24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinin ulusal yazılı basında sunumunun içerik analizi yöntemiyle çözümlenmesi

Yıl 2020, Sayı: 48, 54 - 75, 30.06.2020

Ahmet Güneş

Öz

Yazılı basının en temel
işlevlerinden biri toplumu bilgilendirmektir. Yaşadığımız çevrede gelişen
milyonlarca olay medya tarafından farklı biçim ve içeriklerde hazırlanıp haber
şekline sokularak toplumun dikkatine sunulur. Siyasi içerikli haberler toplumsal
yaşam içerisinde dikkatle izlenen haberlerin başında gelmektedir.  Büyük bir çoğunlukla bu haberler yazılı
basında ilk sayfalarda ve manşet olarak verilir. Siyasi seçimlerin toplumun
geleceğini her bakımdan ilgilendirmesi ve insanların dikkatinin bu seçimlerde
olması gibi nedenlerden dolayı medya açısından haber değeri oldukça yüksektir.

Bu çalışmanın konusu 24
Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimleridir. Çalışmanın
amacı ise, Cumhuriyet, Sabah, Sözcü ve Yeni Şafak gibi farklı mülkiyet yapıları
ve ideolojik yönelimleri olan ulusal gazetelerin bu seçimlerde hangi ideolojik
kodlarla haber oluşturduklarını analiz etmektir.

Çalışmanın analiz kısmında,
Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimleri’nin Cumhuriyet, Sabah, Sözcü
ve Yeni Şafak gibi ulusal gazetelerde ne kadar ve nasıl temsil edildiği içerik
analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bu çalışma, belirlenen örneklemlerde
Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçimlerin ne kadar önemli görüldüğü, haberlerin
sayısıyla birlikte haberin manşet ve/veya sürmanşetten verilmesi bağlamında
ölçmeyi ve eylemlere ilişkin haberlerin tutumlarını ortaya koymayı
amaçlamaktadır. Bununla birlikte, ortaya çıkan verilerin hesaplanarak
birbirleriyle ilişkilendirilerek açıklanmıştır.

Yapılan çalışma sonucunda
Sabah ve Yeni Şafak gazetelerinin Cumhur ittifakını, Cumhuriyet ve Sözcü
gazetelerinin Millet İttifakını açıkça ve net bir şekilde destekleyen bir üslub
kullandıkları ve seçim haberlerini ilgili çerçevede yansıttıkları görülmüştür.
Bundan dolayı incelediğimiz ulusal gazetelerin haber üretim sürecinde tarafsız
olmadıkları ve yakın oldukları ideolojik ve politik yapının eğilimlerini
savundukları belirlenmiştir.  

Anahtar Kelimeler

İletişim, 24 Haziran 2018 seçimleri, Yaygın basın, İçerik analizi, Yöntem

Analysis of the presentation of 24 June 2018 presidential and deputy general elections in the national press through content analysis method

Öz

  One of the main functions of the print media
is to inform society. Millions of events developed around us are prepared by
the media in different forms and content they are presented to the attention of
the society. Political news is one of the most important news that attracts
people's attention. Mostly, these news are given on the first pages of the
printed media and as headlines. The value of the news related with elections is
very high for the media due to the fact that they concern the future of the
society in all respects and people pay much attention to them.

In the study, how June 24,
2018, Presidential and General Elections are served in Turkey’s written press
is examined. Cumhuriyet, Sözcü, Sabah and Yeni Şafak Newspapers were analyzed
with the quantitative content analysis technique between 15-25 June 2018, when
the news about the election was the most intense and the results of the
election were announced, and it is analyzed how these newspapers reflect the
ideological codes, the election process, and political parties.

As a result of the study, it
is seen that Sabah and Yeni Şafak newspapers use a style that clearly supports
the People's Alliance (CUMHUR İTTİFAKI) and Cumhuriyet and Sözcü newspapers and
the Nation Alliance (MİLLET İTTFAKI) and reflect the election news in this
relevant framework. Therefore, it is determined that the national newspapers
examined were not neutral in the news production process and advocate the
tendencies of the ideological and political structure they are close to.

Anahtar Kelimeler

Communication Sciences, 24 June 2018 Elections, Print Media, Content Analysis, Methodology

Kaynakça

• Aziz, A. (1994). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Nobel Yayınları.
• Berger, A. A. (1996). Kitle iletişiminde çözümleme yöntemleri. Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Yayınları.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi, teknikler ve örnek çalışmalar. Siyasal Kitabevi.
• Ergeç, Nüket Elpeze, (2005). Amerika’nın Irak’a müdahalesine ilişkin televizyon haberlerinin içerik analizi yöntemi ile incelenmesi”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı: 1, ss:51-73.
• Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş (Çev. S. İrvan), Ark Bilim ve Sanat Yayınları.
• George, A. L. (2003). İçerik Çözümlemesinde Nicel ve Nitel Yaklaşımlar İletişim Araştırmalarında İçerik Çözümlemesi (Der. M. S. Çebi), Alternatif Yayınları.
• Geray, H. (2004). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş. Siyasal Kitabevi.
• Gökçe, O. (2001). İçerik çözümlemesi, teori-metod-uygulama. Selçuk Üniversitesi Yayınları.
• Güneş, A. (2014). “Gündem belirleme teorisi bağlamında 30 Mart 2014 yerel seçimlerinin basında sunumu: AKP ve CHP örneği”. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 4(2), 1-15.
• Hansen, A. (2003). İçerik çözümlemesi iletişim araştırmalarında içerik çözümlemesi (Der: M. S. Çebi), Alternatif Yayınları.
• İnal, M. A. (1995). Yazılı basın haberlerinde yapısal yanlılık sorunu. Toplum ve Bilim Dergisi, 67, 111-135.
• Mcquail, D. (1994). Kitle iletişim kuramı (Çev. A. H. Yüksel), Kibele Sanat Merkezi.
• Özel, E. K. & Deniz Ş. (2015). Türk basınında gezi parkı eylemleri üzerine bir içerik analizi: Eylemler nasıl sunuldu? Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8(36), 876-893.
• Yaylagül, L. & Çiçek, C. (2012). 12 Haziran 2011 seçimlerinin gazetelerde sunumu. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Academia, 2(4), 2-22.
• Yılmaz, R. A. & Uzoğlu, S. (1998). 4 Haziran 1995 yerel seçimlerinde yazılı basında yer alan haber ve köşe yazılarının içerik bakımından çözümlenmesi, Kurgu Dergisi, 15(15), 175-191.
• Gazeteler
• Cumhuriyet Gazetesi, 15-25 Haziran 2018 nüshaları.
• Sabah Gazetesi, 15-25 Haziran 2018 nüshaları.
• Sözcü Gazetesi, 15-25 Haziran 2018 nüshaları.
• Yeni Şafak Gazetesi, 15-25 Haziran 2018 nüshaları.