Üst Ekstremite Yaralanması Olan Bireylerde Kol, Omuz ve El Sorunları Anketi (DASH) İle Lawton Günlük Yaşam Aktiviteleri Anketi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 3, 189 - 196, 27.12.2017

Cigdem Oksuz , Özge Buket Cesim , Burcu Semin Akel

https://doi.org/10.30720/ered.442291

Cited By: 1

Öz

Amaç: Çalışmamızın amacı üst ekstremite yaralanmalarına sahip bireylerde Kol, Omuz ve El Sorunları anketi
(DASH) ve Lawton Günlük Yaşam Aktiviteleri (LGYA) anketi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Gereç ve Yöntem:
Ortalama yaşları 45,81±15,42 yıl olan üst ekstremite yaralanmalarına sahip 52 (35 kadın, 17 erkek) birey
çalışmaya dahil edildi. LGYA anketinin kendine bakım, yemek yeme ve giyinme aktiviteleri değerlendirildi. Bireylere
DASH anketinin Türkçe versiyonu (DASH-T) uygulandı. DASH-T ile LGYA anketlerindeki ortak aktiviteleri
belirlemek için iki anket içerisindeki maddeler karşılaştırıldı. Sonuçlar: Ortalama DASH-T skoru 38,92±25,28
idi. LGYA kendine bakım ortalaması 25,49, yemek yeme ortalaması 21,92 ve giyinme aktiviteleri ortalaması
26,43’tü. DASH-T ile LGYA arasında istatistiksel olarak orta düzeyde ilişki bulundu (r=-0,571, p<0,01). DASH-T
anketinin, Lawton kendine bakım aktiviteleri (r=-0,572) ve giyinme aktiviteleriyle (r=-0,579) orta düzeyde negatif
korelasyona sahip olduğu bulundu (p<0,01). DASH-T’ nin, Lawton yemek yeme aktiviteleriyle (r=-0,394)
ise düşük-orta düzeyde negatif bir korelasyona sahip olduğu tespit edildi (p<0,05). Tartışma: Çalışmamız
sonucunda DASH-T anketinin üst ekstremite yaralanması geçirmiş bireylerin günlük yaşam aktivitelerindeki her
parametreyi değerlendirmediği ve LGYA anketinin bu bireylerin aktivite limitasyonlarını belirlemede yetersiz
olabileceğini düşünmekteyiz. Bundan dolayı üst ekstremite yaralanması geçirmiş bireylerin günlük yaşamdaki
bağımsızlıklarını ayrıntılı olarak değerlendirmek için klinikte DASH-T anketinin yanında özellikle temel GYA’ ları
değerlendiren ayrıntılı bir GYA değerlendirmesi yapılması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

DASH; Günlük yaşam aktiviteleri; Üst ekstremite.

