Tasarım Elemanı Olarak Çizgi ve Şehir Planlama Eğitiminde Çizginin Yeri

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 47 - 61, 29.07.2022

Serkan Sınmaz , Ayşe Özyetkin Altun

Öz

Çizgi uygarlığın başından günümüze görsel iletişimde evrensel bir anahtar olmuştur. Bir tasarım elemanı olarak çizgi, sözü desteklemek için dürtüsel bir eylem, görsel sanatların temel öğelerinden biri, doğayı tanımlayan bir kılavuz, kenti ve mekânı insan belleğine işleyen bir araçtır. Diğer yandan şehir planlama süreci; çok sayıda ve karmaşık bilgi gruplarının analiz edilerek elde edilen sentez doğrultusunda plan kararları üretilmesini gerektirmektedir. Bu süreçte üretilen görsel ürünlerin gözlemciye konuyu verimli bir şekilde aktarabilmesi kritik bir husustur. Çok sayıda bilgi ve yorum içeren görsel kurguyu baştan sona algılayabilmek için görsel ifadenin tasarımında çizginin rolü önem arz etmektedir. Yoğun bilgi ve yorum içerikli görsel belgeleri bir bütün olarak algılayabilmek için sınır ve alan ifadeleri, gözlemciyi görsel üzerinde yönlendirme, önemli bilgiyi vurgulama vb. hususlarda çizgi elemanının kullanımı etkin olmalıdır.
Araştırmanın amacı şehir planlama eğitimi alan öğrencilere, çizginin önemini anlatabilecek bir yöntem geliştirmektir. Araştırmada, bir önerme ile çerçevelenen, çizgi kullanılarak üretilen temel tasarım çalışmalarının amacı, değerlendirme kriterleri ve beklenen kazanımlar karşılaştırılarak tartışılmaktadır. Bu çalışmaların temel hedefi çizgi karakterleri ve çizgiler arası ilişkileri kullanarak ifade gücünün geliştirilmesidir. Çizgi bir tasarım elemanı olmasının yanında şehir planlama alanında görsel olarak ifade edilmesi gereken çok sayıda bilginin düzenlenmesi için önem arz eden bir araçtır.

Anahtar Kelimeler

Çizgi, Temel Tasarım, Şehir Planlama, Eğitim

Line as a Design Element and the Place of Line in Urban Planning Education

Öz

The line has been a universal key in visual communication from the beginning of civilization to the present day. The line as a design element is an impulsive act to support the word, one of the basic elements of the visual arts, a guide that defines nature, a tool that processes the city and space into human memory. On the other hand, the city planning process; It requires the production of plan decisions in line with the synthesis obtained by analysing numerous and complex information groups. It is critical that the visual products produced in this process can convey the subject to the observer efficiently. The role of the line in the design of visual expression is important in order to perceive the visual fiction containing a large amount of information and interpretation from beginning to end. In order to perceive visual documents with intensive information and interpretation content as a whole, the use of the line element should be effective in terms of boundary and area expressions, directing the observer on the visual, emphasizing important information, etc.
The aim of the research is to develop a method that can explain the importance of the line to students who receive city planning education. In this research the purpose of the basic design studies produced using the line, framed by a proposition, is discussed by comparing the evaluation criteria and expected achievements. The main goal of these studies is to develop the power of expression by using line characters and interline relationships. In addition to being a design element, the line is an important tool for organizing a large number of information that needs to be expressed visually in the field of city planning.

Anahtar Kelimeler

Line, Basic Design, Urban Planning

Kaynakça

• Atalayer F (1994) Temel sanat öğeleri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
• Bigalı Ş (1999) Resim sanatı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara
• Ching FDK (2004) Mimarlık: biçim, mekân ve düzen. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul
• Civcir E (2015) Temel tasarım ve tasarım ilkeleri, Akademisyen Kitapevi, Ankara
• Divanlıoğlu HD (1997) Tasar'ın öge ve ilkeleri: temel tasar, Birsen Yayınevi, İstanbul
• Gökaydın N (1990) Eğitimde tasarım ve görsel algı – temel sanat eğitimi, Sedir Yayınevi, Ankara
• Güngör İH (2016) Temel tasar, Patates Baskı Yayınevi, İstanbul
• Gürer L (1970) Temel dizayn’da görsel algı, İTÜ Teknik Okulu Yayınları, İstanbul
• Gürer G, Gürer L (2004) Temel tasarım, Birsen Yayınevi, İstanbul
• Işıngör M, Eti E, Aslıer M (1986) Resim-1, Türk Tarih Kurumu Basımevi Ankara.
• Odabaşı HA (2002) Grafikte temel tasarım, Yorum Sanat ve Yayıncılık, İstanbul.
• Öztuna HY (2007) Görsel iletişimde temel tasarım, Yorum Sanat ve Yayıncılık, İstanbul.
• Südor G (2000) Aynanın gerçeği: resim eğitimi ve sanatla karşılaşma, Cumhuriyet Kitap Kulübü Çağ Pazarlama, İstanbul.
• Url-1 www.freeimageslive.co.uk Erişim tarihi: 05.06.2020
• Url-2 http://www.tattoodonkey.com/ Erişim tarihi: 05.06.2020
• Url-3 http://www.arch.utah.edu/ Erişim tarihi: 05.06.2020
• Url-4 www.andiamo.com.tr Erişim tarihi: 05.06.2020
• Url-5 www.architectswanderlust.com/ Erişim tarihi: 05.06.2020