PANDEMİ DÖNEMİNDE ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENLERİNİN UZAKTAN EĞİTİME BAKIŞI
Yıl 2023,
Cilt: 22 Sayı: 85, 25 - 46, 27.01.2023
Gülçin Çoban
,
Ezgi Sumbas
Öz
Yardımcı teknolojiler; özel eğitim öğrencilerinin kimseye ihtiyaç duymayacak şekilde bağımsızlığını, yaşam standartlarını artırmak ve öğretimlerini bireyselleştirmek için kullanılan hizmetlerdendir (Reed ve Bowser, 2005). Yardımcı teknolojilere ihtiyacın artması; özel eğitim alanında geleneksel yöntemlerin kullanılması öğrencinin öğrendiklerini genelleyebilme ve bir çok konuda yetersiz kalmıştır. Zamanla da verilen eğitimin bireylerin gelişimine katkı sağlaması için; eğitim öğretimin etkililik ve verimliliğini artırabilmek için yardımcı teknolojilerin kullanımı da ortaya çıkmıştır. Böylece de teknolojiyi kullanarak öğrenciye; bilgiyi etkileşimli bir şekilde uygulama, kendini geliştirebilme fırsatı sunmuştur (Ohene-Djan ve Sen, 2007). Chang, Chen ve Huang (2011)’ e göre; öğrenci motivasyonlarını belirlemek, yeteneklerini geliştirmek, öğrenciye uygun yöntem teknikleri bulmak için etkililiği yüksek bir yöntemdir. Luo ve Lei (2012)’e göre; eğitim öğretim sürecinde dijital kullanımı, öğretmen öğrenci arasındaki verimli etkileşimin artırılmasına ek olarak; medya ve öğretim materyalleriyle olan etkileşimi de kolay hale getirmiştir. Günümüz eğitimini teknolojiden ayrı düşünmek mümkün değildir. Bu amaçla uzaktan eğitimden belki de en çok etkilenen alanlardan birisi olan özel eğitim alanının dikkate alınması gerekmektedir. Bu çerçevede olgu bilim deseni kullanılarak özel eğitim öğretmenleri ile görüşmeler yapılması planlanmaktadır. Araştırmanın verileri içerik analizi kullanılarak ele alınacaktır. Araştırmanın sonuçlarından yola çıkılarak özel eğitim öğretmenlerinin yaşadığı sorunlar çerçevesinde grup rehberliği programı planlanması amaçlanmaktadır. Araştırma süreci devam etmektedir.
Destekleyen Kurum
İnönü Üniversitesi BAP Birimi
Teşekkür
İnönü Üniversitesi BAP Birimi
Kaynakça
- Achmadi, D., Kagohara, D. M., van der Meer, L., O’Reilly, M. F., Lancioni, G. E., Sutherland, D., Lang, R., Marschik, P. B., Green, V. A., & Sigafoos, J.(2012). Teaching advanced operation of an iPod-based speech-generating device to two students with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(4), 1258-1264.
- Ağaoğlu, E., İmer, G. ve Kurubacak, G. (2002). A case study of organizing distance education: Anadolu University, Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE, 3(1), 45-51.
- Akbayrak, K., Vural, G., ve Ağar, M (2021). Özel Eğitim Öğretmenlerinin Koronavirüs Pandemisi Döneminde Uzaktan Eğitime İlişkin Deneyim ve Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 471-499.
- Anderson, J. (2020). Brave New World The coronavirus pandemic is reshaping education. https://qz.com/1826369/how-coronavirus-is-changing-education/, web adresinden 20 Nisan 2020’de edinilmiştir.
- Arora, A. K., ve Srinivasan, R. (2020). Impact of pandemic COVID-19 on the teaching–learning process: A study of higher education teachers. Indian Journal of Management, 13(4), 43-56.
- Ayvaz Reis, Z., Göcükoğlu, B., ve Eskici, B. (2014) İşitme ve Konuşma Engellilerin Yaşamlarını Kolaylaştırma. XVI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri (s. 215-222). Mersin: Akademik Bilişim.