Kaynakça

• 1- Atroshi, I., Gummesson, C., Andersson, B., Dahlgren, E., & Johansson, A. (2000). The disabilities of the arm, shoulder and hand (DASH) outcomequestionnaire: Reliability and validity of the Swedish version evaluated in 176 patients. Acta Orthopaedica Scandinavica, 71(6), 613-618. doi:10.1080/000164700317362262
• 2- Changulani, M., Okonkwo, U., Keswani, T., & Kalairajah, Y. (2008). Outcome evaluation measures for wrist and hand – which one to choose? InternationalOrthopaedics, 32(1), 1-6. doi:10.1007/s00264- 007-0368-z
• 3- Davis, A. M., Beaton, D., Hudak, P., Amadio, P., Bombardier, C., Cole, D., . . . Marx, R. (1999). Measuring disability of the upper extremity: a rationale supporting theuse of a regional outcome measure. Journal of Hand Therapy, 12(4), 269-274.
• 4- Düger, T., Yakut, E., Öksüz, Ç., Yörükan, S., Bilgütay, B., & Ayhan, Ç. (2006). Kol, omuz ve el sorunları (disabilities of the arm, shoulder and hand-DASH)anketi Türkçe uyarlamasının güvenirliği ve geçerliği. Fizyoter Rehabil, 17(3), 99-107.
• 5- Fayad, F., Lefevre-Colau, M.-M., Macé, Y., Fermanian, J., Mayoux-Benhamou, A., Roren, A., . . . Revel, M. (2008). Validation of the French version of the Disability of the Arm, Shoulder and Hand questionnaire (F-DASH). Joint Bone Spine, 75(2), 195-200.
• 6- Finsen, V. (2008). Norwegian version of the DASH questionnaire for examination of the arm shoulders and hand. Tidsskrift for den Norske lægeforening:tidsskrift for praktisk medicin, ny række, 128(9), 1070.
• 7- Hervás, M., Navarro, C. M., Peiró, S., Rodrigo, P. J., López, M. P., & Martínez, T. I. (2006). [Spanish version of the DASH questionnaire. Cross-cultural adaptation,reliability, validity and responsiveness]. Medicina clínica, 127(12), 441-447.
• 8- Kayıhan, H. (1982). Hemiplejik hastaların günlük yaşam aktiviteleri eğitiminde bağımsızlık kazanmalarına değişik faktörleri etkileri üzerinde karşılaştırmalı bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi.
• 9- Kayıhan H., U. M., Armutlu K., Soyuer F., Düger T., Bumin G. (2002). Multiple Sklerozlu Hastalarda Dört, Günlük Yaşam Aktivitesi Testinin Karşılaştırılması. ErciyesÜniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11, 8-14.
• 10- Kitis, A., Celik, E., Aslan, U. B., & Zencir, M. (2009). DASH questionnaire for the analysis of musculoskeletal symptoms in industry workers: a validity and reliabilitystudy. Applied Ergonomics, 40(2), 251-255.
• 11- Lawton, B. (1963). Activities of daily living for physical rehabilitation: McGraw-Hill Company.
• 12- Lee, E., Chung, M., Li, A., & Lo, S. (2005). Construct validity of the Chinese version of the disabilities of the arm, shoulder and hand questionnaire (DASH-HKPWH). The Journal of Hand Surgery: British & European Volume, 30(1), 29-34.
• 13- Lee, J.-Y., Lim, J.-Y., Oh, J. H., & Ko, Y.-M. (2008). Cross-cultural adaptation and clinical evaluation of a Korean version of the disabilities of arm, shoulder,and hand outcome questionnaire (K-DASH). Journal of Shoulder and Elbow Surgery, 17(4), 570-574. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jse.2007.12.005.
• 14- Navsarikar, A., Gladman, D., Husted, J., & Cook, R. (1999). Validity assessment of the disabilities of arm, shoulder, and hand questionnaire (DASH) for patientswith psoriatic arthritis. The Journal of Rheumatology, 26(10), 2191-2194.
• 15- Occupational Therapy Practice Framework: Domain and Process. (2014). The American Journal of Occupational Therapy, 68, 1-48.
• 16- Raven, E. E., Haverkamp, D., Sierevelt, I. N., van MONTFOORT, D. O., PÖLL, R. G., Blankevoort, L., & Tak, P. P. (2008). Construct Validity and Reliability of theDisability ofArm, Shoulder and Hand Questionnaire for Upper Extremity Complaints in Rheumatoid Arthritis. The Journal of Rheumatology, 35(12), 2334-2338.
• 17- Schoneveld, K., Wittink, H., & Takken, T. (2009). Clinimetric evaluation of measurement tools used in hand therapy to assess activity and participation. Journal of Hand Therapy, 22(3), 221-236.
• 18- Skirven, T. M., Osterman, A. L., Fedorczyk, J., & Amadio, P. C. (2011). Rehabilitation of the Hand and Upper Extremity, 2-Volume Set: Expert Consult: ElsevierHealth Sciences.
• 19- Themistocleous, G. S., Goudelis, G., Kyrou, I., Chloros, G. D., Krokos, A., Galanos, A., . . . Soucacos, P. N. (2006). Translation into Greek, Cross-cultural Adaptation and Validation of the Disabilities of the Arm, Shoulder, and Hand Questionnaire (DASH). Journal of Hand Therapy, 19(3), 350-357. doi: http://dx.doi.org/10.1197/j. jht.2006.04.014
• 20- Tuncalı D., T. K., Terzioğlu A., Aslan G. (2005). Üst Ekstremite Akut Tendon Yaralanmaları: Epidemiyolojik Değerlendirme. Türk Plastik Rekonstrüktif ve EstetikCerrahi Dergisi, 13(2), 114-118.
• 21- van de Ven-Stevens, L. A., Munneke, M., Terwee, C. B., Spauwen, P. H., & van der Linde, H. (2009). Clinimetric properties of instruments to assess activities inpatients with hand injury: a systematic review of the literature. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 90(1), 151-169.
• 22- Westphal, T., Piatek, S., Schubert, S., Schuschke, T., & Winckler, S. (2001). [Reliability and validity of the upper limb DASH questionnaire in patients with distal radius fractures]. Zeitschrift fur Orthopadie und ihre Grenzgebiete, 140(4), 447-451.
• 23- Zhang, Y., Niu, J., Kelly-Hayes, M., Chaisson, C. E., Aliabadi, P., & Felson, D. T. (2002). Prevalence of Symptomatic Hand Osteoarthritis and its impact on Functional Status among the ElderlyThe Framingham Study. American Journal of Epidemiology, 156(11), 1021- 1027. doi:10.1093/aje/kwf141