Sayısal Ayak İzi Ders Tasarımının Öğrencilerin Sayısal Vatandaşlık Konusundaki Akademik Başarılarına Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 256 - 275, 30.04.2020

Gizem Kuh Karyeli Gökhan Dağhan

https://doi.org/10.17556/erziefd.622919

Cited By: 1

Öz

Bu
araştırmada önemi günden güne artan, Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi
öğretim programlarına da eklenen ve internet ortamında yapılan her türlü
faaliyeti kapsayan sayısal ayak izi konulu bir ders tasarlanmıştır.
Araştırmanın amacı sayısal ayak izi konulu ders tasarımının öğrencilerin
sayısal vatandaşlık konusundaki akademik başarılarına etkisini incelemektir.
Çalışma grubu 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılında özel bir ortaokulun 5. ve 6.
sınıflarında öğrenim gören 49 öğrenciden oluşmaktadır. Tasarlanan sayısal ayak
izi konulu dersin uygulaması Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi kapsamında
ilk hafta ön test, 7 hafta ders anlatımı ve son hafta son test olmak üzere
toplam 9 hafta sürmüştür. Uygulama öncesi ve sonrası bir farklılık olup
olmadığını test etmek amacıyla öğrencilerin ön test ve son test puanları
ilişkili örneklemler t testi ile sınanmıştır. Yapılan analizin etki büyüklüğünü
incelemek için ise Cohen's d değeri hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda ön
test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu ve son test
puanlarının ön test puanlarına göre çok geniş etkili bir artış gösterdiği
görülmüştür. Bu sonuçlara göre, sayısal ayak izi ders tasarımının öğrencilerin
sayısal vatandaşlık konusundaki akademik başarılarına olumlu yönde bir
etkisinin olduğu ve bu etkinin anlamlı olduğu söylenebilir. Elde edilen
bulgular ve sonuçlar ışığında araştırmaya ve uygulamaya yönelik birtakım
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sayısal ayak izi, sayısal ayak izi ders tasarımı, sayısal vatandaşlık, akademik başarı

The Effect of Digital Footprint Course Design on Students’ Academic Achievement about Digital Citizenship

Öz

In this research, a lesson was designed about the digital footprint. The importance of digital footprint, which covers all kinds of activities carried out in the internet environment, is increasing day by day. So, the digital footprint is added to the curriculum of the Information Technologies and Software course. The aim of this research is to examine the effect of the digital footprint course design on students’ academic achievement about digital citizenship. The research group consisted of 49 students in the 5th and 6th grades of a college during the 2016-2017 academic years. The implementation of the designed digital footprint course lasted for a total of 9 weeks, including the first-week pre-test, 7-week implementation process, and last week post-test within the scope of the Information Technologies and Software course. In order to test whether there is a difference between before and after the implementation process, the data obtained from pre-test and post-test scores of the students were tested by paired samples t-test. Cohen's d value was calculated to examine the effect size of the analysis performed. It was observed that there is a meaningful difference between pre-test and post-test scores in the result of the research, and post-test scores showed a substantial effective increase compared to pre-test scores. According to these results, it can be said that the design of the digital footprint course has a positive effect on the academic achievement of digital citizenship, and this effect is meaningful. In light of the findings and results obtained, some suggestions were made for research and further implementation.

Anahtar Kelimeler

Digital footprint, digital footprint curse design, digital citizenship, academic achievement

