Does the Ministry of National Education (MoNE) Regulation on the Selection and Assignment of Administrators Select the School Administrators Needed by the Age?

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 4, 722 - 736, 25.12.2023

Emine Önder , Özgür Türk

https://doi.org/10.17556/erziefd.1306806

Cited By: 1

Öz

In this study, it is aimed to evaluate the adequacy of the Ministry of National Education (MoNE) Administrator Selection and Assignment Regulation dated February 5, 2021, in selecting the school administrators needed by age, according to the opinions of school administrators and union administrators. A case study, one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group of the research was determined to be 24 school administrators and 10 union administrators using maximum diversity and criterion sampling methods. Additionally, a semi-structured interview form was used as a data collection tool in the research. The results obtained from the research showed that the participants emphasized effective communication skills the most in terms of contemporary manager characteristics. In addition, more than half of the participants stated that current school administrators did not have the managerial qualities required by the age and that the current regulation was not sufficient to select modern administrators. Finally, the participants expressed their suggestions regarding the features that should be included in the Regulation under five categories: conditions to be sought in appointment, suggestions regarding the exam, suggestions regarding the way the selection is made, suggestions regarding the managerial profession and suggestions regarding post-appointment.

Anahtar Kelimeler

Selecting and assigning managers, Regulations, Contemporary managerial features

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliği Çağın Gereksinim Duyduğu Okul Yöneticilerini Seçebiliyor mu?

Öz

Bu çalışmada Batı Akdeniz Bölgesi’nde yer alan bir ilin merkezindeki devlet okullarında görev yapmakta olan okul yöneticileri ve sendika yöneticilerinin görüşlerine göre 5 Şubat 2021 tarihli Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliğinin çağın gereksinim duyduğu okul yöneticilerini seçme yeterliliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme yöntemleri kullanılarak 24 okul yöneticisi ve 10 sendika yöneticisi olarak belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, katılımcıların çağdaş yönetici özellikleri bakımından en fazla etkin iletişim becerileri özelliğini ön plana çıkardıklarını göstermiştir. Ayrıca katılımcıların yarısından fazlası mevcut okul yöneticilerinin çağın gerektirdiği yönetici özelliklerine sahip olmadıklarını ve mevcut yönetmeliğin çağdaş yöneticileri seçebilme yeterliliğinin olmadığını dile getirmişlerdir. Son olarak katılımcılar Yönetmelik’te olması gereken özelliklere ilişkin önerilerini görevlendirmede aranacak şartlar, sınava ilişkin öneriler, seçimin yapılış şekline ilişkin öneriler, yöneticilik mesleğine ilişkin öneriler ve atama sonrasına ilişkin öneriler olmak üzere beş kategori altında ifade etmişlerdir. Bu kategoriler altında ise en fazla mülakat kaldırılmalı, seçimde paydaşların görüşleri dikkate alınmalı ve yazılı sınavın içeriği değiştirilmeli kodlarının ön plana çıktığı bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yönetici seçme ve görevlendirme, Yönetmelik, Çağdaş yönetici özellikleri

