TÜRKİYE’DEKİ YABANCI MENŞELİ ÜNİVERSİTE TERCİHİNDE KİŞİSEL VE BÖLGEYE YÖNELİK FAKTÖRLERİN ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 1, 61 - 83, 04.09.2019

Bahtışen Kavak , Niray Tunçel , Şerife Kazancı Sunaoğlu , Öznur Özkan Tektaş

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de yabancı menşeli
üniversite açılması durumunda, potansiyel müşterilerin seçim tercihinin hangi
bireysel ve bölgeye yönelik faktörlerden etkilenebileceği incelenmektedir.
Toplam 362 yükseköğrenim öğrencisinden elde edilen veriye, Aşamalı Çoklu
Doğrusal Regresyon Analizleri uygulanmıştır. Katılımcıların sekiz farklı
coğrafi bölgeye ait tutum ve algıları ölçülmüştür. Sonuçlar, katılımcıların
etnosentrik eğilimlerinin, dindarlık düzeylerinin ve yaşam tarzlarının
uluslararası üniversite tercihlerini etkilediğini ve bu etkilerin bölgeler
arasında farklılaştığını göstermektedir. Ayrıca, bölgeye ait özelliklerden,
algılanan düşmanlık, tüketici yakınlığı ve bölgenin algılanan prestiji gibi
değişkenlerin de, bölgeler arasında farklılaştığı ve katılımcıların üniversite
tercihlerinde anlamlı farklılıklara neden olduğu görülmüştür. Çalışma,
yükseköğretimin uluslararasılaşması sürecinde Türkiye’yi, bir hedef pazar
olarak ele alması açısından ilgili literatüre ışık tutan bir ön araştırma
niteliğindedir. 

Anahtar Kelimeler

Algılanan prestij, dindarlık, düşmanlık, etnosentrizm, tüketici yakınlığı, yabancı menşeli üniversite, yaşam tarzı

Kaynakça

• Akdogan, M.S., Kaplan, M., Ozgener, S., & Coskun, A. (2012). The effects of consumer ethnocentrism and consumer animosity on the re-purchase intent: The moderating role of consumer loyalty. Emerging Markets Journal, 2(1), 1-12.
• Akın, M. S., Baloğlu, S., Okumuş, A. & Öztürk, S. (2017). Tüketici etnosentrizmi, kozmopolitlik, satın alma tarzı, ilgilenim ve algılanan riskin yerli giyim ürünü satın alma niyetine etkisi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 257-295.
• Altbach, P. G., & Knight, J. (2007). The internationalization of higher education: Motivations and realities. Journal of Studies in International Education, 11(3-4), 290-305.
• Arı, E. S., & Madran, C. (2011). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin rolü. Öneri Dergisi, 9(35), 15-33.
• Asseraf, Y., & Shoham, A. (2016). Destination branding: The role of consumer affinity. Journal of Destination Marketing & Management, 6(4), 375-384.
• Aysen, E., Yaylı, A. & Helvacı, E. (2012). Üniversitelerin marka kişiliği algısının belirlenmesi üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(4), 182-204.
• Baek, T.H., Kim, J., & Yu, J.H. (2010), “The differential roles of brand credibility and brand prestige in consumer brand choice”, Psychology & Marketing, 27(7): 662-678.
• Balabanis, G., & Siamagka, N. T. (2017). Inconsistencies in the behavioural effects of consumer ethnocentrism: The role of brand, product category and country of origin. International Marketing Review, 34(2), 166-182.
• Bartsch, F., Riefler, P., & Diamantopoulos, A. (2016). A taxonomy and review of positive consumer dispositions toward foreign countries and globalization. Journal of International Marketing, 24(1), 82-110.
• Bodycott, P. (2009). Choosing a higher education study abroad destination: What mainland Chinese parents and students rate as important. Journal of research in International Education, 8(3), 349-373.
