20. YÜZYILDAKİ MÜZİK ÖĞRETİMİ YÖNTEMLERİNİN RUS EKOLÜNDEKİ YANSIMALARI

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 86, 438 - 455, 04.04.2023

Aynur Elhan Nayir , Yakup Aksoy

https://doi.org/10.17755/esosder.1171566

Öz

20. yüzyılda müzik öğretim yöntemleri denildiğinde Dalcroze, Kodály ve Orff’un yaklaşımları ön plana çıkmaktadır. Bu yaklaşımların yaygın ve popüler olmasında nitelikli felsefe, teknik ve içeriklerinin yanı sıra Avrupa ülkelerinin bu yaklaşımların yaygınlığı üzerinde dominant bir rol oynamasının etkisinden de bahsedilebilir. Bu yüzyılda “Demirperde” ülkelerinin içe kapalı yapısına rağmen bu ülkelerdeki müzik eğitimcilerinin Avrupa’daki gelişmelerden haberdar olduğu ve eski Sovyetler Birliği’nin neredeyse tüm ülkelerinde müzik eğitiminin temelini oluşturan Rus müzik ekolünün Avrupa ülkelerinin mevcut yaklaşımlarının sentezinden oluştuğu söylenebilir. Bu bağlamda, araştırmada 20. yüzyılda Rus müzik eğitimi ekollerinden; E.V. Davidova – S. F. Zaporozhets, P. Veys ve D. B. Kabalevsky’nin müzik eğitimi metotları incelenerek, bu metotların Dalcroze, Kodály ve Orff’un yaklaşımlarından etkilenişlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Aynı zamanda bu çalışma ile Türkiye’de yeterince bilinmediği düşünülen bu üç Rus ekolünün derinlikli ele alınarak bundan sonra yapılacak çalışmalara ışık tutacağı düşünülmüştür. Çalışma, betimsel araştırma türlerinden tarama yöntemi ile desenlenmiştir. Veriler doküman analizi ve öz deneyimsel bir yaklaşımla elde edilmiştir. Çalışma sonucunda Türkiye’de bilinen batı müziği yaklaşımları ile yeterince tanınmadığı düşünülen Rus müzik eğitimi yaklaşımlarının karşılaştırmalı analizi yapılarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzik öğretimi yöntemleri, Okul öncesi müzik eğitimi, Genel müzik eğitimi, Batı müzik eğitimi yaklaşımları, Rus Ekolü, Dans, Marş, Şarkı

REFLECTIONS OF THE METHODS OF MUSIC TEACHING IN THE 20TH CENTURY IN THE RUSSIAN SCHOOL

Öz

When it comes to music teaching methods in the 20th century, the approaches of Dalcroze, Kodály and Orff come to the fore. In addition to their qualified philosophy, techniques and content, the prevalence and popularity of these approaches can also be mentioned, as well as the influence of European countries playing a dominant role on the prevalence of these approaches. Despite the introverted nature of the "Iron Curtain" countries in this century, it can be said that the music educators in these countries were aware of the developments in Europe and that the Russian music school, which formed the basis of music education in almost all countries of the former Soviet Union, is a synthesis of the current approaches of European countries. In this regard, the music education methods by Davidova – Zaporozhets, P. Veys and D. B. Kabalevsky music education method which are the music education systems of Russia in 20th century were examined in our study and it was aimed to reveal the influence of European education systems on Russian. This study aimed to introduce these approaches to the literature, which are considered to be not known enough in our country, and it was thought that it would shed light on future studies. The study was designed with the scanning method, which is one of the descriptive research types. The data were obtained through document analysis and a self-experimental approach. As a result of the study, a comparative analysis was conducted on western musical approaches that are known in our country and Russian education systems that are not known well.

Anahtar Kelimeler

Music Education Approach, Pre-School Music Education, General Music Education, Western Music Education Approaches, Russian School, Dance, March, Song

