POLİTİK ÖZ YETERLİK VE YAŞAM BAĞLILIĞI: SİYASİ PARTİ TEŞKİLATLARINDA GÖREV ALAN BİREYLER ÜZERİNDE BİR İNCELEME

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 69, 1 - 12, 15.01.2019

Ayça Ferda Kansu

https://doi.org/10.17755/esosder.372508

Öz

Politik Psikoloji; Psikoloji
çalışmalarının siyaset bilimi ile kesişmesiyle ortaya çıkmış, genç ve disiplinlerarası
bir alandır. Bu çalışmanın temel amacı ise yaşam bağlılığı ve yaşam doyumu gibi
psikolojik kavramların; siyasette rol alan 
bireylerin öz yeterlik algılarıyla bir bağının olup olmadığının
incelenmesidir.

Araştırma 18-70 yaş aralığındaki,
98’i kadın ve 176'sı erkek
toplam 274 kişi üzerinde; Bilgi Toplama
Formu, Algılanan Politik Öz-yeterlik Ölçeği ve Yaşam Bağlılığı Ölçeği
kullanılmak suretiyle 2016 yılında İstanbul ve Ankara illerinde
gerçekleştirilmiştir. Kullanılan ölçme aracıyla elde edilen verilerde,
alt amaçlara uygun istatistiksel tekniklerle analiz edilerek katılımcıların
politik öz-yeterlik ve yaşam bağlılığı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.
Cinsiyet ve medeni durum değişkenlerinin gerek yaşam bağlılığı gerekse
algılanan politik öz yeterlik düzeyi üzerinde anlamlı bir etkisinin
bulunmadığı, ancak katılımcıların yaşam bağlılığı düzeyleri açısından
eğitim durumlarına göre anlamlı bir farklılık olduğu gözlenmiştir. Bu sonuca göre ilkokul mezunu olan
katılımcıların yaşam bağlılığı düzeylerinin, lisansüstü mezunu olan
katılımcılardan düşük olduğu söylenebilir. Anlamlı fark gözlemlenen bir diğer
ölçüm ise katılımcıların politik özyeterlik düzeyleri açısından politikayla
ilgilenme süreleri kapsamındadır. Bu
sonuca göre politikayla ilgilenme
süreleri 0-2 yıl olan katılımcıların politik öz-yeterlik düzeylerinin, politikayla ilgilenme süreleri 6-10 yıl olan
katılımcılardan düşük olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

