ENGELLİ HASTALARA YÖNELİK TIBBİ SOSYAL HİZMETLERDE HASTANE YÖNETİMİNİN ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 87, 981 - 1006, 11.07.2023

Muhammed Fatih Ertaş , Zeynep Bahçe

https://doi.org/10.17755/esosder.1256789

Öz

Bu çalışma, engelli bireyin hastaneye başvurudan itibaren, teşhis ve tedavi süreçlerinde tıbbi sosyal hizmet ve hastane yönetimi bakımından müdahalelerin kapsamını, boyutlarını ve mevcut uygulamalar ve sorunları ortaya koymak üzere kaleme alınmıştır. Bu yönüyle sağlık yönetimi ve sosyal hizmet müdahalesi birlikte ele alınarak multidisipliner bir araştırma yapılmıştır. Engelli bireyin hastaneye başvurusundan tedavi süreçlerinin sonlanmasına kadar tüm süreç boyunca diğer hastalardan farklılaştıran prosedür ve uygulamalar gerekmektedir. Bu hastane süreçleri bazı vakalarda tek başına yeterli olmamakta, diğer kurumlarla iletişim ve paydaşlık zorunlu olmaktadır. Tıbbi sosyal hizmet bilhassa bu aşamada önemli rol ve işlevlere sahiptir.
Araştırmada nitel yöntem kullanılmıştır. Engelli bireyin hastane sürecinde sosyal hizmetin planlı müdahale aşamalarının her birinde hastane yönetiminin belirli rolleri olduğu gerçeğinden hareketle, bu rolleri içerebilecek iki vaka kurgulanmıştır. Bu kurgular, hastanede görev yapan yazarın uzun yıllar süren gözlemlerinden yararlanılarak, mevcut mevzuata ve işleyişe uygun tasarlanmıştır. Vaka kurgulamak suretiyle olası durumlarda yaşanacak sorunların da yansıtılması hedeflenmiştir. Vakaların analizinde tıbbi sosyal hizmetin rolleri kapsamında yer yer hastane dışındaki süreçlere değinilmekle birlikte analizleri çerçevesi hastane yönetimi ve tıbbi sosyal hizmetin sınırlarında tutulmaya çalışılmıştır.
Teorik çerçeve ortaya konulduktan sonra, vakaların planlı müdahale aşamalarında hastane yönetiminin rol ve işlevlerine dikkat çekilmiştir. Böylece sağlık yönetimi ve tıbbi sosyal hizmet perspektifiyle vakalar üzerinden analiz yapılmış, yaşanan sorunlar tespit edilerek çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık yönetimi, engelli hasta, sosyal hizmet.

THE ROLE OF HOSPITAL MANAGEMENT IN MEDICAL SOCIAL SERVICES FOR DISABLED PATIENTS

Öz

This paper aims to reveal the scope, dimensions and current practices and problems of the interventions in terms of medical social work and hospital management in the diagnosis and treatment processes of the disabled individual from the time of admission to the hospital. In this respect, a multidisciplinary research was conducted by considering health management and social work intervention together. Procedures and practices that differentiate the disabled person from other patients are required throughout the entire process, from the admission to the hospital to the end of the treatment processes. These hospital processes alone are not sufficient in some cases, and communication and partnership with other institutions are mandatory. Medical social work has important roles and functions especially at this stage.
Qualitative method was used in the presented paper. Based on the fact that the hospital management has certain roles in each of the planned intervention stages of the social work in the hospital process of the disabled individual, two cases that may include these roles have been constructed. These fictions have been designed in accordance with the current legislation and operation, benefiting from the long-term observations of the author working in the hospital. It is aimed to reflect the problems to be experienced in possible situations by constructing the case. In the analysis of the cases, the processes outside the hospital were mentioned from time to time within the scope of the roles of medical social work, but the analysis framework was tried to be kept within the boundaries of hospital management and medical social work.
After the theoretical framework has been put forward, the roles and functions of hospital management in the planned intervention stages of the cases have been pointed out. Thus, an analysis was made on the cases with the perspective of health management and medical social work, problems were identified and solution suggestions were developed.

Anahtar Kelimeler

Health management, disabled patient, social work.

Kaynakça

• Aysan, Ü. (Ed.) (2021). Tıbbi Sosyal Hizmet El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
• Çocuk Koruma Kanunu. (2005, 3 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 5395). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/07/20050715-1.htm Erişim 01.07.2022.
• Duyan, V. (2016). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları ve Müdahale Yöntemleri, Ankara: Sosyal Çalışa Yayınları.
• Hart, S. L. (1998). Learning-disabled People's experience of General Hospitals, British Journal of Nursing, 7(8), 470-477.
• Kördeve, M. K. (2017). “Engelli Bireylerin Sağlık Hizmeti Alımında Karşılaştıkları Problemler”, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 3(2), 14-24.
• Küçükşen, K. Ve arkadaşları (2017). “Sağlık Çalışanlarının Engellilere Yönelik Tutumlarının Örgüt Kültürü Açısından Değerlendirilmesi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 42, Mart 2017, s. 91-101.
• Molla, Kübra (2019). Kamu Hastanelerinin Fiziksel Engelli Hastalar İçin Yaptığı Düzenlemeler ve Hastaların Hemşirelik Bakım Davranışlarına İlişkin Algıları, Yüksek Lisans Tezi, T. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı.
• Oktar, M.N. (2020). “Engelliler” Serdar, M. (Ed.). Dezavantajlı Gruplar ve Sosyal Hizmet El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
• Sheafor, B.W. ve Horejsi, C.J. (2016). Sosyal Hizmet Uygulaması Temel Teknikler ve İlkeler. Ankara: Nika Yayınevi.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011). Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulama Yönergesi. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/1349,img071372pdf.pdf?0 Erişim 26.04.2022.
• Thompson, N. (2013). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak, Ankara: Dipnot Yayınları
• Tuncay, T. ve Tekin, H.H. (2021). Sosyal Hizmet Mesleğinin ABC’si, Ankara: Nika Yayınevi.
• Yıldırım, B. ve Aslan, H. (2019). “İnsan Hakları ve Sosyal Hizmet: Ortak Bir Kader Mümkün Mü? Nasıl Bir İlişki, Ne Çeşit Bir Etkileşim?”, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 30(2), 643-664.
• Williams, V., Read, S., Mason-Angelow, V., Heslop, P., & Miles, C. (2018). Being a disabled patient: negotiating the social practices of hospitals in England, Social Inclusion, 6(2), 74-82.
• Zengin, O. (2011). “Sosyal Hizmetin Sağlık Hizmetlerinin Sunumundaki Rolü”, Konuralp Tıp Dergisi, 3(3): 29-34.