The Use of Technological Tools and Materials in Social Studies Courses: A Case Study

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 496 - 514, 31.08.2020

İlker Dere , Yakup Ateş

Öz

The present research aims to examine thoroughly the current situation about the use of technological tools and materials in social studies lessons through observations and experiences of social studies teachers. The study group consisted of 14 volunteer social studies teachers, 5 of whom were female and 9 were male, working in Erzurum state secondary schools in the 2018-2019 academic year. The study was carried out by using the method of case study, one of the quantitative research methods. The data collected in semi-structured interviews were evaluated via the content analysis method. As a result of the research, it was found that most of the teachers closely followed technology through social networking sites. Moreover, it has been found that they use technology in each lesson on appropriate subjects, that this facilitates teaching and ensures the permanence of knowledge, but they face some problems such as systematic errors while performing them.

Anahtar Kelimeler

Social studies, teacher, teaching technology, material

Sosyal Bilgiler Derslerinde Teknolojik Araç ve Materyal Kullanımı: Bir Durum Çalışması

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler derslerinde teknolojik araç ve materyal kullanımı konusundaki mevcut durumu sosyal bilgiler öğretmenlerinin gözlemleri ve tecrübeleriyle derinlemesine incelemektir. Araştırma grubunu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Erzurum’daki devlet ortaokullarında görev yapan 5’i kadın, 9’u erkek toplamda 14 gönüllü sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemiyle yürütülmüştür. Yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanan veriler, içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, teknolojiyi yakından takip eden öğretmenlerin çoğunun teknolojiyi sosyal ağlar üzerinden takip ettikleri bilgisine ulaşılmıştır. Akıllı tahtaları dikkat çekmek ve öğrencilerin katılımını sağlamak için kullanan öğretmenler, uygun olan her derste kullandıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca teknolojinin öğretimi kolaylaştırdığı ve bilginin kalıcılığını artırdığını düşünen öğretmenlerin, teknoloji kullanımı sırasında bazı sistemsel problemlerle karşılaştıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, öğretmen, öğretim teknolojisi, materyal

