Öz
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politikalarına bakıldığında TCMB’nin fiyat istikrarı, kurda istikrar, finansal sistemde istikrar ve ödemeler dengesinin düzeltilmesi gibi birçok hedefi ve amacının olduğu görülmektedir. Para politikası amaçlarına ulaşmak açısından ekonominin yapısal özellikleri çok önemlidir. Son zamanlarda artan dış dengesizlik, kıpırdanmaya başlayan veya bir türlü hedeflenen düzeye inmeyen enflasyon, ekonomideki daralma süreci ve artan konjonktürel bütçe açıklarının neden olduğu kamu zamlarına rağmen kurda istikrar korunabilmektedir. Kurdaki istikrar sürecinin korunması, birçok amaca sahip olan TCMB için hayati öneme sahiptir. Kurlar diğer ekonomik sorunlardan etkilendiği ölçüde TCMB’nin enflasyonla mücadele sürecinin daha da zorlaşacağı aşikardır. Bu makalede amaç, TCMB’nin para ve kur politikasını incelemek değildir. Makale enflasyon, ödemeler dengesi ve kur problemlerini ekonominin arz boyutundan bakarak açıklamaya çalışmaktadır. Makalede ödemeler dengesi, kur ve enflasyon sorunları; emek piyasası ve ekonomide ticarete konu olan/olmayan sektörlerin ağırlıklarına bakılarak değerlendirilmiştir. Bunun için de İskandinav/Lindbeck modeli kullanılmıştır. Kurda tam anlamıyla ve enflasyonda göreceli bir fiyat istikrarı yaşanmasının sebebinin Türkiye’de ücretli çalışanların ücretlerinin düşmesi, firmaların (istenirse kapitalist de denilebilir) karlılık oranlarının yükselmesi sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında ödemeler dengesi probleminin, ticarete konu olmayan sektörlerin çarpık/dengesiz gelişmesinin bir sonucu olduğu da gösterilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Scandinavian / Lindbeck model tradable and non-tradable sectors exchange rate
Kaynakça
- Blinder Alan, (1999), “Central Bank Credibility? Why Do We Care? How do We Built It?”, NBER Working Paper, No:7161.
- Chang Ha-Joon (2011), Kapitalizm Hakkında Size Söylenmeyen 23 Şey, Say Yayınları İstanbul.
- Conzeri, M.B., Cumby, R., E., Diba, B., (1999), “Relativ Laubor Productivity and Real Exchange Rate in the Long Run”, Juornal of International Economics, 47, pp.245-266.
- Dornbush Rudiger, (1994), Exchange Rate Theory, The MIT Press, London, England, 5th Edition
- Dornbush Rudiger,(1980), Open Macro Economy, MIT Press, pp.94-105.
- Flood Robert, Peter Isard, (1989), “Simple Rules, Discretion and Monetary Policy”, NBER Working Paper, No: 2930.
- İslamoğlu, Bahar, (2012), Türkiye’de Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşümün Sosyo Ekonomik ve Mekansal Etkileri: Muğla Merkez Tütün Örneği , Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Obstfeld M.& Rogoff, K., (1996), Foundations of International Macroeconomics, MIT Press,pp.:200- 212.
- Paya, Merih, (2013), Küresel Ortamda İktisat Politikaları, Türkmen Kitapevi, İstanbul, ss.465-467.
- Samuelson, P.A. (1964), “Theortical Notes on Trade Problems”, Review of Economics and Statistic, 46/2, pp.145-154.
- Schnabl Gunther, Christina Ziegler, (2011) “Exchange rate and wage policies in Central and Eastern Europe”, Journal of Policy Modeling 33 (2011), pp.347–360.
- Yılmaz, Akyüz, (1977), Sermaye Bölüşüm ve Büyüme, Ankara Üniversitesi Yayını, No :77,s.623- 625.