Kaynakça

• Andreyeva M. P. (1972). Prima'dan oktav'a. Moskova Müzik Yayınevi. [Андреева М.П. От примы до октавы. Хрестоматия. М., Музыка, 1972].
• Ayas, O. G. (2016). Musiki inkılabı ve Rus modeli: Karşılaştırmalı müzik sosyolojisi açısından bir tartışma. Bilig (77), 1131-155. https://dergipark.org.tr/en/pub/bilig/issue/48704/619705
• Aycan, B. (2018). Dalcroze, Orff Schulwerk ve Kodály yöntemlerinin müzik eğitiminde kullanımına ilişkin bir inceleme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi.
• Aycan, K. (2017). Kodály metodundan uyarlanan deşifre şarkı söyleme uygulamaları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (4), 1683-1701.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Pegem A.
• Cangal, N. (2008). Müzik formları. Arkadaş Yayınevi.
• Çelik, S. (2020). Rus imparatorluğu eğitim kurumlarında şarkı söyleme öğretimi: Önemi ve sonuçları /Teaching singing in the Russian empire educationa institutions and results. Turkish Academic Research Review, 5(4), 511-518.
• Davidova E.V. & Zaporozhets S. F. (1968) Müzik okuryazarlığı. Moskova Müzik. [Давыдова Е.В. Запорожец С.Ф. (1968). Музыкальная грамота. Выпуск первый. М. Музыка]
• Eren, K. E. (2019). Emıle Jaques-Dalcroze ve Ritmik Yöntemi. Eurasian Journal of Music and Dance , (14), 131-145. https://10.31722/ejmd.584371
• Gülle A., Akay C., & Uzun N. B. (2021). Zoltán Kodály gives a hand to secondary school students in recorder performance and attitudes toward music in Turkey. International Journal of Music Education, 9(4):477-491. https://10.1177/02557614211005904
• Kabalevsky, D. B., (1977). Çocuklara müzik nasıl öğretilir? Moskova Sovyet Bestecisi Yayınevi. [Кабалевский Д.Б. Как рассказывать детям о музыке? М., Советский композитор]
• Kabalevsky, D. B., (1974). Yaratıcı toplantılar, yazılar, mektuplar derlemesi. Editör V. Viktorov. Moskova Sovyet Bestecisi Yayınevi. [Кабалевский Д.Б., (1974). Творческие встречи, очерки, письма. Под редакцией В.Викторова. М., Сов. Композитор].
• Küçük, B. & Deniz, J. (2018). Kodály ve Dalcroze yaklaşımlarıyla desteklenmiş etkinliklerin ı̇lkokul 3. sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik görüşlerine etkisi. Social Science Studies, 6(1) 71-84.
• Mete, M. & Çoban, S. (2022). Müzik öğretmenlerinin Kodály yaklaşımına ilişkin bilgileri ve uygulama durumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi , (53) , 540-557. https://10.53444/deubefd.1083145
• Özbay, S. S. & Can, Ü. K. (2020). Türkiye’de Orff Schulwerk yaklaşımı konusunda oluşturulmuş süreli, süresiz yayınlar ve bilimsel çalışmaların incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1) , 156-165. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitim/issue/53591/707965
• Özmenteş G, & Bilen S. (2005). Dalcroze Eurhythmics öğretiminin müziksel beceriler, müzik dersine ilişkin tutumlar ve müzik yeteneğine ilişkin özgüven üzerindeki etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 87 - 102.
• Öztürk, A. (2006). Türkiye’de Orff-Schulwerk yaklaşımının dünü bugünü. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (2), 105-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ydrama/issue/23800/253639 Sağırkaya, B. (2014). Temel motor becerilerini kullanabilen otizm özelliği gösteren çocuklarda iletişim becerilerinin geliştirilmesinde Orff-Schulwerk yönteminin kullanımı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Say, A. 2002. Müzik Sözlüğü. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2018). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Sultanova, A. (2011). C. Orff ve Z. Kodály sistemlerinin eski Sovyet ülkelerinin müzik eğitimlerine etkisi: Rusya ve Azerbaycan Örneği. 2. İnternational conference on new trends in education and their implication. İCONTE.
• Toksoy, A. C., & Beşiroğlu, Ş. (2006). Orff Yaklaşımı çerçevesinde ilköğretim I. kademesinde müzik ve hareket eğitimine başlangıç için bir model önerisi. İtüdergisi/b Sosyal Bilimler, 3(2), 23-34. http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_b/article/viewFile/489/411
• Tuncer, D. Ö. (2012). Okul öncesi eğitiminde Dalcroze yaklaşımı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Türkmen, E. F. & Pancar, A. (2018). Koro eğitiminde dalcroze yönteminin müziksel algı ve bilgilenme öğrenme alanı açısından değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 4 (8), 12-35. https://10.5578/amrj.67096
• Veys, P. (1967). Relative solmizasyon ve Sovyet müzik pedagojisi. Leningrad Müzik Yayınevi. [Вейс, П. (1967). Относительная сольмизация и советская музыкальная педагогика. Л., Музыка]
• Veys, P. (1980). Müziğe giden adımlar. Solfej Rehberi. Moskova Sovyet Bestecisi Yayınevi. [Вейс, П. (1980). Ступеньки в музыку. Пособие по сольфеджио. М., Сов. Композ].
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K. (2010). Kodály yönteminin ilköğretim öğrencilerinin keman çalma becerisi üzerindeki etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (2), 140-149. https://dergipark.org.tr/en/pub/baebd/issue/3341/462444
• Yücesan, E. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin müzik etkinliklerinde Orff yaklaşımını kullanma durumları. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 27(46), 82-91. https://doi.org/10.35247/ataunigsed.835967