ELAZIĞ KENTİ EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSİ ARITMA ÇAMURLARININ BİTKİ BESİN MADDELERİ YÖNÜNDEN KARAKTERİZASYONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 12, 18.03.2014

Turgay Dere , Nilüfer Nacar Koçer

Öz

Bu çalışmada, Elazığ Kenti Evsel Atıksu Arıtma Tesisi Arıtma Çamurlarının Toplam Fosfor, Potasyum, Kalsiyum, Magnezyum, Sodyum, Sodyum Adsorpsiyon oranı (SAR) ve Karbon karakterizasyonu ve Mevsimsel Değişimi araştırılmıştır.
Çalışma kapsamında arıtma tesisinin kurutma yatağı çıkış ünitelerinden alınan çamur örneklerinde toplam fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, sodyum analizleri yapılarak SAR ve organik madde miktarı ile orantılı karbon değerleri hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonuçları değerlendirilerek, arıtma çamurlarının bitki besin maddeleri yönünden aylara bağlı olarak değişimi gösterilmiştir.
Kurutma yatağı çıkış çamurlarının toplam fosfor muhtevasının, aynı çamurlarda daha önce mevsimsel analizi gerçekleştirilmiş olan toplam azot muhtevasının (Arslan ve diğ., 2005) yarısından; potasyum muhtevasının ise kalsiyum ve magnezyum muhtevasından çok düşük değerler aldığı, kalsiyum ve magnezyum değerlerinin ise birbirleriyle paralellik arz ettiği; sodyum değerlerinin ve dolayısıyla hesaplanan SAR değerlerinin oldukça yüksek değerler aldığı; karbon yüzdelerinin ise % 17,86–34,78 arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Arıtma çamurlarının bitki besin maddeleri içeriğinin aylara bağlı olarak değişimlerinin tespitiyle, çamurların kirlilik yükleri tanımlanırken, mevsimsel değişimin, yetiştirilmesi düşünülen mevsimsel bitkilerin besin ihtiyacına göre ve çamurun gübre olarak kullanılması düşünülen toprağın, mevsimsel ihtiyacına göre faydalı kullanılabilirliği ve diğer bertaraf yöntemlerinde ise optimum yöntem seçimi yapılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Arıtma çamuru, bitki besin maddeleri, kalsiyum, karbon, magnezyum potasyum, sar, sodyum, toplam fosfor.

Kaynakça

• Arslanoğlu, H., Koçer, N., Dere, T., Elazığ Atıksu Tasfiye Tesisi Arıtma Çamurlarındaki Azot Formlarının Araştırılması, I. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu 23-25 Mart 2005, İzmir, Türkiye.
• Arcak, S., C. Türkmen, A. Karaca ve E. Erdoğan, 2000, A Study on potential agricultural use of sewage sludge of Ankara wastewater treatment plant. Proceeding of International Symposium on Desertification, 13-17 June 2000, Konya.
• Bilgin, N, Eyüpoğlu, H., Üstün, H., 2002, Biyokatıların (Arıtma Çamurlarının) Arazide Kullanımı. ASKI Arıtma Tesisi Başkanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ankara Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Bozkurt, M.A., İ. Erdal, K.M. Çimrin, S. Karaca ve M. Sağlam, 2000, Kentsel arıtma çamuru ve humik asit uygulamalarının mısır bitkisinde besin elementi ve ağır metal kapsamına etkisi. A.Ü. Tarım Bilimleri Derg.,.
• İller Bankası, 1993, Elazığ Atıksu Arıtma Tesisi İşletme Talimatnamesi Aktif Çamur Sistemi, Elazığ.
• Johanson, M., Stenberg, B. and Torstensson, L. 1999, Microbiological and chemical changes in two arable soils after long -term sludge amendments. Bio. Fertil. Soils, 30: 160-167.
• Dolgen, D., Alpaslan, M.N., Delen, N. 2007, Agricultural recyling of treatment-plant sludge: A case study for a vegetable-processing factory. J Envir. Manag. 84:274-281.
• Sing, R.P., Agrawal, M. 2007. Potential benefits and risks of land application of sewage sludge. Waste Management (2007).Doi:10.1016/j.wasma pp 1İpek, U., Öbek, E., Çınarcı, B., Tatlı, P. ve Hasar, H., 2001, Elazığ Evsel Atıksu Arıtma Çamurlarında Organik Madde İçeriğinin ve C/N Oranının Belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 16(2), 1-5.
• Lopez-Mosquera, M.E., Morion, C. and Seoane, S. 2002, Changes in chemical properties of an acid soil after application of dairy sludge. Invest. Agro. Prod. Veg. Vol. 17(1): 78-86.
• Olsen, S.R., Cole, C.V., Watanabe, F.S., and Dean L.A., 1954, Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate, U.S. Dept. Of Agric. Cric., 939p
• Özgüven, N.Ç. ve Katkat, A.V. 2001, Mis süt sanayi arıtma tesisi atığının tarımda kullanılma olanakları, Uludağ Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi Dergisi, Cilt: 15, s. 139-149.
• Rogg, H., Demuth, S., Klaerschlamapplikationen auf landwirtschaflichen Nutzflaechen in einem Wasserschutzgebiet der Schutzzone III, Wasser. Abwasser, 139 (1), 7-13, 1998.
• Schmidtke, N.W., 1980, Sludge Generation, Handling and Disposal at Phosphorus Control Facilities in Ontario. Characterization, Treatment and Use of Sewage Sludge, Proceedings of the secont European Symposium (21-23 October 1980), Vienna, 190-225.
• Sing, R.P., Agrawal, M. 2007. Potential benefits and risks of land application of sewage sludge. Waste Management (2007).doi:10.1016/j.wasma pp 1Özyazıcı, M., A. ve Özyazıcı, G., Arıtma Çamurunun Toprağın Bazı Temel Verimlilik Parametreleri Üzerine Etkileri, Anadolu Tarım Bilim. Derg., 2012, 27(2):101-109.
• Ünal, M.A. ve Katkat, A.V. 2003, Bisküvi ve şekerleme sanayii arıtma çamurunun toprak özelliklerine ve mısır bitkisinin kimi mineral madde içeriği üzerine etkileri, U.Ü.Z.F. Dergisi, 17(1): 107-118. ****