KIRSAL ALANLARDA SÜRDÜRÜLEBİLİR KIRSAL TURİZM VE KOCAELİ-KANDIRA KIRSAL TURİZM GELİŞİMİ MODELİ
Yıl 2017,
ULUSAL ALTERNATİF TURİZM KONGRESİ ÖZEL SAYISI ÖS [IV], 137 - 156, 15.09.2017
İbrahim Çetin
,
Tülay Polat Üzümcü
,
Orhan İçöz
Öz
Turizm
endüstrisinin gelişmesi, sosyo-ekonomik olarak gelişememiş ya da gelişme
konusunda sorunlar yaşayan bölgeler için önemli bir fırsat sunmaktadır. Turizm
talebi, dünya genelinde kıyılardan kırsal alanlara doğru çeşitlenmektedir ve bu
değişim önceleri ihmal edilmeye başlanan kırsal alanların önemi tekrar ortaya
çıkarmıştır. Kırsal alanda bulunan ve turizm için gerekli olan doğal, kültürel,
folklorik ve sosyal değerlerin birer çekicilik olarak değerlendirilebilmesi bu
kaynakların sürdürülebilirlik stratejisi içerisinde iyi planlanmasını
gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı da, kırsal alanların sosyo-ekonomik
gelişimleri için turizmin bir seçenek olarak nasıl değerlendirilebileceği ve
geliştirilebileceği konusunda bir değerlendirme yaparak görüş ortaya koymaktır.
Bu bağlamda, çalışmada bir sanayi kenti olan Kocaeli’nin doğal ve bozulmamış
kırsal alanları olan ve önemli bir kırsal turizm potansiyeline sahip bulunan
Kandıra ilçesi için Sürdürülebilir bir Kırsal Turizm modeli geliştirilmesi önerilmiş ve turizm gelişmesinin
bu sayede tüm paydaşların beklentilerine cevap verebilmesi hedeflenmiştir.
Kaynakça
- Akça, H., Esengün, K. ve Sayılı, M. (2001). “Kırsal alanların kalkınmasında kırsal turizmin rolü”, Standard Dergisi, Yıl 40, Sayı 2, Şubat, ss.1-96.
- Avcıkurt, C. (1997). “Avrupa Birliği ile Bütünleşme Sürecinde Türk Turizmi Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, BAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Bahçe, S. (2009). “Kırsal gelişimde kültür mirası turizmi modeli”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 25, ss.1-12.
- Briedenhann, J. and Wickens, E. (2004). “Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas vibrant hope or impossible dream?”, Tourism Management, 25, ss.71–79.
- Bozlağan, R.(2005). “Sürdürülebilir gelişme düşüncesinin tarihsel arka planı”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50, Prof.Dr.Nevzat Yalçıntaş'a Armağan Özel Sayısı, ss.1012-1028.
- Busby, G. and Rendle, S. (2000). The transition from tourism on farms to farm tourism, Tourism Management 21, ss. 635- 642.
- Çetin, İ. (2015). “Agritourism development model for north cyprus”, Journal of Recreation and Tourism Research, 2 (2), ss.1-11.
- Deveci B., Türkmen S. ve Avcıkurt C. (2013). “Kırsal turizm ile gastronomi turizmi ilişkisi-Bigadiç örneği”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi - IJSES”, 3 (2), ss. 29-34.
- Dinler, Z. (2014). Tarım Ekonomisi, Ekin Yayın Dağıtım, Bursa.
- Doğan, S. ve Yıldız, Z. (2007). “Bölgesel kalkınma, turizmin ilişkisi ve göller bölgesi kalkınmasında alternative turizm potansiyelinin kullanılabilirliğine yönelik bir araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 6, ss. 147-181.
- Doğan, G.(2012). “Ankara ili Ayaş ilçesinin kırsal turizm potansiyeli açısından değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara.
- Duran, E.(2011). “Turizm, kültür ve kimlik ilişkisi; turizmde toplumsal ve kültürel kimliğin sürdürülebilirliği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:10, Sayı:19, Bahar, ss.291-313.
- Emekli, G., Südaş, İ. ve Soykan, F. (2007). “Göç, kırsal kalkınma-kırsal turizm veTürkiye “, Migration, Rural Development- Rural Tourism And Turkey 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi 10-15 Eylül 2007 Ankara, Türkiye.
- Hudman, L. E. (1992). “Turizmin rolü ve çevre sorunları ile olası etkilerine yaklaşımı”, Turizmde Seçme Makaleler:16, Özel Sayı: Turizm ve Çevre, Aralık.
