, öğrencilerin gerek kişisel
özellikleri gerek ise empati yatkınlıkları ile sosyal etkileşimdeki becerileri arasında nasıl
bir ilişkinin olduğunu araştırmak başlıca amacını oluşturmaktadır. Niceliksel yöntemle
yürütülen araştırma için İletişim Fakültelerinde eğitim alıyor olmak bu değişkenler
arasındaki ilişkiyi nasıl etkilemektedir sorgulaması önem taşımaktadır. Nicel
testlere tabi tutulan katılımcı değerlendirmeleri sonrasında empatik eğilim arttıkça
iletişim becerileri de yükseltmektedir genel sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadaki
karşılaştırmalı testlerin sonuçları da alanyazındaki diğer araştırma sonuçları ile pozitif
yönlü bir ilişkisellik sunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

iletişim, iletişim becerileri, empatik eğilim, Yükseköğrenim

A Comparative Analysis on the Factors Building Communication Skills of Students Who Study at the Faculty of Communication

Öz

In human life сommunication is as also important as feeding. Effective
communication is essential to understand ourselves, our environment and the
society we belong to. The reasons of the problems in interpersonal relations and
the many psychological disorders that arise due to these problems come from
communication skills. There are many factors affecting communication skills of
individuals. Scientific studies show that there is a positive relationship between
individuals’ personal characteristics and empathic tendencies and communication
skills.
In this study, the communication skills and empathic tendency levels of the students
studying at communication faculties of Kyrgyz-Turkish Manas University and
Erciyes University were determined. Also it is aimed to reveal the relationship
between personal characteristics and empathic tendencies of students and their
communication skills. In quantitative research, it is important to question how
to be educated in communication faculties affects the relationship between these
variables. After quantitative tests it was found that when the empathic tendency
increases, communication skills are also increased. The results of the comparative
tests showed a positive correlation with the other research results.