- Barnum, M. (2020, Haziran 26). How did America’s remote-learning experiment really go? Chalkbeat. https://www.chalkbeat.org/2020/6/26/21304405/surveys-remote-learning-coronavirus-success-failure-teachers-parents
- Bayburtlu, Y. S. (2020). COVID-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Electronic Turkish Studies, 15(4).
- Blackhurts, A.E. (2005). Perspectives on applicationsof technology in the field of learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 28(2), 175-178
- Bozkurt, S. S. (2017). Özel eğitimde dijital destek: Yardımcı teknolojiler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 37-60.
- Cahapay, M.B. (2020). How Filipino parents home educate their children with autism during COVID-19 period. International Journal of Developmental Disabilities, 1-4.
- Chang, Y.J., Chen, S.F., Huang, J.D. (2011). A Kinect-based system for physical rehabilitation: A pilot study for young adults with motor disabilities, Research in Developmental Disabilities, 32 (6), 2566 – 2570.
- Chang, G.C.& Satako, Y.(2020). How are countries addressing the Covid-19 challenges in education? A snapshot of policy measures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/24/how-are-countries-addressing-the-covid-19-challenges-in-education-a-snapshot-of-policy-measures/, web adresinden 26 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Demir, E. (2014). Uzaktan Eğitime Genel Bir Bakış. Dumlupinar Üniversitesi Soysyal Bilimler Dergisi, (39).
- Ergin, D., Şen N., Eryılmaz, N., Pekuslu, S., & Kayacı, M. (2007). Engelli çocuğa sahip ebeveynlerin depresyon düzeyi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1) , 41-48.
- Eripek, S. (2005). Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim. Süleyman Eripek (Ed.), Özel eğitim içinde (s. 1-14). Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Ertuğ, C. A. N. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
- Evans, C., Williams, J. B., King, L., & Metcalf, D. (2010). Modeling, guided instruction, and application of UDL in a rural special education teacher preparation program. Rural Special Education Quarterly, 29(4), 41.
- Fernández-López, A., Rodríguez-Fórtiz, M.J., Rodríguez-Almendros, M.L., Martínez-Segura, M.J. (2012). Mobile learning technology based on iOS devices to support students with special education needs. Computers & Education. 61, 77-90.
- Giannini, S., ve Albrectsen, A. B. (2020). COVID-19 school closures around the world will hit girls hardest. https://plan-international.org/blog/2020/03/COVID-19-school-closures-hit-girls-hardest
- Giannini, S. ve Lewis, G.S.(2020). Three ways to plan for equity during the coronavirus school closures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/25/three-ways-to-plan-for-equity-during-the-coronavirus-school-closures/web adresinden 28 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Gilani, I. (2020). Coronavirus pandemic reshaping global education system?. https://www.aa.com.tr/en/education/coronavirus-pandemic-reshaping-global-education-system/1771350, web adresinden 23 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Gross, B., & Opalka, A. (2020). Too many schools leave learning to chance during the pandemic. CRPE. https://www.crpe.org/sites/default/files/final_national_sample_brief_2020.pdf
- Hasselbring, T. S., & Glaser, C. H. W. (2000). Use of computer technology to help students with special needs. The Future of Children, 102-122. doi: 10.2307/1602691
- Jeste, S., Hyde, C., Distefano, C., Halladay, A., Ray, S., Porath, M., Wilson, R.B. & Thurm, A. (2020). Changes in access to educational and healthcare services for individuals with intellectual and developmental disabilities during COVID‐19 restrictions. Journal of Intellectual Disability Research, 64(11), 825-833.
- Karakaya, M. ve Aksoy H. H. (2005). Uzaktan Eğitim Yüksek Lisans Çalışması. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
- King, M. L., Takeguchi, K., Barry, S. E., Rehfeldt, R. A., Boyer, V. E., & Mathews, T. L. (2014). Evaluation of the iPad in the acquisition of requesting skills for children with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(9), 1107-1120.