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1995). Toplumsal kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. Pegem Yayınları.
• Açıkalın, A. & Turan, S. (2015). Okullarda etkili iletişim (2. baskı). Pegem Yayıncılık.
• Adams, J. S. (1963). Toward an understanding of inequity. Journal of Abnormal and, Social Psychology, 67(5), 422-436.
• Agih, A. A. (2015). Effective school management and supervision: imperative for quality education service delivery. An International Multidisciplinary Journal, Ethiopia, 9(3), 62-74. https://www.doi.org/10.4314/afrrev.v9i3.6
• Akçay, P. (2020). Okul yöneticilerinin algılanan yönetim tarzlarının değerler çerçevesinde incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 19-32.
• Araç, İ. (2014). Okulda iletişim. [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Aslanargun, E. & Atmaca, T. (2017). Okul müdürlüğü atamalarında idari yargının iptal gerekçeleri ve öne çıkan hususlar. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 545-559.
• Aydın, M. (2022). Eğitim yönetimi. Gazi Kitabevi.
• Balay, R. (2014). Okula toplumsal katılım. H.B. Menduhoğlu ve K. Yılmaz (Ed.). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (304-319). Pegem A Yayıncılık.
• Balcı, A. (2007). Etkili okul kuram, uygulama ve araştırma. Pegem Akademi.
• Balcı, S. (2022). Türkiye’deki okul müdürü yetiştirme, seçme ve atama sürecinin PISA’da ilk sıralarda yer alan ülkelerle karşılaştırması. Atlas Journal, 8(48), 2721-2737. ttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.6957394
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD),13(2), 75-93.
• Beycioğlu, K. & Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 153-173.
• Bolanle, A. O. (2013). Principals’ leadership skills and school effectiveness: the case of South Western Nigeria. World Journal of Education, 3(5), 26-33.
• Boyacıoğlu, B. & Güneyli, A. (2022). Okul yöneticileri nasıl konuşuyor? Öğretmenlerin gözünden bir değerlendirme. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(12), 27-50.
• Bursalıoğlu, Z. (2021). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17. Baskı). Pegem Akademi
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E. Karadeniz & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem A Yayıncılık.
• Can, N. (2018). Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi. Pegem Akademi.
• Celkan, H. Y. (2018). Eğitim sosyolojisi. Asos Yayıncılık.
• Cemaloğlu, N. (2002). Öğretmen performansının artırılmasında okul yöneticisinin rolü. Milli Eğitim Dergisi, 15(2), 153-154.
• Cemaloğlu, N. & Kılınç, A. (2012). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasindaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 132-156.
• Çalık, C. & Şehitoğlu, E. T. (2006). Okul müdürlerinin insan kaynakları yönetimi işlevlerini yerine getirebilme yeterlilikleri. Milli Eğitim Dergisi, 34(170), 0-0.
• Çelik, V. (1995). Eğitim yöneticisinin vizyonu ve misyonu. Eğitim Yönetimi, 1, 47-52.
• Çoşkungönül, S. & Gül, İ. (2020). İlkokul öğretmenlerinin okul yönetiminin demokratikleşmesine ilişkin görüşleri. Uluslarlarası Pegem Eğitim Kongresi, 213-221.
• Deakin Crick, R. (2008). Pedagogy for Citizenship. (Eds. F. Oser & W. Veugelers). Getting Involved: Global Citizenship Development and Sources of Moral Values (p. 31-55). Sense Publishers.
• De Cenzo, D. A. & Robbins, S. P. (2002). Human resource management. Von Hofman Press.
• Demirer, M. & Ergezen, M. D. (2022). Milli eğitim bakanlığı ortaöğretim kurumlarına okul yöneticisi seçme ve görevlendirme model önerisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 520-538. https://www.doi.org/ 10.21733/ibad.1017971
• Demirtaş, H. & Özer, N. (2013). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi 22(1), 1-24.
• Demirtaş, H. & Özer, N. (2014). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
• Demirtaş, Z. & Alanoğlu, M. (2015). Öğretmenlerin karara katılımı ve iş doyumu arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 83-100.
• Dilbaz, E. & Atış, D. (2021). 2017, 2018 ve 2021 MEB yönetici seçme görevlendirme yönetmeliklerinin yöneticiliğe ilk kez görevlendirme bağlamında karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 5(4), 366-384. https://doi.org/10.34056/aujef.882443
• Döş, İ. (2013). Mutlu okul. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(170), 266-280.
• Duman, İ. (2021). 2023 eğitim vizyonu belgesi, kamu okullarına okul müdürü görevlendirme. Kesit Akademi Dergisi, 7(26), 540-547.
• Dursun, D. (2012). Siyaset bilimi. Beta Yayıncılık.
• Eğitim-Bir-Sen, (2021, 12 Şubat). Eğitim kurumlarına yönetici seçme ve görevlendirme yönetmeliğini yargıya taşıdık. https://www.ebs.org.tr/manset/5360/egitim-kurumlarina-yonetici-secme-ve-gorevlendirme-yonetmeliginiyargiya-tasidik
• Eğitim-İş. (2021, 9 Şubat). Yönetici görevlendirme yönetmeliğini yargıya taşıdık. https://www.egitimis.org.tr/guncel/sendika-haberleri/yonetici-gorevlendirme-yonetmeligini-yargiya-tasidik-3478/
• Fraenkel, J.R., Wallen, N.E., & Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (Eight Edition). McGraw-Hill.