• Brandenburg, U., & De Wit, H. (2015). The end of internationalization. International Higher Education, (62).
• Briggs, S. (2006). An exploratory study of the factors influencing undergraduate student choice: the case of higher education in Scotland. Studies in Higher Education, 31(6), 705-722.
• Cakici, N. M., & Shukla, P. (2017). Country-of-origin misclassification awareness and consumers’ behavioral intentions: Moderating roles of consumer affinity, animosity, and product knowledge. International Marketing Review, 34(3), 354-376.
• De Wit, H., & Adams, T. (2010). Global competition in higher education: A comparative study of policies, rationales, and practices in Australia and Europe. In Higher Education, Policy, and The Global Competition Phenomenon (pp. 219-233). Palgrave Macmillan, New York.
• Delener, N. (1994). Religious contrasts in consumer decision behaviour patterns: their dimensions and marketing implications. European Journal of Marketing, 28(5), 36-53.
• Erciş, A., Ünal, S., & Can, P. (2007). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki Rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 281-311.
• Erkutlu, H., & Eryiğit, S. (2001). Uluslararasılaşma süreci. Gazi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 1-15.
• Eryiğit, C. & Kavak, B. (2012). Moderator roles of interpersonal effects on the influence of consumer ethnocentrism on intention to buy foreign products:a cross cultural testing. The International Journal of Economic and Social Research, 2(7), 97-118.
• Ettenson, R., & Gaeth, G. (1991). Consumer perceptions of hybrid (bi-national products). Journal of Consumer Marketing, 8(4), 13-18.
• Ettenson, R., & Klein, G. J. (2005). The fallout from French nuclear testing in the South Pacific: A longitudinal study of consumer boycotts. International Marketing Review, 22(2), 199-224.
• Gilaninia, S., Ganjinia, H., Moridi, A., & Rahimi, M. (2012). The Differential Roles Of Brand Credibility And Brand Prestige In The Customers'purchase Intention. Kuwait Chapter of the Arabian Journal of Business and Management Review, 2(4), 1-9.
• Hanzaee, K. H., & Taghipourian, M. J. (2012). The effects of brand credibility and prestige on consumers purchase intention in low and high product involvement. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(2), 1281-1291.
• Hawkins, D. I., & Mothersbaugh, D. L. (2010). Consumer behavior: Building marketing strategy. Boston: McGraw-Hill.
• Hoffmann, S., Mai, R., & Smirnova, M. (2011). Development and validation of a cross-nationally stable scale of consumer animosity. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 235-252.
• Holbrook, M. B., & Hirschman, E. C. (1982). The experiential aspects of consumption: Consumer fantasies, feelings, and fun. Journal of Consumer Research, 9(2), 132-140.
• Kağıtçıbaşı, Ç., (2004). Yeni insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. Evrim Yayınevi, 10. Basım, 253.
• Kalaycı, İ., & Aytekin, B. (2016). Türkiye-Balkan İlişkileri Üzerine (Geçmişten Geleceğe) Ekonomi-Politik Notlar. Avrasya Etüdleri, 50(2), 21-48.
• Kavak, B., & Gumusluoglu, L. (2007). Segmenting Food Markets-The Role of Ethnocentrism and Lifestyle in Understanding Purchasing Intentions. International Journal of Market Research, 49(1), 71-94.
• Kaynak E., & Kara. A. (1998). Consumer Ethnocentrism and Lifestyle Orientations in an Emerging Market Economy. Management International Review, 38(1), 53-72.
• Kaynak, E., & Kara, A. (2002). Consumer perceptions of foreign products: An analysis of product-country images and ethnocentrism. European Journal of Marketing, 36(7/8), 928-949.
• Kiracı, H. (2017). Ülkeler arasındaki düşmanlıkların tüketicilere yansıması: Tüketici düşmanlığı kavramı üzerine kavramsal bir çalışma. Journal of Human Sciences, 14(2), 1711-1735.