Kaynakça

• Acikalin, M., & Duru, E. (2005). The use of computer technologies in the social studies classroom. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 4(2), 18-26.
• Acikalin, M. (2006). The influence of computer-supported instruction (CSI) on the principles of constructivist pedagogy in the social studies curriculum. Unpublished doctoral dissertation. Ohio State University Graduate School, Ohio.
• Acikalin, M. (2009). Pre‐service elementary teachers’ beliefs about use of the Internet in the social studies classroom. European Journal of Teacher Education, 32(3), 305-320.
• Acikalin, M. (2010). Exemplary social studies teachers use of computer-supported instruction in the classroom. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(4), 66-82.
• Acikalin, M. (2014). How Turkish middle school students use the internet to study social studies. Canadian Social Studies, 47(1), 1-17.
• Adıgüzel, A. (2010). İlköğretim okullarında öğretim teknolojilerinin durumu ve sınıf öğretmenlerinin bu teknolojileri kullanma düzeyleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 1-17.
• Akbulut, Y. (2012). Veri çözümleme teknikleri. Ali Şimşek, (ed). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (ss. 162-195). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayınları.
• Akgün, M., & Koru-Yücekaya, G. (2015). Akıllı tahta kullanımına yönelik öğrenci tutumu ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Ankara ili örneği). E-Journal of New World Sciences Academy(NWSA), 10(3), 1-11.
• Ateş, M. (2010). Ortaöğretim coğrafya derslerinde akıllı tahta kullanımı. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 409-427.
• Aydemir, M., Küçük, S. & Karaman, S. (2012). Uzaktan eğitimde tablet bilgisayar kullanımına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in Education and Teaching, 1(4), 153-159.
• Aykat, Ş. (2017). Mesleki lise öğretmenlerinin, öğrencilerinin ve idarecilerinin hizmetiçi eğitim öncesi ile sonrası etkileşimli tahtaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Avcı, Ü., Kula, A., & Haşlaman, T. (2019). Öğretmenlerin öğrenme-öğretme sürecine entegre etmek istedikleri teknolojilere ilişkin görüşleri. Acta Infologica, 3(1), 13-21.
• Brändström, C. (2011). Using the internet in education–strengths and weaknesses, Unpublished graduate dissertation. Hogskalan, Gavle. 26 Aralık 2019, Retrieved from http://www. diva-portal. org/smash/get/diva2.
• Berson, M. J., & Balyta, P. (2004). Technological thinking and practice in the social studies: transcending the tumultuous adolescence of reform. Journal of Computing in Teacher Education, 20(4), 141-150.
• Bilici, S., & Güler, Ç. (2016). Ortaöğretim öğretmenlerinin TPAB düzeylerinin öğretim teknolojilerini kullanma durumlarına göre incelenmesi. İlköğretim Online, 15(3), 898-921.
• Bulut, İ., & Koçoğlu, E. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin akıllı tahta kullanımına ilişkin görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 242-258.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Costley, K. C. (2014). The positive effects of technology on teaching and student learning. Arkansas Tech University.
• Çalışkan, E., Önal, N., & Yazıcı, K. (2016). Öğretim etkinliklerinde sanal müzelerin kullanımına ilişkin sosyal bilgiler öğretmen adayları ne düşünüyor. Turkish Studies, 11(3), 689-706.
• Çetinkaya, L., & Keser, H. (2014). Öğretmen ve öğrencilerin tablet bilgisayar kullanımında yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1), 13-14.
• Çoban, A., & İleri, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojileri ve materyalleri kullanma düzeyleri ve kullanamama sebepleri, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2(1), 194-213.
• Çoklar, A. N., & Tercan, İ. (2014). Akıllı tahta kullanan öğretmenlerin akıllı tahta kullanımına yönelik görüşleri. İlköğretim online, 13(1), 48-61.
• Dağhan, G., Kibar, P. N., Akkoyunlu, B., & Başkan, G. A. (2015). Öğretmen ve yöneticilerin etkileşimli tahta ve tablet bilgisayar kullanımına yönelik yaklaşımları ve görüşleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(3), 399-417.
• Demir, O. (2015). Okul öncesi öğretmenlerin bilişim teknolojilerini kullanma durumları ve bunun öğretime etkisi (Nitel bir çalışma). Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (4), 466-479.
• Dere, İ. & Dinç, E. (2017). Sosyal bilgiler derslerinden kalanlar: 1960’dan günümüze kadar sosyal bilgiler dersini alanların hatıraları. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 21-39.
• Dere, İ. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretim materyali geliştirme ve kullanımı hakkındaki görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(41), 89-112.
• Doğru, E., & Aydın, F. (2018). Coğrafya öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) hakkındaki düşünceleri ve bunu kullanma durumları. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 88-100.
• Duhaney, D. C. (2000). Technology and the educational process: Transforming classroom activities. International Journal of Instructional Media, 27(1), 67-72.
• Erdem, A., Uzal, G., & Saka, M. (2018). High school students' proficiency perceptions to the usage of technology products at physics lessons. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 17(2), 55-67.
• Gilakjani, A. P. (2018). Teaching pronunciation of English with computer technology: A qualitative study. International Journal of Research in English Education (IJREE), 3(2), 94-114.
• Green, J. J. (2019). The effects of today's technology on student learning in higher education, Unpublished doctoral dissertation, Baker College, Michigan.
• Güllüpınar, F., Kuzu, A., Dursun, Ö. Ö., Kurt, A. A., & Gültekin, M. (2013). Milli Eğitimde teknoloji kullanımı ve sonuçları: velilerin bakış açısından fatih projesi’nin pilot uygulamasının değerlendirilmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 195-216.