- Inskeep, E. (1991). Tourism planning; an integrated and sustainable development aproach, Van Nostrand Reinhold, New York.
- Johnson, D. (2002). “Environmentally sustainable cruise tourism: A reality check”, Marine Policy, Elsevier, Vol.26, Issue 4, July 2002, ss.261–270.
- Karaman, A. (1996). “Sürdürülebilir turizm planlaması için ekolojik bir çerçeve; Sürdürülebilir turizm planlamasına ekolojik yaklaşım”, 19. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul.
- İçöz, O., Var, T. ve İlhan, İ. (2009). Turizm Planlaması ve Politikaları: Turizmde Bölgesel Planlama, Turhan Kitabevi, Ankara.
- İçöz, O., Pırnar, İ. ve Günlü, E. (2010), “The Agri-tourism Potential of the Aegean Region”, EuroChire Amsterdam Conference: Passion for Hospitality Excellence, Amsterdam, Hollanda. October, 25 th – 28th.
- İpar, M. S. ve Tırıl, A. (2014). “Sinop ilinin kırsal turizm potansiyeli ve geliştirilmesine yönelik öneriler”, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (2), ss.45-54.
- Kaşlı, M., İlban, M.O. ve Ekici, A. (2014). Kandıra Turizm Master Planı 2015-2023, Kandıra Kıyı Bandı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Birliği, Kandıra, ss.187-188.
- Kernel, P. (2005). “Creating and implementing a model for sustainable development in tourism enterprises”, Journal Cleaner Production, Elsevier, Vol.13, Issue 2, January 2005, ss. 151-164.
- Köroğlu, A. ve Köroğlu, Ö. (2006). “Kırsal turizmin yöre kalkınmasındaki rolü: buldan yöresi kırsal turizm potansiyeli”, Buldan Sempozyumu Bildiri Kitabı. Cilt 1.ss.233–242, Denizli.
- Lane B. (2005). “Sustainable rural tourism strategies: A tool for development and conservation”, RIAT Revista Interamericana de Ambiente y Turismo. Vol.1, número 1, Interamerican Journal of Environment and Tourism, ss.12-18.
- Liu, A., (2006). “Tourism in rural areas: Kedah, Malaysia”, Tourism Management, 27, ss. 878-889.
- Met, Ö. (2012). “Turizm ile yöresel gelişme: Sinop için bir turizm gelişim stratejisi önerisi”. Karadeniz Araştırmaları, Yaz,
Sayı 34, ss. 163‐179.
- Navarro M., M., Pedraja M. and Vinzón M.I., 2015. Sustainability ındicators of rural tourism from the perspective of the rresidents, Tourism Geographies, 17:4, ss. 586-602.
- Orams, M. B. (1995). “Towards a more desirable form of eco-tourism”, Tourism Mangement, Vol.16, Number 1, February.
- Roberts, L. and Hall, D. (2003). Rural tourism and recreation: principles to practice. CABI Publishing. UK.
- Ross, S. and Wall, G. (1999). “Ecotourism: towards congruence between theory and practice”, Tourism Management 20, ss. 123-132.
- Saxena, G., Clark, G., Oliver, T. and Ilbery, B. (2007). “Conceptualizing integrated rural tourism”, Tourism Geographies, Vol.9, No. 4, ss. 347–370.
- Sharpley, R. (2007). “Flagship attractions and sustainable rural tourism development: The case of the Alnwick Garden, England”, Journal of Sustainable Tourism, 15(2), ss. 125-143.
- Soykan, F.. (2003). “Kırsal turizm ve Türkiye turizmi için önemi”, Ege Coğrafya Dergisi, No: 12,İzmir, ss.1-11.
- Tew, C. and Barbieri, C. (2012). “The perceived benefits of agritourism: the provider’s perspective”, Tourism Management, 33 (1), ss. 215-224.
- Torres, R. (2003). “Linkages between tourism and agriculture in Mexico”, Annals of Tourism Research, Vol.30, No. 3, ss.546-566.
- Ün, E., Tutar, F., Tutar, E. ve Erkan, Ç. (2012). “Ekonomik kalkınmada kırsal turizmin rolü: Türkiye örneği”. in International Conference on Eurasian Economies, Almaty – Kazakhstan, 11-13 October, ss.. 345-350.
- Üzümcü, T.P., Çelik, A., Otar, S. ve Hacıoğlu, A. (2015). “Kırsal alanların sürdürülebilir kırsal turizm amaçlı kullanılması Kocaeli-Kandıra Örneği”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, International Journal of Social and Economic Sciences, 5 (2): ss. 92-102.
