TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERİN KADIN ARAŞTIRMALARI MERKEZLERİ PROFİLİ ARAŞTIRMASI

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 68, 1527 - 1547, 24.10.2018

Gökhan Savaş , Senem Ertan , Fatma Yol

https://doi.org/10.17755/esosder.390995

Cited By: 3

Öz

Establishment of women's studies units in the academia
was encouraged first time in the world with the 1995 Beijing Declaration. Those
units started to be supported in Turkey particularly after the 2000s and as of
February 2018, 85 universities have established women's studies centers.
There are no studies examining the current status of these university research
centers on issues such as activities, facilities and operations, from their own
perspective. This study aims to fill this gap in the literature in Turkey by
revealing the overall profile of the women's research centers of
universities.  In this study using applied
quantitative research methods, the research areas of university women research
centers’ directors, center’s activities, opportunities, education programs,
problems and possible solutions were investigated.  A questionnaire consisting of 22 questions
was sent to 85 women's studies center in Turkey via e-mail and 57 of these centers
participated in the study. One of the main conclusions of this study is that a significant
number of the women studies centers's directors are not experts in the fields
of women and gender studies. In addition, many of the centers are not active
enough and the main activity areas only include conferences, seminars for
raising awareness and organizing social cultural events. A small portion of the
centers carries out academic and non-academic projects as well as graduate
education programs and other educational activities. Besides, the majority of
women's studies centers experience financial difficulties.  

Anahtar Kelimeler

Higher education, women research centers, gender, woman

TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERİN KADIN ARAŞTIRMA MERKEZLERİ PROFİLİ ARAŞTIRMASI

Öz

Dünya’da ilk defa, 1995 yılında
yapılan Pekin Deklarasyonu ile teşvik edilmeye başlanan akademide kadın
çalışmaları birimlerinin Türkiye’de desteklenmeye başlanması daha çok 2000’li
yılları bulmuştur. Türkiye’de üniversite kadın araştırma merkezlerinin
kurumsallaşması yönündeki ilk adım 1989 yılında İstanbul Üniversitesi’nde
atılmış; ancak sonrasında 2000’li yıllara kadar ağır bir ilerleme göstermiştir.
2000’li yılların başından itibaren Türkiye’de toplumsal hayatta kadın erkek
eşitliğini sağlamayı ve cinsiyete dayalı ayrımcılığı önlemeyi amaçlayan birçok
düzenleme yapılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda üniversitelerin kadın araştırma
merkezlerinin açılması da teşvik edilmiş ve 2018 yılı Şubat ayı itibariyle 85
Üniversite’de kadın araştırmaları merkezi kurulmuştur. Bu merkezler gerçekleştirdikleri
etkinlikler ve akademik çalışmalarla kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmaları
konularına çeşitli ölçülerde katkılar sağlamaktadırlar. Ancak mevcut
literatürde üniversite kadın araştırma merkezleri hakkında yeterli yazılı veri
bulunmamaktadır. Merkezler hakkında detaylı bilgiye ulaşmak adına bu çalışmada,
üniversite kadın araştırma merkezlerinin ve müdürlerinin çalışma alanları,
etkinlikleri, kendilerine sağlanan imkânlar, verdikleri eğitim programları ve
bu merkezlerin sorunları ve çözüm önerileri gibi bilgileri sorgulayan 22
sorudan oluşan bir anket formu e-posta aracılığı ile Türkiye’deki bütün kadın
araştırma merkezlerine gönderilmiştir. Bu çalışmada üniversite kadın araştırma
merkezlerinden 57’sinin katılımıyla doğrudan elde edilen bulgulardan yola çıkılarak
merkezlerin profilleri analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kadın araştırma merkezleri, yükseköğretim, toplumsal cinsiyet

Kaynakça

• Alptekin, D. (2011). “Sokaktan Akademiye: Kadın Hareketinin Kurumsallaşma Süreci” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (26), 33-43.
• Balcı, E. (2016). “Üniversitelerin Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezleri”, Turkiye Klinikleri J PublicHealth-Special Topics,;2(2), 52-68.
• Çilingiroğlu, N. (2001), “Türkiye’de Akademik Düzeyde Kadına Yönelik Kurumsallaşma”, Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni, 20 (2).
• Eroğlu, K. (2004), “Kadın Kuruluşları İçinde Üniversite Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezlerinin Yeri ve Önemi”, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2), 23-31.
• ETCEP, (2015). Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Projesi, Retrieved from http://etcep.meb.gov.tr
• Global Gender Gap Index (2016), Retrieved from http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2017.pdf
• Özvarış Ş., Akın A. (2003) “Üniversitelerin Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezleri”, Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara.http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/universitelerin_kadin_sorunlari.pdf
• UN Gender Inequality Index (2017). Retrieved from http://hdr.undp.org/en/composite/GII
• YÖK (2015) http://www.yok.gov.tr/documents/10279/22712333/YOK_Tutum_belgesi.pdf/