Aleksitimi İle Ruminasyona Yönelik Olumlu İnançlar ve Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 1, 72 - 77, 10.03.2023

Neslihan Çıkrıkçı , Ragıp Ümit Yalçın

https://doi.org/10.17556/erziefd.1176809

Öz

Bu araştırmanın amacı, aleksitimik bireylerde aleksitimi, ruminasyona yönelik olumlu inançlar ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkileri incelemektir. Değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesine ek olarak araştırmada, ruminasyona yönelik olumlu inançlar ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide aleksitiminin aracı rolü değerlendirilmiştir. Araştırma, üniversite öğrencileri üzerinde yürütülmüştür. Aleksitimik bireyler iki aşamalı bir süreç ile belirlenmiştir. İlk olarak herhangi bir ayrım yapılmaksızın uygun örnekleme yöntemine dayalı olarak öğrencilerin ölçme araçlarını değerlendirmeleri talep edilmiştir. Ardından elde edilen veriler çözümlenmiş ve belirlenen kesme puanı doğrultusunda 144 üniversite öğrencisi aleksitimik olarak belirlenmiştir. Toronto Aleksitimi Ölçeği, Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Olumlu Ruminasyon Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırma bulguları, aleksitimik bireylerde aleksitimi ve ruminasyona yönelik olumlu inançlar arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, psikolojik sağlamlık ile aleksitimi arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Aracılık analizi bulgularına göre, ruminasyona yönelik olumlu inanç ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide aleksitiminin aracı rolü anlamlıdır. Sonuç olarak, psikolojik sağlamlığı açıklamaya yönelik bir model aracılık teorisi doğrultusunda sınanmış ve psikolojik sağlamlığı açıklayabilen iki değişken arasındaki etkileşim bulgulanmıştır. Özellikle, psikolojik sağlamlık ile ilgili yapılacak olan klinik çalışmalarda araştırma bulgularının terapi aşamasında işlevsel olabileceği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sağlamlık, ruminasyon, olumlu ruminasyon, alekstimi

The Relationship Between Alexithymia and Positive Beliefs to Rumination and Psychological Resilience

Öz

The aim of this study is to examine the relationships between alexithymia, positive beliefs towards rumination and psychological decisiveness in alexithymic individuals. In addition to determining the relationships between the variables, the mediating role of alexithymia in the relationship between positive beliefs about rumination and resilience was evaluated. The research was carried out on university students. Alexithymic individuals were identified by a two-stage process. First of all, students were asked to evaluate the measurement tools based on the convenient sampling method without any discrimination. Then, the data obtained were analyzed and 144 university students were determined as alexithymic in line with the cut-off score determined. The Toronto Alexithymia Scale, Psychological Resilience Scale and Positive Rumination Scale were used as data collection tools. Research findings show that there is a positive and significant relationship between positive beliefs about alexithymia and rumination in alexithymic individuals. However, a significant negative correlation was determined between resilience and alexithymia. According to the mediation analysis findings, the mediating role of alexithymia in the relationship between positive belief in rumination and resilience is significant. As a result, a model to explain resilience was tested in line with the mediation theory and the interaction between two variables that could explain resilience was found. In particular, it is evaluated that research findings may be functional in the therapy phase in clinical studies to be conducted on psychological resilience.