- Kutlu, M., Schreglmann, S., & Cinisli, N. A. (2018). Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin özel eğitimde yardımcı teknolojilerin kullanımına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1540-1569.
- Luo, H., Lei, J. (2012). Emerging Technologies for Interactive Learning in the ICT Age, IGI Global, Disseminator of Knowledge, 73- 91
- Moore, M. ve Kearsley, G. (2005). Distance Education : A System View. Canada: Wadsworth.
- Ohene-Djan, J., Sen, B. Maths Adaptive Tutorial Systemfor Learners With Disabilities. Proceedings of the Seventh IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies, 2007
- Öngöz, S., ve Şanal, A. (2017). Özel Eğitimde Dijital Kitap Kullanımı. Eğitim Teknolojileri Okumaları, 330-340.
- Özer, B. (1990). Uzaktan eğitim sisteminin evrensel yapısı.
- ÖZİDA (2002). Retrieved from http://www.ozida.gov.tr/arastirma/ tr_ozurluler_arastirmasi/blm1.pdf.
- Parmigiani, D., Benigno, V., Giusto, M., Silvaggio, C., & Sperandio, S. (2020). E-inclusion: Online special education in Italy during the COVID-19 pandemic. Technology, Pedagogy and Education, 1-14.
- Rasmitadilla, Aliyyah, R. R., Rachmadtullah, R., Samsudin, A., Syaodih, E., Nurtanto, M., & Tambunan, A. R. S. (2020). The perceptions of primary school teachers of online learning during the COVID-19 pandemic period: A case study in Indonesia. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 7(2), 90-109.
- Reed, P., ve Bowser, G. (2005). Assistive technology and the IEP. D. L. Edyburn, K. Higgins ve R. Boone (Eds.). Handbook of special educaiton technology research and practice içinde (ss.61-77). Whitefish Bay, WI: Knowledge by design.
- Rice, M. F., & Dykman, B. (2018). The emerging research base for online learning and students with disabilities. Handbook of research on K-12 online and blended learning 189–206.
- Rose, D. H., Hasselbring, T. S., Stahl, S., ve Zabala, J. (2005). Assistive technology and universal design for learning: Two sides of the same coin. In D. Edyburn, K. Higgins, & R. Boone (Eds.), Handbook of special education technology research and practice (ss. 507-518). Whitefish Bay, WI: Knowledge by Design.
- Sağlık Bakanlığı. (2020). Türkiye günlük koronavirüs tablosu. https://covid19.saglik.gov.tr/web adresinden 29 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Scott, S. S., McGuire, J. M., & Foley, T. E. (2003). Universal design for instruction: A framework for anticipating and responding to disability and other diverse learning needs in the college classroom. Equity and Excellence in Education, 36(1), 40-49.
- Subakan, Y., ve Koç, M. (2019). Özel Eğitim Gereksinimli Bireylerin Gelişim ve Eğitimlerinde Kullanılan Mobil Cihazlar ve Yazılımlar. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 3(2), 51-61.
- UNESCO.(2020a). COVID-19 educational disruption and response, https://en.unesco.org/covid19/educationresponse, web adresinden 07 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- UNICEF. (2020). COVID-19: More than 95 per cent of children are out of school in Latin America and the Caribbean. https://www.unicef.org/press-releases/covid-19-more-95-cent-children-are-out-school-latin-america-and-caribbean, web adresinden 03 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- WHO.(2020a). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020, https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020, web adresinden 07 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- WHO.(2020b). Coronavirus disease (COVID-19) outbreak situation.https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019, web adresinden 29 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Wikipedia.(2020a). 2019-20 koronavirüs pandemisi. https://tr.wikipedia.org/wiki/2019-20_koronavir%C3%BCs_pandemisi, web adresinden 03 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
Wikipedia. (2020b). Impact of the 2019–20 coronavirus pandemic on education. https://en.wikipedia.org/wiki/Impact_of_the_2019%E2%80%9320_coronavirus_pandemic_on_education, web adresinden 02 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Williams, P., Jamali, H. R., & Nicholas, D. (2006, July). Using ICT with people with special education needs: what the literature tells us. In Aslib Proceedings (Vol. 58, No. 4, pp. 330-345). Emerald Group Publishing Limited.
