Aynı Dine İnanma Ekseninde İlahiyat Fakültesi Öğrenci/Mezun ve Akademisyenlerinin Suriyeli Mültecilere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 48, 255 - 280, 28.03.2023

Hatice Koç Kanca

https://doi.org/10.37697/eskiyeni.1227771

Öz

Bu araştırmada, ilahiyat fakültesi öğrenci, mezun ve akademisyenlerinin Suriyeli mültecilere yönelik tutumları inceleme konusu yapılmıştır. Araştırmada yüksek din öğretimi alan ilahiyat fakültesi öğrenci ve mezunları ile bu öğretimi veren akademisyenler, Suriyeli göçmenlerle aynı dine inanma ekseninde farkındalığı nispeten yüksek bir grup olarak özellikle tercih edilmiştir. Bu çerçevede ortak dinî mirasa dair farkındalığı olan ev sahibi ülke katılımcılarının Suriyeli göçmenleri tehdit olarak algılama, kabul etme ya da reddetme alt boyutlarındaki puanlarına bakılmıştır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinin genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli ile yapılandırılmış betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın evreni Türkiye genelinde rastgele olarak seçilen ilahiyat/İslami ilimler fakültesi öğrenci, mezun ve akademisyenlerinden oluşan toplam 425 kişidir. Çalışmada yarı yapılandırılmış anket formu ve “Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi aşamasında SPSS programı kullanılarak betimsel istatistik analizi, ikili karşılaştırmalarda bağımsız gruplar için t testi ve çoklu karşılaştırmalarda tek yönlü varyans analizi (Anova), gruplar arası farklılığı ortaya koymak için post-hoc testi ve değişkenler arası ilişkiyi ortaya koymak için korelasyonel analizler kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, İlahiyat Fakültesi, Suriyeli Mülteci, Tutum Ölçeği, Dindarlık

Examination of the Attitudes of Students/Graduates and Academicians of the Faculty of Theology Towards Syrian Refugees on the Axis of Belief in the Same Religion

Öz

This research aims to examine the attitudes of students, graduates and academicians of the Faculty of Theology towards Syrian refugees. In the research, especially through the students and graduates of the faculty of theology who receive religious education and academicians who provide religious education, we especially preferred a group with a relatively high awareness on the axis of believing in the same religion as Syrian immigrants. In this context, we examined the scores of the host country people, who are aware of the common religious heritage, in the sub-dimensions of perceiving, accepting or rejecting Syrian migrants as a threat. The research is a descriptive study structured with the relational screening model from the general screening models of quantitative research methods. The universe of the study is a total of 425 students consisting of randomly selected theology/islamic sciences faculty students, graduates and academicians throughout Turkey, especially in Ankara, Rize and Samsun provinces. In the study, we used a semi-structured questionnaire form and “Local People’s Attitude Scale towards Syrians”. During the analysis of the data, we used descriptive statistical analysis using SPSS program, t test for independent groups in binary comparisons, one-way analysis of variance in multiple comparisons (Anova), post-hoc test to reveal the difference between groups and correlational analyses to reveal the relationship between variables.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Faculty of Theology, Syrian Refugee, Attitude Scale