Anahtar Kelimeler

Psychological resilience, rumination, positive rumination, alexithymia

Kaynakça

• American Educational Research Association (2011). Code of ethics. [Erişim tarihi 13.04. 2022]. https://www.aera.net/About-AERA/ AERA-Rules-Policies/Professional-Ethics.
• American Psychological Association (2020). Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.). American Psychological Association.
• Arslan, G. (2015). Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin psikometrik özellikleri: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 1-12.
• Aslan, S. H. & Alparslan, Z. N. (2001). Bir grup üniversite öğrencisinde cinsiyet rollerine göre aleksitimik özelliklerin incelenmesi. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 9 (1), 49–56.
• Aydın, E. (2018). Çocukluk çağı travmatik yaşantılarının psikolojik sağlamlık ve depresyon belirtileri üzerine etkisi (Master's thesis, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Bagby, R. M., Parker, J. D., & Taylor, G. J. (1994). The twenty-item Toronto Alexithymia Scale—I. Item selection and cross-validation of the factor structure. Journal of Psychosomatic Research, 38(1), 23-32.
• Bengi, S. (1996). Aleksitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 32-40.
• Blanchard B.E., Arena J. G. & Pallmeyer J.P. (1981) Psychosometrik properties of a scale to measure Alexithymia. Psychother Psychosom, 35, 67-71.
• Block, J., & Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2), 349-361.
• Calhoun, L. G., Cann, A., Tedeschi, R. G., & McMillan, J. (2000). A correlational test of the relationship between posttraumatic growth, religion, and cognitive processing. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 13(3), 521-527.
• Calhoun, L. G., Cann, A., & Tedeschi, R. G. (2010). The posttraumatic growth model: Sociocultural considerations. In T. Weiss ve R. Berger (Eds.), Posttraumatic growth and culturally competent practice: Lessons learned from around the globe (pp. 1–14). John Wiley & Sons Inc.
• Csikszentmihalyi, M., & Seligman, M. (2000). Positive psychology. American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Çikrıkci, Ö. & Çinpolat, E. (2021). Kişilerarası İletişim Yetkinliği Envanteri’nin (KİYE) Türkçeye Uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 757-775.
• Ehring, T., Frank, S., & Ehlers, A. (2008). The role of rumination and reduced concreteness in the maintenance of posttraumatic stress disorder and depression following trauma. Cognitive Therapy and Research, 32(4), 488-506.
• Ghamarigivi, H., Kiani, A., & Rezaeisharif, A. (2022). Childhood experiences and depressive symptoms-Suicidal tendencies: A mediating role of rumination and thwarted belongingness. Journal of Police Medicine, 11(1), 1-11.
• Güleç-Aslan, Y., Kircaali-Iftar, G. & Uzuner, Y. (2009). Otistik çocuklar için davranışsal eğitim programı (OÇİDEP) ev uygulamasının bir çocukla incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(01), 1-25.
• Hayes, J. A. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A Regression-based approach (Methodology in the Social Sciences) (2nd ed.). The Guilford Press.
• Kılıç, N., & Altınok, A. (2021). Obsession and relationship satisfaction through the lens of jealousy and rumination. Personality and Individual Differences, 179, 110959, 1-7.
• Liebenberg, L., Ungar, M., & LeBlanc, J. C. (2013). The CYRM-12: A brief measure of resilience. Canadian Journal of Public Health, 104(2), 131-135.
• Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American Psychologist, 56(3), 227-238.
• Masten, A. S., & Reed, M. G. J. (2002). Resilience in development. In C. R. Snyder ve S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 74–88). Oxford University Press.
• Matthews, G., & Wells, A. (2004). Rumination, depression, and metacognition: The S-REF model. Depressive Rumination: Nature, Theory and Treatment, 125-151.
• Martin, L. L., & Tesser, A. (1996). Some ruminative thoughts. Advances in Social Cognition, 9(1996), 1-47.
• Mc Dougall, J. (1982). Alexithymia; A Psychoanalytic Viewpoint, Psychotherapy Psychosomatics. 38,81-90.
• Nemiah, J. C. (2000). A psychodynamic view of psychosomatic medicine. Psychosomatic Medicine, 62(3), 299-303.
• Özdel, K., Kart, A. & Türkçapar, M.H. (2021). Bipolar Bozukluk Tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi. Nöropsikiyatri Arşivleri/Noropsikiatri Arsivi , 58(1), 66-76.
• Özgün, H. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin aleksitimik özellikleri ile çocukluk çağı kötü muamele deneyimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi
• Papageorgiou, C., & Wells, A. (2001). Positive beliefs about depressive rumination: Development and preliminary validation of a self-report scale. Behavior Therapy, 32(1), 13-26.
• Peterson, C. (2000). The future of optimism. American Psychologist, 55(1), 44-55.
• Radetzki, P. A., Wrath, A. J., Le, T., & Adams, G. C. (2021). Alexithymia is a mediating factor in the relationship between adult attachment and severity of depression and social anxiety. Journal of Affective Disorders, 295, 846-855.
• Ramon, A. E., Possemato, K., & Bergen-Cico, D. (2022). Relationship of rumination and self-compassion to posttraumatic stress symptoms among Veterans. Military Psychology, 34(1), 121-128.
• Ruesch, J. (1948). The infantile personality; the core problem of psychosomatic medicine. Psychosomatic Medicine, 10(3), 134-145.
• Seligman, M. E., & Pawelski, J. O. (2003). Positive psychology: FAQS. Psychological Inquiry, 159-163.
• Sifneos, P.E. (1996). Aleksitimi: Geçmiş ve şimdiki zaman. Amerikan Psikiyatri Dergisi, 153 (Ek), 137-142.
• Solmaz, M., Sayar, K., Özer, Ö. A., Öztürk, M. & Acar, B. (2000). Sosyal fobi hastalarında aleksitimi, umutsuzluk ve depresyon: Kontrollü bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 3(4), 235-241.
• Troisi, A., D'argenio, A, Peracchio, F., & Petti, P. (2001). Insecure attachment and alexithymia in young men with mood symptoms. The Journal of nervous and mental disease, 189(5), 311-316.
• Taylor, C. B., Sallis, J. F., & Needle, R. (1985). The relation of physical activity and exercise to mental health. Public Health Reports, 100(2), 195-202.
• Tolmunen, T., Heliste, M., Lehto, S. M., Hintikka, J., Honkalampi, K., & Kauhanen, J. (2011). Stability of alexithymia in the general population: an 11-year follow-up. Comprehensive psychiatry, 52(5), 536-541.
• Young, E. A., & Nolen-Hoeksema, S. (2001). Effect of ruminations on the saliva cortisol response to a social stressor. Psychoneuroendocrinology, 26(3), 319-329.
• Yılmaz, A. E., Sungur, M. Z., Konkan, R. & Şenormancı, Ö. (2015). Ruminasyonla ilgili üstbiliş ölçeklerinin klinik ve klinik olmayan Türk örneklemlerindeki psikometrik özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(4), 1-11.