Anahtar Kelimeler

Communication, Communication Skills, Empathic Tendency, Higher Education

Kaynakça

• Akgün, R. ve Çetin, H. (2018). “Üniversite Öğrencilerinin İletişim Becerilerinin ve Empati Düzeylerinin Belirlenmesi”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 7, Sayı 3, 103- 117.
• Akıncı, Z. B. (1998). Kurum Kültürü ve Örgütsel İletişim, İstanbul, İletisim Yayınları.
• Akkoyun, F.(1982). “Empatik Anlayış Üzerine”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15 (2), 64-69
• Akkoyun, F. (1983). “Empatik Olmak, Değeri Anlaşılmamış Bir Varoluş Şeklidir”, Çev., Rogers C. R., Empathic: An Unappreciated Way of Being The Counseling Psychologist, 5 (2), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16, 103-124
• Allport, W. (1967). “Attitudes”, Readings in Attitude Theory and Measurement, Ed. Martin Fishbein, New York, John Wiley and Sons, Inc.
• Altıntaş, E. ve Çamur, D. (2001). Sözsüz iletişim ve Beden Dili, Ankara, Nobel Yayıncılık.
• Altunışık, İ. (2008). Tüketici Davranışları, İstanbul, Beta Yayınları.
• Apaydın Demirci, Z. ve İkiz, S. (2017). “Çocuk gelişimi Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve Empatik Eğilim Düzeyleri Arasındaki İlişki: Bilecek Şeyh Edebali Üniversitesi Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, Sayı 54, 678-685.
• Arkonaç S. (1993). Grup İlişkileri, İstanbul, Alfa Yayınları.
• Atabek N, ve Dağdaş E. (1998). Kamuoyu ve İletişim, Eskişehir, Anadolu Ünivesitesi Yayınları.
• Aziz A. (2008). İletişime Giriş, Aksu Yayınları, İstanbul.
• Babadoğan C.(1992) “Hümanistik Eğitim Ve Öğretim Anlayış”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2):743-753
• Baltas, Z. ve Baltas, A. (2001). Bedenin Dili, İstanbul, Remzi Kitabevi.
• Balcı, Ali. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara, Pegem Akademi Yayınları
• Başaran İ.E. (1997). Yönetimde İnsan İlişkileri ve Yönetsel Davranış, Gül Yayınevi, Ankara.
• Baysal, A. (1981). Sosyal ve Örgütsel Psikolojide Tutumlar, İstanbul, Sistem Yayıncılık.
• Beştav, G. (2009). Psikoterapi, www.psikohipnoz.com/psikoterapi. html/5 Ocak 2009
• Bıçakçı İ. (1998). Halkla İlişkiler ve İletişim, Ankara, Mediacat Yayınları.
• Bülbül, A. R. (2000). Uluslararası İletişim, Konya, Damla Ofset.
• Cooper, R.K ve Sawaf, A. (2000). Liderlikte Duygusal Zeka (Yönetimde Ve Organizasyonda Duygusal Zeka), Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Cüceloğlu, D. (2000). İyi Düşün Doğru Karar Ver, İstanbul, Sistem Yayıncılık.
• Cüceloğlu, D. (2000). Yeniden İnsan İnsana, 24. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Çoşar, U. Ö. (2010). “Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Çalışan Personellerin İletişim Kurma Becerilerinin Değerlendirilmesi”, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Bilim Dalı Yayımlanmamış Y. L. Tezi, 108ss
• Davis K. (1998). İşletmede İnsan Davranışı, Çev., K.Turan, Bilim ve Sanat Basımevi, Ankara.
• Davis, C. M. (2005). “Empati Nedir, Empati Öğretilebilir mi?” Çev., Ö. Sezer ve S. Damar, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (9), 77-88.
• De Vito, J. A. (1998). The interpersonal Communication Book, 8. Baskı, United States. Çev., Vural, S. (2002) Kişilerarası İletişim, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları, 27.
• Demiray U. (1994). İletişim Ötesi İletişim, Eskişehir, Turkuaz Yayınları.
• Dilekman, M. Başcı, Z ve Bektaş, F. (2008). “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin İletişim Becerileri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2):223- 231.
• Dökmen, Ü. (1998). “Empatinin Yeni Bir Modele Dayanılarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(1-2):155- 190.
• Dökmen, Ü. (2004). İletişim Çatışmaları ve Empati, 26. Baskı, Mayıs, Sistem Yayıncılık.
• Dönmezer, S. (1990). Sosyoloji, İstanbul, Beta Yayınları.
• Duverger, M. (1971). Politika Bilimine Giriş, Çev., Samih Tiryakioğlu, İstanbul, Varlık Yayınları.
• Erdem F, ve Özen J. (2003). “Niklas Luhmann’ın Tanıdıklık, Emin Olma ve Güven Ayrımı”, Sosyal Bilimlerde Güven, Ankara, Vadi Yayınları.
• Erdem F. (2003). “Örgütsel Yaşamda Güven”, Sosyal Bilimlerde Güven, Ankara, Vadi Yayınları.
• Erdoğan, İ. (2005). İletişimi Anlamak, İstanbul, Erk Yayınları.
• Erigüç, G., Şener, T. ve Eriş, H. (2013). “İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi: Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneği”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1.
• Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimleri, İstanbul, Beta Basım Yayınları.
• Ersanlı, K. & Balcı, S. (1998). “İletişim Becerileri Envanterinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 10 (2), 7-12
• Ertürk, Y. D. (2007). “ İletişim Tarzı ve Benlik Oluşumunda, Duygusal Zeka Etkeni: İletişim Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu Bildiri Kitabı, (1), 453-475, İzmir, 7-9 Mayıs
• Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş, Çev. S. İrvan, Ankara, Bilim Sanat Yayınları.
• Frankel, J. R. ve Wallen N.E. (2003). How to design and evaluate research in education,
• New York, McGraw Hill.Freeman J.L, Sears D., Carlsmith J.M. (1998). Sosyal Psikoloji, Çev., Ali Dönmez, Ankara, İmge Kitabevi.
• Geçtan E. (1986). İnsan Olmak / Varoluşun Bireysel ve Toplumsal Anlamı, İstanbul, Adam Yayınları.
• Goffman, E. (1973). Presentation of Self in Everyday Life, New York, The Overlook Press.
• Goleman, D. (1995). Duygusal Zeka: Neden IQ’dan daha önemlidir?, İstanbul, Varlık Yayınları.
• Gordon, T. (1997). Etkili Anababa Eğitim, Çev., Aksay E., İstanbul, Sistem Yayıncılık.