• Genç, S. Z. (2016). Eğitim sürecinde aile okul ve toplum. Pegem Akademi.
• Gregg, R. T. (1957). The administrative process in administrative behavior in education. Harper & Row Publishers.
• Gül, İ. & Saraç, G. (2018). Okul müdürlerinin demokratik tutumları. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(10), 155-172. https://doi.org/10.20860/ijoses.435764
• Gül, İ. (2020). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Pegem Akademi.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürünün liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 28(28) , 531-548.
• Gürbüz, R, Erdem, E. & Yıldırım, K. (2013). Başarılı okul müdürlerinin özellikleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 167-179.
• Helvacı, M. A. & Aydoğan, İ. (2011). Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 41-60.
• Işıklar Pürçek, K. (2017). Okul müdürlerinin koçluk davranışı gösterme düzeyi ve okulun liderlik kapasitesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1) , 64-74.
• Karaca, İ. , Özcan, M. & Karaca, N. (2021). 2021 Yılında yayınlanan MEB’e bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliğinin 2023 Eğitim Vizyonu bağlamında incelenmesi. Alanyazın, 2(1), 26-32.
• Konan, N. , Çetin, R. B. & Yılmaz, S. (2017). Okul müdürü görevlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. Ondokuz Mayis Eğtitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 147-160.
• Konan, N., Çelik, O. T. & Çetin, R. B. (2018). Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirme sorunu: bir meta sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (PAU Journal of Education) 44, 92-113. https://www.doi.org/ 10.9779/PUJE.2018.208
• Kurtgöz, E. & Polat, S. (2022). İlk defa yönetici atama ve değerlendirme ölçeğine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 80-95.
• Laud, L. (1998). Changing the way we communicate. Educational Leadership, 55(7), 23-25. McEwan, E. (2018). Ten traits of highly effective principals (N. Cemaloğlu, Çev.). Pegem Akademi. (Orijinal çalışma basım tarihi 2003).
• MEB, (2018). 2023 eğitim vizyonu. http://2023Vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VİZYONU.pdf
• MEB, (2021, 5 Şubat). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme Ve Görevlendirme Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=38297&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım
• Okutan, M. (2000). Okul müdürlerinin yönetimsel davranışlarının değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 162-167.
• Özdemir, S. (2022). Eğitimde örgütsel yenileşme. Pegem.
• Özdoğru, M. (2019). Okul yöneticilerinin liyakat ilkesi hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Teknoloji, 1(2), 111-121.
• Özmen, F. & Kömürlü, F. (2010). Eğitim örgütlerine yönetici seçme ve atamada yaşanan sorunlar ve yönetici görüşleri temelinde çözüm önerileri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 25-33.
• Özmutaf, N. M. (2019). Çağdaş yönetici nitelikleri ve yönetsel konular. Detay Yayıncılık.
• Partnership. (2011). Framework for 21st Century Learning. https://www.battelleforkids.org/networks/p21
• Recepoğlu, E. & Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye’de okul yöneticilerinin seçilmesi ve yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 1817-1845.
• Schmidt, A. G. (2002). Demokrasi kuramlarına giriş. (M. E. Köktaş. Çev. 2. Baskı) Vadi Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 2001).
• Seçkin, T. (2019). Okul müdürü görevlendirmelerinde esas alınan kriterlere ilişkin okul müdürlerinin görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Şahan, G. (2018). Etkili okul müdürlerinin özellikleri. I. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu (USEAS2018), 219-225.
• Senge, M. P. (1998). Beşinci disiplin (A. İldeniz, A. Doğukan, Çev.). Yapı Kredi Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1993).
• Şen, E. & Kasapoğlu Tankutay, H. (2021). Okul yöneticilerinin atanma usulüne ilişkin öğretmen görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), 297-312.
• Şişman, M. (2002). Öğretim liderliği. Pegem A Yayıncılık.
• Trail, K.(2000). Taking the lead: the role of the principal in school reform. Connections, 1(4), 1-8.
• Türk Eğitim Sen. (2021). MEB yönetici atama yönetmeliğine dava açıldı. https://www.mebpersonel.com/sendikalar/meb-yonetici-atama-yonetmeligine-dava-acildi-h249755.html
• Üstün, A. & Arslan, B. (2021). Okul yöneticilerinin yönetici atama süreçleri ile ilgili tutumları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(4), 424-445.
• Yalçın, S. (2017). Öğretmenlerin algılarına göre istenmeyen okul yöneticisi davranışları. EKEV Akademi Dergisi, 69, 105-116.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yıldız, B. B., Ateş, F. & Pehlivan, F. (2022). Okul müdürlerinin yönetici görevlendirme yönetmeliklerine ilişkin algı ve beklentileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 465-484. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-972994