• Klein, J. G., Ettenson, R., & Morris, M. D. (1998). The animosity model of foreign product purchase: An empirical test in the People's Republic of China. The Journal of Marketing, 62(1), 89-100.
• Knight, G. A. (1999). “Consumer preferences for foreign and domestic products” Journal of Consumer Marketing, 16(2), 151-162.
• Küçükemiroğlu, O. (1999). Market segmentation by using consumer lifestyle dimensions and ethnocentrism. European Journal of Marketing, 33(5/6), 470-487.
• Kücükemiroğlu, O., Harcar, T., & Spillan, J. E. (2007). Market segmentation by exploring buyer lifestyle dimensions and ethnocentrism among Vietnamese consumers: An empirical study. Journal of Asia-Pacific Business, 7(4), 55-76.
• Majić, O. J., & Kuštrak, A. (2013). The influence of religion to consumer behaviour and further implications to international marketing. International Journal of Management Cases, 15(4).
• Marginson, S. (2006). Dynamics of national and global competition in higher education. Higher Education, 52(1), 1-39.
• Moogan, Y. J., Baron, S., & Harris, K. (1999). Decision‐making behaviour of potential higher education students. Higher Education Quarterly, 53(3), 211-228.
• Mutlu, H. M., Çeviker, A., & Çirkin, Z. (2011). Tüketici etnosentrizmi ve yabancı ürün satın alma niyeti: Türkiye ve Suriye üzerine karşılaştırmalı analiz. Sosyoekonomi, 14(14), 52-73.
• Nes, E. B., Yelkur, R., & Silkoset, R. (2014). Consumer affinity for foreign countries: Construct development, buying behavior consequences and animosity contrasts. International Business Review, 23(4), 774-784.
• Nijssen, E. J., & Douglas, S. P. (2004). Examining the animosity model in a country with a high level of foreign trade. International Journal of Research in Marketing, 21(1), 23-38.
• Oberecker, E. M., & Diamantopoulos, A. (2011). Consumers' emotional bonds with foreign countries: Does consumer affinity affect behavioral intentions? Journal of International Marketing, 19(2), 45-72.
• Okumuş, A. (2013). Tüketici Davranışı: Teorik ve Uygulamalı Bir Yaklaşım, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Özçelik, D. G., & Torlak, Ö. (2011). Marka kişiliği algısı ile etnosentrik eğilimler arasındaki ilişki: Levis ve Mavi Jeans üzerine bir uygulama. Ege Akademik Bakış, 11(3), 361-377.
• Özkan Tektaş, Ö., & Heljıc, S. (2016). Tüketici milliyet merkezciliği ve düşmanlığının kültürel benzerlik çerçevesinde incelenmesi: Bosna Hersek uygulaması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2).
• Parameshwaran, M. G., & Srivastava, R. K. (2010). A conceptual paper: should marketers consider religiosity in understanding consumer purchase behavior?. SIES Journal of Management, 7(1), 46-54.
• Paylan, M. A., & Varinli, İ. (2015). Çevreye duyarlı satın alma davranışını belirleyen etkenler üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(1), 153- 176.
• Polat, S., & Arslan, Y. (2017). Uluslararası öğrencilerin üniversite seçimini etkileyen etmenler. Yükseköğretim Dergisi, 7(2), 94–104.
• Qing, P., Lobo, A., & Chongguang, L. (2012). The impact of lifestyle and ethnocentrism on consumers' purchase intentions of fresh fruit in China. Journal of Consumer Marketing, 29(1), 43-51.
• Riefler, P., & Diamantopoulos, A. (2009). Consumer cosmopolitanism: Review and replication of the CYMYC scale. Journal of Business Research, 62(4), 407-419.
• Schmitt, B. (1999). Experiential marketing, Journal of Marketing Management, 15 (1–3), 53-67.
• Sharma, S., Shimp, T., & Shin, J. (1995), Consumer ethnocentrism: a test of antecedents and moderators', Journal of the Academy of Marketing Science, 23(1), 26-37.
