Batı Dijital Medyasının Türkiye’ye Yönelik Algı Manipülasyonu: Koronavirüs Haberleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 939 - 963, 24.07.2020

Mehmet Ulaş Abuzer Yeşil

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.715586

Cited By: 7

Öz

İçinde bulunduğumuz dijital çağ dijital medya aracılığıyla aktarılan mesajların doğru bir okuma süzgecinden geçirilmesini önemli hale getirmiştir. Medyada kamuoyuna sunulan içeriklerin salt gerçekliği aktarmaması ve yeniden arzu edilen şekilde içeriklerin inşa edilmesi algı ve algı yönetimi kavramlarını gündeme getirmektedir. Medya gücünü elinde bulunduran mecralar kamuoyunun zihinsel dünyasında arzu edilen yönde fikirlerin yer almasını sağlamak amacıyla bazı stratejilerden yararlanmaktadırlar. Bu stratejilerin başında manipülasyon ve dezenformasyon teknikleri gelmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemleri bağlamında amaçlı örneklem çeşitlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Ölçüt örneklem için belirlenen üç kıstas bulunmaktadır: birincisi Corona virüs haberinde kullanılan görselin Türkiye’ye ait olması, ikincisi bu görselin kullanıldığı haberin içeriğinde Türkiye’nin yer almaması, üçüncüsü ise haberin dijital ortamda servis edilmiş olması şeklindedir. Belirlenen bu ölçütler bağlamında örneklem olarak BBC News, New York Times, CNN International, RT, The Associated Press, The Independent ve The Guardian medya organlarının Corona virüs ile ilgili dijital ortamlardaki haber içerikleri incelenmiş ve Türkiye’nin imajını olumsuz şekilde etkileyebilecek olan bu içerikler eleştirel söylem analizi bağlamında ele alınmıştır. Böylece bu çalışmada dijital medya ortamlarında manipülasyon ve dezenformasyon teknikleri ile birlikte yapılan algı yönetimi çabasının ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital Medya, Algı, Algı Yönetimi, Manipülasyon, Dezenformasyon, Covid-19

The Manipulation of Perception Against Turkey by Western Digital Media: An Empirical Research on Coronavirus News

Öz

Reading correctly the transferred messages has become important through digital media in the digital age. The fact that the content presented to the public in the media hasn’t conveyed the absolute reality and that the content have been reconstructed in the desired way have revived the concepts of perception and perception management. The mediums that have the power of the media have used some strategies in order to ensure ideas desired in the mental world of the public. Manipulation and disinformation techniques have been at the top of these strategies. In this study, criterion sampling, which is a purposeful sample in the context of qualitative research methods was used. There are three criteria for criterion sampling: firstly the image used in Corona virus news belongs to Turkey, secondly Turkey is not included in the content of the news using this image, thirdly news is served digitally. News contents in digital media related to Corona virus of BBC News, New York Times, CNN International, RT, The Associated Press, The Independent and The Guardian Media organs as samples were examined in the context of these criteria determined and these content that might affect Turkey’s image in a negative way was discussed in the context of critical discourse analysis. Thus, it was aimed to reveal the perception management effort made with manipulation and disinformation techniques in digital media in this study.

Anahtar Kelimeler

Digital Media, Perception, Perception Management, Manipulation, Disinformation, Covid-19

