Kilis 7 Aralık Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğrencilerinin “Aile” Kavramına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 214 - 234, 15.03.2022

Nedim Öz

https://doi.org/10.51702/esoguifd.1027886

Cited By: 1

Öz

 Toplum ailelerden oluşmaktadır. Bu yüzden ailedeki ilişkilerin bilinmesi toplumun tanınması açısından önem taşıdığı gibi, değişimin yaşandığı günümüzde yeni nesillerin aile anlayışını bilmek açısından da önemlidir. Bu araştırma, değişen şartlar karşısında, öğrencilerin “aile”ye yönelik anlayışlarını metaforlar yoluyla ortaya çıkarmak amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden, olgubilim deseninde tasarlanmıştır. Araştırma 2020-2021 öğretim yılında öğrenim gören ve tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 293 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Google formlar aracılığıyla toplanmıştır. Formda, çalışmayla ilgili detaylı açıklamalara yer verilip “Aile…. gibidir. Çünkü …” şeklinde açık uçlu tek bir soru ile katılımcılardan aile ile ilgili metafor üretmeleri istenmiştir. Uzman görüşüne başvurularak üretilen metaforlar değerlendirilmiş ve 60 form metafor üretilmediği gerekçesiyle elenmiştir. Kalan 233 metafor ortak özellikleri yönünden gruplandırılmış ve uzmanlarca oluşturulan on sekiz kavramsal tema altında toplanmıştır. Değerlendirmeler sonucunda öğrencilerin aile kavramını çoğunlukla güneş, ağaç olarak tasvir ettikleri görülmüştür. Bu sonuç literatürdeki diğer çalışmaların verileriyle örtüşürken, diğer bir dikkat çekici sonuç ise katılımcıların aile kavramına yönelik ürettikleri kavramsal temaların genellikle olumlu olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Sosyoloji, Aile, Metafor, Olgubilim, Katılımcı.

Examination of Metaphorical Perceptions of Kilis 7 Aralık University Islamic Sciences Faculty Students Towards The Concept of “Family”

Öz

The community consists of families. Therefore, it matters that to know in family relationships in terms of to know the community. At the same time, it also matters in terms of knowing the family understanding of rising generations in today’s world of change. This research, in the face of changing conditions, has been created by the phenomenology pattern among the qualitative research methods to find out by metaphors students' understanding of the concept "family". The research has been conducted with 293 students studying in the 2020-2021 education term who are chosen by the random sampling method. The data has been obtained by Google Forms. Detailed explanations are included in the form; The participants were asked to create metaphors about the concept “family” with a single open-ended question such as “The family is like…, because…”. The metaphors created were evaluated by taking expert opinion and 60 forms were eliminated because no metaphors were created. The remaining 233 metaphors have been grouped in terms of common features and classified under eight conceptual themes created by experts. It has been seen that the students frequently described the family as the sun and tree as a consequence of the assessments. While this result coincides with the data of other studies in the literature, another noteworthy point is the conceptual themes created by the participants for the concept “family” are generally positive.

Anahtar Kelimeler

Sociology, Family, Metaphor, Phenomenology, Participants

Kaynakça

• Abay, Ali Rıza - Demir Atila, Sevim. “Belli Parametrelere Göre Kuşaklararası Sosyal Değişme (Aile Değerleri Üzerine Bir Karşılaştırma)”. Akademik İncelemeler Dergisi, 9/1 (Nisan 2014), 125-151.
• Akalın, Şükrü Halûk vd. “Mecaz”. Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları, 2011.
• Aristoteles. Retorik. çev. Mehmet H. Doğan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006.
• Aydın, Mustafa. Kurumlar Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap, 2013.
• Baltacı, Ali. “Nitel Veri Analizinde Miles-Huberman Modeli”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED). 3/1 (2017), 1-15.
• Baltacı, Önder. “Evli Bireylerin “Aile” Ve “Evlilik” Kavramlarına Yönelik Metaforik Algılarının Bağlanma Stillerine Göre Değerlendirilmesi”. International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 6, Issue: 21 (December 2015), 223-243.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları, 2014.
• Çetin Semerci. “Program Geliştirme” Kavramına İlişkin Metaforlarla Yeni İlköğretim Programlarına Farklı Bir Bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2007), 85-104.
• Demir, Ömer - Acar, Mustafa. Sosyal Bilimler Sözlüğü. İstanbul: Ağaç Yay, 1992.
• Dikeçligil, F. Beylü. “Aileye Dair Kabullerin Ezber Bozumu”. Aile Sosyolojisi Yazıları. ed. Mustafa Aydın. 13-50. İstanbul: Açılım Kitap, 2014.
• Dündar, Özge Zeybekoğlu. “Değişen ve Değiş(e)meyen Yönleriyle Aile: Yapısı, Türleri, İşlevleri”. Değişen Toplumda Değişen Aile Sosyolojik Tartışmalar. ed. Nurşen Adak. 39-64. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2018.
• Erdoğan, Emre - Uyan-Semerci Pınar. Toplumsal Araştırma Yöntemleri İçin Bir Rehber: Gereklilikler, Sınırlılıklar ve İncelikler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2021.
• Güneş, Asiye. “Bireylerin Ebeveynlik Olgusuna İlişkin Algıları: Bir Metafor Çalışması”. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi 6/2 (Güz 2020), 289-330.
• Güneş, Aysun - Fırat, Mehmet. “Açık ve Uzaktan Öğrenmede Metafor Analizi Araştırmaları”. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi. 2/3. ( 2016), 115-129.
• Özyıldırım, Işıl-Yarar, Emine. Türkçe Metinlerde Aile Metaforu. ed. Işıl Özyıldırım vd. 40.Yıl Yazıları 1972- 2012 (Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2013), 253-268.
• Sağlam, Halil İbrahim. Bir Değer ve Eğitim Merkezi Olarak Aile. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
• Turan, Feryal. “Aile ve Değişme”. Aile Sosyolojisi. ed. Aytül Kasapoğlu - Nadide Karkıner. 237-253 Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2011.
• Yıldırım, Ahmet - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
• Yılmaz, Sinan. Türkiye’de Ailenin Dönüşümü. Ankara: Divan Kitap, 2012.
• https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=106870282 (Erişim tarihi16.11. 2021)