ANA DİLİ TÜRKÇE OLMAYAN ÖĞRENCİLERİN VE VELİLERİNİN İLKOKUMA YAZMA ÖĞRETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARLA İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 87, 1112 - 1126, 11.07.2023

Hamdi Karaman , Ömer Yılar

https://doi.org/10.17755/esosder.1264113

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada ana dili Türkçe olmayan öğrencilerin ilkokuma yazma öğretimi sürecinde karşılaştıkları problemleri öğrencilerin ve velilerin bakış açılarına göre değerlendirilmek amaçlanmıştır. Araştırmanın yürütülmesi sürecinde nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmaya ilkokuma yazma öğretimi sürecini tamamlamış 30 ikinci sınıf öğrencisi ve ilkokullarda ana dili Türkçe olmayan öğrencisi bulunan 30 veli katılmıştır. Veriler öğrenci ve veliler için ayrı ayrı hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla toplanmıştır. Katılımcı öğrenciler ağırlıklı olarak sesleri öğrenmekte ve birleştirmekte zorlandıklarını, okuma metinlerini anlamakta zorlandıklarını ve okumalarının normalden yavaş olduğunu belirtmişlerdir. Çözüm önerisi olarak ise okuma ve yazma etkinliklerinin çoğaltılmasını, etkinliklerde daha fazla oyun ve görselin kullanılmasını ve aileden/akranlardan gelen desteğin artırılmasını beklediklerini ifade etmişlerdir. Katılımcı veliler ağırlıklı olarak öğrencilerin Türkçeyi yeterince iyi bilmedikleri için öğretmenlerini anlayamadıklarını, okuduğunu anlama problemleri yaşadıklarını ve sesleri/harfleri öğrenmekte ve birleştirmekte zorlandıklarını belirtmişlerdir. Çözüm önerisi olarak ise anasınıfının mecburi olmasını, öğretmen ve veli iletişimin güçlendirilmesini ve evlerinde öğrencilere daha fazla destek olunmasını önermişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Ana dil, Türkçe, İlkokuma yazma, Öğretmen görüşü

Destekleyen Kurum

Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Korodinasyon Birimi

Proje Numarası

SDK-2021-9017

Teşekkür

Bu araştırma, Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Sağladığı katkılardan dolayı Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne teşekkür ederim.

OPINIONS OF STUDENTS WHOSE MOTHER TONGUE IS NOT TURKISH AND THEIR PARENTS ON THE PROBLEMS ENCOUNTERED IN TEACHINGPRIMARY READING AND WRITING

