COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE TOPLUM TABANLI EBELİK HİZMETLERİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 244 - 252, 30.12.2020

Ayça Demir Yıldırım , Tuğba Yılmaz Esencan

Öz

Ülkemizde toplum tabanlı sağlık hizmetleri, sağlık bakanlığının bünyesinde halk sağlığı hizmetleri genel müdürlüğü, il düzeyinde halk sağlığı hizmetleri başkanlığı ve ilçe düzeyinde ilçe sağlık müdürlükleri, en küçük birim olarak ise Aile Hekimliği sistemi ve Sağlık evleri üzerinden hizmet vermektedir. Ebeler bakanlık ve il düzeyinde daha çok idari işlerin içinde yer alırken, ilçe düzeyinde topluma yönelik hizmetlerde, aile hekimliğinde bireye yönelik, sağlık evinde ise bölgede yaşayan halka verilecek sağlık hizmetlerinin içinde yer almaktadır. COVID-19 pandemi süreci ile birlikte ebelerin toplum tabanlı sağlık hizmetleri sunumunda değişiklikler olmuştur. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin sunumunda aile sağlığı merkezleri ve toplum sağlığı merkezinde çalışan ebeler Sağlık Bakanlığının yayınlamış olduğu COVID-19 Rehberi doğrultusunda pandemi süresince hizmet vermeye başlamıştır. Ebeler toplum sağlığı merkezlerinde filyasyon ekiplerinde yerlerini alırken aile sağlığı merkezlerinde özellikli hasta takiplerine başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Ebe, COVİD-19, Pandemi, Halk Sağlığı, Aile Hekimliği, Toplum Tabanlı

Teşekkür

COVİD-19 Pandemi süresince kahramanca çalışan Sağlık Ordusu ve bu süreçte filyasyonundan, doğumhanesine, acilinde aile sağlığı merkezine, özelde, kamuda ve akademide çalışan 56 bin Ebe meslektaşlarımıza şükranı bir borç biliriz.

COMMUNITY-BASED MIDWIFERY SERVICES IN COVID-19 PANDEMIC PROCESS

Öz

Society based health services in which midwifery services are broadly involved serve via General Directorate of Public Health under the Ministry of Health, via the Chairmanship of Public Health Services in province level and via the Directorate of health in district level, over the Family Medicine System and Health Houses as the smallest unit. Midwives generally take administrative tasks within the ministry settlement and in the province level whereas they are taking part in individual oriented health services under family medicine and health houses which aim to aid the population living in the region. With the COVİD-19 pandemi process, there have been changes in midwives' community-based healthcare delivery. Midwives working in family health centers and community health centers in the provision of primary health care services started to serve during the pandemic in line with the COVİD-19 Guide published by the Ministry of Health. While taking their place in the radiation teams in community health centers, they have started to follow-up patients in family health centers.