: öz yeterlik, yaşam bağlılığı, politik psikoloji, siyaset

Kaynakça

• KAYNAKÇA Akın, A., Savcı, M., Akın, Ü., Özçelik, B. (2014). Algılanan Politik Öz-yeterlik Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. The Journal of International Social Research, 35(7) : 501-505.
• Aktaş, H., Şimşek, E. (2013), Poizitif psikoloji bağlamında Türk kültüründe yaşamın anlamı ve yaşam doyumunun analizi: Neşet Ertaş türküleri örneği. Türk Dünyası Araştırmaları, 207:389-420.
• Arkun, N. (1982). Psikolojide yeni çalışmalar XVIII. Milletlerarası psikoloji kongresi Moskova 1966. II.Baskı. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.
• Arslan, A. (2012). ilkögretim Ögrencilerinin Öz Yeterlik inancı kaynaklarının ögrenme ve Performansla ilgili ÖzYeterlik inancını Yordama Gücü. Bülent Ecevit Üniversitesi Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri. 12(3): 1907-1920.
• Bıkmaz, F.H. (2004), Sınıf Öğretmenlerinin Fen Öğretiminde Öz Yeterlilik İnancı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Milli Eğitim. Kış, 161: (03.03.2016’da internet erişimi).
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojiye Giriş. III.Basım. İzmir: İzmir KitaplığıYay.
• Bingöl, T.Y. (2015). Politik psikoloji (içinde, Güncel psikolojik kavramlar IV). ed. Ahmet Akın, Ankara: Nobel yayınları.
• Burger, J.M. (2006). Kişilik. İ.D.E.Sarıoğlu (çev.). I.Basım. İstanbul: Kaknüs Psikoloji Yay.(orjinal baskı yılı 2004).
• Craig, S.C., Niemi,R.G., Silver, G.E. (1990). Political efficacy and trust: A Report on the NES Pilot Study Items. Political Behavior. 12(3):289-314.
• Çaycı, B. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersi Öz-Yeterlik İnançları ile Kavram Başarıları Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 14(2):305-324
• Çevik, A. (2010). Politik Psikoloji. IV.Basım. Ankara: Dost Yay.
• Çubukçu, Z., Girmen, P. (2007). Öğretmen Adaylarının Sosyal Öz-yeterlik Algılarının Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2007, 8(1):58-74.
• Davison, G.C. , Neale, J.M. (2011). Anormal Psikolojisi. İ.Dağ (çev.). VII.Basım. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yay. (orjinal baskı tarihi 1998).
• Ersaydı, B.S.Ç. (2012, 2013). İnterdisipliner bir bilim olarak politik psikoloji ve kullanım alanları. 21.yüzyılda Sosyal Bilimler. 2: 39-62.
• Frankl, V.E., (2016). İnsanın anlam arayışı. S.Budak (çev.). XXVIII.Basım. İstanbul: Okuyanus Yay.
• Goroshit, M., Hen, M. (2014). Does Emotional Self-efficacy Predict Teachers' Self-efficacy and Empathy? Journal of Education and Training Studies . 2(3):26-32.
• Houghton, D.P. (2015). Siyaset Psikolojisi. H.İnanç ve D.Şekeroğlu (çev.). I.Basım. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yay.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• McKnight, P.E., Kashdan,T.B.(2009). Purpose in Life as a System That Creates and Sustains Health and Well-Being: An Integrative, Testable Theory. George Mason University. Review of General Psychology. 13(3): 242–251
• Mengüşoğlu, T. (1992). Felsefeye giriş. V.Basım. İstanbul: Remzi Yay.
• Özbay, Y., Palancı, M., Kandemir, M., Çakır, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının duygusal düzenleme, mizah, sosyal öz yeterlik ve başaçıkma davranışları ile yordanması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 10(2) : 325-345.
• Özmenteş, S. (2011). Müzik öğretimine yönelik öz yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği. Dünyadaki Eğitim ve Öğretim Çalışmaları Dergisi. 1(1): 30-36.
• Öztürk, A. (2014). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık programı 1.sımıf öğrencileriyle 4.sınıf öğrencilerinin psikolojik danışma öz-yeterlik inançları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.13(51): 255-272
• Pamukçu, B., Demir, A. (2013). Psikolojik Danışma Öz-Yeterlik Ölçeği Türkçe Formu’nun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 5 (40), 212-221.
• Plotnik, R. (2009). Psikolojiye giriş. T.Geniş (çev.). I.Basım. İstanbul: Kaknüs Yay.(orjinal baskı tarihi 2007).
• Raskauskas, J., Rubiano, S., Offen, I., Wayland,A.K. (2015). Do social self-efficacy and self- esteem moderate the relationship between peer victimization and academic performance? Cross Mark Soc Psychol Educ. 18:297–314.
• Satıcı, S.A., (2013). Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Anadolu Üniversitesi E.B.E.
• Scheier,M.F., Wrosch, C., Baum, A., Cohen, S., Martire,L.M., Matthews, K.A. , Richard Schulz, R., Zdaniuk, B. (2005). The Life Engagement Test: Assessing Purpose in Life. Journal of Behavioral Medicine. 29(3): 291-298.
• Schultz, D.P. , Schultz, S.E. (2007). Modern Psikoloji tarihi. Y.Aslay (çev.). I.Basım. İstanbul: Kaknüs Psikoloji Yay. (orjinal baskı tarihi 2004).
• Sears, D.O., Huddy,L., Jervis, R. (Ed.). (2003). Oxford handbook of political psychology. New York: Oxford University Press, Inc.
• Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, öğrenme ve öğretim (kuramdan uygulamaya). XXIV.Basım. Ankara: Yargı Yay.
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y.R., Fırat, N.Ş. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçları, Eğitsel Hedefleri, Üniversite Öğreniminden Beklentileri ve Memnuniyet Durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi.17(3): 429-452.
• Şeşen, H. (2010) , Kontrol odağı, genel öz yeterlik,iş tatmini ve örgüsel adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi: Ankara'da bulunan kamu kurumlarında bir araştırma. H.U. İktisadi ve İdari Bilimler Fakultesi Dergisi. 28 (2):195-220. Totan, T., İkiz, E., Rengin, K. (2010). Duygusal öz-yeterlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanarak tek ve dört faktörlü yapısının psikometrik özelliğinin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 28(2010): 71-95.
• Tuncer, M. , Tanaş, R. (2011). Eğitim fakültesi öğrencilerinin bilgisayar öz-yeterlik algılarının değerlendirilmesi . Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(6) : 222-232.
• Ugur, E., Akın, A. (2015). Yaşam Bağlılığı Ölçeği Türkçe Formu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 4(2): 424-432.
• Vecchione, M., Caprara, G.V., Caprara, M.G., Alessandri, G., Tabernero, C., González- Castro, J.L. (2014). The Perceived Political Self-Efficacy Scale–Short Form (PPSE-S): A Validation Study in Three Mediterranean Countries. Cross-Cultural Research. 48(4) : 368–384.
• Yalnız, A. (2014). Akademik Öz-yeterlik: olumlu ve olumsuz duygulanımın yordayıcı rolü. Eğitim ve Oğretim Araştırmaları Dergisi. 3(2): 95-101.
• Yaşar, M. R. (2007). Depresyonun kadınlaşması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17(2) : 251-281.
• Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen öz yeterlik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi www.esosder.org. 12(45): 088-104.