Öz

Proje Numarası

SDK-2021-9017

Kaynakça

• Acat, M. B. & Özsoy, U. (2006, 14-16 Nisan). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma yazma öğretiminde karşılaşılan güçlükler[Sözlü bildiri]. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Arefi, M. & Alizadeh, S. (2008). İki dilliliğin bilişsel gelişime olan etkileri: İran'daki ikidilli çocukların örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 34, 12-18. http://efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/510-published.pdf
• Aslan, A. (2018). Türkçenin yeterince etkin ve güzel konuşulmadığı yerlerde ilkokuma yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar (Ağrı ili örneği) (Tez No. 541665) [Yüksek lisans tezi, İbrahim Çeçen Üniversitesi-Ağrı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Creswell, J. W. & Clark, V. L. P. (2007). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA:Sage.
• Çetin, I. (2016). Nitel İçerik Analizi. M. Y. Özden & Levent Durdu (Ed.), Eğitimde Üretim Tabanlı Çalışmalar İçin Nitel Araştırma Yöntemleri (125-148). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çolakoğlu, S. (2019). Anadili Türkçe Olmayan ilkokul Öğrencilerine ilkokuma Yazma Öğretiminde Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Şanlıurfa ili Örneği). (Tez No. 598962) [Yüksek lisans tezi, On Sekiz Mart Üniversitesi-Çanakkale]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Emeç, H. (2011). Türkçenin yeterince etkin ve güzel konuşulmadığı yerlerde ilkokuma yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar (Erzurum ili örneği). (Tez No. 299767) [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi-Erzurum]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ergin, M. (2000). Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri İçin Türk Dil Bilgisi. Bayrak Yayıncılık: İstanbul.
• Ersoy, A. F. (2016). Fenomenoloji. Saban, A. ve Ersoy, A. (Edt.), Eğitimde nitel araştırma desenleri. (ss. 51- 110). Ankara: Anı
• Escudero, P., Simon, E. & Mulak, K. E. (2014). Learning words in a new language: Orthography doesn't always help. Bilingualism: Language and Cognition, 17(2), 384-395. Doi: 10,1017/S1366728913000436.
• Gözüküçük, M. (2015). Anadili Türkçe olmayan ilkokul öğrencilerine ilkokuma yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Tez No. 406997) [Doktora tezi, Pamukkale Üniversitesi-Denizli]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Gözüküçük, M. & Kıran, H. (2018). İkinci dili Türkçe olan ilkokul öğrencileriyle iletişim kurmada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 225-236. Doi: 10.30794/pausbed.424365
• Güleryüz, H. (2002). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi kuram ve uygulamaları. Ankara: Pegem yayınları
• Karadaş, R. (2017). Anadili Türkçe olmayan öğrencilerin bulunduğu sınıflarda okuma yazma öğretirken öğretmenlerin yaşadığı sorunlar ve bu sorunların giderilmesine yönelik çalışma önerileri. (Tez No. 454430) [Yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi-Burdur]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Koç, N. (1992). Açıklamalı dilbilgisi terimleri sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Sarı, M. (2001). İki dilli çocukların çözümleme yöntemiyle okuma- yazma öğrenirken karşılaştıkları güçlükler. (Tez No.107433) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi-Adana]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Sarıoğlu, B. (2021). Türkçenin yeterince etkin ve güzel konuşulmadığı sınıflarda öğretmenlerin ilkokuma yazma öğretimi sürecinde yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. (Tez No.672225) [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi-Erzurum].
• Susar Kırmızı, F., Özcan, E. & Şencan, D. (2016). Türkçenin az konuşulduğu bölgelerde ilk okuma yazma sürecinde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(1), 412-445. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/227862
• Topaloğlu, A. (1989). Dil bilgisi terimleri sözlüğü. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Yaman, H. & Dağtaş, A. (2015). İngiltere’deki iki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğreten öğretmenlerin ihtiyaç analizi: Swot analizi örneği. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 47-82. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijoses/issue/8549/106052
• Yılar, Ö. (2019). İlkokuma Yazma Öğretimi (2. Baskı). Ömer Yılar (Ed.). "Türkçenin Etkin ve Güzel Konuşulmadığı Yerlerde İlkokuma ve Yazma Öğretimi" (ss. 225-232). Ankara: Pegem Akademi.
• Yılar, R., (2019). Ses esaslı ilkokuma ve yazma öğretimi. Ö. Yılar (Ed.), İlkokuma ve yazma öğretimi içinde (2. baskı, ss. 156-174). Pegem Akademi.
• Yıldırım, Ali & Simsek, Hasan. 2016. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F. & Şekerci, H. (2016). Ana dil sorunsalı: Sınıf öğretmenlerinin deneyimlerine göre ilkokul öğrencilerinin yaşadıkları sorunlar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 4(1), 47-63. https://dergipark.org.tr/tr/pub/enad/issue/32029/354378  
• Yiğit, V. (2009). Ses temelli cümle yöntemi ile ilkokuma yazma öğretim sürecinde karşılaşılan güçlükler ve bu güçlüklerle baş etme stratejilerinin belirlenmesi: Şırnak ili örneği. (Tez No.241437) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi-Adana]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yin, R. (1984). Case Study Research: Design & Methods. Beverly Hills, CA: Sage.