• Gordon, T. (1998). E.S.E. Etkili Liderlik Eğitim, İstanbul, Sistem Yayıncılık.
• Gökçe, O. (1998). İletişim Bilimine Giriş, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Gökırmak M. (2003). “Küresel Kriz ve Politikada Güven”, Sosyal Bilimlerde Güven, Ed., Ferda Erdem, Ankara, Vadi Yayınları.
• Güllübahçe, Ö. (2010). “K.K. Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin İletişim Becerilerinin İncelenmesi”, Atabesbd, 12(2), 12-22.
• Güney, S, (2006). Davranış Bilimleri, Nobel Yayınları.
• Gürüz D., Eğinli A. (2008). İletişim Becerileri:Anlamak, Anlatmak, Anlaşmak, Nobel Yayınevi, Ankara
• Hartley P. (1993). Interpersonel Communication, New York, Routledge.
• Hortaçsu N. (1997). İnsan İlişkileri, İstanbul, İmge Kitapevi.
• Hummet M. L., Wiemann J., Nussbaum J. (1994). Interpersonal Communication in Older Adulthood, London, Sage Publication.
• İkiz, E. (2006). “Danışma Becerileri Eğitiminin Danışmanların Empatik Eğilim, Empatik Beceri ve Tükenmişlik Düzeyleri Üzerindeki Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, 191ss.
• İnam A. (2003). “Her şeyin Başı Güven”, Sosyal Bilimlerde Güven, Ed. Ferda Erdem, Ankara, Vadi Yayınları.
• İnceoglu, M. (2000). Tutum-Algı-İletişim, Ankara, İmaj Yayıncılık.
• İsen G. ve Batmaz V. (2002). Ben ve Toplum, Ankara, Om Yayınevi.
• Kağıtçıbaşı Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar, İstanbul, Evrim Yayınevi Yayınları, 10.Basım
• Kalaycı, Şeref vd. (2006). SPPS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara, Asil Yayınları
• Kalkan, A. (2011). “Kişisel Tutum, Öznel Norm ve Algılanan Davranış Kontrolünün Girişimcilik Niyeti Üzerindeki Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 14, 189-206
• Karaman T. (2003). “Grup Psikoterapisi Bağlamında Güvenin Gelişimi”, Sosyal Bilimlerde Güven, Ed., Ferda Erdem, Ankara, Vadi Yayınları.
• Kartari A. (1999). “Kültürlerarası İletişim ve Bir Araştırma Projesi”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Folklor/Edebiyat, 19-26
• Kayaalp, İ. (2002). İletişimde İnsan Dili, İstanbul, Bilge Kültür Sanat.
• Korkut F. (1996). “İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışmaları”, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7),18-23.
• Korkut F. (1999). “Üniversite Öğrencilerinin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi”, 4. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No. 1076, 208-218, Eskişehir.
• Korkut, F. (2005). “Yetişkinlere Yönelik İletişim Becerileri Eğitimi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 143-149
• Korkut Owen, T. ve Burgay, A. (2014). “İletişim Becerileri Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2.
• Köknal Ö. (1997). İnsanı Anlamak, İstanbul, Altın Kitaplar Yayınevi.
• Köknal Ö. (1998). Korkular, Takıntılar Saplantılar, İstanbul, Altın Kitaplar.
• Kuran T. (2001). Yalanla Yaşamak/Tercih Çarpıtmasının Toplumsal Sonuçları, Çev., Alp Tümertekin, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
• LaFolilette H. (1999). Kişisel İlişkiler, Çev: Ferma Lekesizalın, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• Luft, J. (1984). Group Processes, Palo Alto, CA, Mayfield Publishing.
• Mcshane, S.L. ve Glinow, M.A.V. (2000). Organizational Bahavior, New York, McGraw Hill.
• Mete, S. ve Gerçek E. (2005). “PDÖ Yöntemiyle Eğitim Gören Hemşirelik Öğrencilerinin Empatik Eğilim ve Becerilerinin İncelenmesi”. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, Cilt: 9(2):11-17
• Morgan, C. (1980). Psikolojiye Giriş, Ankara, Meteksan
• Mutlu E. (1994). İletişim Sözlüğü, Bilim Sanat Yayınları, Ankara.
• Navaro L. (2000). Gerçekten Beni Duyuyor musun? Remzi Yayınevi, İstanbul.
• Neuman, W.L. (2009). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, (Çev. Sedef Özge), İstanbul: Yayınodası Yayınları
• Noelle-Neumann E. (1998). Kamuoyu, Suskunluk Sarmalının Keşfi, Çev., Murat Özkök, Ankara, Dost Kitabevi.
• Oskay Ü. (1994). İletişimin ABC’si, İstanbul, Simavi Yayıncılık.
• Özcan M. T. (1998). İlkel Toplumlarda Toplumsal Kontrol, İstanbul, Özne Yayınları.
• Özer, K. (1995). İletişimsizlik Becerisi, İstanbul, Varlık Yayınları.
• Özodaşık M. (2009). Kişilerarası İletişim Sürecinde Algı-İkna ve Empatik İlişkiler, Tablet Yayınları, Konya.
• Sabuncuoğlu Z. (1998). Örgütsel Yönetim, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa.
• Sakallı N. (2001). Sosyal Etkiler, İstanbul, İmge Kitabevi.
• Schultz D.P., Schultz S.E. (2007). Modern Psikoloji Tarihi, Çev., Yasemin Aslay, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
• Şerif M. ve Şerif C. (1996). Sosyal Psikolojiye Giriş I – II, Çev., Mustafa Atakay, Aysun Yavuz, İstanbul, Sosyal Yayınları.
• Timothy C. E., “Social Trust and Confidence”, http://www.trustnetgovernance.com/, 10.07.2003
• Usluata A. (1991). İletişim, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Usluata A. (1994). İletişim, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Ünal, C. (1972). “İnsanları Anlama Kabiliyeti”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(4), 71-93.
• Yılmaz, B. (2007). “Üniversite Öğrencilerinin Kişilerarası İletişim Becerileri ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, M. Üstün, A. ve Odacı, H. (2009). “Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 1(1):8- 19.
• Yüksel, A. H. (1994). Bireylerarası İletişime Giriş, Eskişehir, Açıköğretim Fakültesi Yayınları
• Yüncü, F. (1995). Kişilerarası İlişkiler, Ankara, Yüncü Yayınları.
• Zıllıoglu, M. (1993). İletişim Nedir, İstanbul, Cem Yayınevi.