• Hancock, D. R., & Algozzine, B. (2017). Doing case study research: A practical guide for beginning researchers (3rd Edition). New York: Teachers College Press.
• Heafner, T. (2004). Using technology to motivate students to learn social studies. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 4(1), 42-53.
• İşman, A. (2002). Sakarya ili öğretmenlerinin eğitim teknolojileri yönündeki yeterlilikleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 1(1), 72-91.
• Karakuş, İ., & Karakuş, S. (2017). Akıllı tahta kullanımına yönelik ortaöğretim öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 4(2), 1-37.
• Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kaya, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde teknoloji kullanımı. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 189-205.
• Kaya, H., & Aydın, F. (2011). Sosyal bilgiler dersindeki coğrafya konularının öğretiminde akıllı tahta uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, Journal of World of Turks, ZfWT, 3(1), 179-189.
• Kayabaşı, Y. (2005). Sanal gerçeklik ve eğitim amaçlı kullanılması. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(3), 151-158.
• Kazu, H., & Yeşilyurt, E. (2008). Öğretmenlerin öğretim araç-gereçlerini kullanım amaçları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 175-188.
• Keleş, E., & Turan-Güntepe, E. (2018). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının teknolojiyi öğrenme - öğretme sürecine entegrasyonu. Sakarya University Journal of Education, 8(3), 142-157.
• Keleş, E., Öksüz, B. D., & Bahçekapılı, T. (2013). Teknolojinin eğitimde kullanılmasına ilişkin öğretmen görüşleri: fatih projesi örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2), 353-366.
• Koçoğlu, E., Akkuş, İ., & Özkan, U. (2018). Yeni bir öğrenme ortamı olarak artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla sosyal bilgiler öğretimi. İçinde Ramazan Sever, Mesut Aydın & Erol Koçoğlu (Ed.), Alternatif yaklaşımlarla sosyal bilgiler eğitimi (ss. 313-340). Ankara: Pegem.
• Kuloğlu, A. (2019). Öğretmen adaylarına göre öğretim teknolojileri ve materyal tasarım dersi. Turkish Journal of Educational Studies, 6(1), 33-44.
• Kurtdede-Fidan, N. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 1(1), 48-61.
• Lin, C. P., Wong, L. H., & Shao, Y. J. (2012). Comparison of 1: 1 and 1: m CSCL environment for collaborative concept mapping. Journal of Computer Assisted Learning, 28(2), 99-113.
• Manfra, M. M., & Hammond, T. C. (2008). Teachers’ instructional choices with student-created digital documentaries: Case studies. Journal of Research on technology in Education, 41(2), 223-245.
• Metin, E. (2018). Eğitimde teknoloji kullanımında öğretmen eğitimi: bir durum çalışması. Journal Of Journal of STEAM Education, 1(1), 79-103.
• Nalçacı, A., & Ercoşkun, M. H.(2005). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde kullanılan materyaller. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 141-154.
• Özel, E. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojilerine yönelik tutum ve davranışları. Doğu Coğrafya Dergisi 19(31), 129-144.
• Öztürk, E., & Can, I. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Elektronik Kitap Okumaya İlişkin Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 171(171), 137-153.
• Pamuk, S., Çakır, R., Ergun, M., Yılmaz, H. B., & Ayas, C. (2013) .Öğretmen ve öğrenci bakış açılarıyla tablet PC ve etkileşimli tahta kullanımı: fatih projesi değerlendirmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1799-1822.
• Preston, J. P., Wiebe, S., Gabriel, M., McAuley, A., Campbell, B., & MacDonald, R. (2015). Benefits and challenges of technology in high schools: A voice from educational leaders with a Freire echo. Interchange, 46(2), 169-185.
• Riasati, M. J., Allahyar, N., & Tan, K. E. (2012). Technology in language education: Benefits and barriers. Journal of Education and Practice, 3(5), 25-30.
• Saracaloğlu, A. S., Dinçer, B., & Dedebali, N. C. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının internet ve teknolojiye yönelik tutumları ile bilgisayar özyeterlik algılarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 824-832.
• Sarker, M. N. I., Wu, M., Cao, Q., Alam, G. M., & Li, D. (2019). Leveraging digital technology for better learning and education: a systematic literature review. International Journal of Information and Education Technology, 9(7), 453-461.
• Soydan, E. (2012), E-kitap teknolojisi ve basılı kitabın geleceği. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 389-399.
• Spaulding, M. (2013). Preservice and in-service teachers’ perceptions toward technology benefits and integration. Journal of Learning in Higher Education, 9(1), 67-78.
• Şahin, İ. F., & Taşyürek, Z. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin derslerde kullanmış oldukları araç-gereçler hakkındaki görüşleri (Erzurum örneği). Doğu Coğrafya Dergisi, 36, 29-42.
• Şahin, M. (2015). Öğretim materyallerinin öğrenme-öğretme sürecindeki işlevine ilişkin öğretmen görüşlerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 995-1012.
• Toroğlu, A., & İçingür, Y. (2007). Üç boyutlu bir animasyon sisteminin tasarımı ve teknoloji eğitiminde kullanılması. Politeknik Dergisi, 10(3), 247-252.
• Ulusoy, K., & Gülüm, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde tarih ve coğrafya konuları işlenirken öğretmenlerin materyal kullanma durumları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 10(2), 85-99.
• Yılmaz, K., & Ayaydın, Y. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojileri kullanımına ilişkin alt yapılarının ve yeterlilik algılarının incelenmesi: Nitel bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(USBES Özel Sayısı I), 87-107.
• Yılmaz, K., & Naci, S. (2017). Eğitimde tablet bilgisayar ve akıllı tahta kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. International Journal of Innovative Research in Education, 4(1), 17-27.