FARKLI TÜRDE LİSELERE DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGILARI İLE SOSYAL KARŞILAŞTIRMA DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, , 680 - 691, 01.04.2020

Aygen Çakmak , Seda Sakarya

https://doi.org/10.17755/esosder.582927

Cited By: 7

Öz

Bu araştırmanın amacı, farklı türde
liselere devam eden öğrencilerin sosyal görünüş kaygısı ile sosyal karşılaştırma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve
bazı değişkenlerin sosyal görünüş
kaygısı ve sosyal karşılaştırma puanlarında farklılık oluşturup oluşturmadığının
belirlenmesidir. Araştırma Kırıkkale ilinde rastgele örnekleme yöntemi ile
seçilen 2017-2018 eğitim-öğretim yılında farklı türde liselere devam eden
(n=430) öğrenciler ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan öğrencilerin
sosyo-demografik özellikleri hakkında bilgi almak amacıyla Genel Bilgi Formu, Hart vd. (2008) tarafından geliştirilen Türkçeye
uyarlaması Doğan (2010) tarafından yapılmış Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği ve Şahin, Durak ve
Şahin (1993) tarafından geliştirilen Sosyal Karşılaştırma Ölçeği ile  toplanmıştır. Veriler; t-testi, Varyans
analizi ve Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Katsayısı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; Mesleki ve
Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinin sosyal görünüş kaygılarının diğer türde
liselere devam eden  öğrencilere göre
anlamlı derecede yüksek olduğu, gelir durumunun sosyal görünüş kaygısı
puanlarında anlamlı bir farklılık yarattığı ayrıca sosyal görünüş kaygısı ile sosyal
karşılaştırma puanları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu
saptanmıştır. Ancak sosyal karşılaştırma puanlarında ise lise türü, sınıf ve
cinsiyet değişkeninin anlamlı bir farklılık oluşturmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal görünüş kaygısı, sosyal karşılaştırma

Kaynakça

• Amil, O. & Bozgeyikli, H. (2015). Türk üniversite gençliğinin sosyal görünüş kaygısı ve yalnızlık ilişkisinin incelenmesi. Journal of Studies in Social Sciences, 11(1), 68–96. Ataş, M.B. (2018). Ergenlerde akıllı telefon bağımlılığı ve sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (9. baskı).Pegem Yayınları, Ankara.Çetin, B. (2010). Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Education and Science, 35(156), 205–216.
• Çetinkaya,B., Gülaçtı,F. & Çiftci, Z. (2019). Lise öğrencilerinin sosyal görünüş kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 10(17), ISSN:2528-9527, E-ISSN : 2528-9535.
• Dinç Altun, M. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları. Yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.Doğan, T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 151-159.
• Ekşi, H., Kardaş, S. & İnci, O. (2018). Üniversite öğrencilerinin ana baba bağlanma düzeyleri ve sosyal görünüş kaygılarının sahte benlik algılarını yordayıcılığı. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6(STEMES’18);155-163.
• Erözkan,A.(2004). Lise öğrencilerinin sosyal karşılaştırma ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2004 Sayı 13, 1-18.
• Gül, E.(2016). Ergenlerde sosyal görünüş kaygısı ve sosyal karşılaştırmanın fonksiyonel olmayan tutum ve bilişsel çarpıtmalarla ilişkisi. Yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gümüş AE. (2000). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve beden imgelerinden doyum sosyal kaygı düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33 (1), 99-108.
• Hart, T. A., Flora, D. B., Palyo, S. A., Fresco, D. M., Holle, C., & Heimberg, R. C. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment,15, 48-59.
• İzgiç, F., Akyüz, G., Doğan, O. & Kuğu, N. (2000). Üniversite öğrencilerinde sosyal fobi yaygınlığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1(4), 207-214.
• Karasakal N.K. & Aksu B. (2014). Meslek yüksekokulu teknik ve sosyal program öğrencilerinin sosyal karşılaştırılması sonucu girişimci kişilik eğilimlerini ortaya koymaya yönelik bir alan araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi;6(2): 102-116.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (14. Baskı). Nobel Yayınları, Ankara.
• Kılıç, M. (2015). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kılıç, M. & Karakuş, Ö. (2016). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 3837-3852. doi:10.14687/jhs.v13i3.4054.
• Öksüz, Y. (2012). Üniversite öğrencilerinin özerklik düzeyleri ile vücut algıları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 69-77.
• Özcan, H., Subaşı, B., Budak, B., Çelik, M., Gürel, Ş.C. & Yıldız, M. (2013). Ergenlik ve genç yetişkinlik dönemindeki kadınlarda benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı, depresyon ve anksiyete ilişkisi. Journal of Mood Disorders,3(3), 107-113.
• Özge Işıkol, F. (2013). İlköğretim 2. kademe öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Üsküdar ilçesi örneği). Yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Soylu,Y., Atik, F. & Öçalan,M. (2017). Ergenlerin sosyal görünüş kaygısı düzeylerinin incelenmesi (Kırıkkale İli Örneği). Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, SI (1), 38-45, E-ISSN:2148-905X.
• Şahin, N. H., Durak, A. & Şahin, N. (1993). Sosyal Karşılaştırma Ölçeği: Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme. Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara.Şahin, E. (2012). Bazı değişkenlere göre ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygıları ve sosyal görünüş kaygıları. Yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Şahin, D.(2018). Orta öğretim kurumlarına devam eden 14-18 yaş arası ergenlerin anne baba tutumları ve öz anlayışlarının sosyal görünüş kaygılarına etkisi. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.)Pearson, Boston.
• Taylor, S.E., Peplau, L.A. & Sears, D.O. (2007). Sosyal Psikoloji, (Çev., A. Dönmez), İmge Kitabevi, Ankara.
• Teközel, M.İ. (2007). Sosyal karşılaştırma süreçlerinde gerçekçi ve kurgusal karşılaştırma enformasyonu kullanma eğilimlerinin incelenmesi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Psikoloji Anabilim Dalı, İzmir.
• Yılmaz, F.(2010). Ortaöğretim öğrencilerinde sosyal karşılaştırma ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişki. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Yüceant, M. (2013). Beden eğitimi öğretmen adaylarının sosyal görünüş kaygı düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi, Aksaray.