Kaynakça

• Akarsu, B. (1984). Felsefe Terimleri Sözlüğü, Gerçek Maddesi. Ankara: Savaş Yayınları.
• Altun, S. (2007). Haber söylemi, değişkeleri: Cumhuriyet mitingleri ya da gelincik devrimi örneklemi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atabek, N. (2003). Propaganda ve Toplumsal Kontrol. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2(4), 4-12.
• Aydınalp, H. Ş. (2019). Sosyal medyada manipülasyon : pkk tarafından oluşturulan haberler üzerine bir inceleme. İstanbul: Marmara Üniveristesi.
• Babacan, M. E., Haşlak, İ., & Hira, İ. (2011). Sosyal Medya ve Arap Baharı. Akademik İncelemeler Dergisi, 6(2), 71.
• Baudrillard, J. (2018). Simülarkrlar ve Simülasyon (12 b.). (O. Adanır, Çev.) Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bozkurt, H. (2012). Gelişen Teknoloji İle Değişen Gazetecilik Mesleği. İstanbul: İstanbul Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Chomsky, N. (2002). Medya Gerçeği. (A. Yılmaz, & O. Akınhay, Çev.) İstanbul: Everest Yayınları.
• Çınarlı, İ. (2004). Döngü Uzmanları (Spin Doctors) Medyatik Yalan ve Kamu Manipülasyon. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi(1), 169-170.
• Demirel, S. D. (2018). Dijital medyada haber üretim sürecinde okuyucu odaklılık. Journal of International Social Research, 11(55), 824-831.
• Dursun, Ç. (2003). Haber ve Habercilik Üzerine Düşünmek. S. Alankuş içinde, Gazetecilik ve Habercilik (s. 63-83). İletişim Vakfı Yayınları.
• Eraslan, L. (2018). Sosyal Medya ve Algı Yönetimi: Sosyal Medya İstihbaratına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erol, S. M., & Ozan, E. (2014). Türk Dış Politikasında Algı Yönetimi. (B. Karabulut, Dü.) İstanbul: Alfa Yayımcılık.
• Hall, S. (2014). İdeoloji ve İletişim Kuramı. S. İrvan içinde, Medya Kültür Siyaset (A. Gürata, Çev., s. 79-97). Ankara: Pharmakon Yayınları.
• Karabulut, B. (2014). Algı Yönetimi. İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Kellner, D. (2004). 9/11 Spectacles of Terror and Media Manipulation. Critical Discourse Studies , 41-64.
• Kocabaşoğlu, U. (1977). Haber Kavramı Üzerine. A.Ü. BYYO YILLIK(1974/1976), 335-349.
• Liang, X., & Wei, W. (2020). Institutionalization in News Translation: The Use and Abuse of Manipulation. Language Research in Multilingual Settings, 71-93.
• Manor, I. (2018). how diplomats can combat digital propaganda. 3 15, 2020 tarihinde alındı
• Mora, N. (2011). Medya Çalışmaları Medya Pedagojisi ve Küresel İletişim. Ankara: Nobel Yayınları.
• Morgan, S. (2018). Fake News, Disinformation, Manipulation and Online Tactics To Undermine Democracy. Journal of Cyber Policy, 39-43.
• Mumford, L. (1996). Makina Efsanesi. (F. Oruç, Çev.) İstanbul: İnsan Yayıncılık.
• Murdock, G. (1980). Class, Power and The Press: Problems of Conceptualization and Evidence. (H. Crition, Dü.) The Sociology of Journalism and the Press, 39-57.
• Öksüz, H. (2013). Algı Yönetimi ve Sosyal Medya. İdarecinin Sesi Dergisi, 12-15.
• Özdağ, Ü. (2015). Algı Yönetimi: Propaganda, Psikolojik Savaş, Örtülü Operasyon ve Enformasyon Savaşı (3 b.). Ankara: Kripto Yayınevi.
• Özer, Ö. (2012). Haberi Eleştirmek, Haberin İdeolojik Duruşu: Eğitim-Sen Eyleminin Türk Basınında Temsili. Konya: Literatürk Yayınları.
• Pratt, D. (2017). Manipulation: Beginner’s Guide to Learn and Develop the Art of Manipulation. USA: Createspace Independent Publishing Platform.
• Rek-Wozniak, M., & Wozniak, W. (2020). BBC’s Documentory ‘’Stadiums of Hate’’ and Manifacturing of The News: Case Study in Moral Panics and Media. Journal of Sport and Social Issues, 1(19), 1-24.
• Toktay, Y. (2019). Sosyal medyada dezenformasyon, manipülasyon ve propaganda etkisi : zeytin dalı harekatı örneği. İstanbul : Marmara Üniversitesi.
• Turan, C. (2015). Açıklığın Yanılsaması: Dezenformasyon Çağımızın Kitle İmha Silahı mı? Akademik Bilişim Konferansı (s. 110). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Enformatik Bölümü.
• Turan, H. (2015). Davranış Bilimleri (2 b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Van Dijk, T. (2015). Critical discourse analysis. D. Tannen, D. Schiffrin, & E. Hamilton içinde, In The Handbook Analysis (s. 465-485). Oxford: Blackwell Publishing.
• Yoloğlu, N. (2017). Küresel Medya ve İletişim Anlayışında Aktüel Enformasyondan Dezenformasyona Yöneliş. Middle Black Sea Journal Of Communication Studies, 2(1), 8-15.