VERGİ AÇIĞI ÜZERİNDE SOSYO-EKONOMİK VE FİNANSAL GELİŞMİŞLİĞİN ETKİSİ: BÖLGESEL BİR ANALİZ

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 1, 275 - 285, 02.05.2020

Yüksel Çağdaş , Anıl Eralp , Serdar Şahin

Öz

Vergi idaresinin vergi toplamada etkinliği ve mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunun ölçümünde bir gösterge olarak kullanılan vergi açığı, maliye literatürüne özellikle son yıllarda girmiş, dikkat çeken bir kavram olarak yer almaktadır. Tahsil edilen toplam vergi miktarı ile tam vergi uyumu altında tahsil edilecek toplam vergi gelirleri arasındaki fark olan vergi açığı kavramını, Türkiye’de il bazında sosyo-ekonomik ve finansal gelişmişlik boyutuyla ampirik olarak incelemek bu çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. Elde edilen bulgularda sosyo-ekonomik faktörlerin finansal gelişmişlik düzeyinden daha etkili bir şekilde vergi açığının azaltılmasında etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Açığı, Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik, Finansal Gelişmişlik

Kaynakça

• Aktan, C., C. (2006). Vergileme Ekonomisi ve Vergi Psikolojisi, Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı. Seçkin Yayıncılık, 125-136. Anselin, L. (1988). Spatial Econometrics: Methods and Models (Vol 4). Springer Science & Business Media Anselin, L. & Berra, A., K. (1998). Introduction to Spatial Econometrics. Handbook of Applied Economics Statistics, 237. Ayyıldız, Y., Vural, T., & Demirli, Y. (2014). Vergiye Gönüllü Uyumu Etkileyen Faktörler: Bolu İli Alan Çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yayınları, Bolu. Carfora, A., Pansini, R. V., & Pisani, S. (2018). Spatial Dynamic Modelling of Tax Gap: the Case of Italy. European Spatial Research and Policy, 25(1), 7-28. Çelikkaya, A. (2002). Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler, Hukuk, Ekonomi, Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, Temmuz 2002, Sayı: 5 Durán-Cabré, J. M., Moré, A. E., Mas-Montserrat, M., & Salvadori, L. (2019). The tax gap as a public management instrument: application to wealth taxes. Applied Economic Analysis. Gül, H. E. & Çevik, B. (2014). 2010 ve 2012 Verileriyle Türkiye’de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araştırması. Türkiye İş Bankası. Herschel, F., J. (1978). Tax evasion and its measurement in developing countries. Public Finance= Finances publiques, 33(3), 232-268. HMRC, (2012) Measuring Tax Gap, Erişim Tarihi: 01.02.2020, https://www.gov.uk/government/statistics/measuring-tax-gaps Holmgren, R. D. (2013). The internal revenue service needs to improve the comprehensiveness, accuracy, reliability, and timeliness of the tax gap estimate. Department of the Treasury, Washington, August, 21, 1. Hutton, M. E. (2017). The Revenue Administration–Gap Analysis Program: Model and Methodology for Value-Added Tax Gap Estimation. International Monetary Fund. IRS (2012). Internal Revenue Service, Tax Gap for Tax Year 2006, https://www.irs.gov/pub/newsroom/overview_tax_gap_2006.pdf Keyifli, N. (2019). 2010-2015 Dönemi İtibariyle OECD Ülkelerinde Vergi Açığının Ölçülmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(4), 1010-1023. Raczkowski, K. (2015). Measuring the tax gap in the European economy. Journal of Economics & Management, 21, 58-72. Raczkowski, K., & Mróz, B. (2018). Tax gap in the global economy. Journal of Money Laundering Control. Savaşan, F. & Odabaş, H. (2005). Türkiye’de Vergi Kayıp Ve Kaçaklarının Nedenleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(10), 1-28. SEGE (2013). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), T.C. Kalkınma Bakanlığı, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara Thomas, W., Convery, E., A. & Risler M-H. (1993). Federal Tax Compliance Research: Gross and Net Employment Tax Gap Estimates for 1984-1997, https://www.irs.gov/pub/irs-soi/p1415e93.pdf Uçanok, O. (2014). Vergi açığı. Vergi Dünyası, 399, 29-31.