DİYARBAKIR'IN TARİHİ SESLERİ Diyarbakır Suriçi Bölgesi'nde Akustik Mirasın Belgelenmesi ve Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 76, 2088 - 2099, 15.10.2020

Derya Çakır Aydın , Neslihan Dalkılıç , Felat Dursun , Berivan Özbudak Akça , Yahya Melikoğlu

https://doi.org/10.17755/esosder.560930

Öz

Günümüzde
kültürel miras algısı yalnızca somut kültür varlıklarıyla temsil edilmekten
çıkıp, somut olmayan kültür varlıklarını da içermeye başladığından akustik
mirasın önemi daha belirgin hale gelmiştir. Kentsel ve kültürel seslere olan
farkındalığı arttırmaya ve bu seslerin korunmasına yönelik uygulamalar ışığında
yürütülen bu çalışmada, Diyarbakır Suriçi Bölgesi’ni içeren Miras Alanındaki
akustik mirası oluşturan sembol seslerin tespiti, belgelenmesi ve dijital bir
ortamda paylaşılması amaçlanmıştır. Yapılan gözlemler, yürüyüşler ve
kullanıcılarla gerçekleştirilen görüşmeler ile Miras Alanı içerisinde yer alan
sembol sesler tespit edilmiştir. Sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli bir
aşama olan ses kaynaklarının belgelenmesi sürecinde, sembol sesler kaydedilerek
belgeleme işlemi gerçekleştirilmiştir. Sembol seslerin, kullanıcıların katkıda
bulunup geliştirebileceği dijital bir ortamda paylaşılmasının da hedeflendiği
bu çalışmada sembol sesler, Soundsslike dijital platformuna yüklenmiştir.
Çalışmanın devamında dijital arşivin genişletilmesi planlanmaktadır. Akustik
mirasın sürdürülebilirliği açısından, Diyarbakır Suriçi Bölgesini de içeren
Miras Alanına özgü, korunması öncelikli ses kaynaklarının belirlenmesi ve bu
seslerin yeni araştırmalarla kayıt altına alınması büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Diyarbakır Suriçi, akustik miras, işitsel peyzaj, sembol sesler

Kaynakça

• Almeida-Klein, S., & Pérez de Cuélla, J. (1996). Our Creative Diversity: Report of the World Commission on Culture and Development. Paris.
• Bekleyen, A. (1999). Eski Diyarbakır evlerinin sosyal ve kültürel açıdan incelenmesi: Fiziksel ve davranışsal konumlar. Doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Çakır Aydın, D., Uysal, E., & Akça, Y. B. Ö. (2017). Diyarbakır tarihi Suriçi bölgesi akustik mirasının değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 8(2), 255–266.
• Çakır Aydın, D., Uysal, E., & Özbudak Akça, Y. B. (2015). Sustainable soundscape : A field study in the historical Suriçi area of Diyarbakir. In 44th Inter-Noise Congress & Exposition on Noise Control Engineering.
• Çakır Aydın, D., Uysal, E., & Özbudak Akça, Y. B. (2017). DİYARBAKISuri̇çi̇Bölgesi̇ SembolSesleri̇ndeDeği̇şen Kullanici Algisi. 12. Ulusal Akustik Kongresi ve Sergisi, 14-15 Eylül 2017.
• Dokmeci Yorukoglu, P. N., & Kang, J. (2016). Analysing sound environment and architectural characteristics of libraries through indoor soundscape framework.
• Archives of Acoustics, 41(2), 203–212. https://doi.org/10.1515/aoa-2016-0020
• Lenzerini, F. (2011). Intangible Cultural Heritage: The Living Culture of Peoples. European Journal of International Law, 22(1), 101–120.
• Özçevik, A. (2012). İşitsel peyzaj–soundscape kavramı ile kentsel akustik konforun irdelenmesinde yeni bir yaklaşım. Doktora tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi. https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004
• Özçevik, A., & Yüksel Can, Z. (2013). İşitsel peyzaj kavramı ve kentsel akustik konfora katkısı. Mimarlık, (370), 73–77.
• Schafer, R. M. (1994). The soundscape: Our sonic environment and the tuning of the world. Vermont: Destiny. https://doi.org/10.2307/3345272
• UNESCO. (2015). Report of the Decisions Adopted by the World Heritage Committee at its 39th Session. WHC-15/39.COM/19, Bonn.
• UNESCO. (2018). What is Intangible Cultural Heritage? https://goo.gl/JGsE5R. (Erişim: 19-Haz-2018).
• Uzun, M. (2001). Dengbêjlerim. İstanbul: Gendaş Yayınları.
• Vecco, M. (2010). A Definition of Cultural Heritage: From the Tangible to the Intangible. Journal of Cultural Heritage, 11(3), 321–324.
• Yelmi, P., Kuşcu, H., & Yantaç, A. E. (2016). Towards a Sustainable Crowdsourced Sound Heritage Archive by Public Participation. In Proceedings of the 9th Nordic Conference on Human-Computer Interaction - NordiCHI ’16 (pp. 1–9). Gothenburg. https://doi.org/10.1145/2971485.2971492