INTELLECTUAL JOURNEYS OF LUCIAN OF SAMOSATA AND ERASMUS OF ROTTERDAM

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 80, 2117 - 2126, 01.10.2021

Samet Zenginoğlu

https://doi.org/10.17755/esosder.879064

Öz

SAMSATLI LUKİANOS İLE ROTTERDAMLI ERASMUS’UN DÜŞÜNSEL YOLCULUKLARI

Öz

Tarihsel perspektiften bugüne çeşitli konular ve aktörler ekseninde “düşünce” bir yolculuk güzergahına sahip olmuştur. Bu güzergahta yer alan düşünürler/filozoflar bazı dönemlerde bir önceki dönemi eleştirmiş, o döneme karşı çıkmış ve yeni bir yol inşa etmişlerdir. Bazı dönemlerde tamamen ya da küçük revizyonlarla benzer yolu takip etme yönünde bir tutum geliştirmişlerdir. Fakat hangi yöntem benimsenirse benimsensin yine de kendi doğal seyri içerisinde düşünce ve düşünme biçimleri yeni bir anlam kazanmıştır -anlamsızlığın anlamı da dahil olmak üzere. Bu çalışma, ilgili yolculuk ekseninde aralarında yaklaşık on üç yüz yıl bulunan iki düşünüre odaklanmaktadır: Samsatlı Lukianos ve Rotterdamlı Erasmus. Genel itibariyle karşılaştırma eksenli çalışmalarda zaman dilimi hassas bir faktör olsa da düşünce tarihi bağlamında zamanın sürekliliği sağlayan bir etken olduğu da görülmüştür. Nitekim bu süreklilik etkenini göz önünde bulundurmak suretiyle Lukianos ve Erasmus arasında dikkat çeken benzerliklerin olduğu müşahede edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Samsatlı Lukianos, Rotterdamlı Erasmus, Düşünce Tarihi

Kaynakça

• Akkuş, E. (2005). Desiderius Erasmus ve Martin Luther’in reform görüşlerinin Avrupa Kültürel birliği bağlamında değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
• Bacchi, E. (2019). Hercules, silenus and the fly: Lucian’s rhetorical paradoxes in Erasmus’ ethics. Philosophical Readings Online Journal of Philosophy, XI (2), 120-130.
• Binzet, A. C. (1988). Lukianos düşünceleri. Adam Sanat, 37, 20-25.
• Coleman, D. (2020). İspanya. (çev. M. Doğan). Reformasyon Dünyası. (ed. A Pettegree). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 384-396.
• Dalyan, M. G. (2020). Kommagene doğu ile batı arasında bir krallık. İstanbul: Kitabevi.
• Elton, G. R. (2012). Reformasyon Avrupası 1517-1559. (çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Erasmus. (2020). Tatlı gelir yaşamana savaş. (çev. Ş. Sunar). İstanbul: Can Yayınları.
• Erasmus. (2018a). Barışın şikâyeti. (çev. C. Yeşilçayır). İstanbul: Dedalus.
• Erasmus. (2018b). Deliliğe övgü. (çev. Y. Sivri). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Erasmus. (2000). Bir hıristiyan prensin eğitimi. (çev. T. Göbekçin). Ankara: Öteki Yayınevi.
• Erasmus. (1941). Deliliğe methiye. (çev. N. Hızır). İstanbul: Maarif Matbaası.
• Gölen, Z. (2018). Erasmus’un hıristiyanlık anlayışı ve İslam’a bakışı. Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Dinler Tarihi Bilim Dalı.
• Günyol, V. (1940). Büyük hümanist: Erasmus. Yücel Aylık Sanat ve Fikir Mecmuası, 66, 283-286.
• Huizinga, J. (2020). Erasmus ve reform çağı. (çev. O. Düz). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Köşker Üre, R. (2010). Yeni Avrupa’nın oluşumu ve Erasmus. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı.
• Loukianos. (2021a). Gerçek bir hikâye. (çev. E. Poyraz). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Loukianos. (2021b). Şölen/satılık filozoflar/astroloji. (çev. E. Poyraz). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• McConica, J. (2002). Erasmus. (çev. C. Atila). İstanbul: Altın Kitaplar.
• Ökten, K. H. (2003). Reformasyon dönemi siyasal ve dinsel düşünce tarihine giriş. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Peterson, A. (2018). Dialoguing with a satirist: the translations of Lucian by Desiderius Erasmus and Thomas More. International Journal of the Classical Tradition, 171-192.
• Rex, Richard. (2020). Hümanizm. (çev. M. Doğan). Reformasyon Dünyası. (ed. A Pettegree). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 82-109.
• Samsatlı Lukianos. (2019). Prometheus kafkaslar’da seçme diyaloglar. (der. ve çev. H. Erdemol). İstanbul: Alakarga Yayıncılık.
• Samsatlı Lukianos. (2017). Suriyenin tanrıçası. (çev. D. Demiralp). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Samsatlı Lukianos. (2016a). Tanrıların konuşmaları seçme yazılar, (çev. N. Ataç). İstanbul: Everest Yayınları.
• Samsatlı Lukianos. (2016b). Dalkavuknâme. (çev. V. Vuka). (haz. E. Yavuz). İstanbul: Büyüyenay Yayınları.
• Samsatlı Lukianos. (1949). Seçme yazılar I-II-III. (çev. N. Ataç). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Smith, P. (2020). Rönesans ve reform çağı. (çev. S. Çağlayan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• The works of Lucian of Samosata. (1905). (trans. H. W. Fowler and F. G. Fowler), Oxford: Oxford at the Clarendon Press.
• Thompson, C. R. (1939). The translations of Lucian by Erasmus and S. Thomas More. Revue belge de Philologie et d’Histoire, 18/4, 855-881
• Truman, C. (2020). Luther ve Almanya’da reformasyon. (çev. M. Doğan). Reformasyon Dünyası. (ed. A Pettegree). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 113-139.
• Uluslararası samsatlı Lukianus sempozyumu. (2008). (ed. Mustafa Çevik). Adıyaman: Adıyaman Üniversitesi.
• Uzun, N. (2020). Doğu’da ve batı’da hümanizm. İstanbul: Urzeni Yayınevi.
• Vahapoğlu, Z. (2014). Foucault, Derrida ve Erasmus’ta delilik. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Anabilim Dalı.
• Wooden, W. W. (1972). Thomas More and Lucian: a study in satiric influence and technique. Studies in English, 13 (8), 43-57.
• Yalazı, E. (2007). Lukianos’un eserlerinde toplumsal hiciv. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Anabilim Dalı.
• Zweig, S. (1987). Rotterdam’lı Erasmus’un zaferi ve trajedisi. (çev. A. Cemal). İstanbul: Bilim Felsefe Sanat Yayınları.