Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Çevre Okuryazarlığını Artırmaya Yönelik Öğrenci Merkezli Etkinlikler Hakkındaki Düşünceleri
Yıl 2017,
Cilt: 19 Sayı: 2, 74 - 90, 15.08.2017
Hasan Gürbüz
,
Mustafa Kışoğlu
Öz
Bu
çalışmanın amacı, biyoloji öğretmeni
adaylarının çevre okuryazarlığını artırmaya yönelik olarak çevre sağlığı
dersinde uygulanan öğrenci merkezli etkinlikler hakkındaki düşüncelerinin
belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemini 2008-2009 öğretim yılının güz
döneminde Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Biyoloji
Öğretmenliği Anabilim Dalı birinci sınıfında okuyan ve öğrenci merkezli
etkinliklerle öğretim yapılan çevre sağlığı dersini alan 60 biyoloji öğretmeni
adayı arasından sistematik örnekleme yoluyla belirlenmiş 6 biyoloji öğretmeni
adayı oluşturmaktadır. On hafta süren çalışma süresince çevre sağlığı dersi
öğrencilerin aktif oldukları öğrenci merkezli etkinliklerle yürütülmüştür.
Uygulamanın sonunda örneklemi oluşturan öğretmen adaylarıyla altı sorudan
oluşan görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşme verilerinin
analizinde betimsel analiz yaklaşımından yararlanılmıştır. Öğretmen adaylarının
çevre dersinde uygulanan öğrenci merkezli etkinlikler hakkındaki görüşleri iki
tema altında incelenmiştir. Elde edilen bulgular öğretmen adaylarının çevre
dersinde uygulanan öğrenci merkezli etkinlikleri faydalı bulduklarını
göstermektedir. Öğretmen adaylarına göre sınıfın kalabalık olması ve ders için
ayrılan sürenin yetersizliği öğrenci merkezli etkinliklerin uygulanmasını
engelleyen en önemli faktörlerdir.
Kaynakça
- Akkurt, N.D. (2007). Aktif öğrenme tekniklerinin lise 1. sınıf öğrencilerinin ekoloji ve çevre kirliliği konusunu öğrenme başarılarına ve çevreye yönelik tutumlarına etkisi. Basılmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Álvarez, P., Fuente, E.I, Perales, F.J. & Garcia, J. (2002). Analysis of a quasi-experimental design based on environmental problem solving for the initial training of future teachers of environmental education. Journal of Environmental Education, 33(2), 19-21.
- Atasoy E. & Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
- Bahar, M. & Aydın, F. (2002, Eylül). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Sera Gazları ve Global Isınma İle İlgili Anlama Düzeyleri ve Hatalı Kavramlar. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, ODTÜ, Ankara.
- Bilgi, M.G. (2008). Ortaöğretim kurumlarında coğrafya dersi kapsamındaki çevre konularının öğretiminde aktif öğretim yöntemlerinin rolü. Basılmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bozkurt, O. & Cansüngü (Koray), Ö. (2002) İlköğretim öğrencilerinin çevre eğitiminde sera etkisi ile ilgili kavram yanılgıları. Hacettepe üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 67-73.
- Disinger, J.F. & Roth, C.E. (1992). Environmental Literacy. http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/12/f4/a7.pdf , (15.08.2008).
- Erdoğan, G. (2007). Çevre eğitiminde küresel ısınma konusunun öğrenilmesinde proje tabanlı öğrenmenin etkisi. Basılmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
- Genç, M. (2013). Çevre eğitiminde istasyon tekniğinin kullanılması hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 188-203.
- Gürbüz, H., Çakmak, M. & Derman, M. (2012). Çevre eğitiminde jigsaw tekniği kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi ve öğrencilerin bu tekniğe ilişkin görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 1-12.
- Gürol, M. (2003). Aktif öğrenmeyi temel alan oluşturmacı öğrenme tasarımının uygulanması ve başarıya etkisi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 169-179.
- Hsu, S.J. & Roth, R.E. (1998). An assessment of environmental literacy and analysis of predictors of responsible environmental behavior held by secondary teachers in Hualien area of Taiwan. Environmental Education Research, 4(3), 229-249.
- Khalid, T. (2003). Pre-service high school teachers’ perceptions of three environmental phenomena. Environmental Education Research, 9(1), 35-50.
- Korkmaz, İ. (2007). Öğrenci merkezli ders uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 393-402.
- Kostova, Z. & Atasoy, E. (2008). Methods of successful learning in environmental education. Journal of Theory and Practice in Education, 4(1), 49-78.
- Lord, T.R. (1999). A comparison between traditional and constructivist teaching in environmental science. Journal of Environmental Education, 30(3), 22-28.
- Marinopoulos, D. & Stavridou, H. (2002). The influence of a collaborative learning environment on primary students’ conceptions about acid rain. Journal of Biological Education, 37(1), 18-24.
- Morrone, M., Mancl, K. & Carr, K. (2001). Development of a metric to test group differences in ecological knowledge as one component of environmental literacy. The Journal of Environmental Education, 32(4), 33-42.
- Nakiboğlu, M. & Altıparmak, M. (2002, Eylül). Aktif Öğrenmede Bir Grup Tartışması Yöntemi Olarak Beyin Fırtınası. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, ODTÜ, Ankara.
- Nelson, W.A. (1996). Environmental literacy and residential outdoor education programs. Unpublished doctoral dissertion, Department of Educational Management, University of La Verne.
- Oluk, S. & Özalp, I. (2007). The teaching of global environmental problems according to the constructivist approach: As a focal point of the problem and the availability of concept cartoons. Educational Sciences: Theory and Practice, 7(2), 881-896.
- Pekel, F.O., Kaya, E. & Demir, Y. (2007). Farklı lise öğrencilerinin ozon tabakasına ilişkin düşüncelerinin karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 169-174.
- Roth, C.E. (1992). Environmental Literacy: Its Roots, Evolution and Directions in the 1990s. http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/24/44/47.pdf , (06.09.2008).
- Selvi, M. (2007). Biyoloji öğretmeni adaylarının çevre kavramları ile ilgili algılamalarının değerlendirilmesi. Basılmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Şahin, N.F., Cerrah, L., Saka, A. & Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.
- Şimşek, Ü., Doymuş, K. & Bayrakçeken, S. (2004, Temmuz). Lise Düzeyde Öğrenim Gören Öğrencilere Grupla Öğrenme Metodunun Kazandırdığı Bilgi ve Beceriler. XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Tuncer, G.T., Ertepınar, H. & Şahin, E. (2008, Ağustos). Çevre Okuryazarlığı: Geleceğin Öğretmenleri Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Hazır mı? 8. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Türkmen, L. (2008). Ekolojik Konu ve Sorunlar. O. Bozkurt (Edt.), Çevre Eğitimi içinde (s:153-177). (1. Basım), Ankara: Pegema Yayıncılık
- Wright, J.M. (2006). The comparative effect of constructivist versus traditional teaching methods on environmental literacy of post-secondary non-science majors. Unpublished doctoral dissertion, Graduate School of University of Nevada.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yount, J.R. & Horton, P.B. (1992). Factors influencing environmental attitude: The relationship between environmental attitude defensibility and cognitive reasoning level. Journal of Research in Science Teaching, 29(10), 1059-1078.