ÖĞRETMENLERİN MOBBİNG ALGISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 15 Sayı: 56, 0 - 0, 25.01.2016

Esra Nur Akpınar

https://doi.org/10.17755/esosder.90041

Cited By: 1

Öz

Öz

Bu çalışmanın amacı, eğitim sektörü çalışanları olan öğretmenlerin mobbing algılarını çeşitli değişkenler açısından değerlendirmektir. Çalışma, Diyarbakır il merkezinde bulunan liselerde 2015-2016 Öğretim Yılında görev yapan 128 öğretmen üzerinde yürütülmüştür. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen “Öğretmenlerin Mobbing Algısı Ölçeği” ile elde edilmiştir. Metodolojiye uygun olarak geliştirilen ölçek, dört alt boyuttan oluşmaktadır. Bu boyutlar; Mobbingin İş Performansına Etkileri, Öğretmenler Tarafından Algılanan Mobbing, Mobbingle Mücadele ve Kurbanın Özellikleri şeklindedir.Çalışmada, verilerin analizinde “t” testi ve varyans analizi kullanılmıştır.

Çalışmada ulaşılan sonuçlar şöyledir: Cinsiyete göre, erkek öğretmenler, kadınlara göre mobbingle daha etkili mücadele etmektedirler. Öğrenim durumuna göre, yüksek lisans mezunu öğretmenler, mobbinge daha fazlamaruzdurlar. Öğretmenlerin mobbinge ilişkin algı puanları branşa göre anlamlı şekilde farklılaşmamaktadır. Kadın müdür yönetimindeki okulda görev yapan öğretmenlerin, mobbingle mücadele alt boyutuna ilişkin puanları, erkek müdür yönetimindeki okulda görev yapan öğretmenlere göre anlamlı şekilde yüksektir. Medeni duruma göre bekar öğretmenler, evli olanlara göre daha fazla mobbing algısına sahiptirler. Kıdem değişkenine göre, kıdemli öğretmenlerin Kurbanın Özelliklerialt boyutuna ilişkin puanları, düşük kıdeme sahip öğretmenlere göre anlamlı şekilde yüksektir.

Anahtar Kelimeler: Mobbing, İş performansı, Eğitimde mobbing,Öğretmen algısı, İşyerinde yıldırma, İşyerinde psikolojik taciz.

Kaynakça

• Acar, A. B. ve Dündar, G. (2008). İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (Mobbing) Maruz Kalma Sıklığı İle Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2), 111-120.
• Altunay,E., Oral, G. ve Yalçınkaya, M. (2014). Eğitim Kurumlarında Mobbing Uygulamalarına İlişkin Nitel Bir Araştırma. Sakarya University Journal of Education, 4 (1), 62-80.
• Ayan, S. ve Şahbudak, E. (2012). Üniversitelerde Asistanlara Yönelik Psikolojik Taciz: Gazi, Kocaeli ve Cumhuriyet Üniversitesi Örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi,4(1), 297-310.
• Ayaz, D. Ö. (2013). Akademik Ortamda Mobbing: Yakın Doğu Üniversitesi Üzerine Bir Alan Araştırması. Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynakları Yönetimi Yüksek Lisans Programı.
• Çivilidağ, A. (2011). Üniversitelerdeki Öğretim Elemanlarinin Psikolojik Taciz (Mobbing), İş Doyumu ve Algılanan Sosyal Destek Düzeyleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Çobanoğlu, Ş. (2005): Mobbing ve Başa Çıkma Yöntemleri. İstanbul: Timaş Yayıncılık
• Deniz, D. ve Ünsal, P. (2010). İşyerinde Yıldırmaya Uğramada Dışadönük ve Nevrotik Kişilik Yapıları ile Cinsiyetin Rolü. İŞ, GÜÇ" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi,12 (01),31-44.
• Ertürk, A. (2013).Yıldırma Davranışları, Nedenleri ve Sonuçları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 146 – 169.
• Hacıcaferoğlu, S. (2013). Ortaöğretimde Çalışan Branş Öğretmenlerinin Yıldırma (Mobing) Davranışlarına Uğrama Düzeyleri İle Demografik Özelikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 111-127.
• İlhan, Ü. (2010). İşyerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Tarihsel Arka Planı ve Türk Hukuk Sisteminde Yeri. Ege Akademik Bakış,10 (4), 1175 – 1186.
• Karcıoğlu, F. ve Akbaş, S. (2010). İşyerinde Psikolojik Şiddet ve İş Tatmini İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (3), 139-161.
• Mizrahi, R. (2013). Çalışma Hayatında Mobbing İle Mücadele Yöntemleri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5 (2), 443-452.
• Özkaya, M. O., Yakın, V. ve Ekinci, T. (2008). Stres Düzeylerinin Çalısanların İş Doyumu Üzerine Etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Çalısanları Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi,15 (1), 163-179.
• Ocak, S. (2008). Öğretmenlerin Duygusal Taciz (Mobbing)’e İlişkin Algıları (Edirne İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Edirne Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özmete, E. (2011).İş Yaşamında Mobbing (Psikolojik Yıldırma) Gerçeği ve İnsan Hakları. Anahtar, 40-45.
• Özyer, K. ve Orhan, U. (2012). Akademisyenlere Uygulanan Psikolojik Tacize Yönelik Ampirik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış 12 (4),211-518.
• Palaz, S., Özkan, S., Sarı, N., Göze, F., Şahin, N. ve Akkurt, Ö. (2008). İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Davranışları Üzerine Bir Araştırma; Bandirma Örneği. İş,Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi,10 (4), 41-58.
• Soysal, A., İnal, G. Ve Gül, Z. (2014). Yıldırma (Mobbing) Davranışı: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14 (27), 149-171.
• Şenerkal, R. ve Çorbacıoğlu, S. (2015). Akademik Personelin Algıladıği Psikolojik Taciz Davranışlari İle İş Performansı, Psikolojik ve Fizyolojik Sağlik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 107-135.
• Tetik, S. (2010). Mobbing Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 12 (18), 81-89.
• Tınaz, P. (2006). Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz. Çalışma ve Toplum, 3, 11-22.
• Tınaz, P., Gök, S. ve Karatuna, I. (2013). Sosyal Güvenlik Kurumu Çalışanlarının İşyerinde Psikolojik Taciz Algıları: Yaygınlık, Türler, Nedenler ve Bireysel Mücadele Yöntemleri. Çalışma İlişkileri Dergisi, 4 (1), 39-53.
• Turhan, M. K. (2013). Kamu Görevlileri Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Korunma Yolları. TBB Dergisi, 105, 89-128.
• Yavuz, H. (2007). Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Şiddet) Algısını Etkileyen Faktörler: SDÜ Tıp Fakültesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı.
• Yücetürk, E. E. (2012). İşyerlerindeki Yıldırma Eylemlerini Önlenmede Sendikaların Rolü: Nitel Bir Araştırma. Çalışma ve Toplum, 4,41-72.