• Shimp, T. A., & Sharma, S. (1987). Consumer ethnocentrism: Construction and validation of the CETSCALE. Journal of Marketing Research, 24(3), 280-289.
• Shyan Fam, K., Waller, D. S., & Erdogan, Z. B. (2004). The influence of religion on attitudes towards the advertising of controversial products. European Journal of Marketing, 38(5/6), 537-555.
• Sinkaya, B. (2011). Geçmişten günümüze Türkiye’nin ortadoğu politikası ve batı etkisi. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 79-100.
• Solomon, M., Bamossy, G., & Askegaard, S. (1999). Consumer Behavior: A European Perspective. New Jersey: Prentice Hall.
• Steenkamp, J. B. E., Batra, R., & Alden, D. L. (2003). How perceived brand globalness creates brand value. Journal of International Business Studies, 34(1), 53-65.
• Swimberghe, K., Sharma, D., & Flurry, L. (2009). An exploratory investigation of the consumer religious commitment and its influence on store loyalty and consumer complaint intentions. Journal of Consumer Marketing, 26(5), 340-347.
• Şahin, E., & Sanci, T. (2017). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisi: Selçuk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi’nde Bir Uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 145-169.
• Şemeret, M. (2015). Türkiye ve İngiltere yükseköğretimindeki uluslararasılaşma politikalarına karşılaştırmalı bir yaklaşım. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(1), 27–31.
• Tekelioğlu, S., Bafler, H., Örtlek, M., & Aydınlı, C. (2012). Uluslararası öğrencilerin ülke ve üniversite seçiminde etkili faktörler: vakıf üniversitesi örneği. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 191-200.
• Tiltay, M. A., & Torlak, Ö. (2011). Materyalist eğilim, dini değerler, marka bağlılığı ve tüketici ahlakı arasındaki ilişkiler. İş Ahlakı Dergisi, 4(7), 93-130.
• Verlegh, P. W. (2007). Home country bias in product evaluation: the complementary roles of economic and socio-psychological motives. Journal of International Business Studies, 38(3), 361-373.
• Vigneron, F., & Johnson, L. W. (1999). A review and a conceptual framework of prestige-seeking consumer behavior. Academy of Marketing Science Review, 1(1), 1-15.
• Vitell, S. J., Paolillo, J. G., & Singh, J. J. (2005). Religiosity and consumer ethics. Journal of Business Ethics, 57(2), 175-181.
• Watson J.J., & Wright, K. (2000). “Consumer Ethnocentrism and Attitudes Toward Domestic and Foreign Products”, European Journal of Marketing, 34(9/10), 1149-66.
• Wells, W., & Tigert, D. (1977), Activities, interests, and opinions, Journal of Advertising Research, 11(4), 27-35.
• Witkowski, T. (2000). Effects of animosity toward China on willingness to buy Chinese products. Managing in a Turbulent International Business Environment, 18, 470-7.
• Wong, A., & Zhou, L. (2005). Consumers’ Motivations for Consumption of Foreign Products:An Empirical Test in the People’s Republic of China, U21 Global Working Paper, No.004.
• Yener, D. (2014). Tüketici Etnosentrizmini Etkileyen Bir Faktör Olarak Dindarlik. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (12), 65-84.
• Yılmaz, D. V. (2017). Studying abroad: experiences of international students in a Turkish university. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 23-32.
• Zabkar, V., Arslanagic-Kalajdzic, M., Diamantopoulos, A., & Florack, A. (2017). Brothers in blood, yet strangers to global brand purchase: A four-country study of the role of consumer personality. Journal of Business Research, 80, 228-235.
• Zeugner-Roth, K. P., Zabkar, V., & Diamantopoulos, A. (2015). Consumer ethnocentrism, national identity, and consumer cosmopolitanism as drivers of consumer behavior: A social identity theory perspective. Journal of International Marketing, 23(2), 25-54.