- Wilson, S., Fesenmaier, D.R., Fesenmaier, J. and Van Es, J.C. (2001). “Factors for success in rural tourism development”, Journal of Travel Research, Vol.40, November, ss.132-138.
- Yang, Z., Cai, J. and Sliuzas, R. (2010). “Agro-tourism enterprises as a form of multi-functional urban agriculture for peri-urban development in China”, Habitat International, Vol.34, Issue 4, October, ss.374–385.
İnternet kaynakları
- http://www.ecotourism.org/what-is-ecotourism , erişim: 19.05.2013).
- http://www.nufusu.com/ilce/kandira_kocaeli-nufusu , erişim: 21.02.2016.
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21507 , erişim:10.04.2016.
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21507,erişim:06.02.2017
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24638, erişim:25.05.2017.
Yıl 2017,
ULUSAL ALTERNATİF TURİZM KONGRESİ ÖZEL SAYISI ÖS [IV], 137 - 156, 15.09.2017
İbrahim Çetin
,
Tülay Polat Üzümcü
,
Orhan İçöz
Kaynakça
- Akça, H., Esengün, K. ve Sayılı, M. (2001). “Kırsal alanların kalkınmasında kırsal turizmin rolü”, Standard Dergisi, Yıl 40, Sayı 2, Şubat, ss.1-96.
- Avcıkurt, C. (1997). “Avrupa Birliği ile Bütünleşme Sürecinde Türk Turizmi Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, BAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Bahçe, S. (2009). “Kırsal gelişimde kültür mirası turizmi modeli”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 25, ss.1-12.
- Briedenhann, J. and Wickens, E. (2004). “Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas vibrant hope or impossible dream?”, Tourism Management, 25, ss.71–79.
- Bozlağan, R.(2005). “Sürdürülebilir gelişme düşüncesinin tarihsel arka planı”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50, Prof.Dr.Nevzat Yalçıntaş'a Armağan Özel Sayısı, ss.1012-1028.
- Busby, G. and Rendle, S. (2000). The transition from tourism on farms to farm tourism, Tourism Management 21, ss. 635- 642.
- Çetin, İ. (2015). “Agritourism development model for north cyprus”, Journal of Recreation and Tourism Research, 2 (2), ss.1-11.
- Deveci B., Türkmen S. ve Avcıkurt C. (2013). “Kırsal turizm ile gastronomi turizmi ilişkisi-Bigadiç örneği”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi - IJSES”, 3 (2), ss. 29-34.
- Dinler, Z. (2014). Tarım Ekonomisi, Ekin Yayın Dağıtım, Bursa.
- Doğan, S. ve Yıldız, Z. (2007). “Bölgesel kalkınma, turizmin ilişkisi ve göller bölgesi kalkınmasında alternative turizm potansiyelinin kullanılabilirliğine yönelik bir araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 6, ss. 147-181.
- Doğan, G.(2012). “Ankara ili Ayaş ilçesinin kırsal turizm potansiyeli açısından değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara.
- Duran, E.(2011). “Turizm, kültür ve kimlik ilişkisi; turizmde toplumsal ve kültürel kimliğin sürdürülebilirliği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:10, Sayı:19, Bahar, ss.291-313.
- Emekli, G., Südaş, İ. ve Soykan, F. (2007). “Göç, kırsal kalkınma-kırsal turizm veTürkiye “, Migration, Rural Development- Rural Tourism And Turkey 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi 10-15 Eylül 2007 Ankara, Türkiye.
- Hudman, L. E. (1992). “Turizmin rolü ve çevre sorunları ile olası etkilerine yaklaşımı”, Turizmde Seçme Makaleler:16, Özel Sayı: Turizm ve Çevre, Aralık.
- Inskeep, E. (1991). Tourism planning; an integrated and sustainable development aproach, Van Nostrand Reinhold, New York.
- Johnson, D. (2002). “Environmentally sustainable cruise tourism: A reality check”, Marine Policy, Elsevier, Vol.26, Issue 4, July 2002, ss.261–270.
- Karaman, A. (1996). “Sürdürülebilir turizm planlaması için ekolojik bir çerçeve; Sürdürülebilir turizm planlamasına ekolojik yaklaşım”, 19. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul.
- İçöz, O., Var, T. ve İlhan, İ. (2009). Turizm Planlaması ve Politikaları: Turizmde Bölgesel Planlama, Turhan Kitabevi, Ankara.