Xie, Z., ve Yang, J. (2020). Autonomous learning of elementary students at home during the COVID-19 epidemic: A case study of the second elementary school in Daxie, Ningbo, Zhejiang province, China. https://doi.org/10.2139/ssrn.3555537
- Yamamoto, G.T. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi(online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
- Zhang, Y (2000). Technology and the writing skills of students with learning disabilities. Journal of Research on Computing in Education, 32(4), 467-479. doi: 10.1080/08886504.2000.10782292
SPECIAL EDUCATION TEACHERS' VIEW OF ONLINE EDUCATION DURING THE PANDEMIC PERIOD IN TÜRKIYE
Yıl 2023,
Cilt: 22 Sayı: 85, 25 - 46, 27.01.2023
Gülçin Çoban
,
Ezgi Sumbas
Öz
The aim of this research is to reveal the views of special education teachers on online education during the pandemic process. In this context, interviews were conducted with special education teachers using the phenomenology pattern. The data of the research was analyzed by using content analysis technique. According to the results of the research, most of the special education teachers think that online education is not suitable for special education. Special education teachers encounter problems in interpersonal relations in the online education process, try to cope with educational problems, and technological problems hinder their education processes. The special education teachers were caught unprepared for the online education process. Special education teachers state that the family has an effect on online education during the pandemic process. The majority of the special education teachers think that the online education process should continue after the pandemic. According to the last finding of the study, the special education teachers believe that the online education process can become more effective by providing training to families and teachers, adapting the technological tools.
Kaynakça
- Achmadi, D., Kagohara, D. M., van der Meer, L., O’Reilly, M. F., Lancioni, G. E., Sutherland, D., Lang, R., Marschik, P. B., Green, V. A., & Sigafoos, J.(2012). Teaching advanced operation of an iPod-based speech-generating device to two students with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(4), 1258-1264.
- Ağaoğlu, E., İmer, G. ve Kurubacak, G. (2002). A case study of organizing distance education: Anadolu University, Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE, 3(1), 45-51.
- Akbayrak, K., Vural, G., ve Ağar, M (2021). Özel Eğitim Öğretmenlerinin Koronavirüs Pandemisi Döneminde Uzaktan Eğitime İlişkin Deneyim ve Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 471-499.
- Anderson, J. (2020). Brave New World The coronavirus pandemic is reshaping education. https://qz.com/1826369/how-coronavirus-is-changing-education/, web adresinden 20 Nisan 2020’de edinilmiştir.
- Arora, A. K., ve Srinivasan, R. (2020). Impact of pandemic COVID-19 on the teaching–learning process: A study of higher education teachers. Indian Journal of Management, 13(4), 43-56.
- Ayvaz Reis, Z., Göcükoğlu, B., ve Eskici, B. (2014) İşitme ve Konuşma Engellilerin Yaşamlarını Kolaylaştırma. XVI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri (s. 215-222). Mersin: Akademik Bilişim.
- Barnum, M. (2020, Haziran 26). How did America’s remote-learning experiment really go? Chalkbeat. https://www.chalkbeat.org/2020/6/26/21304405/surveys-remote-learning-coronavirus-success-failure-teachers-parents
- Bayburtlu, Y. S. (2020). COVID-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Electronic Turkish Studies, 15(4).
- Blackhurts, A.E. (2005). Perspectives on applicationsof technology in the field of learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 28(2), 175-178
- Bozkurt, S. S. (2017). Özel eğitimde dijital destek: Yardımcı teknolojiler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 37-60.
- Cahapay, M.B. (2020). How Filipino parents home educate their children with autism during COVID-19 period. International Journal of Developmental Disabilities, 1-4.