- TCMB, Uluslararası Yatırım Pozisyonu, Aralık 2011
Öz
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politikalarına bakıldığında TCMB’nin fiyat istikrarı, kurda istikrar, finansal sistemde istikrar ve ödemeler dengesinin düzeltilmesi gibi birçok hedefi ve amacının olduğu görülmektedir. Para politikası amaçlarına ulaşmak açısından ekonominin yapısal özellikleri çok önemlidir. Son zamanlarda artan dış dengesizlik, kıpırdanmaya başlayan veya bir türlü hedeflenen düzeye inmeyen enflasyon, ekonomideki daralma süreci ve artan konjonktürel bütçe açıklarının neden olduğu kamu zamlarına rağmen kurda istikrar korunabilmektedir. Kurdaki istikrar sürecinin korunması, birçok amaca sahip olan TCMB için hayati öneme sahiptir. Kurlar diğer ekonomik sorunlardan etkilendiği ölçüde TCMB’nin enflasyonla mücadele sürecinin daha da zorlaşacağı aşikardır. Bu makalede amaç, TCMB’nin para ve kur politikasını incelemek değildir. Makale enflasyon, ödemeler dengesi ve kur problemlerini ekonominin arz boyutundan bakarak açıklamaya çalışmaktadır. Makalede ödemeler dengesi, kur ve enflasyon sorunları; emek piyasası ve ekonomide ticarete konu olan/olmayan sektörlerin ağırlıklarına bakılarak değerlendirilmiştir. Bunun için de İskandinav/Lindbeck modeli kullanılmıştır. Kurda tam anlamıyla ve enflasyonda göreceli bir fiyat istikrarı yaşanmasının sebebinin Türkiye’de ücretli çalışanların ücretlerinin düşmesi, firmaların (istenirse kapitalist de denilebilir) karlılık oranlarının yükselmesi sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında ödemeler dengesi probleminin, ticarete konu olmayan sektörlerin çarpık/dengesiz gelişmesinin bir sonucu olduğu da gösterilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
İskandinav/Lindbeck Modeli Ticarete Konu Olan ve Olmayan Sektörler Döviz Kuru
Kaynakça
- Blinder Alan, (1999), “Central Bank Credibility? Why Do We Care? How do We Built It?”, NBER Working Paper, No:7161.
- Chang Ha-Joon (2011), Kapitalizm Hakkında Size Söylenmeyen 23 Şey, Say Yayınları İstanbul.
- Conzeri, M.B., Cumby, R., E., Diba, B., (1999), “Relativ Laubor Productivity and Real Exchange Rate in the Long Run”, Juornal of International Economics, 47, pp.245-266.
- Dornbush Rudiger, (1994), Exchange Rate Theory, The MIT Press, London, England, 5th Edition
- Dornbush Rudiger,(1980), Open Macro Economy, MIT Press, pp.94-105.
- Flood Robert, Peter Isard, (1989), “Simple Rules, Discretion and Monetary Policy”, NBER Working Paper, No: 2930.
- İslamoğlu, Bahar, (2012), Türkiye’de Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşümün Sosyo Ekonomik ve Mekansal Etkileri: Muğla Merkez Tütün Örneği , Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Obstfeld M.& Rogoff, K., (1996), Foundations of International Macroeconomics, MIT Press,pp.:200- 212.
- Paya, Merih, (2013), Küresel Ortamda İktisat Politikaları, Türkmen Kitapevi, İstanbul, ss.465-467.
- Samuelson, P.A. (1964), “Theortical Notes on Trade Problems”, Review of Economics and Statistic, 46/2, pp.145-154.
- Schnabl Gunther, Christina Ziegler, (2011) “Exchange rate and wage policies in Central and Eastern Europe”, Journal of Policy Modeling 33 (2011), pp.347–360.
- Yılmaz, Akyüz, (1977), Sermaye Bölüşüm ve Büyüme, Ankara Üniversitesi Yayını, No :77,s.623- 625.
- TCMB, Uluslararası Yatırım Pozisyonu, Aralık 2011
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ocak 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 |