FARKLI YETİŞTİRME SİSTEMLERİ UYGULANAN İVESİ VE MORKARAMAN IRKI KUZULARIN BÜYÜME-GELİŞME ÖZELLİKLERİ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 2, 121 - 134, 04.03.2014

Vecihi Aksakal , Muhlis Macit

Öz

Sınırsız emzirtilen (1.grup) ve yetmiş beş günlük yaşta sütten kesilen (2.grup) İvesi ve Morkaraman kuzuların büyüme-gelişme özellikleri üzerine ırk, ana yaşı, doğum tipi ve cinsiyetin etkileri araştırılarak iki ırkın mukayesesi yapılmıştır. Doğum ağırlığı bakımından 2. grupta ırklar arasındaki fark önemli (p<0.05); mer’a sonu ağırlığı ve mer’ada günlük canlı ağırlık artışı (G.C.A.A) ise 1. ve 2. grupta çok önemli (p<0.01) olmuştur. Ana yaşının 1.grupta mer’a sonu ağırlığı ve mer’ada G.C.A.A’na önemli (p<0.05); cinsiyetin 2.grupta sadece doğum ağırlığında önemli (p<0.05); doğum tipinin ise 1. grupta doğum ağırlığı, mer’a başı ağırlığı ve mer’a başına kadar G.C.A.A’ında çok önemli (p<0.01), 2.grupta doğum ağırlığında çok önemli (p<0.01), mer’a başı ağırlığı ve mer’a başına kadar G.C.A.A’ında ise önemli (p<0.05) bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar, 1. gruptaki Morkaraman kuzuların diğer yetiştirme sisteminde büyüme-gelişme özelliklerinin tümü bakımından ivesi kuzulara üstünlük sağladıklarını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İvesi, Morkaraman, Yetiştirme Sistemi, Büyüme

Kaynakça

• Akçapınar, H. (1983). Bazı Faktörlerin Akkaraman ve Morkaraman Kuzularının Büyüme Kabiliyeti Üzerine Etkileri. Ankara Üniv. Veteriner Fak. Derg., 30 (1); 183.
• Aksakal, V. (1998). Saf Yetitirilen ve Resiprokal Melezleme Yapılan Morkaraman ve Tuj Koyunlarının Döl ve Sürü Verimleri ile Kuzuların Büyüme Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış). Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enst., Erzurum.
• Batmaz, S. E. ve Başpınar, H. (1999). Karacabey Merinosu Koyunların Yarı Entansif Koşullarda Kuzulama Aralığının Kısaltılması Üzerine Bir Çalışma. Tr. J. of Veterinary and Animal Sci., 23, Ek sayı 4; 665-672.
• Cengiz, F., Aygün, T., Demirel, M., Çelikyürek, H., Gökdal, Ö. ve Yıldız, S. (1998). Farklı Sürelerde Sütten Kesimin Karakaş Koyunlarında Süt Verimi ve Kuzularında Büyüme ve Gelişme Üzerine Etkileri. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, s 959-968, 14-18 Eylül 1998, Erzurum.
• Çolakoğlu, N. ve Özbeyaz, C. (1999). Akkaraman ve Malya Koyunlarının Bazı Verim Özelliklerinin Karşılaştırılması. Tr. J. of Veterinary and Animal Sci., 23, 351-360.
• Dayıoğlu, H., Aksakal, V., Karaoğlu, M., Macit, M. ve Esenbuğa, N. (1999). Yerli Gen Kaynaklarına Dayalı Olarak Yetiştirilen Saf ve Melez Kuzuların Büyüme ve Gelişme Özellikleri. Uluslararası Hayvancılık’99 Kongresi, s 743-747, 21-24 Eylül 1999, İzmir.
• Düzgüneş, O. ve Pekel, E. (1968). Orta Anadolu Şartlarında Çeşitli Merinos x Akkaraman Melezlerinin Verimle İlgili Özellikleri Üzerine Mukayeseli Araştırmalar. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Zootekni Kürsüsü, Ankara.
• Eliçin, A. (1990). Koyunculuk. Tarım Orman ve Köy İşleri Derg., (S:49, s 33-35), Ankara.
• Emsen, E. ve Dayıoğlu, H. (1999). İvesi ve Tuj Koyunlarının Döl Verim Özellikleri ve Bunlara Ait Saf ve Melez Kuzuların Büyüme ve Gelişme Özellikleri. Uluslararası Hayvancılık’99, s 546-551, 21-24 Eylül 1999, İzmir.
• Esenbuğa, N. (1995). Süt Protein Tipleri ile Koyunların Laktasyon Özellikleri ve Kuzuların Büyüme Karakteristikleri Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış). Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enst., Erzurum.
• Esenbuğa, N., Dayıoğlu, H. ve Aksakal, V. (1999). Bazı Yerli Irk Saf ve Melez Kuzuların Büyüme Özellikleri Üzerine Mukayeseli Araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, s 685-693, 4-5 Ocak 1999, Samsun.
• Macit, M., Esenbuğa, N., Kopuzlu, S., Karaoğlu, M., Dayıoğlu, H. ve Yaprak, M. (1998). Mer’aya İlaveten Keif Yem Verilen Tuj, Morkaraman ve Tuj x Morkaraman Melezi Kuzuların Besi Gücü Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. II. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, s 379-385, 22-25 Eylül 1998, Bursa.
• Snecedor, G. W. and Cochrani, W. G., (1980). Statistical Method. (S:XVII, 507), The Iowa State Üniv.
• Yaprak, M., Macit, M. ve Emsen, H. (1996). Morkaraman Tekiz-Erkek Kuzuların Değişik Şartlardaki Besi Performanslarının Karşılaştırıl- ması. Hayvancılık’96 Ulusal Kongresi, s 280-284, 18-20 Eylül 1996, İzmir. ****