- Chang, Y.J., Chen, S.F., Huang, J.D. (2011). A Kinect-based system for physical rehabilitation: A pilot study for young adults with motor disabilities, Research in Developmental Disabilities, 32 (6), 2566 – 2570.
- Chang, G.C.& Satako, Y.(2020). How are countries addressing the Covid-19 challenges in education? A snapshot of policy measures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/24/how-are-countries-addressing-the-covid-19-challenges-in-education-a-snapshot-of-policy-measures/, web adresinden 26 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Demir, E. (2014). Uzaktan Eğitime Genel Bir Bakış. Dumlupinar Üniversitesi Soysyal Bilimler Dergisi, (39).
- Ergin, D., Şen N., Eryılmaz, N., Pekuslu, S., & Kayacı, M. (2007). Engelli çocuğa sahip ebeveynlerin depresyon düzeyi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1) , 41-48.
- Eripek, S. (2005). Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim. Süleyman Eripek (Ed.), Özel eğitim içinde (s. 1-14). Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Ertuğ, C. A. N. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
- Evans, C., Williams, J. B., King, L., & Metcalf, D. (2010). Modeling, guided instruction, and application of UDL in a rural special education teacher preparation program. Rural Special Education Quarterly, 29(4), 41.
- Fernández-López, A., Rodríguez-Fórtiz, M.J., Rodríguez-Almendros, M.L., Martínez-Segura, M.J. (2012). Mobile learning technology based on iOS devices to support students with special education needs. Computers & Education. 61, 77-90.
- Giannini, S., ve Albrectsen, A. B. (2020). COVID-19 school closures around the world will hit girls hardest. https://plan-international.org/blog/2020/03/COVID-19-school-closures-hit-girls-hardest
- Giannini, S. ve Lewis, G.S.(2020). Three ways to plan for equity during the coronavirus school closures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/25/three-ways-to-plan-for-equity-during-the-coronavirus-school-closures/web adresinden 28 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Gilani, I. (2020). Coronavirus pandemic reshaping global education system?. https://www.aa.com.tr/en/education/coronavirus-pandemic-reshaping-global-education-system/1771350, web adresinden 23 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Gross, B., & Opalka, A. (2020). Too many schools leave learning to chance during the pandemic. CRPE. https://www.crpe.org/sites/default/files/final_national_sample_brief_2020.pdf
- Hasselbring, T. S., & Glaser, C. H. W. (2000). Use of computer technology to help students with special needs. The Future of Children, 102-122. doi: 10.2307/1602691
- Jeste, S., Hyde, C., Distefano, C., Halladay, A., Ray, S., Porath, M., Wilson, R.B. & Thurm, A. (2020). Changes in access to educational and healthcare services for individuals with intellectual and developmental disabilities during COVID‐19 restrictions. Journal of Intellectual Disability Research, 64(11), 825-833.
- Karakaya, M. ve Aksoy H. H. (2005). Uzaktan Eğitim Yüksek Lisans Çalışması. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
- King, M. L., Takeguchi, K., Barry, S. E., Rehfeldt, R. A., Boyer, V. E., & Mathews, T. L. (2014). Evaluation of the iPad in the acquisition of requesting skills for children with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(9), 1107-1120.
- Kutlu, M., Schreglmann, S., & Cinisli, N. A. (2018). Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin özel eğitimde yardımcı teknolojilerin kullanımına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1540-1569.
- Luo, H., Lei, J. (2012). Emerging Technologies for Interactive Learning in the ICT Age, IGI Global, Disseminator of Knowledge, 73- 91
- Moore, M. ve Kearsley, G. (2005). Distance Education : A System View. Canada: Wadsworth.
- Ohene-Djan, J., Sen, B. Maths Adaptive Tutorial Systemfor Learners With Disabilities. Proceedings of the Seventh IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies, 2007
- Öngöz, S., ve Şanal, A. (2017). Özel Eğitimde Dijital Kitap Kullanımı. Eğitim Teknolojileri Okumaları, 330-340.
