LİSE ÖĞRENCİLERİNİN DEMOKRASİ BİLİNCİNİN BAZI FAKTÖRLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 74, 710 - 723, 01.04.2020

Yunus Akan , Ahmet Akın

https://doi.org/10.17755/esosder.595261

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma;
ortaöğretimde okuyan öğrencilerin demokrasi bilincini değişik faktörlere göre
incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini rastgele yöntemiyle
seçilen 5 devlet lisesinin 249 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma
kapsamına alınan bu öğrencilere araştırmacı tarafından geliştirilen ölçek formu
uygulanmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış ve şu
sonuçlara ulaşılmıştır: Madde test korelasyon katsayısı 0,32-0,64 arasında
değişmektedir. İç tutarlık güvenirlik katsayısı 0,90 bulunmuştur. Ölçeğin
faktör yükleri 0,37 ile 0,69 arasında değişmektedir. Araştırma verileri
tamamlandıktan sonra verilerin analizi yapılmıştır. Analiz için tek yönlü
varyans analizi, tukey çoklu test ve anova yöntemleri kullanılmıştır.
İstatistiksel analizler sonucunda genel olarak cinsiyete, ailenin yaşadığı
yere, ekonomik seviyesine, öğrenim durumuna ve ebeveyn tutumlarına göre
demokrasi bilinci arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Öğrencilerin başarı
durumuna ve öğrencilerin okudukları okul türüne göre demokrasi bilinci
açısından anlamlı bir fark bulunmuştur. Demokrasi kavramının ayrılmaz bir
parçası olan insan hakları, vatandaşlık hak ve ödevleri konusunda okullarda öğrencilerin
daha fazla bilinçlendirilmesi gibi çeşitli önerilerde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Demokrasi Eğitimi, Demokratik Bilinç, Değerler Eğitimi, Öğrenciler

Kaynakça

• Atasoy, A. (1997). İlköğretim İkinci Kademede Demokrasi Eğitimi Ve İlköğretim İkinci Kademe Öğretmen Ve Öğrencilerinin Demokratik Tutum Ve Davranışlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Başaran, Z. (2006). Demokratik Yaşamın Gelişmesinde Sosyal Bilgiler Dersinin Rolü Ve Önemi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Biçer, B. (2007). Demokrasi Eğitimi Ve Okul Meclisleri Projesi İle Öğrencilerde Demokrasi Kültürü Kazanımlarının Ortaöğretim Öğretmenlerince Değerlendirilmesine Yönelik Bir Analiz (Kütahya Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kütahya.
• Büyükdüvenci, S. (1990). Demokrasi, eğitim ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 583-597.
• Carlson, S. C. (2005). Ethical Leadership: Influences Of Ethical Climate, Perceived Organizational Support, And Perceived Leader İntegrity. Unpublished Doctorate Thesis, Southeastern University, Nova.
• Çalık, D. (2002). İlköğretim Okullarında Demokrasi Eğitimi Üzerine Bir Araştırma (Manisa İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Demirsöz, S. E. (2010). Yaratıcı Dramanın Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları, Bilişüstü Farkındalıkları ve Duygusal Zekâ Yeterliliklerine Etkisi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Duman, T., ve Koç, G. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9.
• Kaldırım, E. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Demokrasi Algıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3).
• Garrison, W. H. (2003). Democraey, Experience And Education, Phi Delta Kapan. March, 2003. 525- 529.
• Gürbüz, R. (2011). Positive And Negative Reflections Of Maths Teaching Carried Out İn Learning Environment Designed Based On Multiple İntelligence Theory. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1195-1223.
• Hotaman, D. (2009). Bazı Kişisel Değişkenlerin Öğrencilerin Bağımsız, Bir Partnerle Ve Bir Grupla Çalışma Alışkanlıkları Üzerindeki Etkisinin Araştırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 528-546.
• Özpolat, A. (2004). Demokrasi Eğitimi Ve Okul Meclisleri Projesi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5,50.
• Sadık, F., ve Sarı, M. (2012). Çocuk Ve Demokrasi: İlköğretim Öğrencilerinin Demokrasi Algılarının Metaforlar Aracılığıyla İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 1(1).
• Şişman, M., ve Dönmez, H. G. (2010). Demokratik Bir Okul Kültürü İçin Yeterlilikler Çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(5).
• Yağcı, E. (1998). Demokrasi Ve Eğitim. Eğitim ve Bilim, 22(107).
• Yanardağ, A. (2000). Üniversite Gençliğinin Demokratik Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma (Selçuk Üniversitesi Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
• Yeşil, R. (2002). Okul Ve Ailede İnsan Hakları Ve Demokrasi Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.