Anahtar Kelimeler

Midwife, COVID-19, pandemi, community healt, family practition, community base

Kaynakça

• Altınparmak D. Aile Merkezli Bakım Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans, Konya, 2015.s:7.
• Bick D, (Editorial) COVID-19: 2020 is the International Year of the Midwife. Midwifery 85 (2020) 102719. https://doi.org/10.1016/j.midw.2020.102719
• Bora Başara B ve ark. Sağlık İstatistikleri Yıllığı, 2018. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2019.
• Bowers J et al. Continuity of Care in Community Midwifery. Health Care Manag Sci 2015:18;195–204. DOI 10.1007/s10729-014-9285-z
• Brigante L et al. Information for health care professionals, Guidance for provision of midwife-led settings and homebirth in the evolving coronavirus (COVID-19) pandemic, The Royal College of Midwives / The Royal College of Obstetricians&Gynaecologist (RCM/RCOG), Published Thursday 9 April 2020 https://www.rcm.org.uk/media/4099/2020-05-22-guidance-for-provision-of-midwife-led-settings-and-home-birth-in-the-evolving-coronavirus-covid-19-pandemic .pdf Erişim: 10.05.2020
• International Centrefor Migration, Healthand Development (ICMHD). Notes on COVID-19 and Midwifery. Geneva. April 2020. Erişim: 05.05.2020
• T.C. İçişleri Bakanlığı. 65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı Ek Genelgesi, https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-ustu-ile-kronik-rahatsizligi-olanlara-sokaga-cikma-yasagi-ek-genelgesi Erişim: 12.08.2020
• T.C. İçişleri Bakanlığı. Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan 18-20 Yaş Arasındaki Gençlerle İlgili İstisnalar, https://www.icisleri.gov.tr/sokaga-cikma-yasagi-bulunan-18---20-yas-arasindaki-genclerle-ilgili-istisnalar Erişim: 12.05.2020
• International Confederation Midwifery. Women’s Rights in Childbirth Must be Upheld During the Coronavirus Pandemic. 2020 Erişim: 10.05.2020. https://www.internationalmidwives.org/assets/files/news-files/2020/03/icm-statement_upholding-womens-rights-during-covid19-5e83ae2ebfe59.pdf
• McNeill J, Lynn F, Alderdice F. Public Health Interventions in Midwifery: A Systematic Review of Systematic Reviews. BMC Public Health 2012;12: 955. https://doi.org/10.1186/1471-2458-12-955.
• Ministry of Health Manatū Hauora. Information for Community-Based Midwives at Alert Level 2. https://www.health.govt.nz/system/files/documents/pages/covid-19-information-community-based-midwives-alert-level-2-18may20.pdf Erişim tarihi: 26.05.2020
• Okumuş F. Ebeler Liderliğinde Doğum Bakım Modeli: Hollanda Örneği. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi, 2016;7,120-141. Doi: 10.17367/JACSD.2016721958
• Renfrew MJ et al. Bir Pandemide ve Ötesinde Kaliteli Ebelik Bakımını Sürdürmek. Ebelik. 2020;88:102759. doi: 10.1016 / j.midw.2020.102759
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Rehberi, Bilim Kurulu Çalışması, 14.04.2020, Ankara https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf?type=file
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatları, 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.224.pdf Erişim: 10.05.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatları, 24.04.1930 Sayısı:1593 R.G. Tarihi:06.05.1930 R.G. Sayısı:1489 Umumi Hıfzıssıhha Kanunu https://www.saglik.gov.tr/TR,10384/tarihi24041930--sayisi1593--rg-tarihi06051930--rg-sayisi1489--umumi-hifzissihha-kanunu.html Erişim: 10.05.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatları, Aile Hekimliği Kanunu https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5258&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 Erişim: 10.05.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatları, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=17051&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim: 12.05.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatları, Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150205-5.htm Erişim: 10.05.2020
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Bulaşıcı Hastalıkları ile Mücadele Rehberi.https://hsgm.saglik.gov.tr/dosya/mevzuat/genelge/Bulasici-Hastaliklar-ile-Mucadele-Rehberi-Genelgesi-2017-11. pdf Erişim: 10.05.2020
• Sklaveniti D. (Letter to the Editorial). Antenatal visit model in low-risk pregnancy during pandemic COVID-19: A call for adjustments, Eur J Midwifery 2020;4(May):15 https://doi.org/10.18332/ejm/121097
• Türk Tabibleri Odası. Yöneticiler için Mevzuatlar, Tababet ve ŞuabatıSan'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun 08.11.2014 https://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&view=article&id=1014:1219-tababet-ve-uabati-sanatlarinin-tarzi-crasina-dar-kanun&catid=1:yasa&Itemid=28 Erişim: 10.05.2020
• UNFPA. Dünya Ebeler Günü. 2020. https://turkey.unfpa.org/tr/news/unfpa-bas%C4%B1n-b%C3%BClteni-d%C3%BCnya-ebeler-g%C3%BCn%C3%BC Erişim 08.05.2020
• World Health Organization. Immunization Covarage, https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/immunization-coverage Erişim: 08.05.2020