- Özer, B. (1990). Uzaktan eğitim sisteminin evrensel yapısı.
- ÖZİDA (2002). Retrieved from http://www.ozida.gov.tr/arastirma/ tr_ozurluler_arastirmasi/blm1.pdf.
- Parmigiani, D., Benigno, V., Giusto, M., Silvaggio, C., & Sperandio, S. (2020). E-inclusion: Online special education in Italy during the COVID-19 pandemic. Technology, Pedagogy and Education, 1-14.
- Rasmitadilla, Aliyyah, R. R., Rachmadtullah, R., Samsudin, A., Syaodih, E., Nurtanto, M., & Tambunan, A. R. S. (2020). The perceptions of primary school teachers of online learning during the COVID-19 pandemic period: A case study in Indonesia. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 7(2), 90-109.
- Reed, P., ve Bowser, G. (2005). Assistive technology and the IEP. D. L. Edyburn, K. Higgins ve R. Boone (Eds.). Handbook of special educaiton technology research and practice içinde (ss.61-77). Whitefish Bay, WI: Knowledge by design.
- Rice, M. F., & Dykman, B. (2018). The emerging research base for online learning and students with disabilities. Handbook of research on K-12 online and blended learning 189–206.
- Rose, D. H., Hasselbring, T. S., Stahl, S., ve Zabala, J. (2005). Assistive technology and universal design for learning: Two sides of the same coin. In D. Edyburn, K. Higgins, & R. Boone (Eds.), Handbook of special education technology research and practice (ss. 507-518). Whitefish Bay, WI: Knowledge by Design.
- Sağlık Bakanlığı. (2020). Türkiye günlük koronavirüs tablosu. https://covid19.saglik.gov.tr/web adresinden 29 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Scott, S. S., McGuire, J. M., & Foley, T. E. (2003). Universal design for instruction: A framework for anticipating and responding to disability and other diverse learning needs in the college classroom. Equity and Excellence in Education, 36(1), 40-49.
- Subakan, Y., ve Koç, M. (2019). Özel Eğitim Gereksinimli Bireylerin Gelişim ve Eğitimlerinde Kullanılan Mobil Cihazlar ve Yazılımlar. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 3(2), 51-61.
- UNESCO.(2020a). COVID-19 educational disruption and response, https://en.unesco.org/covid19/educationresponse, web adresinden 07 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- UNICEF. (2020). COVID-19: More than 95 per cent of children are out of school in Latin America and the Caribbean. https://www.unicef.org/press-releases/covid-19-more-95-cent-children-are-out-school-latin-america-and-caribbean, web adresinden 03 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- WHO.(2020a). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020, https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020, web adresinden 07 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- WHO.(2020b). Coronavirus disease (COVID-19) outbreak situation.https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019, web adresinden 29 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Wikipedia.(2020a). 2019-20 koronavirüs pandemisi. https://tr.wikipedia.org/wiki/2019-20_koronavir%C3%BCs_pandemisi, web adresinden 03 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
Wikipedia. (2020b). Impact of the 2019–20 coronavirus pandemic on education. https://en.wikipedia.org/wiki/Impact_of_the_2019%E2%80%9320_coronavirus_pandemic_on_education, web adresinden 02 Nisan 2020 tarihinde edinilmiştir.
- Williams, P., Jamali, H. R., & Nicholas, D. (2006, July). Using ICT with people with special education needs: what the literature tells us. In Aslib Proceedings (Vol. 58, No. 4, pp. 330-345). Emerald Group Publishing Limited.
Xie, Z., ve Yang, J. (2020). Autonomous learning of elementary students at home during the COVID-19 epidemic: A case study of the second elementary school in Daxie, Ningbo, Zhejiang province, China. https://doi.org/10.2139/ssrn.3555537
- Yamamoto, G.T. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi(online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
- Zhang, Y (2000). Technology and the writing skills of students with learning disabilities. Journal of Research on Computing in Education, 32(4), 467-479. doi: 10.1080/08886504.2000.10782292