SOSYAL KAYTARMA ALGISININ ROL BELİRSİZLİĞİ İLE POLİTİK DAVRANIŞ İLİŞKİSİNDEKİ ARACILIK ROLÜNÜN YAPISAL EŞİTLİK MODELİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 1, 49 - 59, 04.09.2019

Kemal Köksal , Ali Gürsoy

Öz

Çalışmada,
arkadaşlarının sosyal kaytarma yaptığını algılayan ve rolü belirsiz olan
çalışanların politik davranıp davranmadığı incelenmiştir. Bu kapsamda rol
belirsizliği ile politik davranış ilişkisi ve bu ilişkide sosyal kaytarma
algısının aracılık rolü araştırılmıştır. Araştırma büyük ölçekli bir kamu
kurumunda çalışan 241 kişiden kolayda örnekleme yöntemiyle toplanan verilerin
analiziyle gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişki yapısal eşitlik
modeli ile test edilmiştir. Analiz sonucunda rol belirsizliğinin politik
davranışı anlamlı ve pozitif şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca
sosyal kaytarma algısının rol belirsizliği ile politik davranış arasındaki
ilişkide tam aracılık etkisine sahip olduğu görülmüştür. Çalışmanın son
kısmında araştırma bulguları tartışılarak yönetici ve araştırmacılar için
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Rol Belirsizliği, Sosyal Kaytarma Algısı, Politik Davranış, Aracılık Etkisi

Kaynakça

• Abramis, D. J. (1994). Work role ambiguity, job satisfaction, and job performance: meta-analyses and review. Psychological Reports, 75, 1411-1433.
• Ambrose, S. C., Rutherford, B. N., Shepherd, C. D., & Tashchian, A. (2014). Boundary spanner multi-faceted role ambiguity and burnout:An exploratory study. Industrial Marketing Management, 43, 1070–1078.
• Barbuto, J., Fritz, S., & Marx, D. (2002). A field examination of two measures of work motivation as predictors of leaders influence tactics. The Journal of Social Psychology, 142(5), 601–616.
• Farmer, S. M., Maslyn, J. M., Fedor, D. B., & Goodman, J. S. (1997). Putting upward influence strategies ın context. Journal of Organizational Behaviour, 18, 22-35.
• George, J. M. (1992). Extrinsic and intrinsic origins of perceived social loafing in organizations. The Academy of Management Journal, 35(1), 191-202.
• Gupta, S., & Case, T. (1999). Managers' Outward Influence Tactics And Their Consequences: An Exploratory Study. Leadership, Organizational Development Journal, 20, 300 – 311.
• Güçer, E., Pelit, E., Demirağ, Ş. A., & Keleş, Y. (2017). Sosyal kaytarmanın işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma. Journal of Business Research Turk, 9(2), 14-36.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective (7 b.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Harkins, S. G., & Szymanski, K. (1989). Social Loafing and Group Evaluation. Journal of Personality and Social Psychology, 56(6), 934-941.
• Harris, K. J., Andrews, M. C., & Kacmar, K. M. (2007). The moderating effects of justice on the relationship between organizational politics and workplace attitudes. Journal of Business Psychology, 22(2) , 135.
• Higgins, C., Judge, T., & Ferris, G. (2003). Influence Tactics and Work Outcomes : A Meta Analysis. Journal of Organizational Behavior, 24, 89-106.Ito, J. K., & Brotheridge, C. M. (2003). Resources, coping strategies, and emtional exhaustion: A conservation of resources perspective. Journal of Vocational Behavior, 63, 490-509.
• Jackson, S. E., & Schuler, R. S. (1985). A Meta-analysis and Conceptual Critique of Research on Role Ambiguity and Role Conflict in Work Settings. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 36(1), 16-55.
• Judge, T. A., & Bretz, R. (1994). Political influence behavior and career success. Journal of Management, 20, 43-65.
• Kahn, R. L., Wolfe, D. M., Quinn, R. P., Snoek, J. D., & Rosenthal, R. A. (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity. New York: Wiley.
• Kipnis, D., & Schmidt, S. M. (1988). Upward Influence Styles: Relationship With Performance Evaluations, Salary, And Stress. Administrative Science Quarterly, 33, 528-542.
• Latané, B., Williams, K., & Harkins, S. (1979). Many hands make light the work: The causes and consequences of social loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 822-832.
• Mintzberg, H. (1985). The Organization as Political Arena. Journal of Management Studies, 22, 133-154.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor. (G. Bulut, Çev.) İstanbul: MESS Yayınları.
• O’Conner, W., & Morrison, T. (2001). A comparison of situational and dispositional predictors of perceptions of organizational politics. The Journal of Psychology, 135, 301–312.
• Parker, R., Dipboye, L., & Jackson, S. L. (1995). Perceptions of organizational politics: An investigation of antecedents and consequences. Journal of Management, 21(5), 891-912.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J. Y., & Podsakoff, N. P. (2003). Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of the Literature and Recommended Remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879-903.
• Rizzo, J. R., House, R. .., & Lirtzman, S. I. (1970). Role conflict and ambiguity in complex organizations. Administrative Science Quarterly, 15, 150-163.
• Simms, A., & Nichols, T. (2014). Social loafing: A review of the literature. Journal of Management Policy and Practice, 15(1), 58-67.
• Wayne, S. J., & Kacmar, K. M. (1991). The effects of impression management on the performance appraisal process. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 48, 70–88.
• Yakın, B., & Sökmen, A. (2018). Sosyal kaytarmanın örgütsel sinizme etkisinde zorunlu vatandaşlık davranışının aracılık rolü: Sosyal ağ gruplarında bir araştırma. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 399-416.