- İçöz, O., Pırnar, İ. ve Günlü, E. (2010), “The Agri-tourism Potential of the Aegean Region”, EuroChire Amsterdam Conference: Passion for Hospitality Excellence, Amsterdam, Hollanda. October, 25 th – 28th.
- İpar, M. S. ve Tırıl, A. (2014). “Sinop ilinin kırsal turizm potansiyeli ve geliştirilmesine yönelik öneriler”, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (2), ss.45-54.
- Kaşlı, M., İlban, M.O. ve Ekici, A. (2014). Kandıra Turizm Master Planı 2015-2023, Kandıra Kıyı Bandı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Birliği, Kandıra, ss.187-188.
- Kernel, P. (2005). “Creating and implementing a model for sustainable development in tourism enterprises”, Journal Cleaner Production, Elsevier, Vol.13, Issue 2, January 2005, ss. 151-164.
- Köroğlu, A. ve Köroğlu, Ö. (2006). “Kırsal turizmin yöre kalkınmasındaki rolü: buldan yöresi kırsal turizm potansiyeli”, Buldan Sempozyumu Bildiri Kitabı. Cilt 1.ss.233–242, Denizli.
- Lane B. (2005). “Sustainable rural tourism strategies: A tool for development and conservation”, RIAT Revista Interamericana de Ambiente y Turismo. Vol.1, número 1, Interamerican Journal of Environment and Tourism, ss.12-18.
- Liu, A., (2006). “Tourism in rural areas: Kedah, Malaysia”, Tourism Management, 27, ss. 878-889.
- Met, Ö. (2012). “Turizm ile yöresel gelişme: Sinop için bir turizm gelişim stratejisi önerisi”. Karadeniz Araştırmaları, Yaz,
Sayı 34, ss. 163‐179.
- Navarro M., M., Pedraja M. and Vinzón M.I., 2015. Sustainability ındicators of rural tourism from the perspective of the rresidents, Tourism Geographies, 17:4, ss. 586-602.
- Orams, M. B. (1995). “Towards a more desirable form of eco-tourism”, Tourism Mangement, Vol.16, Number 1, February.
- Roberts, L. and Hall, D. (2003). Rural tourism and recreation: principles to practice. CABI Publishing. UK.
- Ross, S. and Wall, G. (1999). “Ecotourism: towards congruence between theory and practice”, Tourism Management 20, ss. 123-132.
- Saxena, G., Clark, G., Oliver, T. and Ilbery, B. (2007). “Conceptualizing integrated rural tourism”, Tourism Geographies, Vol.9, No. 4, ss. 347–370.
- Sharpley, R. (2007). “Flagship attractions and sustainable rural tourism development: The case of the Alnwick Garden, England”, Journal of Sustainable Tourism, 15(2), ss. 125-143.
- Soykan, F.. (2003). “Kırsal turizm ve Türkiye turizmi için önemi”, Ege Coğrafya Dergisi, No: 12,İzmir, ss.1-11.
- Tew, C. and Barbieri, C. (2012). “The perceived benefits of agritourism: the provider’s perspective”, Tourism Management, 33 (1), ss. 215-224.
- Torres, R. (2003). “Linkages between tourism and agriculture in Mexico”, Annals of Tourism Research, Vol.30, No. 3, ss.546-566.
- Ün, E., Tutar, F., Tutar, E. ve Erkan, Ç. (2012). “Ekonomik kalkınmada kırsal turizmin rolü: Türkiye örneği”. in International Conference on Eurasian Economies, Almaty – Kazakhstan, 11-13 October, ss.. 345-350.
- Üzümcü, T.P., Çelik, A., Otar, S. ve Hacıoğlu, A. (2015). “Kırsal alanların sürdürülebilir kırsal turizm amaçlı kullanılması Kocaeli-Kandıra Örneği”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, International Journal of Social and Economic Sciences, 5 (2): ss. 92-102.
- Wilson, S., Fesenmaier, D.R., Fesenmaier, J. and Van Es, J.C. (2001). “Factors for success in rural tourism development”, Journal of Travel Research, Vol.40, November, ss.132-138.
- Yang, Z., Cai, J. and Sliuzas, R. (2010). “Agro-tourism enterprises as a form of multi-functional urban agriculture for peri-urban development in China”, Habitat International, Vol.34, Issue 4, October, ss.374–385.
İnternet kaynakları
- http://www.ecotourism.org/what-is-ecotourism , erişim: 19.05.2013).
- http://www.nufusu.com/ilce/kandira_kocaeli-nufusu , erişim: 21.02.2016.
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21507 , erişim:10.04.2016.
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21507,erişim:06.02.2017
- http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24638, erişim:25.05.2017.