Kaynakça

• Akyürek, Süleyman (ed.). Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul: İSAV Yayınları, 2015.
• Altun, Veysel Karani. “Din Eğitimi Bağlamında Üniversite Öğrencilerinin Dindarlık Algı Düzeyleri Üzerine Bir İnceleme (İnönü Üniversitesi Örneği)”. İnönü University International Journal of Social Sciences 9/1 (2020), 115-131.
• Ayten, Ali. “The Relationship Between Helping Behaviors, Religiosity and Life Satisfaction: A Case Study on Turkish Muslims”. Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 3/2 (Güz 2017), 7-25.
• Az, Mehmet Sait - Acar, Muhammet Cevat. “Dindarlık ile Özgecilik Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri ile Yapılan Bir Araştırma”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/1 (Haziran 2020), 742-773.
• Bandur, Patrik. “Perceptions on Syrian Refugees in Turkey, Short Analysis of a Survey Identifiying Differences and Similarities Between Two Groups of Turkish Voters”. Antakiyat 3/1 (Haziran 2020), 67-91.
• Büyüköztürk, Şener. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2014.
• Cafoğlu, Zuhal - Akar, Ömer “Üniversitelerde Ahlaki Değerlerin Davranışa Yansımasının Oluşturduğu Örgüt İkliminin Algılanması”. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu. ed. Recep Kaymakcan. İstanbul: Dem Yayınları, 2007.
• Dinçer, Osman Bahadır vd. Turkey and Syrian Refugees: The Limits of Hospitality. International Strategic Research Organization. USAK, 2013.
• Dollinger, Stephen J. “Religious Identity: An Autophotographic Study”. International Journal for the Psychology of Religion 11 (2001),71-92. 71-92. https://doi.org/10.1207/S15327582IJPR1102_01
• Erkan, Erol. “Suriyeli Göçmenler ve Dini Hayat: Uyum, Karşılaşma, Benzeşme Gaziantep Örneği”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/2 (2016), 51-92.
• Gökalp Aras, Nefise Ela - Şahin Mencutek, Zeynep. “The International Migration and Foreign Policy Nexus: the Case of Syrian Refugee Crisis and Turkey”. Migration Letters 12/3 (2015), 193-208. https://doi.org/10.33182/ml.v12i3.274
• Gölcü, Abdulkadir - Dağlı, Ayşe Nur. “Haber Söyleminde ’Öteki’yi Aramak: Suriyeli Mülteciler Örneği”. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 28 (2017), 11-38. https://doi.org/10.31123/akil.437410
• Günör, Recep Batu. Modern Ahlak Felsefesinde Özgecilik. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2014.
• Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
• Hökelekli, Hayati. “Dini Kişiliğin Kuruluşunda İradenin Rolü”. Diyanet Dergisi 19/2 (1985), 16-28.
• Kesen Kurçak, Ayşe. Türk Toplumunda Suriyeli Göçmenleri Kabul ve Uyumda Dindarlığın Rolü (Gaziantep Örneği). Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• Kızılgeçit, Muhammet. Din Psikolojisinin 100’ü. Ankara: OTTO Yayıncılık, 2017.
• Lau, Sing. “Religious Schema and Values”. International Journal of Psychology 24 (1989),137-156. https://doi.org/10.1080/00207594.1989.10600039
• Makovsky, Alan. Turkey’s Refugee Dilemma: Tiptoeing Toward Integration. CAP, 2019.https://www.americanprogress.org/wp-content/uploads/sites/2/2019/03/Turkeys-Refugee-Dilemma1.pdf
• Mehmedoğlu, Ali Ulvi. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Dindarlık-Değer İlişkisi (M.Ü İlahiyat Fakültesi Örneği)”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30/1 (2006), 133-167.
• Özden, Şenay. Syrian Refugees in Turkey. MPC, 2013. https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/29455/MPC-RR-2013%2005.pdf
• Parmaksızoğlu, İsmet. Türkiye’de Din Eğitimi. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 1966.
• Sezen, Yümni. Sosyoloji Açısından Din: Dinin Sosyal Müesseseler Üzerindeki Tesirleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1998.
• Sirkeci, İbrahim. “Bir Güvensizlik Ülkesi Olarak Türkiye’nin Mültecileri, Suriyeliler ve Türk Mülteciler”. Göç Dergisi 4/1 (2017), 21-40.
• Şallı, Ayşe. “’Kriz’den ’Uyum’a Türkiye’deki Suriyeli Göçmenler ve Sosyo-Kültürel Boyutları Bağlamında Din”. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19 (2022), 24-45. https://doi.org/10.34085/buifd.1062625
• Şimşek, Doğuş. “Mülteci Entegrasyonu, Göç Politikaları ve Sosyal Sınıf: Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler Örneği”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 40/2 (2018), 367-392. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.446153
• Tanrıverdi, Abdullah-Ulu, Mustafa. “Geçici Koruma Altına Alınan Suriyelilerde Göç, Kültürleşme/ Kültürel Uyum ve Din İlişkisi: Kayseri Örneği”. Bilimname 3 (2020), 169-212. https://doi.org/10.28949/bilimname.776819
• Ümmet, Durmuş. Üniversite Öğrencilerinde Özgecilik Davranışının Transaksiyonel Analiz Ego durumları ve Yaşam Doyumu Bağlamında İncelenmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2012.
• Ünal, Serdar. “Türkiye’nin Beklenmedik Konukları: ‘Öteki’ Bağlamında Yabancı Göçmen ve Mülteci Deneyimi”. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks 6/3 (2014), 65-89.
• Yiğit, Ahmet. Öğrenci ve Öğretim Elemanlarının Görüşlerine Göre İlahiyat Lisans Programının Amaçlarının Değerlendirilmesi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Yiğit Özüdoğru, Hülya vd. “Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 40/2 (2018), 115-140.
• https://doi.org/10.21560/spcd.v18i39974.446546
• Yiğit Özüdoğru, Hülya - Kan, Adnan. “Examining The People’s Attitude Towards Syrians According to Levels of Communication and Relationship”. International Journal of Geography and Geography Education 42 (2020), 244-262.
• Yıldırımalp, Sinem vd. “Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma”. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi 2 (2017), 107-126.