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatistiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür & Yayıncılık.
• Baştürk Akca, E., Sayımer, İ., Balaban Salı, J. ve Ergün Başak, B. (2014). Siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), 2, 17-30.
• Akkoyunlu, B., ve Yılmaz Soylu, M. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
• Akkoyunlu, B. (2016). Sayısal ayak izim. Erişim adresi: http://www.bilimiletisimi.com/show.php?id=2832
• Alpar, R. (2014). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Belsey, B. (2007). Cyberbullying: a real and growing threat. ATA Magazine, 88(1), 14-21.
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2016). İnternetin riskleri ve zararları. Erişim adresi: http://internet.btk.gov.tr/internetin-riskleri-ve-zararlari-detay-61.html
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem A Yayınları: Ankara.
• Council of Europe. (2018). What is Digital Citizenship Education? Erişim adresi: https://www.coe.int/en/web/digital-citizenship-education/what-is-dce
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Pearson.
• Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de sayısal vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
• Digital Citizenship Adventures. (2017). Managing your digital footprint. Erişim adresi: https://sites.google.com/site/digcitizenshipadventures/managing-your-digital-footprint
• Dilan, T. (2014, 26 Nisan). Bir Sanal Zorbalık Hikayesi [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=N87aNk5Uohg
• Epaydas (2011, 19 Temmuz). Çevrimiçi dünyada güvenli bir şekilde gezmek [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/channel/UC6nhug9-6In4Jph9HYDFUoQ
• eTwinning (2016). Dijital vatandaşlık. eTwinning yoluyla aktif vatandaşlığın geliştirilmesi. Erişim Adresi: https://www.etwinning.net/eun-files/book2016/TR_eTwinningBook.pdf
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). London: Sage Publications.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGram-Hill Companies.
• Hewson, K. (2013). What size is your digital footprint? Phi Delta Kappan, 94(7), 14-22. doi: 10.1177/003172171309400704
• Hollandsworth, R., Dowdy, L., & Donovan, J. (2011). Digital citizenship in K-12: It takes a village. Tech Trends: Linking Research and Practice to Improve Learning, 55(4), 37-47. doi: 10.1007/s11528-011-0510-z
• Hengstler, J. (2017). Managing your digital footprint: Ostriches v. eagles. Education for a Digital World, 2(1), 89-139.
• Keşf@ Bilinçli İnternet Hareketi. (2015, 2 Kasım). Keşf@ Projesi - Dijital Yurttaşlık Kuralları [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=5ew2Nxb-b98&t=2s
• Keşf@ Bilinçli İnternet Hareketi Projesi. (2017). Bilgi Notları. Erişim adresi: http://www.kesfetprojesi.org/kesfet/iceriklist/kesfet-projesi/bilgi-notlari
• Kuehn, L. (2012). Manage your digital footprint. Our Schools / Our Selves, 21(2), 67-69.
• Livingstone, S., Bober, M., & Helsper, E. (2005). Internet literacy among children and young people: Findings from the UK children go online project. London: LSE Research Online.
• Madden, M., Fox, S., Smith, A., & Vitak, J. (2007, Aralık). Digital footprints: Online identity management and search in the age of transparency. PEW Research Center Internet & Technology. Erişim adresi: http://www.pewinternet.org/2007/12/16/digital-footprints/
• Malhotra, A., Totti, L., Meira, W., Kumaraguru, P., & Almeida, V. (2012). Studying user footprints in different online social networks. Proceedings of the 2012 International Conference on Advances in Social Networks Analysis and Mining (ASONAM 2012), 1065-1070. doi: 10.1109/ASONAM.2012.184
• McKillup, S. (2012). Statistics explained: An introductory guide for life scientists (2nd ed.). United States: Cambridge University Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2017). Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersi (Ortaokul 5. ve 6. sınıflar) Öğretim Programı.
• Milosevic, T. (2016). Social media companies’ cyberbullying policies. International Journal of Communication, 10, 5164–5185.
• Mossberger, K., Tolbert, C., & S. McNeal, R. (2007). Digital citizenship: The internet, society, and participation. London, England: The MIT Press.
• O'Keeffe, G. S., Clarke-Pearson, K., & Council on Communications and Media. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804. doi: 10.1542/peds.2011-0054
• Odabaşı, F., Varank, İ., Yıldırım, S., Koyuncu, F., Dönmez, O. ve Şumuer, E. (2015). Bilinçli internet kullanım araştırması. Erişim adresi: http://www.kesfetprojesi.org/source/Bilincli_internet_Kullanim%20Arastirmasi.pdf
• Özdamar, K. (2004). Paket programlarda istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the school yard. A preliminary look at cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148–69. doi: 10.1177/1541204006286288
• Ribble, M., & Bailey, G. (2004). Digital citizenship: focus questions for implementation. Learning & Leading with Technology, 32(2), 12-15.
• Sawilowsky, S. S. (2009). New effect size rules of thumb. Journal of Modern Applied Statistical Methods, 8(2), 597-599. doi: 10.22237/jmasm/1257035100
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). United States: Pearson Education.
• Tamayo, P. D. (2016). Digital citizenship recommendations. (Report to the legislature). Erişim adresi: http://www.k12.wa.us/LegisGov/2016documents/2016-12-DigitalCitizenship-LegislativeReport.pdf
• Thompson, T. L. (2012). I’m deleting as fast as I can: Negotiating learning practices in cyberspace. Pedagogy, Culture & Society, 20(1), 93-112. doi: 10.1080/14681366.2012.649417
• Tutaysalgır, H. (2012, 21 Temmuz). İnternette siber tuzaklar [Video]. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=8uWQ9nBdaK4 Türkiye İstatistik Kurumu (2017). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2017. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24862
• We are Social (2017). Digital in 2017: Global overview. Erişim Adresi: https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview
• Yang, H., & Chen, P. (2010). Exploring teachers’ beliefs about digital citizenship and responsibility. In K. Elleithy, T. Sobh, M. Iskander, V. Kapila, M. A. Karim, & A. Mahmood (Eds.). Technological Developments in Networking, Education and Automation. pp. 49-54. doi: 10.1007/978-90-481-9151-2_9